Vísir Sunnudagsblað - 21.04.1940, Síða 1

1940 Sunnudaginn 21. april 16. blad
FERB í VATNSDAL
„Farðu vel með Vatnsdæling,
vinur elskulegi.“
Gömul vísa.
1 Vatnsdalshólum.
Eg býst við því, lesari góður,
að þú rekir upp stór augu er þú
lest fyrirsögnina að þessum lín-
um, og látir þér fátt um finnast.
Hér verður ekki sagt frá nein-
um nýungum landfræðilega,
ekki skýrt frá neinum slikum
viðburðum, sem Grímsvatna-
gosi, eða hlaupi úr Hagavatni,
en þó varð þessi ferð fyrir mig,
sem aldrei hafði áður í Vatns-
dal komið, nokkurskonar land-
könnunarferð, eins og auðvitað
liverjum þeim, er lcannar ókunn-
uga stigu og um leið æfintýra-
ferð, þar sem einn atburðurinn
rekur annan, atburðir er svo
geymast óbrotgjarnir í endur-
minningunni æfilangt.
Við vorum 4 er lögðum upp í
þessa skemtiferð sunnud. í 17.
vikunni — eins og það er orðað
í tímatali sveitanna. — Fyrst
skal frægan telja sr. Ti-yggva H.
Kvaran prest að Mælifelli; þá
Einar Eyjólfsson bónda í
Glaumbæ frænda lians. Eru þeir
báðir gamlir Vatnsdælingar og
því gerkunnugir þar öllu lands-
lagi og örnefnum. Voru þeir hin-
ir ágætustu samferðamenn og
miðluðu okkur óspart af fróð-
leik sínum. Þá var Jón bóndi
Eiriksson í Djúpadal sá þriðji
og svo undirritaður. Af stað var
haldið frá Víðimýri kl. 12 á hád.
á fjögra manna bíl frá Sauðár-
króki. Nú mun sumum detta i
hug, að þeir hafi ekki liaft mik-
ið að gera, eða tekið sér það létt,
bændur þessir, að vera í skemti-
ferðum um liásláttinn í aðrar
sýslur, en þeim hinum sömu vil
eg segja eftirfarandi skrítlu:
Gömlum bónda, er var hinn
besti búþegn, var eitt sinn boðið
í veislu að sumri til. Tíð var
mjög úrfellasöm, þurkar eng-
ir. Karlinn sat heima. En er
hann var spurður að þvi seinna,
því hann hefði ekki farið, svar-
aði liann: „Hvað heldurðu að
maður geti látið eftir sér i öðru
eins andskotans tíðarfari.“
En það var nú einmitt þetta
sama, tíðarfarið, er gerði okkur
mögulegt að fara þessa ferð.
Taðan liirt fyrir hálfum mán-
uði, mikil og framúrskarandi
góð, og mikið búið að slá og
hirða af útlieyi, svo segja mátti,
að heyskapurinn væri leilcur
einn, samanborið við það, sem
hann er stundum lijá okkur,
enda létu menn höndur standa
fram úr ermum. Þess vegna var
hægt að láta þetta eftir sér, sem
engum okkar mundi liafa dottið
í hug undir öðrum lcringum-
stæðum. Við höldum nú af stað
upp á Vatnsskarðið og förum út
úr bifreiðinni hjá Amarstapan-
um og göngum upp á liann. Það
gera allir Skagfirðingar; þá
kveðja þeir héraðið. Nú var dýr-
leg útsýn í allar áttir og góðviðr-
ismóða yfir héraðinu.
Frá Málmey að Hofdalalijarni
þig hlýlega breiðirðu fjörðurinn
minn.
(St. G. St.).
Auðvitað drekkum við skál
héraðsins þarna, það var svo
sem auðvitað. Svo af stað vest-
ur skarðið. Við þeysum fram hjá
varðmönnum, sem eru á reið
fram með mæðiveikisgirðing-
unni; athugulir menn, er skima
í allar áttir. Skömmu síðar erum
við komnir vestur á brún og þá:
Lyftir brúnum, blasir við
blessað Húnaþingið.
Við förum fram hjá tjöldum
vegagerðarmannanna, sem eru
nú að byrja á veginum yfjr
Vatnsskarðið, hárri og góðri
braut, sem lengi mun haldast
upp úr vetrarsnjónum og gera
það að verkum, að bílfært verð-
ur urn skarðið mikinn hluta
ársins.
„Finst mér nú langur Langi-
dalur“, sagði Bólu-Hjálmar, en
við erum ekki lengi að leggja
liann að baki þegar keyrt er með
60—70 km. hraða á klst. Altaf
finst mér hann hlýr og vingjam-
legur, þegar eg fer liér um, bú-
sældarlegur og prýðilegur þó
ekki sé undirlendið mikið.
Bensín er tekið á Blönduósi,
og síðan keyrt fram Þingið. Al-
staðar eru tún hirt og mikið
uppsætt á engjum. Nú sjáum við
Vatnsdalshólana og eftir stuttan
tíma erum við komnir að
Hnjúki. Veðrið er eins unaðslegt
og það getur best verið. Hjónin
gengu með oltkur upp á Hnjúk-
inn, sem er ekkert „ofurhátt
fjall“, en mikil var sú dýrð, sem
blasir við augunum þaðan. Hér
St&fam
VjCLQnsjon
þiá
'H^aÉtcLitöbum
sést fram um allan Vatnsdal,
sem baðar sig i sólskininu, og
brosir í sínu fegursta skarti, nú
um hásumarið. Fögur er lýsing-
in af því í Vatnsdælu, er Ingi-
mundur gamli kom þangað
fyrst. Þar segir svo: Síðan sótti
liðið upp dalinn, ok sá þar góða
landkosti, at grösum ok slcóg-
um. Var fagurt um at litast;
lyfti þá mjök brúnum manna.“
Maður veitir því ósjálfrátt
eftirtekt hversu margorður höf.
sögunnar er um þetta, saman-
borið við venjuna í fornsögum
vorum. En þetta er eðlilegt.
Enginn kemur sá í Vatnsdal, að
hann verði ekki fjölorður um
fegurð hans. Og brúnirnar
munu líka hefjast á gestinum,
ef þær sitja ekki alveg á sér-
stöku sauðarhöfði. Páll Briem
amtmaður, líkti Vatnsdal við
„stásstofu“.Þetta er hárrétt sam-
líking. Mér virtist Vatnsdalur
bera svo af öðrum dölum þessa
lands, sem eg hefi séð, — eins
og viðhafnarstofan af öðrum
herbergjum hússins.
Veggirnir í þessari stofu eru
rambygðir og fagrir, þar sem
eru fjöllin beggja vegna, vin-
gjamleg og hlýleg, og vama
gustinum að dalnum góða.
„Næðir seint í gegnum fjöll.“
segir Fornólfur. Á þessum
veggjum eru þau fegurstu mál-
verk, sem eg sé, en það eru
„bændabýlin þekku“. Þ. E. segir
um sólarlagið í Reykjavílc:
„Slíkt mála menn einatt og
ágæta vel — en Ægir er snjall-
astur þar.“ Eg held nú samt að
Ægir gamli mætti vara sig á
Vatnsdælingum með þessi mál-
verk, þvi svo hafa þeir prýtt
lieimili sín að byggingum og
jarðabótum, að nálega má heita,
að hér sé hver jörð stórbýli.
Gólfið i stofunni er heldur
ekki bert og nakið, hin frjósömu
og grösugu engjalönd, sem veita