Vísir Sunnudagsblað - 25.02.1940, Blaðsíða 6

6
VtSIR SUNNUDAGSBLAÐ
þykkninu að kenna sem skrúf-
an þeytir á opna vélina. Svo sé
eg alt í einu í gegnum svolitla
glufu á þykninu, að eg er aðeins
örfáa metra fyrir ofan yfirborð
jarðar. Vélin tekur niður með
snöggum rykk, hreyfillinn
stöðvast en ennþá lieyrist livern-
ig kvikindaurmullinn skellur
jafnt og þétt á vængjum og
stýrishúsi flugvélarinnar.
Þegar eg kem til sjálfs mín
eftir þetta óvænta óhapp, áttaði
eg mig á því að eiturdreifar-
arnir voru komnir úr sambandi.
Eg tók i stillistöngina og þegar
eg heyrði sargið i sprautunum
fanst mér það vera hin fegursta
hljómlist. Eg geng þess að vísu
ekki dulinn, að svona hefir eitr-
ið ekki mikla þýðingu, þar sem
flugvélin liggur hreyfingarlaus
á jörðunni, en eg liugga mig
samt við það, að með þessu
móti valdi eg þó dauða nokkur
þúsund fénda minna. —- Aðeins
að golan þeyti nú ekki öllu eitr-
inu á mig og flugvélina! En
óttinn um þetta varir skamma
stund, því svo að segja í sömu
andrá þagnar suðið í sprautun-
um — eiturbrúsamir eru
tæmdir.
Fangi engisprettnanna.
Hvað á eg að gera? Ef eg
hreyfi mig út úr stýrishúsinu
éta kvikindin mig með húð og
hári áður en tíu mínútur eru
liðnar. Það er eg sannfærður
Um. En hinsvegar: Hvað á eg að
sitja Iengi sem fangi engi-
sprettnaherdeildar? Það veltur
í raun og veru alt á því hvort
mér hefir tekist að ráða niður-
Iögum heildarinnar eða ekki.
Eg fæ mér svolítinn matar-
bita, tek dagblaðsræksni upp úr
vasanum, kveiki ljós og fer að
lesa. En hugurinn festist ekki
við lesturinn, þvi eg hefi engan
frið fyrir engisprettunum sem
skella í þúsundatali á rúðum
stýrishússins. Þessir stöðugu
smellir og suðið í kvikindunum
ætla að gera mig bandóðan. Eg
veit að eg þoli þetta ekki til
lengdar. Ef þetta heldur þannig
áfram, fer eg út úr vélinni. Það
verður þá að hafa það þó eg
verði étinn upp til agna.
Það líður óratími að mér
finst, og eg fæ ekki skilið að eg
skuli ekki vera orðinn marg-
vitlaus á allri þeirri eilifð —
sem úrið mitt gefur reyndar til
kynna, að hafi ekki varað nema
i fimm mínútur. Þá verð eg
þess alt í einu var, að sólin er
tekin að skina. Engispretturnar
eru flognar burt, eg er frjáls.
Eg stekk út lir stýrishúsinu
til að koma hreyflinum i gang,
BORGARSTJORI
í BRUSSEL.
en sekk við það upp í hné í líka-
mergð hinna grænlitu dýra sem
þekja jörðina alt í kringum
flugvélina. En stýrishúsið, vélin,
skrúfan, vængirnir — alt er
þetta þakið sundurkrömdum
engisprettum sem eg verð að
þurka burt áður en eg kem vél-
inni í gang.
Loks fer skrúfan af stað.
Hægt og sígandi mjakast vélin
eftir hinum hála oi-usluvelli,
sem þakinn er dauðum líköm-
um, uns hún hefir sig til flugs,
mér til ólýsanlegs léttis. Hálfri
stundu seinna lenti eg heilu og
höldnu fyrir framan bæ Leen’s
hónda, sem veifaði svo ótt
höndunum þegar hann sá til
mín, að eg bjóst þá og þegar
við að þær myndu fara úr liða-
mótunum.
Heima á bænum varð eg þess
áskynja, að eg var talinn af, en
liinsvegar að eg hefði leyst
lilutverk mitt með ágætum af
hendi.
„Nokkurir ferkílómetrar
lands er reyndar gereyðilagt,“
sagði óðalseigandinn, en það er
ekkert samanborið við það ó-
útreiknanlega tjón, sem engi-
spretturnar hefðu annars bakað
okkur, ef þær hefðu fengið að
leika lausum hala um landið,
og þér ekki komið okkur til
lxjálpar. En svo bæta dauðu
engispretturnar tjónið að all-
verulegu leyti upp, því þær eru
afbragðs láburður fyrir næsta
ár!“
En nágrannabændurnir virt-
ust engu síður þakklátir en
Leen, þvi þegar eg kom inn í
svefnherbergið mitt, lá þar heill
hlaði af ávísunum og banka-
seðlum frá þessum bændum.
Og þessi fjárupphæð gerði mig
mun ríkari er eg fór til baka,
heldur en þegar eg lagði Upp í
ferðina.
En hinu skal eg ekki neita,
að hefði eg vitað það fyrirfram,
hvað beið mín á þessari ferð,
þá hefði engin fjárliæð og eng-
inn auður megnað að lireyfa
mig af stað, þvi svo lxræðilega
ógnandi voru þessar fimm ó-
endanlegu mínútur, sem eg var
fangi engisprettnahersins á
landareign Leen’s bónda.
„Eg sé þig alltaf með sömu
stúlkunni. Hvaða kvenmaður er
það ?“
„Ólæknandi magapína“.
„Ólæknandi magapína? Hvað
áttu við, maður?“
„Eg fékk hana einu sinni í
veislu og hef aldrei getað losnað
við hana síðan“.
Þ. 6. nóv. s.l. lést Adolplie
Max, borgarstjóri i Briisscl, og
er þá fallinn í valinn sá síðasti
af þeim þrem Belgíumönnum,
sem gátu sér ódauðlega frægð
á heimsstyrjaldarárunum. Hinir
tveir voru Alhert konungur og
Mercier kardináli.
Max var borgarstjóri í Bruss-
el i þrjá tugi ára. Hann var
mjög ástsæll af alþýðu manna
og konunginn einan virtu Belg-
íumenn og dáðu meira. Stríðið,
sem nú hefir staðið í nokkra
mánuði, vakti aftur atliygli á
honum og þjóðin leit til lians
sem foringja, ef eitthvað skyldi
á bjáta. Hann var sjötugur að
aldri, en kraftar hans og sálar-
þrek var enn í fullum hlóma.
Hans mun jafnan verða minst
þegar ófriðinn 1914—18 her á
góma.
ÞJÓÐVERJAR
KOMA.
Adolphe Max var sonur þekts
læknis í Brússel og varð lög-
fræðingur. Hann var einn hinna
dugmiklu ungu lögfræðinga,
sem Leopold lconungur 2. hafði
komið auga á og árið 1909 var
hann útnefndur borgarstjóri i
Brússel. Það var eitt af síðustu
embættisverkum konungs.
Það fyrsta sem heimurinn
kyntist Max, var þegar liann
bauð heiminum til heimssýn-
ingar 1910. Stórhruni eyðilagði
sýningarsvæðið að mestu og
það var hætta á því, að ekkert
yrði úr sýningunni og Belgíu-
menn stórtöpuðu á fyrirtækinu.
Þessu bjargaði Max með því að
láta byggja svæðið upp í rnesta
flýti.
Heimsfrægur vax’ð hann þó
ekki fyrri en fyrstu mánuði ó-
friðarins. — Þjóðverjar voru
komnir fast að höfuðborg Belg-
iu og 20. ágúst ákvað Max að
fara til móts við þýska liers-
höfðingjann til þess að koma í
veg fyrir að borgin yrði fyrir
skothríð. Það var ekki „auð-
mjúkur þjónn“, sem fór til
móts við Þjóðverjana, lieldur
borgarstjóri i öllum sínum
skrúða.
Hann kom ekki til þess að
selja Þjóðverjum borgina í
hendur, heldur fékk hann fyrsta
þýska foringjanum, sem hann
liitti, símskeyti til Vilhjálms
keisara. í slceytinu mótmælti
Max þvi kröftuglega, að borgin
yrði tekin herskildi. Hann lét
livergi bilbug á sér finna gagn
vart Þjóðvei-jum og sagt er, að
þess vegna hafi þeir hætt við
að taka hann í gislingu.
SKAMMBYSSA OG
LINDARPENNI.
Max bauð síðan Þjóðverjum
byrgin úr ráðhúsi sínu. Þjóð-
verjar kröfðust fjár og vista, en
borgarstjórinn spyrnti við fót-
um og lengi var ekki hægt að
fá því til leiðar komið, að fánar
Bandamanna væri dregnir nið-
ur af fánastöngum ráðhússins.
Óteljandi sögur ganga manna
í milli um baráttu Max við her-
stjórnina þýsku. Sú saga, sem
liér fer á eftir, er talin mjög
einkennandi fyrir sambúðina:
Dag einn þurfti Max að ræða
mál eitt við þýskan herforingja.
Þeir settust andspænis hvor
öðrum og Þjóðverjinn dró upp
skammbyssu sína og lagði hana
á borðið fyrir framan sig. Án
þess að mæla orð af vörum tók
Max upp lindarpenna sinn og
Iagði liann á borðið fyrir fram-
an sig. Þá stakk Þjóðverjinn
skammhyssunni aftur á sig . .
í ÞÝSKUM
FANGABÚÐUM.
Max var hvað eftir annað
hótað handtöku, og þegar liann
meira að segja setti upp götu-
auglýsingar, þar sem hann
hæddist að Þjóðverjum, þá var
þolinmæði þeirra þrotin. í sept-
emberlok var hann fluttur til
Þýskalands og þar var hann
hafður í lialdi til stríðsloka,
ýmist í Gosler eða Celle.
í nóvember 1918 komst hann
undan á flótta og var tekið með
afskaplegum fögnuði, þegar
hann kom til Belgíu. Hann var
kosinn á þing og gerður að ráð-
hei-ra án sérstakrar stjórnar-
deildar í ráðuneyti Broqueville.
Siðan tók hann aftur við borg-
arstjórastarfinu. Með óhilandi
þreki sneri liann sér að öllum
störfum, sem hann þurfti að
vinna. Hann var m. a. formaður
í framkvæmdanefnd heimssýn-
ingarinnar í Brtissel 1935.
Þegar hann var jarðsunginn
fylgdu þúsundir Belga honum
til grafar. Þeir munu lengi
trega jxessa þjóðhetju sína.