Pressan - 17.09.1992, Blaðsíða 37

FIMMTUDAGUR PRESSAN 17. SEPTEMBER 1992
37
LÍFIÐ EFTIR VINNU
„Útfrá listraenu sjónarmiði býr verk Þórunnar yfir áberandi galla
sem er sá að höfundi hættir til að ösla svo vasklega í tiifinninga-
semi að lesandinn fer beinlínis hjá sér við lesturinn," segir
Kolbrún Bergþórsdóttir meðal annars í gagnrýni sinni á bók
Þórunnar Valdimarsdóttur; Snorra á Húsafelli.
sem er sá að höfundi hættir til að
ösla svo vasklega í tilfinningasemi
að lesandinn fer beinlínis hjá sér
við lesturinn. Sviðsetningar innan
verksins líða einkanlega íyrir hið
óhefta tilfinningastreymi höíund-
ar. Einnig er þetta áberandi galli á
formála verksins sem er ótrúlega
slæmur en um leið blessunarlega
stuttur.
En nú er vert að ég ítreki aðdá-
un mína á þessu mikla verki sem
er sneisafullt af fróðleik og laust
við sagnfræðilegan stirðleika. Það
liggja mikil vinna og hugsun
þessu riti til grundvallar og þeir
gallar sem ég hef nefnt breyta í
engu þeirri skoðun minni að hér
sé á ferðinni stórvirki.
Thomas Mann er einn af þeim
greindu fagmönnum í rithöfunda-
stétt sem aldrei slá feilnótu. Bók
hans um blekkingarmeistarann
Felix Krull var síðasta verk hans
og langt frá því að vera í hópi
þeirra bestu. En Mann er einn af
bestu rithöfundum þessarar aldar,
ef til vill sá mesti, og því er Mann í
lægð yfirleitt betri en flestir rithöf-
undar í sínu besta formi. Og Felix-
ar Krull má ríkulega njóta í ein-
staklega góðri þýðingu Kristjáns
Árnasonar. En það læðist til
manns ósk þess efnis að hið metn-
aðarfulla forlag Mál og menning
fái nú Kristján til að þýða stærstu
verk Thomasar Mann.
Og síðasta hrósið fær Montal-
ban fyrir gæðareyfara um einka-
spæjaran Cavalho. Frásögnin er
hæg og stundum langdregin en
bókin er full af litríkum þjóðfé-
lagsmyndum og næmri persónu-
sköpun. Og ef morðgátan virðist
að nokkru verða utanveltu og
jafnvel týnast í fjölskrúðugum
stemmningarlýsingum af
spænskri þjóðarsál þá varða þær
litlu svo vel má við þær lýsingar
una.
Exizt
AFTER MIDNIGHT
EXIZT/JAPIS
★ ★
AB Það eru engir grænjaxlar
^vjjsem skipa þungarokks-
^TjBhljómsveitina Exizt. Nei,
það eru allt vanir menn og það er
auðheyrt þegar hlustað er á þessa
fyrstu geislaplötu. Spilamennskan
er pottþétt og hljómurinn góður,
þungarokkið sem Exizt spilar er
bara svo rosalega gamaldags; ein-
hvem tíma gekk það undir heitinu
amerískt iðnaðarþungarokk og
Exizt bætir litlu við það sem
hljómsveitir á borð við Van Halen
gerðu fyrir tíu árum eða meira.
Exizt-menn eru þó í spiliríinu af
eldmóði og gallhörðum áhuga og
það skín í gegn. Hér er hljómsveit
sem hefur gaman af því sem hún
er að gera.
Drísill, Þrumuvagninn og COT
em þær hljómsveitir sem liggja að
baki Exizt. Allt svipaðar sveitir á
kafi í „gamla góða“ þungarokk-
inu. Nýja strauma á borð við
drauðarokkið og ferska takta Met-
allica og Pantera er ekki að finna
hjá Exizt. Víðsýni er þó það eina
sem getur bjargað Exizt frá enn
ffekari stöðnun.
After Midnight hefst á ósungnu
lagi sem heitir í höfuðið á hljóm-
sveitinni, eins konar forleikur sem
Guðlaugur Falk stjórnar með
fimri fingraleikfimi. Guðlaugur er
lipur gítarleikari og sólóar hans
oft þolanlega óstaðnaðir. Hann
hefur tæknina í lagi en hug-
myndaflugið mætti oft vera meira.
Næsta lag, After Midnight, kynnir
Eið Eiðsson söngvara til sögunn-
ar. Eiður er vel skrækur og kraft-
mikill, enda ekki kenndur við
Plant fyrir ekki neitt. Riþmaparið
Jón Guðjónsson og Sigurður
Reynisson stendur sig líka vel,
gegnumgangandi ófrumleiki er
það eina sem skyggir á hnökra-
laust samspilið.
Það eru níu lög á plötu Exizt og
er skiptingin nokkuð jöfn á milli
rokkballaða og hraðara rokks.
Ballöðurnar em mun áheyrilegri
en staðnað rokkið og er lagið
„Child“ einna best heppnað, flott
kassagítarplokkið hjá Guðlaugi
setur sterkan svip á lagið og Eiður
er ekki jafnskrækur og vanalega.
Af rokkinu eru Iögin „Magical
Ride“ og „After Midnight" skást,
en þó ekkert til að hrópa húrra
fyrir. Exizt-menn syngja allt sitt
efni á ensku og því kannski ekki
að furða þótt kanarnir á vellinum
hafi fallið marflatir fýrir þeim.
Kanagreyin verða jú að fá sitt
þungarokk eins og aðrir og hér í
næðingnum er þeim alveg sama
hvort það kemur frá Van Halen
eðaExizt.
1 lokin verð ég að skamma Ex-
izt fyrir umslagið. Það er vægast
sagt hörmulega óspennandi.
Gunnar Hjálmarsson
Reiðir gítarar
SONIC YOUTH
DIRTY
DGC
★★★★
jMnNew York-sveitin Sonic
■vjYouth hefur með óþreyt-
^jfljamii rokktilraunum sín-
umoroið að einskonar ömmu
nýrra rokksveita á borð við Nir-
vana og Helmet, sem sækja áhrif í
gítarglamrið og töffröff-stælana.
Sonic Youth bera með sér hrás-
lagalegan andblæ stórborgarinn-
ar. Það er næstum hægt að finna
hlandstækju neðanjarðarlestanna
með því að hlusta á hljómsveitina.
Þrátt fyrir að Dirty sé áttunda
plata hljómsveitarinnar er engan
bilbug að finna á Sonic Youth;
þeim tekst alltaf að velta upp nýj-
um flötum og nálgast hrátt rokkið
á nýjan hátt.
Flestar hljómsveitir teljast
heppnar ef þær hafa innanborðs
einn góðan lagahöfund. í Sonic
Youth eru þrír góðir lagahöfund-
ar; hjónakornin Thurston Moore
og Kim Gordon semja til skiptis
megnið af plötunni, en Lee Ren-
aldo á eitt frábæ'rt lag „Wish Ful-
fillment". Best tekst Thurston upp
í „100%“, sem er óvenjulega
poppað miðað við fýrri affek, og
„Sugar Kane“, gítarorgíu með
texta um Marilyn Monroe.
Bassakonan Kim er í stuði í
„Swimsuit issue“, nöpru lagi um
káf á vinnustöðum, og „Orange
Rolls, Angel’s spit“ er kröffugt og
ögrandi lag, fullt af reiðum gítur-
um. Þessir reiðu gítarar eru vöru-
merki Sonic Youth og lögin eru
sem teppi ofin úr gíturum, góðum
textum, frábærum rokktrommu-
leik og heilsteyptu töffara-hugar-
fari meðlimanna.
Það er ekki eitt einasta leiðin-
legt lag á Dirty og geri aðrir betur
á sinni áttundu plötu.
Gunnar Hjálmarsson
Skiptibók klúbbsins er að þessu
sinni Dreyrahiminn eftir Herbjorg
Wassmo. Síðasta bókin í sagna-
bálkinum sem færði Wassmo
bókmenntaverðlaun Norður-
landaráðs árið 1987. Þetta er ein
þeirra bóka sem komast nálægt
því að fá mann til að sýna um-
burðarlyndi þeirri staðreynd að
þjóðin tekur sjónvarpsgláp fram
yfir bóklestur. Bókin er skrifuð í
þeirri ógæfulegu stíltegund sem
nýtur mikillar hylli norrænna
skáldkvenna og byggist á að skrifa
stuttar málsgreinar sem hljóma
álíka aðlaðandi og hamarshögg.
(„Var barið? Sársauki í snúinni
öxl. Væmið bragð gamals
þorsta?“) Þessari aðferð virðast
einhverjir gagnrýnendur hafa
ruglað saman við góðan skáld-
skap. Sannleikurinn er sá að þegar
bókmenntaverk byggist að stór-
um hluta á þessari aðferð verður
því ekki forðað frá því að verða til-
gerðarlegt, ólistrænt og þreytandi.
Kolbrún Bergþórsdóttir
„Exizt-menn syngja allt sitt efni á ensku og því
kannski ekki að furða þótt kanarnir á vellinum
hafi fallið marflatir fyrir þeim. Kanagreyin
verða jú að fá sitt þungarokk eins og aðrir og
hér í næðingnum er þeim alveg sama hvort
það kemurfrá Van Halen eða Exizt," segir
Gunnar Hjálmarsson í gagnrýni sinni á nýja
plötu Exizt.
18.00 Fjörkálfar.
18.30 Kobbi og klíkan.
18.55 Táknmálsfréttir.
19.00 ★ Auðlegð og ástriður. Áströlsk sápa.
19.25 ★ Sókn í stöðutákn. Breskt grín.
20.00 Fréttir.
20.35 Blóm dagsins. Friggjargras.
20.40 Austurlönd nær. Fyrrihluti franskrar myndar þar sem
er rakin saga Austurlanda nær frá aldamótum til
okkar daga, hrun Tyrkjaveldis, ítök nýlenduvelda,
ísrael og Súez. Þetta er mikil saga og þátturinn lík
lega forvitnilegur.
21.40 ★★ Eldhuginn. Framhaldsmyndaflokkur, ekki svo
afleitur.
22.30 Froskalappir. Islenskur þáttur um franska poppara,
sveitir sem fæstir hérlendis þekkja en eru sjálfsagt
athyglisverðar. Franskt popp var inni í smátíma, en er
það varla lengur.
23.05 Fréttir.
■■■■DDEECEX53K9HBHBÍ
18.00 Sómi kafteinn.
18.30 Barnadeildin.
18.55Táknmálsfréttir.
19.00 Magni mús.
19.25 ★ Sækjast sér um líkir
20.00 Fréttir.
20.35 Blóm dagsins. Blóðberg.
20.40 ★★ Leiðin til Avonlea. Vandað fólk.
21.30 ★★ Matlock. Andy Griffith grettir sig.
22.20 ★★ Háskaleg kynni. Dangerous Liaisons. Amcrísk,
1988. Vönduð mynd, en samt tilgerðarleg, á köflum
langdregin og beinlínis leiðinleg og fjarskalega
ofmetin. Leikarar, Glenn Close og John Malkovich,
fengu hrós fyrir; þeirra framlag var líka ofmetið,
sérstaklega Malkovich sem getur ekki leynt því hvað
hann er að springa af monti yfir sjálfum sér.
00.15 Kylie Minogue. Á tónleikum með þessari áströlsku
söngkonu sem leikur í Nágrönnum. Fyrir fólk sem
ætti að vera farið að sofa, en er ekki heima.
LAUGARDAGUR
17.00 íþróttaþátturinn.
18.00 Múmínálfarnir.
18.25 Bangsi besta skinn.
18.55 Táknmálsfréttir.
19.00 ★ Strandverðir. Verðir á strönd.
20.00 Fréttir.
20.35 Lottó.
20.40 Blóm dagsins. Krækilyng, en engin ber.
20.45 Fólkið í landinu. „Ég var rekinn áfram af formgrillum.''
Ömurlegur titill á viðtali við Hafstein Guðmundsson
prentsmjðjustjóra.
21.10 ★ Hver á að ráða? Síðasti þáttur. Húrra!
21.35 ★ Kossbragð. Kiss Shot. Amerísk, 1989.
Sjónvarpsmynd, ekki bíómynd eins reynt er að halda
fram, um einstæða móður sem spilar billjarð til að
reyna að bja(ga fjárhagnum. Af því að þetta er sjón-
varpsmynd má Whoopi Goldberg ekki brúka fúlan
kjaft og því er myndin fyrir neðan meðallag.
23.15 ★★ Sverð samúræjans. Le systeme Navarro-
Samurai. Frönsk, 1989. Navarro lögreglumaður er
Ijótur og feitur og frekar leiðinlegur, en að lokum
leysir hann gátuna.
17.50 Sunnudagshugvekja.
18.00 Ævintýri úr konungsgarði.
18.30 Fyrstaástin.
18.55Táknmálsfréttir.
19.00 Jóki björn.
19.30 H Vistaskipti.
20.00 Fréttir.
20.35 Sjö borgir. Sigmar B. í New York, í Kínahverfinu og
Litlu-Ítalíu. Vonandi verður hann ekki rændur.
21.10 ★ Gangur lífsins. Lokaþáttur.
22.00 Sonarheimt. Breski stórleikarinn Alan Bates leikur
mann sem þarf að læra að elska tólf ára son sinn
upp á nýtt.
23.25 Sögumenn. Vilborg Dagbjartsdóttir segir söguna af
Gilitrutt. Eins og hún hefur sjálfsagt oft gert fyrir
börnin í Austurbæjarskóla.
17.00 Undur veraldar. Jólaeyjan í Indlandshafi. Þar eru ekki
alltafjól.
18.00 Dýrgripir landsins helga. Um alls kyns muni, sem
sumra er getið í Biblíunni.
18.30 Tvö meistaraverk sautjándu aldar. Rakin saga tveggja
verka, annað er eftir Rembrandt og hitt eftir
Velasquez.
SUNNUDAGUR
17.00 Felipe Benvenides. Um yfirgang bandarískra sjóman-
na við strönd Perú. E
17.30 Gerð myndarinnar Drowning by Numbers. Þáttur
um þessa mynd og leikstjórann, Bretann Peter
Greenaway.
18.00 Samskipadeildin. Farið yfir stöðu mála í íslandsmóti
sem er búið, en kannski vita þeir það ekki á Sýn.
Við mælum með...
Að Navarro lögreglumaður i Sjónvarpinu
fari i megrun...
ítalska fótboltanum á Stöð 2. Alvöru bolti,
ekki bara hlaup og spörk...
Kalla kanínu og félögum á Stöð 2. Alvöru
ameriskt skrípó..
39 þrepum á Stöð 2. Ungur og frískur
Hitchcock að hita upp fyrir stórafrek...
★★★★Pottþétt ★★★Ágætt ★★Lala
16.45 Nágrannar.
17.30 Meðafa.E
19.19 19.19.
20.15 Eiríkur. Var kannski misráðið að byrja á Jóhanni
Einvarðssyni?
20.30 ★★ Fótboltaliðsstýran.
21.25 Laganna verðir.
21.55 Dómur fellur... Seven Hours to Judgement. Amerísk,
1988. ★★ Frekar þunn en þó ágætlega þolanleg.
23.25 ★★ Hafnaboltahetjurnar. Major League. Amerisk,
1989. í hafnabolta sjá Kanar glatað sakleysi þjóðar
sinnar. Því gera þeir svo margar myndir um hann.
Þessi gamanmynd með Tom Berenger og Charlie
Sheen er meðal þeirra máttlausari. E
16.45 Nágrannar.
17.30 Áskotskónum.
17.50 Á ferð með New Kids on the Block.
18.15 Trýni og Gosi.
18.30 Eerie Indiana. E
19.19 19.19
20.15 Eiríkur.
20.30 HKæriJón.
21.00 Stökkstræti 21. Nýr bandarískur spennumynaflokkur
um ungar löggur sem starfa óeinkennisklæddar og
vinna gegn glæpum meðal unglinga, meðal annars í
skólum. Bjarki Elíasson myndi ekki fíla svona
vinnubrögð.
21.50 ★★ Heimilishald. Housekeeping. Amerisk, 1987. Eftir
meistaraverk sitt Local Hero fór Bretinn Bill Forsyth til
Ameríku. Þar hefur hann aldrei náð sér á strik. Þessi
mynd um unglingsstúlkur og skrítna móðursystur
þeirra er ósköp mannleg, en í raun ekki í frásögur
færandi.
23.40 ★★★ Morðingjahendur. Hands of a Murderer.
Bresk, 1990. Þeir eru margir Sherlockarnir
Holmesarnir, en Edward Woodward er með þeim
betri.
01.10 ★★ Nautnaseggurinn. Skin Deep. Amerísk, 1989.
Gamanmynd eftir Blake Edwards. Þær eru sjaldnast
mjög góðar. Þessi fjallar um drykkfelldan og kven-
saman rithöfund og er allt í lagi. E
LAUGARDAGUR
09.00 Meðafa.
10.30 Lísa í Undralandi.
10.50 Spékoppar.
11.15 Ein afstrákunum.
11.35 Mánaskífan.
12.00 Landkönnun National Geographic.
12.55 Bílasport. E
13.25 Visasport. E
13.55 Gengið í það heilaga. Amerískur þáttur þar sem er
fjallað um undirbúning fyrir tvö brúðkaup, sem eru
allólík í sniðum. En er ekki brúðkaupavertíðin búin?
15.00 Þrjúbíó. Svanirnir.
16.00 Hótel Marlin Bay. Ný röð níu framhaldsþátta sem
gerastá Nýja Sjálandi.
17.30 Morgunflug. Olafur E. Jóhannsson fréttamaður ský-
tur á allt kvikt, meðal annars gæsir. Þær eru flestar í
Hljómskálagarðinum og hlæja að Ólafi. E
18.00 Popp og kók. Um popptónlist og bíó.
18.40 ★★ Addams-fjölskyldan.
19.19 19.19.
20.00 ★ Falin myndavél.
20.00 ★★ Morðgáta.
21.20 ★★★ Nadine. Nadine. Amerísk, 1987. Frekar yfir-
lætislaus en ágæt kómedía um hárgreiðslukonu í
Texas sem verður vitru að morði þegar hún ætlar að
nálgast nektarmyndir sem af henni voru teknar. Kim
Basinger kom á óvart í myndinni; þetta var í fyrsta
skipti sem hún sást leika. Það hefur hún heldur ekki
gert síðar. Jeff Bridges er ágætur að vanda.
22.40 ★★★ Á síðasta snúningi. Dead Calm. Áströlsk,
1989. Tryllir sem reynir heiftarlega á taugarnar um
brjálaðan morðingja sem ofsækir hjónakorn sem
sigla á skútu langt úti á rúmsjó. Spennan magnast
hægt og ákaflega, en endirinn er nokkuð yfirdrifinn.
0.15 ★ Skæruliðarnir. The Beast. Amerísk/ísraelsk, 1988.
Frekar fáránleg stríðsmynd sem á að fjalla um
sovéskan skriðdreka sem villist í Afganistan. Einn her-
mannanna gengur í lið með skæruliðum. Já, já. E
09.00 Kormákur.
09.10 Regnboga-Birta.
09.20 Össi og Ylfa.
09.45 Dvergurinn Davíð.
10.10 Prins Valíant.
10.35 Maríanna fyrsta.
11.00 Lögregluhundurinn Kellý.
11.30 ídýraleit.
12.00 ★ Stjúpa mín er geimvera. My Stepmother is an
Alien. Eins og við mátti búast eru Kim Basinger og
Dan Aykroyd allsendis ófyndin í þessari gamanmynd
sem skýtur yfir markið í öllum deildum. E
13.55 ítalski boltinn. Bein útsending. Alvöru fótbolti, ekki
bara spark og hlaup.
15.45 Kiri Te Kanawa. Þessi nafntogaða óperusöngkona
kynnir áhorfendum . heim óperunnar og
uppáhaldsverk sín.
17.00 Listamannaskálinn. Hljómsveitarstjórinn Christopher
Hogwood um hlutverk Jósefs Haydn sem er einn af
upphafsmönnum sinfóníunnar. E
18.00 Lögmál listarinnar. Breskur myndaflokkur um fólk
sem á peninga til að kaupa sér list. Nú er fjallað um
þá sem selja listina.
18.50 ★★★★ Kalli kanína og félagar. Ekta amerískt skrípó.
19.19 19.19.
20.00 ★ Klassapíur. Þreytandi, leiðinlegar, Ijótar og vit-
lausar amerískar kerlingar.
20.25 ★★ Root fer á flakk. Breskur gamanmyndaflokkur,
síðasti þáttur.
21.20 ★★★ Loforðið. Promise. Amerísk, 1986. Ágæt sjón-
varpsmynd um kærulausan piparsvein, leikinn af
James Garner, sem þarf að annast geðklofa bróður
sinn eftir að móðir þeirra deyr. Stórleikarinn James
Woods fer á kostum í hlutverki bróðurins. Myndin
var gerð á undan Rain Man.
22.55 ★★ Arsenio Hall. Meðal gesta er Dudley Moore.
23.40 ★★★★ 39 þrep. The 39 Steps. Bresk, 1935. Hún er
dálítið gömul þessi klassíska njósnamynd, en vel
þess virði að henni sé gefinn gaumur. Þarna er
meistari Hitchcock að hefja sig til flugs og svífur
stundum í hásölum snilldar. Ung Peggy Ashcroft er
indæl. E
★Leiðinlegt ® Ömurlegt E Endursýnt efni