Pressan - 23.01.1992, Blaðsíða 38
38
FIMMTUDAGUR PRESSAN 23. JANÚAR 1992
H E S T A R
MARKAÐURINN Orri frá Þúfu, Kveikur frá Miðsitju, Geysir frá Gerðum og önnur milljóna hross
HvAÓ koSTA aILrA dýRUSTU hESTARNÍR?
Uppgefið verð á hestum oft út í hött og stór hluti viðskiptanna er undir borðið
Samkvæmt opinberum skýrslum
viktar hrossarækt í landbúnaði ekki
nema 2—3%, en allir vita að veltan
er miklu meiri. Fram til þessa hafa
stjórnvöld litið framhjá þessu og
ekki talið þetta umtalsverða upp-
hæð. í dag eru menn líklega að átta
sig á að hér er ekki um neina smá-
peninga að ræða. Lítið er vitað um
hversu miklir þeir eru á meðan ekki
er haldið utan um búgreinina af ein-
hverju viti. Aðilum í hrossarækt er
hollast að tölurnar fari upp á yfir-
borðið og þessi grein lúti þeim kröf-
um, sem gerðar eru til annarra at-
vinnugreina. Vegna þess hversu erf-
itt er að benda á háar tölur hefur
gengið mjög illa að fá athygli og
peninga í hrossaræktina.
Sala á hestum hefúr aukist mjög
undanfarin ár, jafnt innanlands sem
og til útlanda. Peningarnir sem
skipta um hendur hafa vaxið í sam-
ræmi við það. Sumir halda því fram
að þessi búgrein geti farið að skila
okkur þjóðartekjum á við eitt stykki
áiver. Allflestir, sem stunda hesta-
mennsku að einhverju ráði, eru jafn-
framt að selja hesta. Meðal hesta-
manna hvílir mikil leynd yfir verð-
inu, sem erlendir aðilar greiða fyrir
íslenska gæðinga. Einn viðmæl-
enda minna sagði mér, að hér á
landi væri mikið af útlendum snuðr-
urum í þeim tilgangi að kaupa alla
gæðingsstóðhesta sem fréttist af í
sveitum landsins. Vitað er að upp-
hæðin fyrir einn hest getur skipt
milljónum. íslendingar hafa for-
kaupsrétt að hestunum, en þeir eru
ekki margir hér, sem geta yfirboðið
þessa erlendu aðila, sem eru aðal-
lega Þjóðverjar. Þess vegna er tals-
vert um að menn leggi saman í
púkk. Sumir telja það þó tímaspurs-
mál hvenær íslendingar hætta að
geta keypt bestu hestana. Lág-
marksverð fyrir útflutta hesta er
sett af stjórnvöldum; ákvarðað einu
sinni á ári. Lágmarksverð er mis-
munandi og fer eftir aldri hestsins
og hvort um er að ræða verðlauna-
hest eða ekki. Flestir hestar sem
seldir eru út eru skráðir á lágmarks-
verði. Hins vegar er það bara á
pappírnum, enda útflutningstollar
háir og hækka í samræmi við verð-
ið. Nokkrir toilflokkar gilda. Til
dæmis er ákveðinn tollflokkur fyrir
sýnd hross, fyrstuverðlauna-stóð-
hestar eru í sérstökum tollflokki og
svo framvegis. Vegna þessa kerfis
sýna sumir ræktendur ekki efnileg
kynbótahross, heldur bíða með það
þangað til þau eru komin til út-
landa, því þá þurfa menn að borga
minni tolla af þeim. Einu afskipti
ríkisins af þessari búgrein eru í
formi tolla til að reyna að græða á
henni. Þess vegna er uppgefið verð
á útfluttum hestum alveg út í hött.
Sama máli gegnir um innanlands-
söluna, þ.e. tölur um verð liggja yfir-
leitt ekki á lausu. Þó er ljóst að kyn-
bótahrossin sem ganga kaupurri og
sölum hér verða ekki keypt af nein-
um meðaljóni. Dæmi eru um að
heilu hlutafélögin séu stofnuð utan
um einn hest. Menn geta lifað á því
að eiga hlut í hesti ef hann er góður.
Það var snemma á áttunda ára-
tugnum að hross fóru að seljast á
feiknalegu verði hér innanlands.
Vitað er að Sörli frá Sauðárkróki fór
á svimandi háu verði, þótt það hafi
aldrei fengist uppgefið. Sigurbjörn í
Klúbbnum keypti hann þegar veldi
hans var sem mest. Sigurbjörn
keypti líka Náttfíu-a, son Sörla, á
álíka verði. Þær upphæðir sem
þarna voru greiddar voru þó ekkert
í námunda við þær, sem greiddar
hafa verið eftir 1988. Þá varð tíma-
mótasala á stóðhesti. Það var þegar
Angi frá Laugarvatni seldist á tvær
og hálfa milljón. Guðmundur Birkir
Þorkelsson seldi þennan hest
Hrossaræktarsambandi Suðurlands.
Þetta var fyrsta háa salan sem gerð
var kunn. Núna er verið að selja
bestu ungu hestana, 4—5 vetra, á
þetta 5—7 milljónir. Eftirfarandi er
listi yfir nokkra dýrustu hesta, sem
selst hafa innanlands:
1. Orri frá Þúfu seldist á 6,5 millj-
ónir. Um hann var stofnað hlutafé-
lag. Einstaklingar keyptu 100 þús-
und króna hlut í honum. Seljandi
var Indriði Ólafsson á Þúfu í Land-
eyjum.
2. Kveikur frá Miðsitju seldist á
sex milljónir. Hrossaræktarsam-
band Suðurlands keypti hann af Jó-
hanni Þorsteinssyni á Miðsitju.
3. Geysir frá Gerðum seldist á 5,8
milljónir. Hrossaræktarsamband
Vesturlands keypti hann af Karli
Benediktssyni.
4. Toppur frá Eyjólfsstöðum. Seld-
ur var helmingurinn í honum. Verð
er óþekkt, en sagt feikihátt.
5. Gassi frá Vorsabæ seldist á 5
milljónir. Hrossaræktarsamband
Þingeyinga og Eyfirðinga keypti
hann.
Sjálfstillandi hitastrengur til aö frostverja vatns-
lagnir innanhús og utan. Einnig í þakrennur.
Animaltex
Vatnshitari fyrir handlaugar,
220 volt. Enginn hitadunkur.
Góður í kaffistofur, hesthús,
mjólkurhús, sumarbústaði,
vinnubúðir o.fl.
Mjög góðir bólgueyðandi bakstrar.
Einnig góðir á múkk.
Smiðjuvegi 14, Sími 73233, Póstbox4324, 124 Reykjavík
KAUPFELAG HERAÐSBUA
Kaupvangi 6, Egilsstöðum
Sími 97-11200
Hestakögglar
Innihald:
Hey 86,0% Maís 2,0%
Fiskimjöl 4,0% Stewart 1,2%
Sykur 4,0% Salt 0,5%
Hveitiklíð 2,0% Þangmjöl 0,3%
Margir góðir og gildir hestamenn, hrossaræktendur og atvinnumenn fóðrudu hross sín sl. vetur með hestakögglum,
þar á meðal Sigurbjörn Bárðarson, Hafliði Halldórsson og Gunnar Arnarson. Þeirra orð eru þessi;
Ekki ber á öðru en að þarna hafi vel tekist til með framleiðslu á íslensku hrossafóðri sem unnið er úr úrvals súgþurrk-
uðu heyi og blandað ýmsum bæti-, snefil- og steinefnum. Prótín-innihald (eggjahvítuefni) er lágt, sem þýðir að múkk-
sækni hrossa er í algjöru lágmarki. Hrossin hafa frábæra lyst og taka fóðri vel, fallegt hárafar og ganga snemma úr
hárum á veturna. Fyrir utan þetta gera smekklegar, vel hentugar umbúðir, ásamt góðri innihaldslýsingu, HESTA-
KÖGGLA að eftirsóknarverðu fóðri fyrir alla hesta.
Framleitt af Kaupfélagi Héraðsbúa, Egilsstöðum, í samvinnu við Heyköggla hf. með leyfi Sauðfjárveikivarna, undir
eftirliti Jóns Péturssonar héraðsdýralæknis.
Umboðsmaður í Reykjavík: Hafliði Halldórsson.
Sími: 91-671792,
heimasími: 91-674737.
KAUPFELAG HERAÐSBUA