Morgunblaðið - 19.03.2004, Qupperneq 10

FRÉTTIR
10 FÖSTUDAGUR 19. MARS 2004 MORGUNBLAÐIÐ
ÞORGERÐUR K. Gunnarsdóttir mennta-
málaráðherra sagði á Alþingi í vikunni að
ráðuneytið hefði áform um að auka fjárveit-
ingar til framleiðslu leikins sjónvarpsefnis, en
deild innan Kvikmyndasjóðs úthlutar styrkj-
um til slíks sjónvarpsefnis. Hefur þessi deild
15 milljónir til ráðstöfunar í ár. Ráðherra
sagði að það lægi þó ekki nákvæmlega fyrir á
þessari stundu hvort fjárveitingin yrði aukin
við undirbúning fjárlaga fyrir næsta ár eða
hvort það yrði gert síðar.
Kom þetta fram í svari ráðherra við fyr-
irspurn Ásgeirs Friðgeirssonar, Samfylkingu,
en Ásgeir gerði að umtalsefni áform RÚV um
að halda að sér höndum við kaup á íslensku
dagskrárefni í ár – „eða þar til fjárhagsstaða
þess verður skýrari“, eins og ráðherra ítrek-
aði í umræðunni. Fram kom í máli Ásgeirs að
Sjónvarpið hefði keypt íslenskt efni frá sjálf-
stæðum framleiðendum fyrir samtals 58 millj-
ónir á árinu 2003. Ráðherra tók fram að sam-
kvæmt upplýsingum frá Ríkisútvarpinu væri
búist við því að svipuð upphæð yrði veitt til
innkaupa á yfirstandandi ári.
„Fullyrðing um að Sjónvarpið hyggist
draga verulega úr innkaupum virðast því
ekki eiga við rök að styðjast.“ Ráðherra sagði
síðan aðspurður að ráðuneytið hefði engin
áform um að veita fé til þeirra fyrirtækja sem
framleiða íslenskt sjónvarpsefni umfram það
sem þegar hefði verið veitt í Kvikmyndasjóð
„enda vandséð með hvaða hætti það ætti að
vera“, sagði ráðherrann.
Aukið fé til
leikins sjón-
varpsefnis
JÓNÍNA Bjartmarz, þingmaður Framsókn-
arflokksins, sagði í umræðum utan dagskrár á
Alþingi í gær að markmiðið með tilkomu dóm-
stólaráðs, sem var að tryggja sjálfstæði dóm-
stólanna, hefði ekki gengið eftir. „Það hefur
ekki gengið eftir heldur hefur þvert á móti
sigið stöðugt á ógæfuhliðina síðan lögin voru
sett árið 1998 eins og allar upplýsingar og
tölulegar staðreyndir sýna.“ Var hún þarna á
sama máli og ýmsir þingmenn stjórnarand-
stöðunnar sem þátt tóku í umræðunni.
„Ég vil taka eindregið undir efasemdir hátt-
virts þingmanns Jónínu Bjarmarz um að hér
sé sjálfstæði dómstólanna tryggt,“ sagði Helgi
Hjörvar, þingmaður Samfylkingar. Atli Gísla-
son, varaþingmaður Vinstrihreyfingarinnar –
græns framboðs, sagði sömuleiðis að sjálf-
stæði dómstólanna væri ekki nægilega tryggt
í núverandi kerfi. „Framkvæmdarvaldið stýrir
fjárveitingum og það skipar í dómarastöður,“
sagði hann. Þá sagði Sigurjón Þórðarson,
þingmaður Frjálslynda flokksins, að dómarar
teldu að svo væri þrengt að fjárhag dómstóla
að réttarvernd almennings væri í hættu. „Þeir
telja afar brýnt að fjárveitingarvaldið auki nú
þegar fjárveitingar til dómstóla.“
Björn Bjarnason dómsmálaráðherra og þeir
þingmenn Sjálfstæðisflokksins, sem þátt tóku
í umræðunni, vísuðu þessum fullyrðingum
hins vegar á bug. „Ég verð enn að árétta þá
skoðun mína að ég er algjörlega ósammála
þeim sem telja að dómstólarnir séu ósjálf-
stæðir og að sjálfstæði dómstólanna sé ekki
tryggt,“ sagði ráðherra. „Það er mjög alvar-
legt að heyra hvern þingmanninn á eftir öðr-
um koma hér upp og efast um sjálfstæði dóm-
stólanna við þá skipan sem nú er, og að það
hafi síðan, eins og einn þingmaður orðaði það,
sigið á ógæfuhliðina eftir að dómstólaráð kom
til sögunnar árið 1998. Ég skil í raun og veru
ekki þessar umræður og ég skil ekki hvernig
þingmönnum dettur í hug að halda því fram að
dómstólarnir séu ósjálfstæðir og að hér þurfi
að gera einhverjar sérstakar stjórnskipulegar
breytingar í þjóðfélaginu og á stjórnskipun
ríkisins til að tryggja sjálfstæði dómstólanna.
Mér finnst það vanvirðing við dómstólana að
koma fram í ræðustól á Alþingi og tala þannig
að dómstólarnir séu ekki sjálfstæðir og að í
störfum þeirra komi fram eitthvert ósjálfstæði
gagnvart framkvæmdarvaldinu eða ríkisvald-
inu.“
Þurfa enn að skera niður
Jón Bjarnason, þingmaður Vinstrihreyfing-
arinnar – græns framboðs, var málshefjandi
umræðunnar. Hann sagði að frá því ný lög um
dómstóla tóku gildi árið 1998 hefðu dómsmál-
um fjölgað geypilega í flestum málaflokkum. Á
beint undir Alþingi til að tryggja sjálfstæði
þeirra.
Dómsmálaráðherra sagði í andsvari sínu að
frá og með fjárlögum ársins 1999 hefðu fjár-
veitingar til allra héraðsdómstóla hækkað var-
anlega um rúmlega 300 milljónir króna. Sagði
hann jafnframt að umtalsverð raunhækkun
hefði orðið á fjárframlögum til héraðsdóm-
stóla undanfarin ár. „Og allt tal um að þrengt
hafi verið að fjárhag þeirra er úr lausu lofti
gripið,“ sagði hann.
sama tíma hefðu t.d. dómendum í héraði fækk-
að úr fimmtíu í 38. Þingmaðurinn vitnaði í
ályktun héraðsfundar Dómarafélags Íslands
frá 23. febrúar sl. þar sem segir m.a. að dóm-
arar telji afar brýnt að fjárveitingavaldið leið-
rétti nú þegar fjárveitingar til héraðsdóm-
stóla. „Héraðsdómstólarnir hafa nú verið
skikkaðir til að skera enn frekar niður í starf-
semi sinni á þessu ári,“ bætti Jón síðar við.
Sagði hann ennfremur að huga þyrfti að því að
færa dómstóla frá framkvæmdarvaldinu og
Jónína Bjartmarz um sjálfstæði dómstóla
Stöðugt hefur sigið
á ógæfuhliðina
Morgunblaðið/Sverrir
Jónína Bjartmarz þingmaður ræðir við Jón Kristjánsson heilbrigðisráðherra.
Ráðherra vísar full-
yrðingum um ósjálf-
stæði dómstóla á bug
ODDVITI Sjálfstæðisflokksins í
borgarstjórn segir Reykjavíkur-
listann hafa sprengt svöðusár í
Geldinganes fyrir hafnarbakka
sem aldrei verður. Hann vill að
grjótnámi í eyjunni verði hætt taf-
arlaust og segir leitt hvernig komið
sé. „Ég hvet borgarfulltrúa og
Reykvíkinga til að fara þarna upp-
eftir og skoða þetta svöðusár sem
komið er í þessa fallegu eyju,“
sagði Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson á
borgarstjórnarfundi í gær.
Árni Þór Sigurðsson, forseti
borgarstjórnar, mótmælti þessu og
sagði þetta ekki eitthvert svöðusár
þó þarna hefði verið grjótnám.
„Það er fráleitt að komast þannig
að orði. Ég vil hins vegar upplýsa
það að Reykjavíkurhöfn, sem er
framkvæmdaleyfishafi í grjótnám-
unni, hefur nú þegar tilkynnt þeim
tengingu við Sundabraut og því
þurfi tímasetning og fjármögnun
framkvæmda hennar að liggja fyr-
ir áður. Lagði hún því til að tillögu
sjálfstæðismanna yrði vísað frá,
sem var samþykkt gegn atkvæðum
sjálfstæðismanna og Ólafs F.
Magnússonar, borgarfulltrúa F-
lista, sem sagði tillögu sjálfstæðis-
manna samræmast vel stefnu F-
listans í skipulags- og samgöngu-
málum.
„Þessi frávísunartillaga er
dæmigerð fyrir R-listann og að-
gerðir R-listans í skipulagsvinnu
fyrr og síðar. Hér er lagt til að öllu
sé slegið á frest,“ sagði Vilhjálmur
og borgarfulltrúar vinstrimanna
skýli sér m.a. á bak við fram-
kvæmdir við Sundabraut. „R-list-
inn getur hreinlega ekki unnið
hratt og með markvissum hætti.“
tangahafnar, Akraneshafnar og
Borgarneshafnar frá og með 1. jan-
úar 2005. Sjálfstæðismenn í borg-
arstjórn lögðu fram tillögu gær
þess efnis að skipulags- og bygg-
ingarnefnd Reykjavíkur yrði falið
að hefja undirbúning að breytingu
á aðalskipulagi Geldinganess með
það að markmiði að svæðinu yrði
breytt í blandaða byggð. Í tillög-
unni fólst að hafist yrði handa þeg-
ar í stað og við það miðað að út-
hlutun lóða í fyrsta áfanga færi
fram haustið 2005.
Tillögunni vísað frá
„Á þessum tímapunkti er alls
ótímabært að tímasetja uppbygg-
ingu svæðisins,“ sagði Steinunn
Valdís Óskarsdóttir, formaður
skipulags- og byggingarnefndar.
Meðal annars þyrfti að huga að
sem eru að vinna í grjótnámi þar,
að því skuli hætt. Því verður ekki
haldið áfram, að minnsta kosti ekki
á meðan skipulagsvinnan er í
gangi,“ sagði hann.
Hætt hefur verið við fyrirhugaða
höfn í Geldinganesi eftir samþykkt
viljayfirlýsingar um sameiningu
Reykjavíkurhafnar, Grundar-
Tillögu D-lista í borgarstjórn um uppbyggingu í Geldinganesi vísað frá
Búið að sprengja svöðusár í eyna
Í FRUMVARPI til laga um breytingar á lög-
um um útlendinga er að finna nýmæli sem
miðar að því að koma í veg fyrir að hjúskap-
ur, sem er til þess eins ætlaður að útvega
dvalarleyfi, geti þjónað tilgangi sínum. Dóms-
málaráðherra, Björn Bjarnason, lagði frum-
varpið fram á Alþingi í vikunni.
Í frumvarpinu er lagt til að eftirfarandi
grein komi inn í lögin: „Nú er rökstuddur
grunur um að til hjúskapar hafi verið stofnað
til að afla dvalarleyfis, og ekki er sýnt fram á
annað með óyggjandi hætti, og veitir hann þá
ekki rétt til dvalarleyfis. Sama gildir ef rök-
studdur grunur er um að ekki hafi verið
stofnað til hjúskapar með vilja beggja hjóna.“
Sama regla í dönskum lögum
Í athugasemdum frumvarpsins segir að
sams konar regla hafi verið í dönskum lögum
um útlendinga frá árinu 1998. Þar segir enn-
fremur að „glögg vísbending“ verði að vera
um að til hjúskapar hafi verið stofnað til þess
eins að sækja um dvalarleyfi. „Vísbendingar í
þessa átt geta til dæmis verið að aðilar hafa
ekki búið saman fyrir stofnun hjúskapar,
hjónin skilja ekki tungu hvors annars, mikill
aldursmunur er á þeim, þau þekkja ekki til
einstakra atriða eða atvika úr lífi hvors ann-
ars fyrir giftingu eða fyrri hjónabönd,“ segir
m.a. í athugasemdunum.
Í frumvarpinu er sömuleiðis lagt til að það
varði sektum eða fangelsi allt að sex árum að
standa að skipulagðri starfsemi til að aðstoða
útlendinga við að koma ólöglega til landsins
eða til annars ríkis, hvort sem starfsemin er
rekin í hagnaðarskyni eða ekki. Skv. núgild-
andi lögum er refsing bundin við það að starf-
semin sé rekin í hagnaðarskyni. Í athuga-
semdum frumvarpsins er á hinn bóginn tekið
fram að það geti oft reynst örðugt að sanna
að hagnaður hafi orðið af skipulagðri starf-
semi af þessu tagi. Þá sé ekki sjálfgefið að slík
starfsemi sé rekin í hagnaðarskyni.
Komi í veg fyrir
gervihjónabönd
TILLAGA til þingsályktunar um að þjóðfáni
Íslendinga skipi veglegan sess í þingsal Al-
þingis hefur verið lögð fram á Alþingi. Fyrsti
flutningsmaður tillögunnar er Guðmundur
Hallvarðsson, Sjálfstæðisflokki, en meðflutn-
ingsmenn eru þingmenn úr Framsókn-
arflokki, Samfylkingu og Sjálfstæðisflokki.
Í greinargerð tillögunnar er m.a. vitnað í
ræðu Sigurðar Eggerz, sem gegndi störfum
forsætisráðherra árið 1918. „Fáninn er tákn
fullveldis vors. Fáninn er ímynd þeirra hug-
sjóna sem þjóð vor á fegurstar,“ er m.a. haft
eftir Sigurði.
Í greinargerð segja flutningsmenn mjög
við hæfi að þjóðfáni Íslendinga skipi vegleg-
an sess í þingsal Alþingis. „Það yrði hinu háa
Alþingi til sóma, sem og þjóðfána vorum til
vegs og virðingar.“
Þjóðfáni
í þingsal Alþingis