Vísir Sunnudagsblað - 23.06.1940, Blaðsíða 4
4
VISIR SUNNUDAGSBLAÐ
HJÖRTUE HALLDÓRSSON:
*
I tíundu viku sumars
maðurinn datt af baki og slas-
aðist illa. Hann var strax liand-
samaður.
Þessir þrír ræríingjar voru
hafðir í haldi í Tower. Maður-
inn, sem hafði þóst vera prest-
ur, reyndist vera John Dilling-
er þessa tima — Thomas Blood,
höfuðsmaður. Þessi maður, sem
var alræmdur írskur óþokki, af
góðu hergi hrotinn, var einn af
illræmdustu mönnum á Bret-
landi fyrir 270 árum. —
Annar samsærismaðurinn var
engu betri. Hann hét Parrott, en
„hróðursonurinn“ var ungur
maður að nafni Hunt. Enginn
veit hver tók að sér að leika
„eiginkonu prestsins“.
Þegar Lundúnabúar fréttu
um ránstilraunina, urðu þeir
æfir af reiði. Fólkið safnaðist í
hópa á strætum og gatnamót-
um ,og lét í Ijós óskir um að
þorpararnir yrði hengdir og
höggnir í fjóra hluta á Ty-
horn.*)
Blood neitaði að gera játn-
ingu nema fyrir sjálfum kon-
unginum. Hann lét þá senda
eftir ræningjanum og Blood
sagði að liann einn hefði átt
upptökin að þessu. Hinir hefðu
aðeins verið verkfæri í höndum
hans og væri því raunverulega
ekki hægt að saka þá um neitt.
En ef eitthvað yrði við hann
sjálfan gert, þá myndu þeir
hefna þess. Það kom nú i ljós,
að Hunt var tengdasonur
Blood’s.
Blood liefir vafalaust sagt
konungi silt af hverju annað, en
hvað það var, vita menn ekki
enn í dag. En að orð hans voru
ekki einskis metin má sjá af
þvi, að hann var ekki einungis
náðaður, heldur fékk hann aft-
ur allar eigur sínar á Irlandi,
sem höfðu verið gerðar upptæk-
ar eftir ránstilraunina. Sagan
segir ekki, livað hafi orðið af
félögum Blood’s, en telja má
líklegt, að þeir hafi sloppið á
einhvern hátt einnig.
Margar voru þær sögur, sem
gengu um London, eftir
að Blood hafði verið látinn laus.
Ein var sú, að konungurinn,
sem alltaf var í fjárþröng, hefði
fengið Blood til að fremja rán-
ið og ætlað sér að nota andvirði
dýrgripanna sjálfur.
Önnur sagan var á þá leið, að
eftir veislu eina hefði „káti kon-
ungurinn“ veðjað um, að eng-
*) Marble Arch er nú rétt þar
hjá. Síðasta aftakan, sem þar
var framkvæmd, fór fram 1783.
Árið 1661 voru bein Cromwells
hengd þar upp.
Presturinn liafði ákvarðað að
ullin skyldi þvegin laugardaginn
i tiundu viku sumars. Það var
að vísu venju fyr, en túnsprettan
var líka óvenjulega góð, tíðin af-
hragð og þvi skammt til sláttar.
Ennfremur liafði hann i huga að
messa sunnudaginn næstan á
eftir svo að kirkjan varð að los-
ast. Hún var nú full af óhreinni
ull alt upp að grátum, og þótt
honum að vísu þætli nokkur tví-
sýna á því að ldrkjugestir
myndu fjölmenna á slíkum
annatímum, þá lá honum það
þó á hjarta að ekki bæri um of
á skemmubrag í guðshúsi á
kirkjudögum, enda liafði lierra
biskupinn látið orð falla í þá átt
á óvæntri yfirreið endur fyrir
löngu, að viðkunnanlegra væri
að geyma ekki reiðinga og
nautabönd í kórnum. Og síra
Samúel var krókalaus maður og
heill í hjarta og galt ávalt guði
og keisara það sem hvor um sig
gat með nokkurri sanngirni
farið fram á.
Preslui'inn var líka vitur mað-
ur og búliöldur i besla lagi, for-
göngumaður og ráðgjafi sveit-
arinnar um alt er laut að kúa-
hirðingu og kynbótum húpen-
ings, og hafði þar að auki í meir
inn gæli stolið kórónu hans og
að Blootl hefði tekið konung á
orðinu.
Loks sagði þriðja sagan, að
eilt skifti, þegar konungurinn
var að baða sig í Battersea, hefði
Blood ætlað að ráða hann af
dögum, en iðrast ásetnings sins
og hætt við að hleypa af byssu
sinni. Hann hefði því á vissan
hált bjargað lífi konungsins —
og konungur þvi verið honum
þakklátur fyrir þann greiða!
Blood lenti í mörgum ævin-
týrum eftir þetta og varð loks
heilsulaus af baráttu sinni gegn
lögununx. Hann lést árið 1680,
62 ára að aldri og var grafinn
í Tothill Fields .
Menn gleymdu honum samt
ekki, þótt liann væri dauðui',
og kviksögur gengu um, það, að
greftrun lians hefði verið bleklc-
ing. Hann væri sjálfur lifandi
og væri nú að undirbúa eitt-
hvað óþokkabragð. Til þess að
kveða þenna orðróm niður var
lík lians grafið upp. Það reynd-
ist vera af Blood.
en mannsaldur staðið möglunar-
laust undir ábyx-gðinni af því, að
sömu sókn væri að finna meðal
hins útvalda fénaðar liægra
megin við liásætið á degi dórns-
ins. En alt að einu stóð liann nú
mitt úti á sínu eigin hlaði, mánu-
daginn í tíundu viku sumars og
vissi ekki sitt rjúkandi ráð.
Veðrið var liið fegursta. Mild-
ur sunnan andvari lék fyrir vit-
um lians, þrunginn ilrni vors og
lifs, hinum þunga, áfenga ilmi
mykju, grass og gróanda. Litil,
svört hæna kom vaggandi út úr
fjósi, liún hafði í kyrþey laum-
að úr sér eggi í kálfsjötuna, og
tilkynti nú afrekið með háværu
gaggi, en haninn hreykti sér
uppi á fjóshaugnum þar sem
hæst bar á, rembdist þar og
reigði sig góða stund áður en
liann rak upp úr sér galið, sem
var svo fult af sjálfbirgingsskap
og yfirlæti að Jósafat, sem í
þeim svifum vatt sér fyrir horn-
ið, þótti sér stórum misboðið.
Hann sendi hanaskömminni gult
og fyrirlillegt augnaráð, þar
sem hann stóð og bjó sig undir
nýja roku með hinum ámátleg-
ustu fettum og brettum. Jósa-
fat var í afleitu skapi, þvi að
fyrirhugaður miðdegisverður
bans hafði hafið sig til flugs,
rétt þegar hann var að því kom-
inn að hremma liann, og söng
hann nú herranum prís ein-
hvei’sstaðar uppi í heiðrikjunni.
Eftir að lxafa rekið hinn
skrælcjándi og óttaslegna hana
niður af sínum löglega tróni,
slæmdi hann á eftir litlu fiðrildi
sem flögraði framhjá. Var það
sömuleiðis af tómri meinfýsni,
því að Jósafat þótti sáralítið var-
ið i fiðrildi. Setti hann síðan upp
á sér stýri og labbaði þvert yfir
hlaðið með fjálgum sakleysis-
svip sem hlaut að koma öllum
til að halda að þessi heimspek-
ingur hefði aldrei hugsað annað
en það er var gott og fagurt. En
strax og hann kom auga á Reg-
inbaldinu ráðskonu, þar sem
hún skolaði plögg út við læk, þá
lagði hann lykkju á leið sína og
hélt beina leið inn í bæ, hægt og
kæruleysislega,en engu að síður
staðráðinn í að stela miðstykki
úr silung sem lá á næst neðstu
hillu inn í búri. Hann liafði séð
Reginbaldinu setja það þar um
morguninn og skrifað það hjá
sér, ef ske kynni að hún gleymdi
að loka, því þótt Jósafat væri
dagfarsprúður og blíðlyndur á
stundum, þá var liann að eðlis-
fari bæði slunginn þjófur og
morðingi.
Hið saklausa fiðrildi sem
einnig hafði bjai'gast á binn
undui’samlegasta liátt undan
klóm vai'gsins, sveif nú niður
aftur og breiddi úr purpura-
vængjum mitt á heitum skalla
séra Samúels eins og liann væri
eitthvert dýrðlegt blóm.
En klerkurinn tólc ekkert eftir
neinu af þessu. Hann var þó
langt frá þvi að vera nokkur
þumbari. Síður en svo. Hann
liafði mjög opið auga fyx-ir dýrð
og ríkidómi náttúrunnar, eink-
um þó og sér i lagi þegar hún
studdi hinn jarðneska og efnis-
lega tilgang tilverunnar. Nú
stóð hann og liorfði í þungum
þönkum niður yfir völlinn, þar
sem Ólafur Tryggvason logaði
í tjóðrið sitt og öskraði í milli
þess sem hann slafraði i sig
grængresið sem gerði hann alt
of ólman. I gær hafði honum
tekist að rífa sig lausan og liafði
þá lagt upp í könnunarferð um-
hverfis bæjai'húsin og hefði það
i sjálfu sér ekki þurft að koma
að sök, ef gamla keitutunnan
sem stóð norðan undir veggnum
hefði ekki vakið sérstakan áliuga
hans. Þetta var gríðarstór áma,
og innihald hennar var jafn
nauðsynlegt til ullai'þvotlar eins
og ullin sjálf. Að öðrum kosti
getur ullin aldxæi öðlast þessa
skæru blæfegui'ð sem gerir hana
að fyrsta flokks vöru í verslun-
inni. Það er víst þúsund ára
reynsla fengin fyrir því.
Hafði nii verið safnað í tunn-
una í tvo mánuði og hún var
næstum þvi barmafull, þegar
uppáhald sveitarinnar, verð-
launatarfui’inn Ólafur Tryggva-
son fór að skifta sér af henni.
Fyrst hnusaði liann af lienni liátt
og lágt og fýlaði grön í gríð. Þá
tók hann til að linoða hana dá-
lítið, en þar eð þetta var gömul
og fúin tunna sem liafði verið í
embættinu um tuttugu ára
skeið, þá gekk annað hvassa
hornið á hol í miðja humbuna
fyr en varði, og innihaldið gus-
aðist beint fx-aman í andlitið á
liinu kyngöfga dýri. En þá faulc
fyrir alvöru í Ólaf. Með einum
hnykk gekk hann svo frá tunn-
unni að ekki varð frekar um vilst
úr hverjum dreyrði, þveittist
síðan niður túnið með óvölduin