Pressan - 03.05.1990, Blaðsíða 5

Fimmtudagur 3. maí 1990
5
Heilbrigðisstofnanir og NutraSweet A.G. í
Sviss í rimmu við ríkissjónvarpið vegna
umrœðuþáttar um sætuefni í matvœlu\
,AM stvbkársson
GUÐJÓs^Stt^ögmaður
TuS^U,/í°^ruyERX '■"“‘Val
Beykjavm.
Aöalsuœl'9
Simi 1 83 54
15. mars 1990
* - ‘“’eC'Z™ A8v • PS
°S nouuw i*^. .. i'uv-tfJovalj„ .
/Afc, *" ci»il /«/„ ^ ra
’"ratPi Ij-ni i
4. I / vT1" \*sSl ’i’ ••••_ Spp ^Pgre::; Jj
?S£sæs£a sf
V“.S1 %*«*2S££ «°*'°9v #

rerið . t
komist aö l*—
"***•* L
ö»Uj »
rr*nft
■StíSJS b'1’s'1
&Uif u
,t'v^ “£oí *■ “°“ v,‘ - *c
^ /■‘UöUíúíuu o- «£ “*“ A» a ,«£»
"“"“““vcm ,:„* “fcf,“»..'M to ^*e“». Lkí, v„ *«■ iuoj „.
- íBrifnm
í'rfíí” 6Í «».;Tí,'r“f“«S” 'I
••*$**■&V ’&sr-M-*- > ” .. d
& ;; o> - °*zst2?4
rnSned ta ^^slgniHcant changej
'SeHencesin healthy nduits.
Neytendaþættir Kristinar Kvaran i rik-
issjónvarpinu um sætuefni hafa valdið
miklu fjaðrafoki og bréf gengið ó milli
sjónvarpsins annars vegar og eiturefna-
nefndar, Hollustuverndar rikisins og lög-
fræðings NutraSweet A.G. i Sviss hins
vegar. NutraSweet telur sig haf a skaðast
af meðferð sjónvarpsins og hefur lótið
framkvæma skoðanakönnun i kjölfar
sjónvarpsþóttanna til að meta hvort þeir
hofi skaðað imynd vörunnar i huga ís-
lendinga. Hugleiðir fyrirtækið skaða-
bótamól ói hendur sjónvarpinu fyrir at-
vinnuróg að sögn B jarna Sigtryggssonar,
upplýsingafulltrúa NutraSweet hér ó
landi. . —^■asHB
EFTIR: OMAR FRIÐRIK5SON
Þann 7. mars sl. sendi Dr. Þorkell
Jóhannesson hjá eiturefnaneínd
bréf til Sveins Einarssonar dagskrár-
stjóra þar sem kvartað var yfir
vinnubrögðum Kristínar Kvaran
dagskrárgerðarmanns og hún sök-
uð um að hafa ekki viljað fá faglegar
upplýsingar hjá nefndinni. Orðrétt
segir Þorkell m.a.:
„Undirritadur hefur œlid lagl
áherslu á gód samskipti vid fjöl-
midla, en verdur því midur ad stað-
festa, aö þau hafa œtíö veriö stirð-
ust viö sjónvarpið m.a. vegna þess,
að þar hafa einnig áður gengið um
garða og fengið að ganga lausir
þvermóðskufullir og einstrengings-
legir fréttamenn og dagskrárgeröar-
menn á borö við Kristínu Kvaran.
M.t.t. framansagöra atriða eru
það eindregin tilmœli til dagskrár-
stjóra innlendrar dagskrár, að sjón-
varpið cetli nokkurn tíma til hlut-
lœgrar kynningar á aukefnum og
notagildi þeirra á vegum aukefna-
nefndar og Hollustuverndar rikisins
til þess að vega á móti þeim villandi
upplýsingum, sem Kristín Kvaran
virðist hafa ítrekað í frammi um
þetta efni."
Hollustuvernd neit-
ar þótttöku
Gagnrýni eiturefnanefndar og
hollustuverndar má rekja til neyt-
endaþáttar í sjónvarpinu 27. febrúar
þar sem rætt var við Hallgrím
Magnússon lækni. Hélt hann því
fram að neysla aukefna væri al-
mennt skaðleg og gæti valdið
hrörnunarsjúkdómum. Telja þessar
stofnanir að Hallgrímur hafi ekki
þekkingu á þessum málum og rang-
færi staðreyndir. Til stóð að halda
annan neytendaþátt um sama efni
13. mars og átti fulltrúi frá hollustu-
vernd að koma þar fram. í bréfi sem
hollustuvernd sendi Pétri Guðfinns-
syni, framkvæmdastjóra RÚV, þann
5. mars er farið fram á að þættinum
verði frestað þar til Kristín Kvaran
hefur komið á fund til hollustu-
verndar og aflað sér þar upplýsinga
um málefnið. Jafnframt er lýst yfir
að stofnunin muni ekki taka þátt í
þættinum ef Hallgrímur Magnússon
læknir verði þar þátttakandi. I bréf-
inu segir m.a.:
„/ síðustu viku óskaði starfsmað-
ur stofnunarinnar eftir því að Krist-
ín Kvaran kœmi og rœddi við fram-
angreinda aðila, en vegna anna
taldi hán sér það ekki fœrt fyrr en í
lok þessarar viku. Ekki taldi hún
mögulegt að fresta gerð eða átsend-
ingu neytendaþáttar þar sem fjallaö
verður um sœtuefni. Ósk stofnunar-
innar kom fram vegna þess aö ráð-
gert er að hafa viðtal i þœttinum viö
Hallgrím Magnússon lœkni. Hann
hefur í útvarpsviötali og einnig í
neytendaþœtti RÚV-sjónvarps þ. 27.
febrúar sl. komið með villandi upp-
lýsingar og beinar rangfœrslur um
aukefni og áhrif þeirra á líkams-
starfsemi og heilbrigði. Stofnunin
telur mikilvœgt að neytendaþœttir
Áhorfendur að neytendaþætti og umræðum í sjónvarpinu 27. mars
hefur tæpast grunað hvaða fjaðrafoki þátturinn hafði valdið. Holl-
ustuvernd samþykkti á endanum að senda Jón Gíslason í umræðurn-
ar og frá heilbrigöisráðuneytinu kom Laufey Steingrímsdóttir. Kristín
hvikaði hins vegar hvergi frá því að fá Hallgrím Magnússon lækni í
þáttinn.
Hollustuvernd kalladi Kristínu
Kvaran inn á teppid og vildi hafa
bein afskipti af undirbúningi
þáttarins.
séu frœðandi og ekki á nokkurn hátt mm
villandi fyrir hinn almenna neyt-
anda.
Ef RÚV-sjónvarp telur sér ekki
fœrt að fresta útsendingu framan-
greinds þáttar er þess óskað að af-
staða stofnunarinnar komi fram í
þœttinum. Stoitnunin hefur tilkynnt
Kristínu Kvaran aö ekki komi til
Bjarni Sigtryggsson, kynningar-
fulltrúi NutraSweet á íslandi, fór
utan i vikunni til aö flytja erindi
fyrir kynningar- og fjölmiðlafólk í
Sviss um vinnubrögð sjónvarps-
ins í kringum umfjöllun þess um
sætuefni i matvælum.
Kristin Kvaran dagskrárgerðar-
maður hefur heldur betur fengið
að kynnast þvi að ekki er þrauta-
laust að vinna að neytendaþátt-
um um aukefni þegar stórir
hagsmunir rekast á og sérfræð-
ingar deila harkalega um vís-
indahlið málsins. PRESSAN náði
ekki tali af Kristínu við gerð
greinarinnar.
greina að fulltrúi hennar komi fram
í þœtti þar sem Hallgrímur Magnús-
son er beint eða óbeint kynntur Sem
sérfrœöingur um aukefnamál-
efni. .."
Bréfinu fylgdi löng greinargerð
„til staöfestingar á rangfœrslum
Hallgríms Magnássonar lœknis",
eins og þar segir, ásamt því sem af-
staða hollustuverndar til gervisætu-
efna er útskýrð.
Sveinn svarar
Sjónvarpið brá hart við þessum
afskiptum af dagskrárgerð sinni.
Sérstaklega hleyptu orð Þorkels Jó-
hannessonar prófessors um „þver-
móðskufulla og einstrengingslega
frétta- og dagskrárgerðarmenn
RÚV“ iliu blóði í sjónvarpsmenn. í
bréfi sem Sveinn Einarsson dag-
skrárstjóri sendi Þorkeli 8. mars seg-
ir að vegna þessarar deilu hafi sjón-
varpið ákveðið að bjóða upp á um-
ræðufund í tengsium við neytenda-
þátt 27. mars í beinni útsendingu
þar sem þetta aukefnamál verði tek-
ið sérstaklega til meðferðar og fái
hollustuvernd og eiturefnanefnd að
velja fulltrúa af sinni hálfu til að
koma fram í þættinum. En Sveinn
svarar einnig gangrýninni harðlega
og segir:
„Eg skildi reyndar samtal okkar
Leifs þannig að engir eftirmálar
yrðu; talsmaður hollustuverndar
myndi koma fram í umrœddum
þœtti og lýsa sjónarmiðum sinum.
Það er auðvilaö ekki hlutverk Holl-
ustuverndar ríkisins að vera með rit-
skoðun eða hafa áhrif á dagskrár-
gerð Umsjónarmanni hins vegar
ber að sjá til þess aö öll sjánarmið
komi fram óbrengluð ef skoöanir
eru skiptar.
Ég varð því hissa að fá bréffrá eit-
urefnanefnd i gœr; ég skil ekki
hvaöa skjálfta þetta mál veldur, ef
allir hafa hreinan skjöld. Ég get ekki
betur séð en þessar tvœr ríkisstofn-
anir œttu að hafa áhrifavald til að
kveða í kútinn „sérfrœðing í fjar-
skyldri grein lœknisfrœðinnar", í
krafti sinna „réttu" skoöana. Ég
kann heldur ekki að meta niörandi
ummœli um Kristínu Kvaran og
aðra „þvermóöskufuUa og ein-
strengingslega fréttamenn og dag-
skrárgerðarmenrí' og skil ekki
hvaða tilgangi slík skrif þjóna."
Og í lok bréfsins segir* Sveinn:
„Þaö er hins vegar ekki í verka-
þessara stofnana að ráða
aörir fá aö koma fram í sjón-
u og lýsa skoðunum sínum,