Pressan - 16.07.1992, Blaðsíða 30
30
FIMMTUDAGUR PRESSAN 16. JÚLÍ 1992
Þeir eiga það sameiginlegt
að vera þjáningabræður, „á
kantinum" til margra ára,
og að þeirra sögn síðustu
rónarnir „á bísanum“. Þeir
drekka sinn „kogga" í sátt
og samlyndi sem heldur
þeim gangandi, rölta um
götur borgarinnar dag
hvern svo þeir stirðni ekki
upp og hreiðra um sig í
kirkjugarði á nóttunni í ná-
býli við framliðna vini sína.
í AÐLIGÖTUNNAR ERU
SNYRTIMENNI
Þeir eru hreinlega til fara,
þrenningarnir þar sem þeir sitja
sólbrúnir á langa bekknum við
Ráðhúsið með ljósbleikan vökva á
piastflöskum. Þeir þekkja alla
bekki í Reykjavík jafn vel, ef ekki
betur en fingur sína og eru að eig-
in sögn mikil snyrtimenni. „Það
fór fyrir brjóstið á okkur að sjá
myndbirtingu í síðustu PRESSU
af subbulegu klósetti í kirkjugörð-
unum og viljum að það komi
fram að þetta er ekki eftir okkur.
Við eyðileggjum ekki heimili okk-
ar, göngum vel um og erum
snyrtimenni," segir Lárus.
Ef til vill má leika sér að því að
ímynda sér þá félaga sem aðal
götunnar, þrír rónar sem hafa
gengið um borgina í mörg herr-
ans ár. Að sögn Lárusar hafa 43 af
upphaflega hópnum lagt í ferðina
yfir móðuna miklu á síðustu
fimm árum. Hann líkir lífi sínu
við draugasögu, „helvítis fyllirísr-
öfl“, sem hann óskar engum lif-
andi manni að upplifa. „Líf mitt er
eins og band sem búið er að snúa
upp á, maður vill bara rugla hug-
ann, rugla því sem maður vill ekki
hafa“.
ALLIRSEMEINN
Lárus, Gunnar og Óli hafa hald-
ið hópinn í fjögur ár en hafa
þekkst miklu lengur og haldið til,
að mestu leyti, í kirkjugarðinum í
Fossvogi í um þrjátíu ár. „Okkar
lífsmottó er: Allir sem einn, við lif-
um eftir þessari kenningu,“ segir
Lárus. „Algjört mottó, annað er
ekki til,“ tekur Gunnar undir,
„það má aldrei gleyma félaganum,
aldrei. Það er okkur heilagt. Þetta
er ekki svona hjá þeim sem eru í
dópinu því þeir hugsa bara um
sig“.
Lárus og „sonurinn" Gunnar
eru nánir, þeir styðja hvor annan.
Á einhvern hátt óaðskiljanlegir.
„Ég þarf að frá orku frá honum og
hann frá mér,“ segir Gunnar og
styður hendi á öxl Lárusar. „Það
er nauðsynlegt til að komast af
stað á morgnana, skelþunnur.
Lárus verður að tala rétt og gefa
frá sér rétta orku til að ég geti
drukkið þann rauða í morgunsár-
ið, sem er ekkert geðslegur og því
síður gott að renna niður“.
GÓÐIR VINIR í KIRKJU-
GARÐINUM
Eitthvað eru þeir svekktir út af
erfiðleikum við að komast inn á
gistiheimilið við Þingholtsstræti
yfir nótt og segjast sjálfir ekki vita
til þess að þeir eigi það skilið. „Eitt
get ég sagt,“ segir Lárus „að þó að
við fáum ekki að fara þarna inn,
eigum við marga vini sem búa sex
fetum fyrir neðan okkur úti í
kirkjugarði. Þeir halda verndar-
hendi yfir okkur. Við erum bara
smaa
letrið
Buxurnar
hennar Fergie
eru frá Vers-
Og aðrarfrá
Fenwicks
Ef einhvern tímann er
ástæða til að harma sambands-
slitin við Dani er það þegar
breska press-
an er skoðuð.
Ef við (slend-
ingar ættum
konungsfjöl-
skyldu á borð
við þá bresku
væru blöðin
ekki svona
leiðinleg yfir
sumartímann.
Þótt sú danska
sé ef til vill ekki
hálfdrættingur
ace af skemmtileg-
h e i t u m ,
dramatík og fýlugirni á við
bresku konungsfjölskylduna
gætu fréttir af henni heldur en
ekki lífgað upp á langa sólarlausa
sumardaga okkar (slendinga.
Ef við hefðum bara skilið við
Dant en haldið í kónginn. Þá
þyrftum við ekki að þýða bækur
um Diönu og
lystarstols- og
hjónabands-
v a n d r æ ð i
hennar.
T ö k u m
dæmi af ein-
um legg
bresku kon-
ungsfjölskyld-
unnar— eða
öllu heldur
t v e i m u r
I e g g j u m
Fergie, fyrrum eiginkonu Andr-
ésar prins. Eitt heitasta málið í
Bretlandi í dag er skyndileg
sveifla hennar í tískunni. Hún
hefur lagt öll pils á hilluna. í stað
þeirra klæðir
hún sig í níð-
þ r ö n g a r
sokkabuxur
skreyttar sól-
k e r f u m ,
blómagörð-
um, doppum
eða enn
ó r æ ð a r i
munstrum.
Við (slend-
ingar hljótum
að finna til
minnimáttarkenndar gagnvart
svona sýningum. Konunglegir
leggir með áteiknuðum
,,stretch"-bux-
um eru ein-
hvern veginn
svo miklu
heitara efni
að velta sér
upp úr en
dragtir Beru í
Listasafninu
og Vigdísar á
Bessastöðum
eða hattar Sal-
óme.
Ef til vi11
liggur vandi okkar að hluta til i
því hversu settlegar fatapælingar
okkar eru þegar kemur að ráða-
mönnum. Að minnsta kosti virð-
ast Bretar ekki þurfa að örvænta
yfir lokun frystihússins á Bíldudal
eða freklegri ásókn útlendinga í
sjávarútveg sinn.
Nei, þar virðist allt vera í stak-
asta lagi.
Bretar geta hallað sér aftur,
rennt yfir
dagblöðin og
upp eftir
leggjunum á
Fergie á milli
þess sem þeir
spá um lífslík-
ur hjónabands
Díönu og
Karls.
enn aðrarfrá
Stefanel
og enn aðrar
frá Sock Shop
og loks einarfrá
Paulo Cavali
„Ég er stjórnandi þessa flokks“. Það er Lárus Fjeldsteð Jakobsson sem á orðið en hann
hreiðrari fyrst um sig „á kantinum“, eða götunni, árið 1973. Á þeim árum var hann
„voðalega sætur“ að eigin sögn, sjómaður í húð og hár á Síríusi og gekk með bindi.
„Þetta er vinur minn og sonur, Gunnar“ segir Lárus og bendir á félaga sinn, „ég kalla
hann alltaf son minn“. Gunnar Sigurjónsson er 36 ára og hefur verið róni frá 13 ára aldri,
leitað skjóls í þvottahúsum, stigagöngum, á almenningsklósettum, opnum bílum og bát-
um, yljað sér í Öskjuhlíðinni og sofið í tjaldi í kirkjugarði. „Og þetta er afi okkar, hann
Óli“ segir Lárus og bendir á Ólaf Garðar Jónsson, fyrrverandi sjómann og landkönnuð
beggja vegna Atlandshafsins. „Líttu á hann, búinn að vera á sjónum í 30 ár en á engin föt.
Hann er búinn að gefa allt saman, hann er svo voðalega greiðvikinn strákur.“
þrír strákarnir eftir og hljótum að
lifa þetta af.“
Ef einum okkar er úthýst úr
Þingholstræti segja hinir nei takk
og ganga út, það er alveg klárt,“
segir Gunnar. „Við erum nefni-
lega á svörtum lista. Það er ansi
hart að þurfa að fara út í dóp til að
komast inn í Þingholtsstrætið."
Lárus tekur í sama streng. „Svo
koma menn dauðadrukknir
þarna og snarvitlausir og fá inni,
en við voða rólegir og fi'nir ætlum
að leggja okkur ískaldir með bull-
andi bronkítes er vísað ífá. Haldið
þið að þetta sé heilbrigt. Við telj-
um okkur ekki hafa gert neitt á
þeirra hlut.
Ef það þarf að fara í dópið, og
stela og svíkja vini sína til að kom-
ast þarna inn, er farið að harðna á
dalnum. Og það skal ég egja hér
og nú að það verður aldrei gert af
Lárusi Fjeldsteð, Gunnari Sigur-
jónssyni og Ólafi Garðari að fara í
dópið og stela og svíkja vini sín.
Við stelum aldrei nokkurn tímann
eða svíkjum, og reykjum aldrei
dóp. Það eru hreinar línur. Við
drekkum það sem við eigum aura
fyrir. Þótt að ég sé harður ét ég
ekkert dóp. Ég er með of blá augu
til að gera það, of mikinn hrein-
leika og sannleika í mér.
ÞETTA ÞJÓÐFÉLAG ER
ROTIÐ
Þeim vinum þykir peningun-
um í þjóðfélaginu misskipt og
segja veru sína í kirkjugarðinum
ágætt dæmi um það. „Ég hefði
aldrei trúað því að íslenska þjóð-
félagið væri svona rotið. Þeir eru
að hjálpa blámönnum úti í heimi
að kaupa byssur. Það á að vera
fyrir mat, en það eru keyptar byss-
ur sem drepa börn. Það veit ég,“
Lárusi er mikið niðri fyrir. „Ekki
of æstur Lalli,“ segir Gunni vina-
lega. „Nei, ég er reiður Gunni,“ er
svarað um hæl. „Þú getur nú talað
eins og maður...“, „Gunnar, ég er
REIÐUR...“ Við skiptum um
umræðuefni.
GÆTIMISST HENDINA
„Sjáið á mér hendina," segir
Gunnar og réttir fram eitthvað
sem líkist helst gipsi. Hægri hand-
leggurinn er vafinn hvítum sára-
umbúðum fram á fingur. „Ég datt
á svelli í vetur og fékk sár á oln-
bogann, þetta kallast tennisoln-
bogi. Þetta grær ekki og er farið að
breiðast út um allan handlegginn
því pensillínið sem ég er á virkar
ekki. Út af drykkjunni. Nú er búið
að segja mér að ég eigi á hættu að
missa handlegginn."
Einn veturinn lá Gunnar vafinn
gæru í skýli við Laugaveginn.
„Það snjóaði á mig og rigndi eftir
því sem veðurguðunum þóknað-
ist. Þetta endaði með því að það
var ráðist á mig og ég skorinn í
ffaman, kinnbeins- og nefbrotinn
— fyrir það eitt að þykjast vera lif-
andi“.
Lárus segist ekki vera í Reykja-
vík á veturna heldur fara norður á
sjó í um 9 mánuði í senn. Gunnar
og Ólafur eru hættir á sjónum fyr-
ir mörgum árum og Lárusi þykir
það súrt í broti. „Ég kom með
300.000 krónur í vasanum í haust
hingað suður en það var farið eftir
sólarhringinn,11 segir hann og
brosirgóðlátlega.
ÞETTA VAR EKKIS VONA í
GAMLADAGA
Félagarriir eru sannfærðir um
að heimur heimilislausra hafi tek-
ið miklum breytingum á síðustu
árum og sé nú miklu hættulegri.
„f dag ganga menn um með hnífa.
Þetta var ekki svona í gamla daga
og er orðið einum of gróft.“
Gunnar er alvörugefinn. „Þeir eru
á fullu í sprautum, étandi hörð
efrii að ekki sé talað um ungling-
ana allt niður í 12 ára, en það
dæmi er alveg rosalegt. Þrettán
ára var ég kominn á kaf í brenni-
vínið en komst aldrei í eiturlyfin
sem betur fer. Ég hata þau en nota
þau náttúrulega ef ég lendi inni á
stofhunum til að ná mér niður“.
Þeir eru búnir að fylla á brús-
ana á nýjan leik og halda áffam að
spjalla og velta vöngum yfir fortíð
og nútíð. Eldri kona vindur sér að
þeim, spjallar örlítið við Ólaf og
segir honum að synir hennar hafi
hent henni út í dag. Hún er á göt-
unni. „Þessa höfum við aldrei séð
áður,“ segja þeir og væntumþykjan
leynir sér ekki í tali þeirra. „Við
getum líka grátið,“ segja þeir. „Við
megum ekkert sárt sjá og okkur
þykir vænst um börn, gamalmenni
og þá sem eiga bágt. Sjáið til, á bak
við brosin okkar er grátur"._
Anna H. Hamar
Erfitt að meta fólk undir áhrifum
Kristinn Ólafsson umsjónarmaður gistiheimilisins við Þingholtsstræti hefur
eftirfarandi að segja vegna ásakana þremenninganna.
„Reglum var breytt hjá okkur
og áfengisneysla bönnuð á heim-
ilinu.
Það hefur brunnið við að
menn hafi brotið þessar reglur og
þeir áminntir. 50 prósent afþeim
sem til okkar koma eru fyrst og
fremst áfengisneytendur en hinn
hópurinn er með önnur vímu-
efnavandamál. Auðvitað er oft
erfitt að meta hvort lyfjafólk er
undir áhrifum eða ekki. Á hinn
bóginn er öðruvísi farið með
áfengisneytendur. Það er vanda-
mál sem hver og einn vaktmaður
verður að skera úr um. Það er
regla að fólk sé ekki undir áhrif-
um áfengis en oft verður að líta
fram hjá því. Tveir þessara
manna hafa fengið að koma
drukknir inn yfir 100 sinnum. Ég
gat bara ekki fallist á að þeir færu
að nota áfengi inni á gistiheimil-
inu, því sinnaðist okkur. Lárus
hefur verið hjá okkur fáar nætur
en Óli Garðar og Gunnar aftur
meira. Þeir hafa ekki mikið sótt
til okkar síðan í vor, komið einu
sinni og fengu þá að vera. Það er
aftur á móti ekki rétt að þeir séu
á svörtum lista því hann er ekki
til. Þeim er velkomið að kíkja við.
Ég skil tilfinningar þeirra vel.“