Vísir - 05.05.1981, Blaðsíða 12
VtSIR
13
12
VÍSIR
Þriðjudagur 5. mal 1981
Þriðjudagur 5. mai 1981
■ V
.
'
„Ég get ekki sagt að aðbúnaðurinn sé full-
nægjandi hér, en hann er viðunaiidi. miðað við
það f jármagn, sem varið er til að hjúkra þessu
fólki”, sagði Brynjólfur Ingvarsson, yfirlæknir
geðdeildar Fjórðungssjúkrahússins á Akureyri
i samtali við Visi.
Brynjólfur var spurður um aðbúnaðinn á
geðdeildinni, sem i daglegu tali Akureyringa
gengur undir nafninu „Litli-Kleppur”. Munn-
mælasögur á Akureyri hafa stundum sagt að-
búnaðinn á geðdeildinni Fjórðungssjúkrahúsinu
til skammar. Nú siðast var látið að þvi liggja i
Dagblaðsgrein, að sjúklingum deildarinnar liði
illa. En hvað er til i þessu? Ragnheiður Árna-
dóttir, hjúkrunarforstjóri, Ásgeir Höskuldsson,
framkvæmdastjóri sjúkrahússins, Jóhann Kon-
ráðsson gæslumaður og Brynjólfur boðuðu til
blaðamannafundar á „Litla-Kleppi” á miðviku-
daginn og kynntu þá starfsemi, sem þar fer
fram.
Sumir eru nær
óslálfblarga
A deildinni eru 6 sjúklingar.
Fimm þeirra eru komnir yfir sjö-
tugt og eru þeir taldir ólæknandi
geöklofar, en misjafnlega á sig
komnir. Þeirra á meðal eru tvær
konur. önnur þeirra hefur verið á
deildinni allt siðan 1954. Þær
bjarga sér nokkuð sjálfar, sér-
staklega önnur þeirra sem er
mikil hannyrðakona. Þær tjá sig
einnig við starfsfólkið og láta ósk-
ir sinar i ljós. Karlmennirnir eru
ekki eins sjálfsbjarga. Þeir tjá sig
litiö. „Þaö er helst.að ég nái sam-
bandi viö einn þeirra með þvi að
raula með honum enda kann hann
mikið af lögum”, sagði Jóhann
Konráðsson sem sagðist oft hafa
komið ró yfir sjúklingana með
þessum sjúklingum”, sagði
Brynjólfur.
Asgeir Höskuldsson upplýsti á
fundinum, að daggjöld hins opin-
bera- með þessum sjúklingum
væru um 185 kr., á meðan almenn
daggjöld væru nær 1000 kr. Það
væri þvi ekki svigrúm til þess að
sinna öðru en þvi nauðsynlegasta
varöandi þessa sjúklinga.
Hlutverk „Litla-Klepps” hefur
breyst frá þvi að hann var settur
á fót. Húsið var byggt og tekið i
notkun 1946. Þá var það ætlað
fyrirerfiða sjúklinga,sem voru til
vandræða á Gamla spitalanum.
Húsið var þvi búið með það fyrir
augum.að þar yrðu vistaðir mikið
veikir eða óðir sjúklingar. Siðan
hefur færst ró yfir sjúklingana.
Aöeins einn af þeim 5,sem þar eru
núna á það til aö verða svolitið
æstur, en það ristir aldrei djúpt,
Or borðstofu Litla-Klepps. Fanney Odógelrsdóttlr, startsmaour, asamt premur sjuuungum.
FOLK MEÐ OLÆKNANDI GEBKLOFA
TIL „GEYMSLU
99
söng þegar aðrar leiðir hefðu
reynst árangurslausar.
Suma sjúklingana þarf alger-
lega að hugsa fyrir. Það þarf að
taka til fyrir þá matinn, þrifa þá
og annast á annan hátt. Þessir 5
sjúklingar eru taldir ólæknandi
og eru þvi ekki i meðferð. Það er
séö fyrir þeirra daglegu þörfum
og þeir fá lyf til að halda óþægind-
um af sjúkdómnum niðri. En
hvers vegna eru þeir ekki i með-
ferð til lækninga?
„Þetta er gamalt fólk sem var
búið að vera lengi veikt af geð-
klofa áður en nútima meðferð við
þeim sjúkdómi kom til sögunnar.
Nú er hins vegar hægt að halda
geðklofa niðri með aðgerðum,
sem byggjast á iðjuþjálfun og
lyfjagjöfum, jafnframt þvi sem
mikið er lagt upp úr nánu sam-
bandi viö .aðstandendur og vinnu-
veitendur'Þessir sjúklingar okk-
ar eru hins vegar illa farnir, þeir
eru „útbrunnir”, eins og við köll-
um það,” sagði Brynjólfur.
Húslð byggl lyrlr
óða sjúklinga
Hann var næst spuröur, hvort
hann væri sáttur við „meðferðar-
leysiö”, sem geðlæknir.
„Ég tel aðbúnaðinn viðunandi
eins og ég sagði áðan. Hins vegar
hefði ég kosiö.að þetta fólk ætti
kost á iöjuþjálfun hjá sérhæfðu
starfsfólki. Það gæti fundið það
áhugasviö hjá sjúklingunum, þar
sem einhverjar glæður kunna að
lifa. En þetta kostar peninga og
veröur ekki gert meö þeim dag-
gjöldum, sem nú eru greidd með
og hann er aldrei til neinna vand-
ræða að sögn Jóhanns.
Unnið með hang-
andl hendlnni
Lengst af var Jóhann einn
gæslumaður og bjó hann þá i
næsta húsi. Fyrir nokkru var bætt
við starfsfólki og nú er vakt allan
sólarhringinn á Litla-Kleppi. Hins
vegar hefur það verið yfirlýst
stefna Fjórðungssjúkrahússins
að þessi deild verði lögð niður
þegar sú kynslóð sem þar hefur
verið vistuð.er gengin. Vist hefur
M y n d i r o g
texti:
Gfsli Sigur-
geirsson
sjúklingum fækkað en verður
deildin lögð niður á næstunni?
„Það er rétt, það hefur verið
stefnan að leggja deildina niður”,
sagði Brynjólfur. „Ef til vill'
veröa þessar umræður núna til
þess.að tekið veröi til hendinni til
að svo megi verða en ekki unnið
að þvi i sömu rólegheitunum og
gert hefur verið með hangandi
hendinni”.
— Hvaö á þá að gera við sjúk-
lingana? ,
„Flestir þessir sjúklingar geta
átt heima á dvalarheimilum fyrir
aldraða eða hjúkrunardeildum.
Þá eru nokkrir þeirra úr öðrum
landshlutum og eiga heima á
stofnunum þar', svaraöi
Brynjólfur.
„Litli-Kleppur” er sambæri-
legur við deild 2 á Klepps-
spitalanum og þar er ástandið
svipað. Þar er þó gert meira fyrir
fólkið, m.a. var farið með sjúk-
linga þaðan i sólarlandaferö.
Margir sjúklinganna hafa sýnt
jákvæð viðbrögð i þessum
ferðum, en ekki er vitað hvaða
þýðingu þaö hefur til langframa
að sögn Brynjólfs. En liður sjúk-
lingum á „Litla-Kleppi” á ein-
hvern hátt illa?
Ekki verður það séð við stutta
heimsókn þangað. Ragnheiður
Arnadóttir telur að þeim liði mjög
vel og Jóhann tók i sama streng.
„Hingað koma ættingjar þeirra i
heimsóknir. Ég hugsa, að þeir
tækju skyldfólk sitt héðan.ef þeir
teldu að illa væri farið með það”,
sagði Jóhann.
Mlstðk lækna við
Kleppsspitalann
I Reykjavík
1 raun eru sjúklingarnir á
„Litla-Kleppi” sex, þó hér hafi
veriö talað um fimm. Sá sjötti á
þar nefnilega ekki heima, þótt
hann hafi verið þar i nær 4 ár.
Hanti' er rúmlega þritugur og var
sendur frá Kleppsspitalanum. En
hvers vegna er hann þarna?
„Það voru mistök, hann átti
aldrei að koma hingað”, sagði
Brynjólfur. „Hann er allt of
ungur i þetta samfélag.sem hér er
-KLEPPI
99
Jóhann Konráösson og Brynjólfur Ingvarsson geðlæknir.
oghann þarf á meðferð að halda,
svo hann dofni ekki eins fljótt.
Hann var á deild 2 á Klepps-
spitalanum og hafði verið þar i
iðjuþjálfun. Gekk honum vel, en
siðan var klippt á þann þráð með
þvi að senda hann hingað. Hann
er að visu kominn i iðjuþjálfun
hjá okkur núna á taugadeildinni
við Skólastig, en hann hefur misst
3 ár úr. Mér er þessi ráðstöfun
óskiljanleg.
Allt frá þvi að hann kom höfum
við árangurslaust reynt að koma
honum suður aftur. Venjulegast
hefur verið lofað plássi fyrir hann
eftir nokkra mánuði og við höfum
þagað á meðan. En alltaf hefur
eitthvað komið upp á, sem hefur
komið i veg fyrir suðurferð.
Siðast átti þetta að vera gull-
tryggt: plássið var tilbúið. Þá
kom Tómas Helgason yfirlæknir
og lagðiannan mann i þetta pláss.
Þessimaðurer hér þvi enn og fær
ekki þá umönnun, sem hann þarf
á að halda fyrir mistök þeirra
sem sendu hann norður”, sagði
Brynjólfur.
1 stuttu máli er niðurstaðan af
heimsókninni á „Litla-Klepp” sú,
að aðstaðán þar er alls ekki slæm
og fólkið fær góða umönnun, án
þess að njóta læknismeðferðar.
Húsið litur vel út, en er ekki
heimilislegt, enda ber það þess
merki að hafa verið byggt til inni-
lokunar ibúanna. Fimm af sex
sjúklingum eru komnir yfir sjö-
tugt og hafa verið dæmdir ólækn-
andi en eru þarna „geymdir”.
Einn sjúklingur er rúmlega þri-
tugur og dvelur á deildinni fyrir
mistök lækna við Kleppsspitalann
i Reykjavik.
G.S./Akureyri
- -m - V. 0$SA ■■ , JlS?min»
Stigahæsti knapi mótsins: Hreiöar H. Hreiöarsson. (Visismynd E.J.)
Hestamót heigarlnnar:
Hreiðar varð sligahæsl-
ur á ibröttamóti Gusts
Félagar i Hestamannafélaginu
Gusti I Kópavogi héldu iþrótta-
mót laugardaginn 2. mai. Tæp-
lega sjötiu keppendur voru
skráöir I fjórar greinar. Ungling-
ar voru ekki nægilega margir til
aö keppa i sérstökum flokki,
þannig aö þeir kepptu meö full-
orönum en kepptu aukalega um ■
knapaverðlaun en þau hlaut Val-
geröur ólafsdóttir fyrir árangur
sinn I fimmgangi en þar varö hún
i ööru sæti.
(Jrslit
Tölt
1. Hreiðar H. Hreiðarsson á
Glóðarfeyki.
2. Sigriður Benediktsdóttir á Stig.
3. Guðbjörg Kristinsdóttir á
Straumi.
Fjórgangur
1. Hreiðar H. Hreiöarsson á
Glóðarfeyki
2. Jón Gisli Þorkelsson á Stig-
anda.
3. Bjarni Sigurðsson á Fáfni
Fimmgangur
1. Bjarni Sigurðsson á Laufa
2. Valgerður ólafsdóttir á Sneglu
3. örn Karlsson á Lukku.
Gæöingaskeið
1. Benedikt Garðarsson á Snældu
2. örn Karlsson á Basta
3. Bjarni Sigurösson á Laufa.
Hreiðar H. Hreiðarsson vann
islenska tvikeppni fyrir fyrsta
sæti i tölti og fjórgangi.en hann
varð einnig stigahæsti knapinn.
Athygli vakti hve háar einkunnir
unglingarnir hlutu og er greini-
legt að framtiðin er björt hjá
hestamannafélaginu Gusti.
E.J.
Séöfrá Reynimel vestur yfir Kaplaskjólsveg þar sem nrt er veriö aö byggja.en bilageymslurnar sex eiga
að koma sunnan viö.vinstra megin á myndinni. (Vfsismynd: G.V.A.)
Deilt um skipuiag við Meístaravelli:
Bílageymslurnar
alls staöar fyrir
1 vesturborg! Reykjavikur
nánar tiltekið við Meistaravelli,
Kaplaskjólsveg og Reynimel eru
nú uppi greinar með mönnum út
af sex bilageymslum, sem fyrir-
hugað er að byggja. Þar er i
smiðum 12 ibúða helmingur af
blokk á lóðinni. þar sem „Viet-
namahús” Rauða krossins stóð til
skamms tima. Og ekki hefur
náðst óyggjandi samstaða um
það, hvar á lóðinni megi hafa
bflageymslurnar.
Fyrst átti að byggja þær við
Meistaravellina i framhaldi af
sex bilageymslum þess helmings
blokkarinnar, sem fyrir er, en þvi
mótmæltu ibúar þar. Þá varö
samkomulag um að færa þá að
Kaplaskjólsvegi, en þar eiga þeir
að standa rétt við gangstéttina.
Þvi mótmæla ibúar handan göt-
unnar i enda Reynimels og enn-
fremur er skipulagsstjóri rikisins
óánægður með þessa fyrirætlan.
Mótmælinbyggjastá þeim rökum
að geymslurnar spilli umhverf-
inu, auk þess aö vera of nærri göt-
unni.
Málið er nú enn komið til kasta
skipulags- og bygginganefnda
borgarinnar.
HERB