Lesbók Morgunblaðsins - 14.07.2001, Blaðsíða 15

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ˜ MENNING/LISTIR 14. JÚLÍ 2001 15
MYNDLIST
Árbæjarsafn: Saga Reykjavíkur – frá
býli til borgar. Til 31.8.
Árnastofnun, Árnagarði: Handritasýn-
ing opin 11-16 mánudaga-laugardaga.
Til 25.8.
Byggðasafn Hafnarfjarðar: Blóðug
vígaferli og götulíf víkinganna í York.
Til 1. okt.
Galleri@hlemmur.is: Unnar Örn Auð-
arson. Til 15.7.
Gallerí Sævars Karls: Pétur Örn Frið-
riksson og Helgi Hjaltalín Eyjólfsson.
Til 29.7.
Gerðarsafn: Gerður Helgadóttir. Til
12.8.
Gerðuberg: Ljósmyndasýning grunn-
skólanema. Til 17.8.
Hafnarborg: Hans Malmberg ljós-
myndari. Skotskífur. Til 6.8.
Hallgrímskirkja: Valgarður Gunnars-
son. Til 31.8.
Handverk og hönnun, Aðalstræti 12:
Djásn og dýrðleg sjöl. Til 8.7.
i8, Klapparstíg 33: Eggert Pétursson.
Til 28.7.
Íslensk grafík: Stella Sigurgeirsdóttir.
Til 15.7.
Listasafn Akureyrar: Akureyri í mynd-
list. Til 29.7.
Listasafn ASÍ: List frá liðinni öld. Til
12.8.
Listasafn Einars Jónssonar: Opið alla
daga, nema mánudaga, kl. 14-17.
Listasafn Íslands: Andspænis nátt-
úrunni. Til 2.9.
Listasafn Rvíkur - Ásmundarsafn:
Svipir lands og sagna. Til 10.2.
Listasafn Reykjavíkur - Hafnarhús:
Erró-safnið. Til 6.1.
Listasafn Reykjavíkur - Kjarvalsstað-
ir: Flogið yfir Heklu. Miðrými: Gretar
Reynisson. Til 19.8. Myndir úr Kjar-
valssafni. Til 31.5.
Listasafn Sigurjóns Ólafssonar: Hefð
og nýsköpun. Til 12.8.
Listhús Ófeigs, Skólavörðustíg: Nanna
Bayer. Til 18.7.
Ljósmyndasafn Reykjavíkur, Grófar-
húsi: Franski ljósmyndarinn Henri
Cartier-Bresson. Til 29.7.
Mokkakaffi: Karen Kersten. Til 14.7.
Norræna húsið: Norrænir hlutir. Til
6.8.
Nýlistasafnið: Philip v. Knorring, Ómar
S.Kristinsson, Karen Kersten og Daní-
el Þ. Magnúss. Til 15.7.
Safn Ásgríms Jónssonar: Þjóðsagna-
myndir Ásgríms. Til 1.9.
Silfurtún, Garðabæ: Skúlptúr á Silfur-
túni. Til 14. okt.
Sjóminjasafn Íslands, Vesturgötu 8,
Hafnarf.: Ásgeir Guðbjartsson. Til 22.7.
Skálholtskirkja: Anna Torfad. og Þor-
gerður Sigurðard.Til 31. des.
Þjóðmenningarhúsið:Landafundir og
ragnarök. Skjöl frá Þjóðmenningar-
fundinum. Til 15. okt.
Upplýsingamiðstöð myndlistar:
www.umm.is undir Fréttir.
TÓNLIST
Laugardagur
Skálholtskirkja: Verk Karólínu Eiríks-
dóttur. Kl. 15 og 17.
Hallgrímskirkja: Ulf Norberg. Kl. 12.
Sunnudagur
Skálholtskirkja: Verk Karólínu Eiríks-
dóttur kl. 15. Orgelstund kl. 16.40.
Hallgrímskirkja: Ulf Norberg. Kl. 20.
Þriðjudagur
Listasafn Sigurjóns Ólafssonar: Símon
H. Ívarsson og Jurgen Brilling, gítarar
kl. 20.30.
LEIKLIST
Borgarleikhúsið: Wake me up, fim. 19.
júlí. Með vífið í lúkunum, lau. 14. júlí.
Loftkastalinn: Hedwig, fös 20. júlí.
Þjóðleikhúsið: Með fulla vasa af grjóti,
lau. 14. 7 (Hornafirði), sunn. 15. 7
(Kirkjubæjarklaustri).
MENNING
LISTIR
N Æ S T U V I K U
Ein mynda Hans Malmbergs
í Hafnarborg.
hafði hafið uppbyggingu d’Orsay listasafnsins
og vísindasafnsins. Menningarframkvæmdir
franskra stjórnvalda má í raun rekja allt aftur
til de Gaulle stjórnarinnar sem stofnaði menn-
ingarmálaráðuneytið fyrir Andre Malraux.
Það var þó ekki fyrr en í lok sjötta áratugarins
að verulega fór að kveða að frönsku ríkis-
stjórninni í menningarmálum. Georges Pom-
pidou, þáverandi forseti, átti marga framúr-
stefnumenn í listum að vinum, og óttuðust þeir
ásamt forsetanum að París væri að missa sæti
sitt sem framáborg í listum til New York.
Lausin fólst í byggingu Pompidou listamið-
stöðvarinnar sem í raun má kalla fyrsta
Grands Travaux verkefnið. Kostnaður við
bygginguna nam tæpum 13 milljörðum króna
árið 1977 og lagfæringar sem hún sætti 20 ár-
um síðar tæpum sex milljörðum.
Ríkisstjórn sósíalistaflokksins notaði menn-
ingarmál hins vegar umfram aðrar stjórnir,
m.a. til að mynda skörp skil milli sín og hægri-
stjórnarinnar. Menningu skyldi nú dreift jafn-
ar meðal almennings og skilgreining á henni
víkkuð. Rapptónlist, veggjakrot, tíska og sirk-
ussýningar - allt þetta gat fallið undir menn-
ingu ef ríkisstjórninni bauð svo við að horfa.
Litu til Loðvíks XIV
Að mati Marc Fumaroli, fræðimanns er
kannað hefur menningarafskipti stjórnarinnar
ítarlega, litu ríkisstjórnir bæði de Gaulle og
Mitterands til Loðvíks 14. „Þetta hefði getað
skilað frábærum árangri, en vegna mikil-
mennskubrjálæðis snerist það upp í skamm-
hverfa sýndarmennsku í stað þess að verða að
raunverulegri endurreisn,“ sagði Fumaroli og
kennir þar um þeirri stefnu sjórnvalda að vilja
styðja mishæfileikaríka unga listamenn.
Marie Delarue, höfundur bókarinnar „Un
Pharaon Republican“, tekur í sama streng.
„Minnismerki Mitterand stjórnarinnar eru
minnismerki um draumsýni jafnréttisstefn-
unnar,“ segir Delarue. „Þetta er á vissan hátt
barnalegt. Það er heillandi og barnalegt og al-
veg hræðilega dýrt.“
Kostnaður vegna framkvæmda við Louvre-
pýramídann hefur verið metin á um 90 millj-
arða króna og þykja þær framkvæmdir nú að
mestu hafa tekist með stakri prýði. Bygging
nýja óperuhússins, sem nam einum fjörtíu
milljörðum króna er hins vegar talin hin mestu
mistök þó starfsemi hússins njóti mikilla vin-
sælda. Tónlistarhúsið Cite de la Musique í
austurhluta Parísar, sem kostaði tæpa átta
milljarða, þykir þá einnig hafa tekist vel. Þó
ekki hafi tekist að laða að íbúa úthverfa borg-
arinnar líkt og til stóð. Þjóðarbókasafnið, sem
kostaði milljarða í byggingu og heldur áfram
að kosta ríkið rúma 13 milljarða árlega, er hins
vegar talið óafsakanleg mistök þrátt fyrir að
stjórn safnsins hafi tekist bærilega að bæta
fyrir hönnunargalla hússins. Og Grande Arche
við La Defense er ekki síður talið til mistaka
stjórnarinnar. Bygging þessa sigurboga kost-
aði ríkið eina 35 milljarða, og hækkaði upp-
hafleg kostnaðaráætlun um tæpa 3 milljarða
vegna fjölda af skekkjum í útreikningum.
Með byggingaframkvæmdum sínum átti
sósíalistastjórnin þátt í að auka hróður arki-
tekta á borð við Jean Nouvel og Christian de
Portzamparc sem enn njóta vinsælda, og kom
auk þess kanadísk-úrúgvæska arkitektinum
Carlos Ott á kortið. En sigur Ott í samkeppn-
inni um byggingu nýja óperuhússins er sagður
hafa verið kómísk mistök – dómararnir hafi
talið sig þekkja handbragð Richard Meir.
Hættuleg framhlið hússins, of fáar lyftur og of
margir stigar, auk bílastæðis sem er vinsæll
vettvangur eiturlyfjaviðskipta eru meðal gagn-
rýniverðra þátta byggingarinnar. Loks hömp-
uðu ráðamenn þá Dominique Perrault, sem
sannfærði þá um að hönnun sín á þjóðarbóka-
safninu táknaði opnar bækur. Byggingin var
frá upphafi gagnrýnd af nokkrum sérfræðing-
um sem reyndu að benda á það fáræði sem fæl-
ist í því að geyma gamlar og viðkvæmar bækur
í glerturnum.
Að sögn Lang, sem nú gegnir starfi mennta-
málaráðherra, þarf hins vegar að skoða fram-
kvæmdirnar í réttu samhengi. Sósíalistar hafi
orðið að skapa sér sess eftir langa stjórnartíð
hægriafla. „Hægrimenn drógu rétt okkar til að
stjórna í efa. Þeir komu fram við okkur eins og
hústökumenn, ræfla sem hefðu haft af þeim
það sem þeim tilheyrði af guðs náð,“ segir
Lang og telur stjórnina enn geta gert betur í
menningarmálum.
Enn í dag er deilt um menningarafskipti
franska ríkisins. Telja sumir ríkið eiga að
vernda og viðhalda menningararfi þjóðarinn-
ar, á meðan aðrir vilja að stjórnin leggi einnig
sitt af mörkum til nýsköpunar. Allir virðast þá
sammála um að einkageirinn geti tekið virkari
þátt í menningarmálum þó menn séu ekki á
einu máli um með hvaða hætti og ljóst er að
menningarafskiptum franskra stjórnvalda er
langt í frá lokið.
Núverandi menningarmálaráðherra til-
kynnti til að mynda nýlega 117 milljón króna
fjárveitingu vegna árs sirkussins og 65 millj-
ónum verður varið til opnunar á miðstöð ungra
frumherja í Palais de Tokyo. Í ár hefjast fram-
kvæmdir við Musée des Arts Premiers,
„hringlu“ núverandi forseta, Jacques Chirac,
og er áætlaður kostnaður vegna verkefnisins
14,3 milljarðar króna. Bent hefur þá verið á að
þörf sé á fleiri tónlistarhöllum, núverandi
byggingar séu frekar sniðnar að söng en hljóð-
færaleik, þó ljóst þyki að slík bygging fái eitt-
hvað að bíða.
Byggt á grein í Herald Tribune.
AP
Pýramídi I.M. Pei vakti blendin viðbrögð í fyrstu, en þykir nú vera góð viðbót við Louvre-safnið.
Morgunblaðið/Einar Falur
Nýja óperuhúsið við Bastillutorg hefur mætt umtalsverðri gagnrýni og þykja ýmsir vankantar á , m.a. er framhlið hússins við það að falla af.