Pressan - 18.06.1992, Blaðsíða 20

20
MIÐVIKUDAGUR PRESSAN 17.JÚNÍ 1992
PRESSMf
Útgefandi
Blaðhf.
Ritstjóri
Gunnar Smári Egilsson
Ritstjórn, skrifstofur og auglýsingar:
Nýbýlavegi 14, sími 64 30 80
Faxnúmer: 643089
Eftir lokun skiptiborðs:
Ritstjóm 64 30 85, dreifmg 64 30 86 (60 10 54),
tæknideild 64 30 87, slúðurlína 64 30 90.
Áskriftargjald
700 kr. á mánuði ef greitt er með
VISA/EURO/SAMKORT
en 750 kr. á mánuði annars.
Þrjótur en ekki
þjóðhetja
í PRESSUNNI í dag er fjallað um Guðna í Sunnu og fyrir-
tæki hans, Flugferðir-Sólarflug. Það hefur komið í ljós að
ekkert bjó á bak við goðmynd tjölmiðla af Guðna. Hann var
ekki Pálmi í Hagkaup ferðaiðnaðarins. Honum tókst ekki að
lækka verð neytendum til hagsbóta. Ef verðið hefur lækkað
vegna ferða Sólarflugs er það sökum þess að ferðimar vom
niðurgreiddar með íjármunum þeirra hundraða sem misstu
spamaðinn fyrir sumarftíinu sínu í hendumar á Guðna.
í PRESSUNNI í dag kemur fram að ekkert bjó á bak við
þetta fyrirtæki Guðna. Hlutaféð var 100 þúsund krónur.
Hvaða maður sem var hefði því getað lagt fyrir einhverja
smáupphæð, keypt hlutafélag og hafið stórkostlegan rekstur.
Galdurinn fólst í að auka sífellt umfangið. Að greiða ferðimar
sem famar em í dag með innágreiðslum á ferðir morgundags-
ins. Þegar eftirspumin minnkar síðan hrynur spilaborgin.
1.440 manns hafa misst af sumarffíinu sínu.
Þrátt fyrir að mörg teikn hafi verið á lofti um hvert steftídi
hjá Guðna hreyfði samgönguráðuneytið ekki litlaputta til að
reyna að koma í veg fyrir að almenningur tapaði fé í svikam-
yllunni. Starfsmenn ráðuneytisins gáfii út yfirlýsingar um að
þar sem Guðni hefði lagt inn tryggingu væri yfir engu að
kvarta. Það mátti skilja á þeim að almenningur hefði því ekk-
ert að óttast.
Nú þegar Sólarflugi hefur verið lokað kemur í ljós að trygg-
ingin dugir rétt fyrir því að koma strandaglópum aftur heim.
Þeir 1.440 sem höfðu greitt inn á ferðir sínar fá ekki neitt.
Sólarflugi var lokað einungis hálfu ári eftir gjaldþrot Ver-
aldar. I því gjaldþroti tapaði fólk einnig fé. Og ekki svo ýkja
löngu áður fór Amarflug á hausinn og skildi stóran hóp fólks
eftir með verðlausa farseðla sem forráðamenn fyrirtækisins
höfðu narrað inn á það í tengslum við hlutafjárútboð.
Þegar horft er yfir þetta svið er erfitt að skilja hvers vegna
samgönguráðuneytið finnur ekki hjá sér þörf til að herða eftir-
lit með ferðaskrifstofixm. Ef forráðamönnum þeirra tekst aftur
og aftur að hafa fé af fólki er um vandamál að ræða sem glíma
þarf við. Það gengur ekki að starfsmenn ráðuneytisins bendi á
einhverjar reglur sem settar hafi verið — og skiptir þá engu
þótt þær séu harðari en reglumar sem giltu áður — ef þessar
reglur duga ekki til að vemda fólk fyrir svikulum forráða-
mönnum ferðaskrifstofanna.
Og á sama tíma og starfsmenn samgönguráðuneytisins ættu
að leggja nótt við dag við að skoða hvað hefur farið úrskeiðis
ættu starfsmenn viðskiptaráðuneytisins að velta því fyrir sér
hvemig standi á því að maður getur keypt hlutafélag með 100
þúsund króna hlutafé og stofnað til tugmilljóna-viðskipta.
V I K A N
ÓÞARFT ÞING
Tímasóun vikunnar var
flokksþing Alþýðuflokksins.
Það þurfti ekki að halda á fjórða
hundrað manns innilokuðum í
íþróttahúsi í blíðskaparveðri til
að kjósa Jón Baldvin formann,
Jóhönnu varaformann og Guð-
mund Áma ekki neitt. Þau
þurftu heldur ekki að hírast und-
ir sturtuhausum til að hætta að
vera ósammála um eitthvað sem
þau eru enn ósammála um,
þrátt fyrir sturtuna. Það þurfti
heldur ekki að loka hluta dag-
skrárinnar fyrir fjölmiðlum og
því síður að opna hann aftur. Sá
hluti fór í að bíða eftir Jóni og
Jóhönnu. En kannski þurfti Jón
Baldvin að hóta að segja af sér
svo að þingfulltrúar kæmust
loksins út undir bert loft.
VIGDÍS OG FÍDEL
Par vikunnar er auðvitað Vig-
dís Finnbogadóttir og Fídel Ca-
stró. Það var engin tilviljun að
eina heimboðið sem Vigdís
fékk skyldi vera frá öðmm þjóð-
höfðingja sem hefur þjónað ey-
þjóð sinni vel. Vigdís er náttúr-
lega þekktasti útflytjandi ís-
lenskrar menningar, en Castró
bjó til og flutti út kúbönsku bylt-
inguna, þótt fáir vildu taka við
henni. En hann er sjarmör og
hefur næmt auga fyrir konum.
FAX VIKUNNAR
Guðna í Sunnu ætlar að takast
það sem fáir bisnissmenn geta
leikið eftir. Að setja fyrirtækið
sitt á builandi kúpuna án þess
að gera það gjaldþrota. Og þó á
hann ekki nema fáein borð og
stóla upp í flugferðimar sem
aldrei verða famar. Guðni er líka
kurteisari en aðrir baráttumenn
í bransanum. Hann labbaði sig
upp í samgönguráðuneyti, sagð-
ist ætla að loka sjoppunni og
sendi svo ftéttatilkynningu á faxi
til útvarpsins um að hann væri
hættur, áður en hann læsti á nef-
ið á viðskiptavinum sem vom
komnir til að borga. Þetta er
þjónusta sem hefði getað komið
sér vel fyrir Veröld. En sá er
munurinn á Guðna og Svavari.
Veröld varð gjaldþrota. Með
stæl.
HVERS VEGNA
Má ekki rukka ríka
sjúklinga fyrir matinn?
RANNVEIG GUÐMUNDSDÓTTIR ALÞINGISMAÐUR SVARAR
„Það er afar mikilvægt að við
höldum fast við þau gmnnvið-
horf sem mér finnst vera aðals-
merkið í íslensku heilbrigðis-
kerfi, það er að ekki þurfi að taka
upp peningaveskið við dyr
sjúkrahússins. Þessum málum er
skipað með misjöfnum hætti í
öðmm löndum og nægir að
benda á hversu ólfkt menn hafa
það. Eins og flestum er kunnugt
tíðkast háar greiðslur fyrir
sjúkrahúsþjónustu Vestanhafs
en á Norðurlöndum og í löndum
Vestur-Evrópu gilda svipuð við-
horf og á íslandi um sjúkrahús-
þjónustu, að hún standi fólki til
boða óháð efnahag þess.
Það er mikill munur á því að
vera í vinnu og ganga til læknis
þegar heilsan bilar eða því að
vera lasinn heima hjá sér og svo
því að leggjast inn á sjúkrastofn-
un. Við að leggjast inn á sjúkra-
hús verða mjög miklar félags-
legar breytingar hjá sjúklingi og
fjölskyldu hans. Állt tal um að
það verði spamaður matarkosm-
aðar heimiíisins þegar einn fjöl-
skyldumeðlimur leggst á sjúloa-
hús er skondið, því það er svo
margt annað sem fer úr skorð-
um. Auk þess er það nú svona
og svona að mæla út úr fjöl-
skyldunni einn meðlim hennar.
Vegna þessa sem ég hef hér
nefnt er ég almennt á móti því að
taka upp fæðisgjald á sjúkrahús-
um. Ríkur á að borga meira en
fátækur í sameiginlega sjóði sem
sótt er fjármagn í til félagslegra
þátta, þaðan sem hann þiggur
þjónustu þegar á þarf að halda.
Til dæmis þegar hann verður
það veikur að hann þarf á sjúkra-
húsumönnun að halda.
Nei, nkur á ekki að borga fyrir
fæðið. I sjúkrarúminu skulum
við hafa alía jafna. Reyndar væri
ffóðlegt að heyra frá fylgjendum
slflcra hugmynda hvar ætti að
draga línuna; borgar — borgar
ekki. Næstu vangaveltur, ef
þessu yrði komið á, yrðu eflaust
að ríkur ætti að fá betri mat af
því hann borgar fyrir fæðið. Ég
vil jafha kjör gegnum skattakerf-
ið, að þar beri hinn ríki þyngri
byrði og matið á þeim sem síður
eru aflögufærir komi fram við
skattfrelsismörkin. Svo þarf að
gera skurk í að sækja tii þeirra
sem hafa það bullandi gott en
sleppa við að greiða skatta, en
það fólk myndi heldur ekki
greiða fyrir fæði sitt í slíku kerfi
sem spurt er um.“
Ríkur á ekki að
borga fyrir fæð-
ið. I sjúkrarúm-
inu skulum við
hafa alla jafna.
Næstu vanga-
veltur yrðu ef-
laust þær að rík-
ur ætti að fá
betri mat því
hann borgar fyrir
fæðið. Kjör á að
jafna gegnum
skattakerfið
U
VEfcÐUA AAAÞUfí. AB V5P.A
V0NDu£ TÍL A© G£TA HAFT HA* ötrrr?
þAP Bí L-'tcA FÆC-T At> VFtíA CVÓStAR
o&- SP,fA-X HAFA ÞA* G-0TT £W þÁ
/AAeMft. AÐ V5G/I t LÍFSIPrVMf'
V® AeeSK'AÐA frí.£MÞÍN<7A serA Pláa
í FTARLÆFiA/'a STT/tAN KE/VhaV
H£yi?5u v’p eeiAAA Etfyí’iR
AÐ LAF&A ! ORATÍK'A.'éó'
-pLd A/W AF FFAST UfA AÞ
ÞÚ VÍTÍP NoKKUP FlÆRv
ViD EÍ.tAf'A Aí> FAP-A ; 1
ViÞ ERtAfA A£> iVAL&AiT
JÁ UGG\ fAÍNN 5AP EIL FRF:’tt í HFLViTÍ
fiHNA SANNlFURAHN o(r pó FnNÞÁ
Ei?F'5AR.A Afi HÁFA FUNPÍP HANN ]
E-N PiÁ VAPST Arp SEG-Jh Aí> V’R
V/5-^Vv/Vt ALL5 ÍHFLVÍTi/