Pressan - 16.01.1992, Blaðsíða 22

22
FIMMTUDAGUR PRESSAN 16. JANÚAR 1992
PRESSAN
Útgefandi
Blað hf.
Ritstjóri
Gunnar Smári Egilsson.
Ritstjórn, skrifstofur og auglýsingar:
Hverfisgötu 8-10, sími 62 13 13.
Faxnúmer: 62 70 19.
Eftir lokun sldptiborðs:
Ritstjórn 621391, dreifing 621395 (601054),
tætaiideild 620055, slúðurlína 621373.
Áskriftargjald 600 kr. á mánuði.
Verð í lausasölu 190 kr. eintakið.
Stöðvið þjófana
V I K A N
HEIT VIKA
18,1 stig á Dalatanga í
miðjum janúar.
Heitur fundur opinberra
starfsmanna í Bíóborginni;
„...hljóðið í okkar fólld er
að harðna mjög þvi að
okkar viðsemjendur virðast
alveg gegnumfrosnir," sagði
Ögmundur.
Eldur kviknaði í hempu séra
Gunnars Eiríks Haukssonar á
Þingeyri í miðri postullegri
blessun.
Stjórnendur Hótel Coala á
Kanarí hótuðu að skrúfa
fyrir hitann hjá íslenskum
farþegum Veraldtu- ef þeir
borguðu ekki herbergis-
reikningana. Dálítið
sérkennileg hótun í
sólarlöndum.
RADSNARSKAPUR
Jón Baldvin fékk orðu frá
Lettum (eða Litháum).
Davíð Scheving gaf þjóðinni
60 þúsund öskjur af Létta.
KISTULAGNING
Þjóðviljinn mun líklega koma
út í síðasta sinn á morgun
eftir að hafa safnað saman
um 1.500 nýjum áskrifendum
í jarðarförina.
Ferðamiðstöðin Veröld
hefur enn ekki verið
úrskurðuð látin vegna
Qarveru eins aðstandanda
hennar, Egils Egilssonar,
veitingamanns í Torfunni.
Starfsmenn og velunnarar
Ríkisskips fengu sölu á
eignum úr dánarbúinu
frestað til að athuga hvort líf
væri í skrokknum.
Bókaútgáfa Menningarsjóðs
og Þjóðvinafélagsins undir-
bjó fráfall sitt með
rýmingarsölu á ölium
útgáfubókum sinum.
TVÍSKINNDNGS-
HÁTTUR VIKUNNAR
Sverrir Hermannsson Lands-
bankastjóri treysti sér ekki til
að lána Rússum nema gegn
stuðningi frá ríkisstjórninni.
Ekki þannig að hún tæki
neina ábyrgð á láninu - að
sögn Sverris - heldur aðeins
mórölskum stuðningi. Hvað
hefði gerst ef Sverrir hefði
fengið þennan stuðning og
lánið tapast? Bæri ríkis-
stjórnin þá hina siðferðislegu
ábyrgð í takt við siðferðis-
lega stuðninginn?
»
í PRESSUNNI í dag er fjallað um fyrirsjáanlegt tap
Landsbankans vegna gjaldþrots Þjóðviljans. Það
skiptir tugum milljóna. Þótt almenningur eigi að
vera orðinn vanur slíku tapi ríkisbankanna vegna
gjaldþrots — jafnvel lítilia fyrirtækja eins og Þjóðvilj-
ans — hlýtur hann að hrökkva við þegar hann fær að
sjá hvernig forsvarsmenn Þjóðviljans gátu vaðið um
sjóði bankans og hirt peninga eftir þörfum.
Þjóðviljinn hefur, eins og önnur dagblöð, þegið
stórfellda styrki úr ríkissjóði á undanförnum áratug-
um. í fyrsta lagi hefur blaðið verið styrkt beint með
háum fjárveitingum í gegnum eigandann, Alþýðu-
bandalagið. í öðru lagi hefur ríkissjóður keypt allt
upp í 750 eintök af blaðinu. Starfsmenn fjármála-
ráðuneytisins hafa síðan reynt að koma þeim í lóg
með því að dreifa þeim á starfsmenn ríkisstofnana og
-fyrirtækja. í þriðja lagi hefur Þjóðviljinn þegið stór-
kostlega styrki í gegnum kaup ríkisins á auglýsingum
í blaðinu á uppsprengdu verði.
En aðstandendum Þjóðviljans og velunnurum
blaðsins innan Landsbankans fannst ekki nóg að
gert. Þeir skipulögðu enn stórkostlegri styrki undir
borðið. Forsvarsmenn blaðsins virðast hafa getað
skrifað út þá peninga sem þeir þurftu út á reikning
bankans. Bankastjórarnir höfðu ekki einu sinni fyrir
því að taka veð fyrir lánum eða yfirdrætti. Þeim virð-
ist hafa verið hjartanlega sama hvort bankinn heimti
þessa peninga aftur eða ekki. Þeir virðast frekar hafa
Iitið á þá sem eign Þjóðviljans en bankans.
Þegar Þjóðviljinn gefur nú loks upp öndina skilur
útgáfa hans eftir tugmilljóna skuld í Landsbankan-
um. Bankastjórarnir þurfa ekki einu sinni að hafa fyr-
ir því að lýsa kröfum í búið. Það eru ekki minnstu lík-
ur til að þeir fái krónu upp í skuldirnar. Þeir hefðu allt
eins getað afskrifað lánin jafnharðan og forsvars-
menn Þjóðviljans hirtu þau.
Það sem hér hefur verið lýst er að sjálfsögðu ekk-
ert annað en skipulagður þjófnaður á almannafé.
Það voru samantekin ráð innan Landsbankans og ut-
an hans að sækja í sjóði bankans það fé sem þurfti til
að halda úti málgagni Alþýðubandalagsins.
Samskonar svikamylla liggur að baki útgáfu og
starfsemi annarra stjórnmálaflokka. Og þegar
óþrifnaðurinn kemur í ljós við uppgjörið á þrotabúi
Þjóðviljans munu aðstandendur hans benda á þá
staðreynd. Hinir eru engu betri.
Það má einu gilda hvort þeir eru skárri eða verri.
Hitt er ljóst, að það verður að stöðva gripdeildir
stjórnmálaflokkanna úr sjóðum almennings.
HVERS VEGNA
Mega útlendingar
ekki eiga í íslenskum
sjávarútvegi?
SIGURÐUR B. STEFÁNSSON HAGFRÆÐINGUR SVARAR
Á fyrri hluta ársins 1991
voru samþykkt á Alþingi lög
sem gera útlendingum
óheimilt að eignast hlutabréf
í íslenskum sjávarútvegsfyrir-
tækjum eða í fyrirtækjum
sem eiga hlut í íslenskum
sjávarútvegsfyrirtækjum.
Samkvæmt þessari túlkun
laganna, sem er ekki óum-
deild, horfir til stórvandræða
á íslenskum hlutabréfamark-
aði auk þess sem möguleikar
sjávarútvegsfyrirtækja og
fjölmargra annarra íslenskra
fyrirtækja til að afla sér eigin
fjár eru skertir stórlega.
Hampiðjan hf., OLIS hf. og
Skeljungur hf., svo að dæmi
séu tekin af handahófi, eru ís-
lensk almenningshlutafélög
sem vitað er að eiga hlutabréf
í íslenskum sjávarútvegsfyrir-
tækjum, og svo er einnig um
fimm innlenda hlutabréfa-
sjóði sem hafa það hlutverk
m.a. að dreifa áhættu al-
mennings af því að ávaxta fé
sitt í íslenskum atvinnufyrir-
tækjum. Nú er það svo sam-
kvæmt ofangreindri túlkun á
nýju lögunum að þessi fyrir-
tæki verða að selja hluti sína
í sjávarútvegsfyrirtækjum ef
útlendingur eignast einn ein-
asta hlut.
Ailir eru á eitt sáttir um það
að íslendingar eiga að hafa
full og óskoruð yfirráð yfir
auðlindum sínum, fiskimið-
um, orku í fallvötnum og
náttúru og menningu lands-
ins. En vafalaust eru til ótal
aðrar leiðir að því marki en
sú sem orðið hefur fyrir val-
inu í framannefndum lögum
um fjárfestingu útlendinga í
íslensku atvinnulífi. T.d. væri
auðvelt að leysa þann hnút
sem nú hefur myndast af túlk-
un nýsettra laga með því einu
að heimila að t.d. 15%, 20%
eða 25% hlutafjár íslenskra
fyrirtækja sem eiga í sjávarút-
vegsfyrirtæki megi vera í
eigu útlendinga. Á þann hátt
væri ekki girt fyrir að erlent
áhættufé rynni til íslensks
sjávarútvegs eins og annarra
atvinnugreina í öllum lönd-
um en engu að síður tryggt
að íslendingar hefðu full yfir-
ráð yfir fiskimiðum sínum og
nýtingu þeirra.
Sigurður B. Stefánsson
...auk þess sem
möguleikar
sjávarútvegs-
fyrirtœkja og
fjölmargra
annarra
íslenskra
fyrirtœkja til að
afla sér eigin fjár
eru skertir
stórlega.
u