Pressan - 16.01.1992, Blaðsíða 16

16
FIMMTUDAGUR PRESSAN 16. JANÚAR 1992
Halldór Blöndal
Vill jeppa
á gömlu
kjörunum
Halldór Blöndal sam-
göngu- og landbúnaðarráð-
herra er í þann veginn að
ganga frá kaupum á nýjum
ráðherrabíl. í desember var
samþykkt reglugerð sem
kveður á um að Innkaupa-
stofnun ríkisins beri að sjá
um kaup og sölu á öllum bíl-
um ráðuneytanna. Ásgeir Jó-
hannesson, forstjóri Inn-
kaupastofnunar, sagði í sam-
tali við PRESSUNA að enn
hefði ekki borist staðfesting
eða nánari útlistun á reglu-
gerðinni til stofnunarinnar
frá fjármálaráðuneytinu.
Meðan þessi staðfesting
hefur ekki borist er gamla
kerfið enn í fullu gildi og ráð-
Jöfur
herrar geta sjálfir valið sína
bíla án afskipta Innkaupa-
stofnunar. Enn er því mögu-
leiki fyrir Halldór að ganga
frá kaupum án þess að Inn-
kaupastofnun komi þar
nærri.
„Ráðherra er á fjögurra ára
gömlum bíl sem kominn er á
viðhald og hann verður end-
urnýjaður mjög fljótlega,"
sagði Sigurgeir Þorgrímsson,
aðstoðarmaður Halldórs í
landbúnaðarráðuneytinu. En
er ekki búið að ganga frá
kaupum? „Það má vel vera
að búið sé að ganga frá þeim.
Mér er ekki kunnugt um það
og get því hvorki svarað því
játandi né neitandi," sagði
Sigurgeir.
Stefnir ríkinu vegna 10
milljóna tollalækkunar
Ríkistollstjóri úrskurðaði
nýverið að bílafyrirtækið Jöf-
ur skyldi greiða tæpar 10
milljónir í viðbótartoll, þar
sem komið hefði í ljós að upp-
gefnar þungatölur yfir 60
sjálfskipta Jeep Che-
rokee-jeppa hefðu reynst
rangar.
Jöfur tók við umboði fyrir
jeppana í nóvember 1989 og
lagði í tolli fram gögn byggð á
tölum fyrri umboðsaðila og
skráningu Bifreiðaeftirlitsins
og voru engar athugasemdir
gerðar. Um áramótin
1990/91 tóku gildi strangari
reglur um vigtun og kom þá í
ljós að bílarnir voru þyngri en
upp var gefið, sem þýðir 10
prósentum hærri toll. Ríkis-
tollanefnd komst að þeirri
niðurstöðu að Jöfur hefði ver-
ið í góðri trú, en var fyrirtæk-
inu þó gert að greiða tæplega
10 milljóna króna viðbótar-
toll.
Ragnar Ragnarsson fram-
kvæmdastjóri staðfesti þetta í
samtali við blaðið. „Við höf-
um greitt þetta að mestu, en
við höfum í höndunum lög-
fræðilega álitsgjörð og á
grundvelli hennar teljum við
stöðu okkar það sterka að við
ætlum í mál við ríkið,“ sagði
Ragnar. Hann staðfesti einnig
aðspurður að Jöfur hefði selt
hluta sinn í fasteigninni Auð-
brekku 2 fyrir 90 milljónir
króna. Kaupandinn að bróð-
urparti fasteignarinnar er
Geymsluþjónustan hf. „Þessi
sala er alls ekki í tengslum
við tollamálið. Við erum ein-
faldlega að losa um peninga,"
sagði Ragnar.
Staðsetning íbúða Byggingar-
sjnðs ng dreiting þjnðarinnar
Suðurland
Austfirðir
Norðurland
Vestfirðir
Vesturland
Suðurnes
Höfúðborgarsvæðið
’89-'90 ’90—’91 Fólksfjöldi
(58 íbúðtr) (64 íbúðir)__________________
Húsnæðisstofnun
Hefur aldrei átt fleiri íbúðir
Á síðustu árum hefur færst
í vöxt að Húsnæðisstofnun
ríkisins leysi til sín húseignir
vegna vanefnda lántakenda
hjá stofnuninni. Um síðustu
áramót átti stofnunin þannig
66 íbúðir sem er það mesta
sem hún hefur átt. Árið á
undan voru þær 64 en 58 ára-
mótin þar á undan.
íbúðir þær sem húsnæðis-
stofnun á eru nánast allar úti
á landsbyggðinni. Þar gengur
oftast mjög erfiðlega að selja
og er þá oft gripið til þess ráðs
að setja íbúðirnar inn í félags-
lega kerfið til að koma þeim
út.
Ástand margra íbúðanna
sem Húsnæðisstofnun hefur
tekið til sín er mjög bágt og
þær vart seljanlegar nema
með verulegum endurbót-
um. Að sumu leyti má því
segja að stofnunin sé að taka
skref í áttina að því að úrelda
lélegar íbúðir á landsbyggð-
inni. Ef fram heldur sem horf-
ir verður hreinlega að fara að
taka frá fjárupphæðir til slíkr-
ar úreldingar.
Þrátt fyrir að stofnunin hafi
aldrei átt fleiri íbúðir munu
skilin á afborgunum á síðasta
ári hafa verið betri en nokkru
sinni fyrr.
TOKU 500
MILLJÚNIR AD
LÁNIERLENDIS
Fjárhagsstaða Kópavogsbæjar er slæm og hefur farið versnandi.
Þrátt fyrir það hafa bæjaryfirvöld ákveðið að nýta sér ekki heimild
til að hækka útsvar. Verr hefur gengið að selja lóðir en til stóð.
Heildarskuldir bæjarsjóðs í árslok voru rúmir tveir og hálfur millj-
arður króna. Tekjur bæjarins duga ekki fyrir rekstri og fjármagns-
kostnaði. Þetta þýðir að taka verður allt framkvæmdafé að láni.
Bæjarstjórnarfundur í Kópavogi. Guðni Stefánsson Sjálfstæðisflokki og Sigurður Geirdal
bæjarstjóri og fulltrúi Framsóknarflokksins í samræðum.
Meirihlutinn í bæjarstjórn
Kópavogs hefur tekið hálfan
milljarð að láni erlendis. Það
var íslandsbanki sem hafði
milligöngu um lánið, ekki
Búnaðarbankinn, sem er og
hefur verið helsti viðskipta-
banki bæjarins.
Skuldastaða Kópavogs er
hrikaleg og hefur farið ört
versnandi. í lok síðasta árs
voru skuldir bæjarins um
tveir og hálfur milljarður.
Tekjur bæjarsjóðs duga ekki
fyrir rekstri og fjármagns-
kostnaði. Allt framkvæmdafé
verður að taka að láni. Fyrir-
sjáanlegar eru miklar fram-
kvæmdir á vegum bæjarins,
sem koma til með að auka
skuldirnar enn fremur.
Á bæjarráðsfundi, sem
haldinn verður síðdegis í dag,
kynnir meirihlutinn skulda-
stöðuna formlega og leggur
fram drög að fjárhagsáætlun
þessa árs. Áætlunin verður til
fyrri umræðu á bæjarstjórn-
arfundi 28. janúar. Gert er ráð
fyrir að tekjur bæjarins á
þessu ári losi tvo milljarða
króna.
ERLENT LÁN
Það er fátítt að sveitar-
stjórnir grípi til þess ráðs að
taka lán erlendis. Þegar það
hefur verið gert er það oftast
í þeim tilgangi að standa
straum af fjárfrekum fram-
kvæmdum, framkvæmdum
sem gefa fljótt af sér arð.
Hluti þessa láns var notað-
ur til skuldbreytinga, þ.e.a.s.
óhagstæðari lán voru greidd
niður. Hluti lánsins er til
rekstrar. Það þarf ekki að
vera verra að taka lán erlend-
is, en það vekur upp þá
spurningu hvort lánamarkað-
urinn hér heima sé þurraus-
inn, hvort lánstraust Kópa-
vogsbæjar fari þverrandi.
Meirihlutinn hefur ekki
haft hátt um þessa lántöku.
Öðrum bæjarfulltrúum verð-
ur ekki skýrt frá láninu fyrr
en á bæjarráðsfundi í dag.
Valþór Hlööversson, bæjar-
fulltrúi Alþýðubandalags,
sagðist hafa heyrt af þessu
láni, en ekki frá bæjarstjóra
eða öðrum meirihlutamönn-
um.
Skuldir bæjarsjóðs eru um
tveir og hálfur milljarður,
eins og áður sagði, eða tals-
vert hærri en árstekjurnar.
Þetta er alvarlega staða og
allsendis óvíst að Kópavogur
sleppi við gjörgæslu félags-
málaráðuneytisins. Komi til
hennar verður Kópavogur
langstærsta sveitarfélagið
sem hefur þurft að þola af-
skipti ráðuneytisins af fjár-
málum sínum.
ÖLL LÁN ERLEND
„Það má segja að öll lán
séu erlend. Það er nánast
sama hvar þau eru tekin,"
sagði Sigurdur Geirdal bæjar-
stjóri.
Hann sagði að stóra lánið
hefði að mestu verið notað til
að greiða niður skammtíma-
lán. Mikið af eldri lánum ætti
að greiðast á allra næstu ár-
um. Nýja lánið er til tíu ára og
Sigurður sagði að það lagaði
greiðslustöðu bæjarsjóðs tals-
vert.
Hefdi ekki verið ástœda til
ad hœkka útsvarid í Kópa-
vogi í Ijósi stööu bœjarsjóös?
„Það hefði gefið okkur á
annað hundrað milljónir að
hækka útsvarið í 7,5 prósent.
En þar sem erfiðleikar eru í
þjóðfélaginu vildum við
halda sköttum í lágmarki.
Reyndar trúðum við að aðrir
mundu einnig gera það. Við
erum enn með 6,7% útsvars-
prósentu."
Bæjarstjórnin hefur ákveð-
ið að lækka fasteignaskatta
og hækka vatnsskatt. Þegar
allt kemur til alls er þetta
skattahækkun, ekki mikil að
vísu.
LÓÐUMÁ
NÓNHÆÐ SKILAÐ
Meirihluti bæjarstjórnar
Kópavogs keypti talsvert
byggingarland, Nónhæð.
Með kaupunum var ætlunin
að bjarga bæjarsjóði út úr
verstu skuldunum. Nú virðast
þessi landkaup ætla að verða
bænum dýrkeypt.
Búið er að úthluta talsvert
mörgum lóðum. Sá hængur
er þó á að mikið af lóðum hef-
ur komið inn aftur. Sem dæmi
má nefna að tvær af fimm
blokkarlóðum hafa komið
aftur og sama er að segja um
fjölda raðhúsalóða. A allra
síðustu vikum hefur á annan
tug raðhúsalóða verið skilað.
Ármannsfell hf. fékk lóðir
undir háhýsi. Með öllu er
óvíst hvenær Ármannsfell
hefur framkvæmdir og enn
óvissara hvenær fólk flytur
inn í húsin.
Með landkaupunum var
ætlunin að fjölga gjaldendum
í Kópavogi og auka þannig
tekjustofnana. Þegar fólk
flytur í hús sín í þessu nýja
hverfi verður bærinn að vera
búinn að ljúka ýmsum fram-
kvæmdum, svo sem holræsa-
gerð, vatnsveitugerð, gatna-
gerð, lýsingu og fleira og
fleira.
Á næstu dögum verður
boðin út vinna við gatnagerð
á Nónhæð. Kostnaðaráætlun
er um 180 til 200 milljónir
króna. Peninga fyrir þessum
framkvæmdum verður bæj-
arsjóður að taka að láni. Við
það aukast skuldirnar enn
frekar.
TÍU TIL TUTTUGU ÁR
Þeir sem til þekkja halda
því fram að ævintýri eins og
þetta fari ekki að skila raun-
verulegum tekjum fyrr en eft-
ir kannski tíu til tuttugu ár.
Gatnagerðargjöldin sem
íbúðarbyggjendur greiða
eiga að standa straum af
kostnaði við gatnagerð og
fleira. Talsvert vantar á að bú-
ið sé að selja allar lóðir. Þrátt
fyrir það verður að gera
hverfið tilbúið, að minnsta
kosti að mestum hluta. Þess
vegna verður bæjarsjóður að
fjármagna , mismuninn,
kannski eitt hundrað milljón-
ir.
Þá er ekki allt talið. Vænt-
anlegir íbúar þurfa þjónustu,
svo sem skóla og dagvistar-
stofnanir. Allt slíkt kostar
mikla peninga. Það blasir því
við að bæjarsjóður Kópavogs
þurfi enn að auka skuldir sín-
ar um vel á annað hundrað
milljónir króna, bara vegna
Nónhæðar.
Þar sem allar tekjur bæjar-
ins duga ekki fyrir rekstri og
fjármagnskostnaði er ljóst að
framkvæmdir þessar verða
ekki fjármagnaðar nema
með stórfelldum lántökum.
Sigurjón Magnús Egilsson
2500
2000
// Skuldir
1500 /^bæjarsjóðs
Kópavogs
Þannig hafa skuldir bæjarsjóðs
Kópavogs aukist frá bæjar-
stjórnarkosningum 1990.
1000 30/6 31/12 30/6 31/12
1990 1990 1991 1991