Vísir Sunnudagsblað - 14.04.1940, Qupperneq 6

6
VlSIR SUNNUDAGSBLAÐ
HIRÐISBRÉF BISKUPS
TT erra biskupinn yfir íslandi,
■*■ Sigurgeir Sigurðsson hefir
nýlega sent út liirðisbréf til
presta og prófasta, þar sem
hann gerir grein fyrir viðhorf-
um sínum í trú- og kirkjumál-
um.
Hér í blaðinu er ekki rúm til
að rekja alla þætti hirðisbréfs-
ins, en hér skulu nokkrir kaflar
úr bréfinu tilfærðir.
Eg hefi, sem kunnugt er,
gegnt prestsþjónustu í þjóð-
kirkju landsins í síðastliðin 20
ár, eða rúmlega það, og prédikað
fagnaðarerindið samkvæmt því,
sem mér fanst sannast og rétt-
ast, eins og eg skildi boðskap
Jesús Krists í Nýja Testament-
inu. Eg minnist j>ess ekki, að
þar kæmi noklcru sinni til á-
greinings um trúarskoðanir,
andi horf. Ferðalög verða skipu-
lögð milli landa og vegabréfa-
eftirlit minkar. Samkomulag
tekst að fullu milli íra og Eng-
lendinga. Kjör Gyðinga fara
batnandi.
Nóvember: Verslun og pen-
ingaviðskifti aukast. Land-
skjálftarnir halda áfram í Nýju-
Guineu. Stjórnmálaleg bylting
í Brasilíu. í Mið-Evrópu eiga
íbúarnir það Venusi að þakka,
að ástandið fer batnandi.
Desember: Nýir stjórnmála-
flokkar verða stofnaðir sem
gerbreyta nationalsosialisma,
fasisma og kommúnisma í nýtt
og viðunanlegra form, ón þess
þó að Uppræta stefnurnar með
öllu. Nýtt viðhorf skapast í al-
heimsmálunum er byggist á
göfugri siðfræði. Bandaríkin
eiga mikinn þátt í þessum um-
bótum.
Þannig spáir Móri hinn enski
fyrir árið 1940. Hvað svo sem
verður siðar á árinu hefir hon-
um mistekist hraparlega það
sem af er. En langsamlega
verstu mistökin eru þó þau, að
honum hefir sést yfir hina geig-
vænlegu atburði, sem nú grípa
hugi allra og gagntaka í skelf-
ingu — en það er styrjöldin
milda, sem nú geysar og koll-
varpar öllum spám Móra gamla
hins enska.
þannig að deilur lcæmu upp um
trúfræðileg atriði. Eg skal játa
það, að trúfræðin hefir ekki ver-
ið mér aðalatriðin. Eg get þess
vegna endurtekið þau orð, sem
eg talaði í vígsluprédikun minni,
að það er ekki meiri trúfræði,
sem okkur vantar, heldur meiri
trú. Vér Islendingar höfum,
sem betur fer, að mestu leyti
komist lijá trúarbragðadeilum.
Mér skilst, að þær liafi ekki
komið miklu góðu til vegar með
þjóðunum. Eg hygg, að flestir,
sem um trúmál hugsa, viður-
kenni, að þær liafi oftsinnis,
orðið kristninni og kirkjunni til
mikils tjóns. í þeim deilum gerð-
ust oft mestu sorgaratburðir í
kristninni. Það er mælt, sem rétt
er, að íslenska þjóðkirkjan sé
rúmgóð og frjálslynd kirkja.
Eg tel það gæfu hinni íslensku
þjóð. Og eg vona, að liún verði
það altaf, án þess þó að víkja
frá þeim grundvallarsannindum
kristindómsins, að Jesús Krist-
ur er oss hin fullkomnasta opin-
berun guðs. Eg tel það gæfu
liinni íslensku þjóð, hve hless-
unarlega hún liefir verið laus
við ofstækisfulla sértrúarflokka.
Vegna hinnar frjálslyndu kirkju
hefir frjáhs hugsun í trúarefn-
um þróast í þessu landi. Islensk
hugsun þolir ekki fjötur, sem
betur fer.
Merkur ágætismaður, einn
þektasti rithöfundur þessa
lands, sagði nýlega við mig. „Þó
að eg sæi eltki gildi kirkjunnar
í trúarlegu tilliti, teldi eg það
skyldu mína að styðja liana eft-
ir mætti, meðan hún er svo
frjálslynd, að hún getur rúm-
að sem flesta þeirra, sem ekki
eiga fulla samleið í trúfræðinni,
og þannig komið í veg fyrir, að
ofsafullir sértrúarménn hefji
trúarbragðadeilur meðal vor“.
Reynsla mín er sú, þar sem eg
þekki til hér í landi, að í þeim
söfnuðum, þar sem sértrúar-
flokkar hafa starfað eitthvað að
ráði, þá hafi þeir ekki átt þátt í
þvi að færa einingu inn í safn-
aðarlífið, en fremur Unnið við-
komandi söfnuði ógagn en að
heilbrigt trúarlif hafi dafnað i
skjóli þeirra. Hávaðamenn og
ofstækismenn í trúarefnum hafa
aldrei átt ómgrunn í hugum ís-
lenskra manna. Eg tel það þvi
rétt, að kirkjan sé vel á verði
gagnvart ofstæki í trúarefnum.
Eg viðurkenni það fyllilega, að
meðal sértrúarflokkamanna er
oft ágætt fólk, sem tekur hlut-
ina alvarlega og gerir sér mikið
far um að vanda líf sitt og
breytni og að þar birlist einnig
oft einlægur áhugi. Þetta er
vissulega sjálfsagt að viður-
kenna og meta, og af því að
frjálslyndir menn vilja viður-
kenna það, sem birtist gott og
fagurt hjá þeim, sem hafa hin-
ar fjarskyldustu trúarskoðanir,
vilja þeir og rétta þessu fólki
hönd sína til samvinnu í söfn-
uðunum, en samvinnan gengur
þvi miður ekki altaf eins vel og
æskilegt væri, vegna þess að
ýmsum sértrúarflokksmönnum
finst, að það sé í ósamræmi við
trú sína að ganga til trúarlegs
samstarfs við þá, sem á annan
veg liugsa um kennisetningarn-
ar. — Hingað til hefir islenska
kirkjan verið mjög frjólslynd
og umburðarlynd í garð þessara
manna, sem bera boðskap sér-
trúarflokka um landið. Prest-
arnir liafa sumir opnað þeim
kirkjuhúsin og jafnvel stundum
aðstoðað þá á allan liátt, er þeir
voru að tala til fólksins. Eg
hygg, að slíkt frjálslyndi sé al-
veg sjálfsagt, þó að eg hinsvegar
efist ekki um, að það geti farið
of langt. íslenskir áheyrendur,
alþýða manna hér í landi er
yfirleitt svo þroskuð og hugs-
andi, að hún á sjálf dómgreind á
þessa hluti, og ef lienni fellur
ekki hoðskapurinn, þá situr liún
heima, þegar boðherarnir kalla
— fer livergi. Það er önnur á-
stæðan fyrir því, að ofsatrúar-
mennirnir hafa eklci komist
lengra, að fólkið vill ekki hlusta
á þá.
Hið mikla leiðarljós vort, sem
eigum að segja öðrum til vegar
í trúarefnum er Heilög Ritning.
Trú og kenning kristindóms-
ins er þar geymd og jafnframt
borin til vor fyrir samfélagkrist-
inna manna á ölíum öldum.
Kristna trúin er reist á opinber-
un guðs sjálfs í sögunni, Bæði
biblían og kirkjan bera þessari
opinberun örugglega vitni.
Kirkjan liefir æfinlega, frá því
er saga liennar hófst, haldið því
fram, að kenning hennar væri
reist á grundvelli liinnar helgu
bókar. Þó-að vér, sem nú lifum,
leggjum ekki þá áherslu á ó-
skeikulleik biblíunnar sem gert
var fyr, og þó að sú staðhæfing
samræmist naumast þekkingu
nútímamannsins lengur, þá lief-
ir hin nýja þekking ekki rýrt
gildi liennar í vorum augum,