Pressan - 20.02.1992, Blaðsíða 9
FIMMTUDAGUR PRESSAN 20. FEBRÚAR 1992
9
Eiginfjárstaða Hagvirkis er
neikvæð um rúman hálfan millj-
arð króna, sem þýðir að fyr-
irtækið skuldar hálfan milljarð
umfram eignir. Lausafjárstaða fyr-
irtækisins er slæm og stjórnend-
urnir hafa gripið til þess ráðs að
samnirTgavfðíæðunumog selja eignir til að fleyta fyrirtækinu
afieitri stöðu Hagvirkis frá mánuði til mánaðar. Hagvirkis-
fyrst fjolmiðla, .. °
30. janúar menn treysta á að Islenskir aðal-
síðastliðinn. , . , .... . . , .
verktakar vilji samemast þeim og
bjarga fyrirtækinu þannig frá því að
verða gjaldþrota.
HUVIRKI
SMUMR
Í'/ÍMILLJÖNIR
UMFRAM HGMIt
Hagvirki. Iðnlánasjóður vildi að húsið yrði selt á
nauðungaruppboði. Hagvirki seldi hlutabréf sín í Marel hf. til
að gera upp við sjóðinn og koma í veg fyrir uppboðið.
Hagvirki skuldar fimm
hundruð milljónir króna um-
fram eignir, sem þýðir að fyr-
irtækið er í raun gjaldþrota.
Forsvarsmenn fyrirtækisins
treysta á að sameining við ís-
lenska aðalverktaka verði tii
að bjarga þeim frá rekstrar-
stöðvun. Við blasir að það
þarf mjög stóra aðgerð til að
bjarga fyrirtæki sem er svo
illa sett.
PRESSAN, fyrst fjölmiðla,
greindi frá viðræðum um
hugsanlega sameiningu Hag-
virkis og íslenskra aðalverk-
taka. Þegar rætt er um að
skuldirnar séu 500 milljónum
króna meiri en eignirnar seg-
ir það reyndar ekki alla sög-
una. Skuldirnar eru stað-
reynd en það er ekki þannig
að allar eignir Hagvirkis séu
seljanlegar, að minnsta kosti
ekki á stuttum tíma. í því
sambandi má nefna lóðir i
Smárahvammslandi í Kópa-
vogi. Lóðirnar eru metnar á
520 milljónir króna en óvíst
verður að telja að markaðs-
verð þeirra sé svo hátt. Lóða-
sala hefur gengið treglega á
höfuðborgarsvæðinu að und-
anförnu.
Jóhann G. Bergþórsson,
forstjóri Hagvirkis, segist
ekki vilja tjá sig frekar um
sameiningarmálið að sinni.
,.Ég vil hvorki neita því né
játa," sagði Stefán Fridfinns-
son, forstjóri íslenskra aðal-
verktaka, þegar hann var
spurður hvort fyrirtækið ætti
í viðræðum við forsvarsmenn
Hagvirkis um sameiningu
fyrirtækjanna.
Fridrik Sophusson fjár-
málaráðherra og Jón Baldvin
Hannibalsson utanríkisráð-
herra hafa báðir lýst því yfir
að sameining þessara fyrir-
tækja komi til greina.
PRESSAN hefur heimildir
Jóhann G. Bergþórsson.
Hann er þess fullviss að tak-
ast megi að bjarga Hagvirkl.
Eignir hafa verið seldar til
að mæta erfiðri lausafjár-
stöðu.
fyrir því að slíkar viðræður
séu skammt á veg komnar og
áhugi innan íslenskra aðal-
verktaka sé ekki mikill.
Við blasir að verulega mik-
ið þarf að breytast til að
bjarga megi þessum risa á
verktakamarkaðinum frá
falli. Ef fyrirtækinu verður
ekki bjargað munu margir
líða fyrir, þar sem áhrif gjald-
þrots Hagvirkis verða mikil.
SAMRUNI EÐA STÖÐVUN?
Eitt af því sem Hagvirkis-
menn hafa að bjóða er upp-
safnað tap. Til að það nýtist
verður að selja fyrirtækið og
kaupandinn getur með því
nýtt tapið til frádráttar frá
skatti. Það hlýtur að vera
mikið álitaefni hvort Aðal-
verktakar geta nýtt sér þetta
tap. í fyrsta lagi yrði að breyta
Aðalverktökum í hlutafélag,
en það er ekki allt.
Ríkissjóður á fimmtíu og
tvö prósent í Aðalverktökum
og þar með meirihluta. Það
verður því að telja ósennilegt
að ríkið kaupi Hagvirki til að
skerða skattgreiðslur til sjálfs
sín.
„Það þarf enginn að halda
að verklegar framkvæmdir
leggist af ef Hagvirki hættir,"
sagði forstjóri stórs verktaka-
fyrirtækis. „Verkin verða
ekki til vegna fyrirtækjanna,
heldur öfugt. Það getur fjöldi
íslenskra fyrirtækja tekið að
sér stórframkvæmdir," sagði
sami maður.
Hann nefndi að fimm fyrir-
tæki, auk Hagvirkis, hefðu
boðið í framkvæmdir við
Fjótsdalsvirkjun. Hann bætti
við: „Hagvirki skiptir í raun
engu máli í þessari atvinnu-
grein. Tökum sem dæmi
virkjanir. Það hefur sýnt sig
að það eru nánast alltaf sömu
mennirnir sem vinna við
þessar framkvæmdir. Ég get
ekki séð að það skipti þá
mestu máli hvort þeir eru á
launaskrá hjá Hagvirki, Foss-
virki eða einhverjum öðrum."
VERKEFNIN EKKI
BUNDIN HAGVIRKI
Pálmi Krfstinsson, fram-
kvæmdastjóri Verktakasam-
bandsins, segir það því miður
rangar fullyrðingar hjá Jó-
hanni G. Bergþórssyni að tvö
islensk fyrirtæki séu nógu
stór til að taka að sér öll þau
verk sem hugsanlega þurfi að
vinna hér á landi.
Fari svo ad Hagvirki veröi
aö hætta, kemur þad þá til
med ad hafa mikil áhrif í
þessari atvinnugrein?
„Sjálfsagt mun það hafa
einhver áhrif. En hvers eðlis
þau verða vil ég ekki skera úr
um á þessu stigi. Þeir eru ekki
með mikil verkefni í dag. Ég
vil líka benda á að verkefni
og vinna hlaupa ekki í burtu
þótt einstakir launagreiðend-
ur eða samningsaðilar falli
frá. Verkefnin eru til ef kaup-
endur hafa þörf fyrir verkin.
Þannig aö ég bendi á að það
hefur út af fyrir sig engin
áhrif á vinnuframboð eða
annað þó að fyrirtæki komi
og fari.“
Jóhann G. Bergþórsson
hefur sagt að Hagvirki og
Istak séu einu fyrirtœkin sem
geti tekið að sér allra stœrstu
verkin.
„Það er því miður rangt hjá
honum. Það sýndi sig í síð-
asta útboði á stóru verki að
ekkert íslenskt fyrirtæki var
nógu stórt. Ég hef aldrei dreg-
ið í efa að fyrirtækin geti ráð-
ist í þessi verk tæknilega og
faglega. Þetta er spurning um
peninga þegar þarf að leggja
fram tryggingar upp á tugi
milljóna króna. Stærð fyrir-
tækja er afstæð. Þetta breytir
engu um hvort Hagvirki lifir
eða lifir ekki, ekki eins og fyr-
irtækið er statt í dag, að
minnsta kosti.”
SÖLUSKATTSMÁLIN
Höfuðstöðvar Hagvirkis
voru innsiglaðar á árinu
1989. Ástæða þess var van-
greiddur söluskattur upp á
108 milljónir króna, sem eru
um 170 milljónir að núvirði.
Þessi söluskattur var vegna
áranna 1982 til 1984. Nú ligg-
ur fyrir krafa vegna áranna
1985 og 1986 og innan
skamms kemur úrskurður
vegna áranna 1987, 1988 og
1989. Hagvirki hefur verið
gert að greiða nærri 100
milljónum króna vegna 1985
og 1986. Það bætist við þær
108 milljónir sem áður er get-
ið.
Hagvirki tapaði málinu í
undirrétti. Fyrsta málið er
fyrir Hæstarétti og það er lífs-
spursmál fyrir Hagvirki að
vinna málið, það er að segja
ef Hagvirki lifir þá endalok
málsins.
En var ekki erfitt fyrir aðra
að keppa við Hagvirki þegar
þeir greiddu ekki söluskatt á
sama tíma og aðrir gerðu
það?
„Það skal viðurkennt að
þetta var óþolandi hvað varð-
aði samkeppni milli fyrir-
tækja og það var vitað, allan
síðasta áratug, að uppi voru
skiptar skoðanir um þetta.
Án þess að ég sé að kasta
rýrð á túlkun einstakra
manna, þá var þetta óþol-
andi,“ sagði Pálmi Kristins-
son.
Jóhann G. Bergþórsson
hefur sagt að munur á þessu
sé aðeins þrjú til fimm pró-
sent og því geti það eitt ekki
skýrt hversu oft Hagvirki hef-
ur verið með lægri tilboð en
aðrir.
Sigurjón Magnús Egilsson