Pressan - 07.05.1992, Blaðsíða 27

Samsetning sparifjár eftir aldri
Þrítugur einstaklingur á að ávaxta
sparifé á annan hátt en sá sem er fimm-
tugur og sá sem er sjötugur þarf að
velja þriðju leiðina. Svo segja sérffæð-
ingar Verðbréfamarkaðar Islandsbanka.
Á iyrsta spamaðarskeiðinu ífá upp-
hafi vinnualdurs til fertugs er sparifé
oftast lítill hluti af tekjum og á eftir að
ávaxtast til langs tíma. Þá er óhætt að
taka nokkra áhættu við ávöxtun því
langur tími gefst til að vinna upp hugs-
anlegt tap. Hlutabréf mættu þá vera
45% spamaðar, skuldabréf 30%, erlend
hlutabréf 20% og 5% í reiðufé.
Annað æviskeiðið er ffá fertugu til
vinnuloka og þá er hyggilegt að lækka
hlutfall hlutabréfa í sparifénu smám
saman en auka hlut skuldabréfa í stað-
inn. Skuldabréf gætu þá verið 40% af
sparifénu, hlutabréf íslenskra iyrirtækja
35% og erlend hlutabiéf 20% en reiðu-
fé 5%. Á þriðja æviskeiðinu, það er á
eftirlaunaárinu, er ráðlegt að ávaxta að
minnsta kosti tvo þriðju hluta sparifjár-
ins í ömggum skuldabréfum til að taka
sem minnsta áhættu. Þá væm 60% í
skuldabréfum, hlutabréf íslenskra fyrir-
tækja 15% og erlendra 20% en reiðufé
óbreytt eða 5%.
hveijum tíma.
Hvað skattana varðar þá er það svo
að enginn tekjuskattur er greiddur af
vaxtatekjum skuldabréfa í eigu einstak-
linga. Eignaskattur greiðist hins vegar
af öllum öðmm skuldabréfum en ríkis-
skuldabréfum, húsbréfum og skulda-
bréfum verðbréfasjóða sem samsett em
úr þeim.
Ávöxtun sparifjár í hlutabréfum get-
ur gefið skattalegt hagræði sem er mis-
mikið effir tekjum og eignum manna.
Kaup á hlutabréfum getur því lækkað
tekjuskatt einstaklinga og hlutabréf
geta verið eignaskattsfrjáls. Enginn
eignaskattur greiðist af bankainnstæð-
um að því marki sem eignir em um-
fram skuldir og enginn tekjuskattur er
greiddur af vaxtatekjum af þeim. Inn-
legg á húsnæðisspamaðarreikninga
bankanna er frádráttarbært frá tekju-
skatti. Af fasteignatekjum þarf hins
vegar að greiða tekjuskatt, eignaskatt
og og fasteignagjöld.
Fjármálaráðgjafar segja það nauð-
synlegt að dreifa áhættunni þegar
ávöxtun sparifjár er annars vegar. Þama
koma líka til sögunnar skattaleg atriði
sem geta skipt miklu máli Jiegar um er
að ræða allmikið sparifé. Heppileg ráð-
stöfun sparfjár ræðst fíka af því á hvaða
aldri sparifjáreigandinn er.
Almennt er talið einna hagstæðast að
ávaxta eignir sínar í verðbréfum en
mikilvægt er að kaupa fleiri en eina
tegund verðbréfa. f boði em hlutabréf,
skuldabréf, spariskírteini ríkissjóðs og
verðbréfasjóðir, bæði innlendir og er-
lendir. Fyrir þá sem eiga miklar eignir
getur líka verið skynsamlegt að eiga
eitthvað í banka og fasteignum.
Verðbréf gefa oft hærri ávöxtun en
aðrar spamaðarleiðir og em oftast auð-
veld í sölu. Flest þeirra verðbréfa sem
nú em á markaði em traust bréf en hafa
ber í huga að hærri ávöxtun fylgir oft
aukin áhætta. Hvað hlutabréf varðar
felst áhættan einkum í því að ávöxtun
þeirra getur verið sveiflukennd því hún
fylgir afkomu fyrirtækja sem viðkom-
andi kaupir hlut í. Hlutabréf em ekki
verðtryggð, bera ekki vexti og hafa
ekki ákveðna gjalddaga eins og flest
skuldabréf. Hlutabréfin er hægt að selja
á hlutabréfamarkaði og ræðst verð
þeirra af framboði og eftirspurn á