Pressan - 18.06.1992, Blaðsíða 2

2
MIÐVIKUDAGUR PRESSAN 17.JÚNÍ 1992
ÁMUNDI ÁMUNDASON. Á hann aödáanda sem sem greiðir hon-
um alltaf atkvæöi? GUÐRÚN AGNARSDÓTTIR. Kvennalistakon-
ur misstu ráöstefnu út úr höndunum á sér.
AMUNDI FEKK
ATKVÆÐI
Athygli vakti á flokksþingi
Alþýðuflokksins að Ámundi
Ámundason, framkvæmda-
stjóri Alþýðublaðsins og fyrrum
ráðherrarótari, fékk eitt atkvæði í
formannskjöri. Það hefur hann
reyndar líka fengið á undanföm-
um flokksþingum.
Víst þykir hins vegar að
Amundi greiðir sjálfum sér ekki
atkvæðið, að minnsta kosti ekki
að þessu sinni, því hann mun lít-
ið hafa setið þingið og alls ekki
þegar atkvæðagreiðslan fór
fram. Það er því ljóst að Ámundi
á einhvem aðdáanda í flokknum
sem vill gera hann og engan ann-
an að formanni.
Því má svo bæta við að annar
maður fékk stuðning þar sem
hann átti kannski síst von á. Það
var Glúmur Baldvinsson, há-
skólanemi og sonur Jóns Bald-
vins Hannibalssonar. Glúmur
fékk fáein atkvæði í kjöri for-
manns framkvæmdastjómar.
RÁÐSTEFNA GEKK
KONUM ÚR
GREIPUM
í fyrra stóð til að halda mikla
kvennaráðstefnu á íslandi, að
frumkvæði þeirrar frægu
kvennabaráttukonu Betty Fri-
edan sem hingað kom í heim-
sókn fyrir nokkrum ámm.
Kvennalistakonur beittu sér
mjög við undirbúning ráðstefn-
unnar og var Guðrún Agnars-
dóttir, fyirum þingkona, fram-
kvæmdastjóri undirbúnings-
nefndar. Svo kom babb í bátinn;
það fengust ekki nógu miklir
peningar, það heyrðust gagnrýn-
israddir um að hinum einfaldari
framkvæmdaþáttum — eins og
til dæmis að kanna með bókanir
í flug og á hótel — hefði ekki
verið sinnt nægilega vel, en þeim
mun meira talað af mikilli hug-
sjón.
Lyktimar urðu þær að ráð-
stefnan var ekki haldin hér og
verður ekki, heldur var hún færð
til írlands og fer þar fram 9. til
14. júlí í sumar undir yfirskrift-
inni „New Visions of Leaders-
hip“. Er búist við um 400 þátt-
takendum. Ljóst er að þar hafa
íslenskar kvenfrelsisbaráttukon-
ur misst spón úr aski sínum. Ein-
hvem þátt eiga þó íslenskar kon-
ur enn í ráðstefnunni, því Vigdís
Finnbogadóttir er annar vemd-
ari hennar, ásamt stöllu sinni og
kollega, Mary Robinson ír-
landsforseta.
FJANDAFRIÐUR
STÓRKAUPMANNA
Kannski hefur tekist að ein-
hverju leyti að berja í brestina
sem mynduðust hjá stórkaup-
mönnum í vetur þegar sem mest
gekk á í baráttu þeirra við Versl-
unarráðið. Meðal þeirra sem þá
gerðu uppreisn gegn formanni
Félags íslenskra stórkaupmanna,
Birgi Rafni Jónssyni, vom Jón
Sigurðarson í íslenskum sjávar-
afurðum og Ævar Guðmunds-
son í Seifi hf. Eitthvað virðist
uppreisnarandinn hafa dalað hjá
þeim félögum. Að minnsta kosti
ákváðu þeir nýlega að halda
áfram sem fulltrúar stórkaup-
manna f tveimur mikilvægum
stjómum, Jón í stjóm Vottunar
hf. og Ævar í framkvæmdastjóm
Vinnuveitendasambandsins.
Þetta er að líkindum táknrænt
fyrir að nú sér fyrir endann á
hörðum og býsna persónulegum
átökum meðal verslunarmanna.
NÓG AÐ DEILA UM
HJÁ KVIKMYNDA-
GERÐARMÖNNUM
Það dregur enn og aftur til tíð-
inda í heimi kvikmyndagerða-
F Y R s T
F R E M S T
Það eiga mörg íslensk
tryllitæki eftir að blikna
son, ritari en hann þjónar jafn-
framt sem gjaldkeri.
við hliðina á Stórfæti þeg-
ar hann kemur til landsins síðar í vikunni frá Færeyjum. Stórfótur er banda-
rískur að uppruna, tryllitæki sem á uppruna að rekja til miðvesturríkja Banda-
ríkjanna og hefur ferðast um heiminn siðustu tíu ár og sýnt listir sínar. Það er
áttunda kynslóðin af Stórfæti sem kemur hingað til landsins með The Inter-
national Thríll Show. Hann hefur 540 snúninga Ford-vél og dekkin eru af
stærðinni 165x108x62. Enginn smákroppur það. Stórfótur er að sjálfsögðu
hápunktur sýningar The International Thríll Show, þótt hópurinn sé einn-
ig þekktur fyrir lagni sína við að aka fjórhjólaökutækjum á tveimur hjólum.
Til dæmis er einn áhættuleikaranna í James Bond-myndinni Diamonds are
Forever úr þessum hópi.
manna og að þessu sinni hjá
framleiðendum. Nýlega var
haldinn aðalfundur Sambands
íslenskra kvikmyndaframleið-
enda og kom þar til umræðu inn-
taka nýrra félaga. Reglur sam-
bandsins segja til um að fullgild-
ur meðlimur þurfi að hafa fram-
leitt minnst eina leikna kvik-
mynd í fullri lengd, en jafhffamt
þurfa þeir sem óska inngöngu að
greiða sérstakt inntökugjald sem
ekki er í lægri kantinum. Gjald
þetta mun vera 200 þúsund
krónur en félagið mun ekki vera
á flæðiskeri statt fjárhagslega og
fæstir sjá nauðsyn jress að hafa
gjaldið svo hátt.
Ásdís Thoroddsen sótti um
inngöngu nú í ár, en umsókn
hennar var hafnað af meirihluta
stjómar á þeim forsendum að
hún gat ekki reitt fram umrædda
upphæð. Þrátt fyrir það skilar
mynd hennar, Ingaló, inn gjöld-
um til sambandsins.
Það virðist mörgum innan
geirans að verið sé að mismuna
fólki og að treginn við að hleypa
nýjum meðlimum inn tengist
flokkadráttum meðal kvik-
myndagerðarmanna og stafí af
því að ákveðinn hópur vilji ekki
missa meirihluta í sambandinu,
en það hefur meðal annars rétt til
að tilnefna fulltrúa í stjóm Kvik-
myndasjóðs sem lengstum hefur
verið Hrafn Gunnlaugsson.
Það er einnig álit manna að þeg-
ar félagsleg samstaða er ekki
meira en þetta sé það varla til að
auka veg og virðingu kvik-
myndagerðar út á við.
í stjóm Sambands íslenskra
kvikmyndaframleiðenda sitja til
tveggja ára Hrafn Gunnlaugs-
son, formaður, Snorri Þórisson,
varaformaður, og Ari Kristins-
DÍANA LÍKA Á
ÍSLENSKU
í dag kom út í Bretlandi ein-
hver umtalaðasta bók síðari
tíma, bók sem var orðin heims-
ffæg áður en hún var einu sinni
komin í hendur lesenda. Það
munu hafa verið biðraðir, en
færri fengu eintak en vildu, því
mikið var búið að selja af bók-
inni í forsölu.
Þetta er náttúrlega Diana —
Her True Slory eftir Andrew
Mortení blaðinu The Sunday
Times hafa birst kaflar úr bók-
inni þar sem er sagt frá hjóna-
bandsógæfu Díönu Spencer
prinsessu, þunglyndi og sjálfs-
vígstilraunum. Sagt hefur verið
að Díana hafi verið með í ráðum
við samningu bókarinnar, en
áhugi á henni virðist ekki hafa
minnkað að marki þótt komið
hafi í ljós að Morten hafi ekki átt
samtöl við Díönu.
Þeir fjölmörgu íslendingar
sem hafa áhuga á kóngafólki
þurfa varla að bíða lengi eftir
bókinni, því nú hefur Almenna
bókafélagið tryggt sér útgáfu-
réttinn að henni. Hún verður
þýdd í snatri og er stefnt að því
að hún komi út eftir svona mán-
uð.
VIGDÍS FINNBOGADÓTTIR. Fyrst engin veröur kvennaráöstefnan hér verndar hún ráðstefnu á írlandi. BIRGIR RAFN JÓNSSON. Er
uppreisnin gegn honum aö fjara úr? JÓN SIGURÐARSON. Tilbúinn aö sættast viö Birgi? ÁSDÍS THORODDSEN. Átti ekki 200 þúsund
krónurtil aö borga félagsgjöld. HRAFN GUNNLAUGSSON. FormaöurSambands kvikmyndaframleiöenda, sem fyrr. DÍANA SPENC-
ER. Bókin um hana kemur líka út á íslensku.
Heldurðu að Jón Bald-
vin hafi kosið þig,
Ámundi?
„Nei, það var Bjami Pétur
Magnússon.“
Ámundi Ámundason er fram-
kvæmdastjóri Alþýöuflokksins.
Hann fékk eitt atkvæði í kosningum
til formanns flokksins á flokksþing-
inu um síðustu helgi.
L í T I L R Æ Ð I
af sparnaöarh ugmynd
Mér skilst að geðveikir af-
brotamenn hafi verið á vergangi
á íslandi alltof lengi.
Þetta er þeim mun undarlegra
þegar haft er í huga að geðveikir
afbrotamenn virðast aðeins ör-
fáir á íslandi, en aðgerðir heil-
brigðismálaráðuneytisins til að
skjóta skjólshúsi yfir þessa
ógæfumenn hljóta að miðast við
þann fjölda sjúklinga sem
þarfnast hælisvistar.
Nú er semsagt verið að inn-
rétta á Sogni fyrir „5-10“ geð-
veika afbrotamenn og gefur
ótvírætt til kynna að „5-10“ sé
sá fjöldi sem á við þennan vissa
krankleika að stríða á íslandi.
Það hefur bara ekki fengist á
hreint hvort geðveikir afbrota-
menn á biðlista séu fimm eða
tíu.
Kannski eru þeir bara ein-
faldlega sjö og hálfur.
En á dögum spamaðar og
samdráttar í heilbrigðisgeiran-
um virðist manni þó skipta tals-
verðu máli hvað þessir sjúkling-
ar eru margir því nú er verið að
innrétta Sogn í Ölfusi með
milliveggjum úr skotheldu gleri
sem kosta fimmtíu milljónir og
þyrfti kannski að vera á hreinu
hvað glerbúrin eiga að vera
mörg svo hægt sé að svara eftir-
spum um sjúkrarými og þurrka
biðlistann út.
Samkvæmt ummælum heil-
brigðisráðherra í Morgunblað-
inu 24.7.1991 er talið að árlegur
rekstrarkosmaður við Sogn
verði um 150 milljónir og því
talið fullvíst að þegar Sogn
kemst í gagnið verði það ekki
rekið íyrir minna en 200 millj-
ónir.
Það er semsagt ljóst að hér er
það stórhugur sem ræður ferð-
inni en ekki spamaðaráform.
Svo málið sé nú einfaldað
ögn kostar það 20 til 40 milljón-
ir á ári að hýsa hvem geðveikan
afbrotamann, en fer eftir því
hvort tala þessara forgangssjúk-
linga á íslandi er fímm eða tíu.
Umsvifin á Sogni eiga sér
stað þegar spamaðarherferð
heilbrigðismálaráðherra er í há-
marki og markmiðið er að spam
30 milljónir á mánuði til ára-
móta svo Ijóst er að til þess að
hægt sé að hýsa geðveika af-
brotamenn á mannsæmandi hátt
verður að lengja biðraðir ann-
arra sem eiga líf sitt undir því að
FLOSI ÓLAFSSON
komast í aðgerð eða á spítala.
Og vert að benda á að ef beð-
ið heföi verið með glerskilrúm-
in á Sogni hefði mátt, fýrir and-
virði þeirra, þurrka út langan
biðlista þeirra sem bíða eftir
hjartaaðgerð.
Margur hyggur að í sjúkra-
húsmálum á Islandi jaðri við
neyðarástand.
En þegar neyðin er stærst þá
erhjálpinnæsL
Frá því er skýrt í Morgun-
blaðinu 10. júm' síðastliðinn að í
vetur hafi yfirmaður í borðsal
mötuneytis Borgarspítalans
varpað fram spánnýnri spamað-
arhugmynd við starfsmannaráð-
ið.
Og nú mun hagræðingardeild
heilbrigðismálaráðuneytisins
hafa tekið þessa aðferð í gagnið.
Spamaðarhugmyndin er
fólgin í því að hætta að láta
mjólk standa á borðum mötu-
neytisins en stilla henni þess í
stað upp við hliðina á kaffí-
könnunni.
Helst er að skilja á frétt
Morgunblaðsins að við það að
mjólkin er færð að kaffikönn-
unni gerist þess ekki lengur þörf
að hella henni niður að aflokn-
um málsverði.
Við þetta sparast umtalsverð-
ir fjármunir og ætti að geta
komið Sighvati vel svo hægt sé
að hraða því forgangsverkefni
að setja skothelda glerveggi
umhverfis sjúklingana á Sogni.