Vísir Sunnudagsblað - 14.04.1940, Síða 3
VISIR SUNNUDAGSBLAÐ
3
Höfnin i Kaupmannahöfn.
jú kvenmannsnafn og þetta
væri alt mjög svo grunsamlegt.
Eg lnafði verið svo ógæfu-
samur, að henda frá mér ritn-
ingunni, þegar lögregluþjón-
arnir fóru út í fyrra skiftið, full-
viss um það, að þeir kæmu ekki
aftur. I einhverju óðagoti fórn-
aði eg höndum, gaut augunum
ámátlega upp í klefaloftið og
tók að kalla „Amanda! Am-
anda!“
Lögregluþjónarnir spurðu
hverju þetta sætti, hvort mað-
urinn væri geggjaður eða hvað
þessar tiltektir æt'tu að þýða.
Einn Þjóðverjanna svaraði,
að þetta væri trúrækinn Islenu-
ingur, sem stundaði bænaliald
og biblíulestur í fristundum sín-
um — en á íslensku máli þýddi
Amanda sama og guð. Lög-
regluþjónunum var litið á
skipsbibliuna, fyltust lotningu
fyrir trúrækni Islendingsins og
vildu eklci trufla hann meira.
Þeir fóru út og komu aldrei i
mína augsýn framar.
III.
I „Sænsku mömmu“.
Þriðju kynni mín af lögregl-
unni voru enn styttri en þau í
Helsingfors. Eg var þá staddur
i Hollandi, á kaffihúsi þvi, sem
Norðurlandasjómenn sóttu
mikið og kölluðu „Sænsku
mömmu“.
Þarna inni í henni „Sænsku
mömmu“ barst það í tal, að eg
væri íslendingur, og danskur
lialanegrasonur dirfðist að segja
að íslendingar væru skrælingja-
kyns og andleg sem likamleg
gerpi.
Þetta gat eg ekki gert mér að
góðu. Eg tók eitthvað ómjúk-
um höndum á dónanum, leiddi
hann fram gólfið og ætlaði að
henda honnm út um dyrnar og
niður á götu. En í dyrunum
lirasaði eg sjálfur og valt í
faðmlögum við dónann niður há
steinþrep og niður á gangstétt-
ina.
Það voru andstyggileg faðm-
lög — en liitt var þó hálfu verra,
að við ultum beint fyrir fram-
an hífurnar á lögregluþjóni. —
Það er einkennilegt, hvað sú
manntegund þarf altaf að rápa
þar sem maður sist vill hafa
hana.
Lögregluþjónninn spurði
byrstur hvern skrattann við
værum að gera. En við vorum
ekkert að gera, það gat hann séð
sjálfur. Okkur var bara dimt
fyrir augum, þegar við ætluðum
út úr knæpunni og ultum í ógáti
niður.
Þjónn réttlætisins lét sér
þessa skýringu nægja og fór.
En við hinir somdum innbyrðis
frið og urðum vinir upp frá
því.
Sá danski gætti þess, að
tala altaf vel um Island og íbúa
þess upp frá því.
IV.
Þegar silkihatturinn skemdist.
Mörgum árum seinna var eg
staddur i Hamborg, og af því
að eg dvaldi þar nokkurn tíma,
þurfti eg auðvitað að ganga á
milli knæpanna og skemta mér,
eftir þvi sem föng voru á. Og
í Hamborg voru möguleikarnir
miklir til að skemta sér — næst-
um á livaða hátt sem maður
óskaði eftir.
Eg get ekki beinlínis sagt, að
eg hafi altaf verið á dýrustu
og glæsilegustu skemtihöllun-
um, en þar með er enganveginn
sagt, að eg hafi ekki skemt mér
eins vel. Það er hægt að drekka
sig fullan fyrir lítinn aur, og
líka hægt að elska konur fyrir
smáskilding. En á dýru skemti-
höllunum kostar þetta hvort-
tveggja stórfé.
Það var sérstaklega ein
knæpa — Kills-kjallari svo kall-
aður — sem við sjómennirnir
sóttum nokkuð mikið, ekki fyr-
ir það, hvað liún liafði á sér gott
orð, heldur miklu fremur fyrir
það gagnstæða. Þar voru har-
dagar og handalögmál á hverri
nóttu, og fyrir þá, sem reyna
vildu afl sitt, var eins gott að
sækja Killskjallarann að stað-
aldri eins og að ganga íboxklúbb
eða glímufélag.
Það var eitl kvöld, að eg fór
ásamt tveimur Þjóðverjum í
Killskjallara. Við vorum við
öllu búnir og höfðum augun lijá
okkur — því það var vissara.
Innan lítillar stundar vorum
við samt komnir i hardaga upp
á líf og dauða. Líklega hefir
hann þó verið meira „upp á
líf“, því að enginn okkar dó.
En einn harður silkihattur fór
þarna fvrir lítið fé og var mér
kent um það. Eigandinn kallaði
á lögregluþjón og hélt því fram
við hann, að eg hefði barið koll-
inn á honum niður. Hann vildi
fá skaðabætur fyrir þenna hatt-
kúf, en eg vildi ekki borga. —
Bæði eg, og eins félagar mín-
ir, héldum því fast fram, að
róninn hefði mist hattinn á gólf-
ið í stimpingunum og svo hefði
hara einhver óþekt sála stigið
ofan á hann.
Eg efast um, að við liöfum
sagt þetta samkvæmt hetri vit-
und — en svo mikið er víst, að
við sögðum þetta samt, og að
við fengum lögregluþjóninn til
að trúa því.
En eg slapp ekki að svo búnu.
Lögregluþjónninn vildi fá að
sjá „pappírana" Iijá mér, en í
sannleika sagt, þá átti eg enga,
— og það þýddi, að mér yrði
skotið út fyrir landamærin eft-
ir tilhlýðilega langa inniveru í
tugthúsi.
Hjartað í mér hoppaði i-
skyggilega langt niður á við og
byrjaði að slá i ákafa, eins og
kirkjuklukkur á undan messu-
gjörð
„Þeir eru heima, þar sem eg
bý.“
„Þá fylgi eg yður heim.“
„Hver andskotinn!“ hugsaði
eg með sjálfum mér. En það
þýddi ekki að deila við dóm-
arann, og við lögðum af slað.
Eg hjó í fimmlyftu húsi,
skuggalegu, með mjóum stiga
upp á loftið.
Þegar við komum að dvrun-
um, opnaði eg hnrðina og bauð
lögregluþjóninum inn.
Viljið þér gjöra svo vel að
lýsa á undan yður með ljósker-
inu yðar, því það er ekki hægt
að kveikja á ganginum.
„Á hvaða liæð búið þér?“
„Efstu hæð. Eg bjó reyndar á
annari, en mér fanst lögreglu-
þjóninum ekki lítast á blikuna,
þegar hann kom inn í myrkan
ganginn og eg vildi grípa í þetta
eina hálms.trá, sem bauðst.
Og hálmstráið hélt. Lögreglu-
þjónninn sagðist trúa mér, bauð
mér góða nótt og fór.
Eg svaf ágætlega um nóttina,
en eg fór að hugsa um það
seinna, að þarna hefði hurð
skollið nærri hælum, og mér
fanst það óneitanlega fjandi
hart, að þurfa vegabréf eða sjó-
mannsskírteini, til að berja nið-
ur kollinn á einum skitnum
silkihatti.
V.
— Og drakk mig fullan á ný.
Það var um svipað leyti og
eg komst i kynni við svarta
silkihattinn í Hamborg, að eg
brá mér, svona rétt til skemtun-
ar, norður til Kaupmannahafn-
ar, því mig langaði til að fá ein-
liverjar fregnir að heiman.
Þegar eg kom til Hafnar lá
eimskipið „Sterling“ þar i höfn
og var þá nýbúið að kaupa hann
hingað til lands. Eg fór um borð
í skipið, daginn eftir að eg kom
til borgarinnar. Þar hitti eg
gamlan kunningja minn, sem
var háseti á skipinu, og sagði
hann margt tíðinda að heiman,
sem eg ekki vissi.
Það, sem mér þótti mestum
tíðindum sæta var það, að móð-
ir mín var dáin.
Eg gekk hryggur i land, og
gamlar endurminningar um
bernsku mína i móðurkjöltu
bárust óðfluga fram í huga
minn, tóku á sig myndir, fagr-
ar, glæstar, yndislegar, — svo
að tár komu fram í augun á
mér og hrundu niður kinnarn-
ar. Það sannaðist á mér sem svo
mörgum öðrum, að enginn veií
hvað átt hefir fyrr en mist hef-
ir. —
Mér fanst sorg mín vera svo
átakanleg, svo óbærileg, að eg
vildi alt til vinna til að gleyma
henni. Og einasta ráðið var vita-
skuld sú, að fá sér duglega neð-
an í því.
Eg lceypti brennivin og dakk
— drakk — drakk. Eg drakk til
að gleyma.