Pressan - 11.06.1992, Blaðsíða 35

FIMMTUDAGUR PRESSAN ll.JÚNI 1992
35
VEKSTU MYNDIRNAR
HVITI VlKINGimiNN
Hrafn Gunnlaugsson, 1991
„Ótrúleg vonbrigði."
„Orðin heldur þunn súpa frá Hrafni.
Hryllilega illa leikin."
„Sundurtætt víkingasápa, þar sem leik-
stjóranum er ofviða að leikstýra einum ein-
asta leikara."
„Dýr mistök.“
„Sundurlaust handrit, lélegur leikur —
pínlega vond mynd.“
„Hlálegur rembingur og rándýrt fúsk. A
skilið að komast í hóp versm mynda sem
gerðar hafa verið.“
„Stórslys.“
OKKARÁMnJJ
Hrafn Gunnlaugsson, 1982
„Sameiginlegt einkenni á öllum þeim
verstu — leiðindaegóflipp."
„Rugl.“
,JEinfaldlega leiðinleg mynd.“
„Ósmekklegt bull frá upphafi til enda.“
„Ótrúlega tilgerðarleg."
„Svona okkar á milli, misheppnað verk fiá
upphafi.“
MORÐSAGA
Reynir Oddsson, 1977
„Ótrúlega vond mynd og illa tekin.“
,Afenn kunnu þetta einfaldlega ekki.“
J raun varla hægt að telja hana til kvik-
mynda."
„Áreiðanlega ein versta kvikmynd sem
gerð hefur verið í veröldinni."
„Afspymuléleg."
SKELABOÐ TIL SÖNDRU
Kristín Pálsdóttir, 1983
„Misheppnaðist, þrátt fyrir góðar mein-
tngar.
„Ógurlega vond mynd.“
„Kvenímyndin sem prjónar í gegnum alla
kvikmyndina og á að vera dulræn hlýtur að
vera með litlausari persónum í kvikmynda-
sögunni."
„Ofboðslega leiðinleg og tilgerðarleg."
EINS OG SKEPNAN
DEYR
HilmarOddsson, 1986
.Jnnantómt bull og tóm leiðindi. Sjaldan
íyrirhitt eins óintressant persónur."
, J>reytuleg og missti marks."
„Samhengislaust rugl.“
.Jriaður beið í ofvæni eftir einhverju sem
gerðist aldrei.“
„Stórir og miklir brestir í handriti. Mynd-
ræn ífásögn gengurekki upp.“
ÁHJARAVERALDAR
Kristín Jóhannesdóttir, 1983
„Máski myndrænt listaverk, en sem kvik-
mynd: leiðinleg, leiðinleg, leiðinleg..."
„Einhver þau langdregnustu leiðindi sem
ég hef augum litið.“
„Óskiljanleg öllum nema leikstjóranum."
„Ofhlaðin."
„Tilgerðarleg mynd sem þóttist vera miklu
merkilegri en hún var.“
HVÍTIRMÁVAR
Jakob Magnússon, 1985
„Mistök."
„Stuðmenn eins og þeir geta verstir verið.“
„Margar myndir í einni og allar vondar."
, J>að fer svo mikið fyrir leikmyndinni að
annað gleymist."
,£g man ekki lengur af hverju mér fannst
hún vond á sínum tfma...“
FOXTROTT
Jón Tryggvason, 1988
„Illa skrifaður, illa útfærður, amerfkamser-
aður hasar.
„Dæmi um útþynnta og innihaldslausa of-
beldismynd samkvæmt amerísku „morð á
vegum úti“ formúlunni, sem verður jafn-
ffamt leiðinleg og hlægileg í íslensku um-
hverfi."
„Mynd sem sannar að íslenskir kvik-
myndagerðarmenn eiga ekki að reyna að búa
til þrillera í amerískum stíl.“
GULLSANDUR
Ágúst Guömundsson, 1984
„Mynd sem lagði af stað með óskaplega
háleit markmið en féll á eigin bragði og tókst
ekki að halda utan um hlutina. Útkoman er
langdregin lognmolla. Ákaflega leiðinleg
mynd.“
,JDæmi um höfundarmynd þar sem ekkert
ertil ffásagnar."
„Litlaus og leiðinleg. Það gerist ekkert í
kvikmyndinni."
„Hallærisleg."
LÖGGULÍF
Þráinn Bertelsson, 1985
, Afar vond."
„Þó að fýrsta „líf‘-myndin hafi gengið vel,
var óþarfi að endurtaka leikinn tvisvar."
„Vidaus, bamaleg og leiðinleg."
„Vitnisburður um íslenskan aulahúmor og
þar að auki illa gerð mynd.“
DÓMNEFND
PRESSUNNAR
Dómnefndina skipuöu aö beiðni PRESSUNN-
AR kvikmyndageröarmenn, gagnrýnendur og
áhugamenn um kvikmyndir. Þetta ágæta fólk
var mestanpart valið af hendingu, en þó reynt
aö foröast aö höfundar mynda fengju aö hafa
áhrif. I litlu samfélagi eins og hér verður þó
varla komist hjá því hafi starfað viö gerö ein-
hverra þeirra mynda sem hér eru nefndar.
Hver dómnefndarmeðlimur tilnefndi tíu kvik-
myndir, fimm góðar og fimm slæmar.
í dómnefndinni voru eftirtaldir: Anna G. Magn-
úsdóttir kvikmyndagerðarmaöur, Anna Th.
Rögnvaldsdóttir kvikmyndagerðarmaður, Arn-
aldur Indriöason gagnrýnandi, Árni Þórarins-
son ritstjóri, Ásgeir Friögeirsson ritstjóri, Elísa-
bet Ronaldsdóttir kvikmyndageröarmaður,
Gísli Einarsson gagnrýnandi, Gunnþóra Hall-
dórsdóttir kvikmyndageröarmaður, Hákon Már
Oddsson kvikmyndageröarmaour, Hilmar
Karlsson gagnrýnandi, Ingibjörg Haraldsdóttir
rithöfundur, Ingólfur Margeirsson blaðamaður,
Jón Þór Hannesson kvikmyndageröarmaöur,
Jón Karl Helgason kvikmyndagerðarmaður,
Kári Schram kvikmyndageröarmaöur, Ólafur
Angantýsson kvikmyndafræöingur, Sif Gunn-
arsdóttir gagnrýnandi, Sigmundur Ernir Rún-
arsson fréttamaður, Sigriöur M. Vigfúsdóttir
kvikmyndageröarmaöur, Sigurður Snæberg
Jónsson kvikmyndagerðarmaöur, Sveinbjörn
I. Baldvinsson rithöfundur, Sæbjörn Valdi-
marsson gagnrýnandi, Þorfinnur Ómarsson
blaöamaður, Þór Elís Pálsson kvikmyndagerö-
armaður.
K Y N L í F
JÓNA INGIBJÖRG JÓNSDÓTTIR
Glimrandi einleikur
á eigin kropp:
Kostir sjálfsfróunar
Vesturlandabúar kepptust
við að kenna sólósexinu um
allt milli himins og jarðar fyrir
daga Kinsey-skýrslnanna og
ræddu sárasjaldan um kosti
sjálfsfróunar. Þegar fyrri Kins-
ey-skýrslan leit dagsins ljós ár-
ið 1948 ætlaði allt um koll að
keyra, því þar kom ffam að það
voru ekki bara einmana, sjúkir
og blindir sem nutu þess að
leika eirtleik á kroppinn sinn.
Þeir sem voru í nánum sam-
böndum, heilsuhraustir, alsjá-
andi og á öllum aldri stunduðu
líka sólósex og varð ekki meint
af.
Nærri hálfri öld síðar mætti
halda að viðhorf manna til
sjálfsfróunar hefðu tekið
stakkaskiptum — í það
minnsta á yfirborðinu. Við-
horfsbreyting tekur langan
tíma og eru fimmtíu ár stuttur
tími til að breyta viðhorfi til
kynhegðunar svo samræmi sé
milli hugar og tilfinninga.
Gjaman myndast togstreita
vegna nýrrar þekkingar og
þess að haga sér í samræmi við
vitneskjuna. Ósjaldan hef ég
heyrt viðmælendur mína lýsa
yfir að sjálfsfróun sé hið besta
mál en viðurkenna um leið að
það sé kynhegðun sem þeir
sjálfir forðist eða finnist
óþægileg.
í síðustu PRESSU fjallaði
ég um hvers vegna sjálfsffóun
er enn stundum litin hoinauga
af fólki þótt við vitum öll að
hún veldur engum skaða,
hvorki á sál né líkama. Núna
langar mig að tæpa á tilgangi
og kostum sjálfsfróunar. Það
ætti að ylja þeim um hjartaræt-
umar sem hingað til hafa haft
blendnar tilfinningar í garð
„Lóu Fimmboga".
Sjálfsfróun, með eða án
sjónrænnar örvunar (blárra
mynda t.d.), er að öllum líkind-
um ein algengasta kynhegðun-
in þar sem kynórar fá að njóta
sín. Einleikur á eigin kropp er
líka bara notalegt fitl, hættu-
laus kynhegðun nú á tímum al-
næmis og ein leið af mörgum
til að fá fullnægingu. Góð un-
aðsstund með sjálfum sér
styrkir ennfremur sjálfsímynd-
ina og em það góðar fféttir fyr-
ir þá sem álíta að klapp á koll-
inn geti eingöngu komið frá
öðmm. Svo ég haldi nú áfram
að líkja sjálfslfóun við hljóð-
færaleik má segja að búkurinn
sé hljóðfærið en ásláttartækið
geti verið af ýmsum toga. Til
dæmis hönd, titrari, vatnsbuna
og þar fram eftir götunum.
Hvaða ásláttaraðferð er notuð
ákvarðast af hugmyndaflugi,
löngun og áræði hvers og eins.
Svo virðist sem þeir sem em
óragir við að njóta lífsins með
sjálfum sér eigi líka auðvelt
með að njóta ásta með sjálfum
sér. Hinir sem gera aldrei
nokkum hlut nema þeir haldi í
höndina á öðmm eiga stundum
erfitt með að skilja hvað er
svona gott við að „elskast með
sjálfum sér“. Ef þú lítur á
sjálfsfróun sem það „næst-
besta" er lfldegt að þú lítir nið-
ur á sjálfsfróun og fáir þaraf-
leiðandi ekki mikið út úr
henni. Öðm máli gegnir þegar
aðstæður gera að verkum að
sjálfsfróun verður valkostur
við parakynlífið. Manneskja
sem hugsar um sjálfsffóun sem
valkost nálgast sólósexið með
öðm hugarfari en sá sem finnst
það hallærislegt. Reyndar
finnst mér lítið vit í að bera ein-
leik á eigin kropp saman við
kynlíf með annarri manneskju.
Þetta er ólflc kynhegðun og
hvor um sig góð og gild.
Sjálfsfróun gerir okkur
kleift að kynnast möguleikum
líkamans til að njóta kynferðis-
legrar vellíðunar. Allt of marg-
ir álíta að sjálfsfróun sé ein-
göngu bundin við örvun kyn-
færanna, en sjálfsífóun er ekki
síður leið til að kynnast eða
„kynvæða" önnur svæði lík-
amans. Það er ekki að ástæðu-
lausu að kynlífsráðgjafar mæla
stundum með sjálfsffóun sem
þætti í að leysa kynlífsvanda
fólks. Til dæmis geta karlmenn
með bráðasáðlát lært að hægja
á kynsvömn líkamans með því
að slaka á í einrúmi og fróa sér.
Svo virðist sem
þeir sem eru ór-
agir við að njóta
lífsins með sjálf-
um sér eigi líka
auðvelt með að
njóta ásta með
sjálfum sér.
Margir fróa sér til að losa
um spennu og/eða til að eiga
auðveldara með að festa svefh.
Þeir sem nota sjálfsfróun á
þennan hátt eyða venjulega
ekki löngum tíma í athöfhina
— em oft innan við fimm mín-
útur að „fá það“. Það ætti að
vera orðið nokkuð ljóst að
sjálfsfróun hefur margskonar
jákvæð áhrif, líkamleg og and-
leg. Meira að segja hefur lækn-
isffæðin tekið sjálfsfróun í sátt,
því mönnum er orðið ljóst að
líkaminn framleiðir náttúmlegt
„verkjalyf ‘ við kynferðislega
örvun — svokölluð endorfín.
Þeir sem em gjamir á að fá
höfuðverk ættu að reyna sjálfs-
ffóun (ef aðstæður leyfa!) næst
í stað þess að grípa til verkja-
lyfja. Þetta er ágætis leið til að
slaka á og draga úr spennu.
Öðm máli gegnir um þá sem
haldnir em óstöðvandi sjálfs-
fJóunaráráttu — ffóa sér jafn-
vel þótt þá langi ekki til. Svo-
leiðis árátta er misheppnuð
leið til að draga úr spennu og á
lítið skylt við höfuðverkja-
lausnina. Sjálfsfróunarárátta er
eins og hver önnur árátta sem
þarf að meðhöndla, vegna jress
að áráttan veldur og viðheldur
vftahring vanlíðunar og
skömmustu. — En ég ætlaði
víst bara að tala um kosti
sjálfsffóunar. Það tekur langan
tíma að breyta viðhorfum eins
og áður sagði. Fyrr en varir er
maður kominn út í neikvæða
sálma...
Spyrjiö Jónu um kynlífiö. Utanáskrift:
Kynlíf c/o PRESSAN, Hverfisgötu 8-10, 101 Reykjavík.