Vísir Sunnudagsblað - 07.07.1940, Blaðsíða 3

VISIR SUNNUDAGSBLAÐ
3
var eg, sem gróf þau niður í
grjóthauginn á bak við húsið
þitt. Þessvegna gat eg með góðri
samvisku svarið, að eg hefði séð
þegar netin voru tekin í salt-
skúrnum hreppstjórans og bor-
in uppeftir til þín; en skiljan-
lega vildi eg ekkert fullyrða um
liver það hefði verið, sem gerði
það! Það var nú heldur ekki
nauðsynlegt, því allir vissu
og sýslumaðurinn líka, að
þið voruð óvinir, hrepp-
stjórinn og þú. Og þó þú héldir
ærunni, — að nafninu til, — þá
voru allir og eru enn, sannfærðir
um að þú værir sá seki! — Eg
var nú að vona að þú slyppir
samt ekki svona vel. Þessi bölv-
uð sætt kom mér á óvart. Mér
var stíflyndi þitt kunnugt, og
bjóst við að þú myndir láta þetta
fara alla leið upp í hæstarétt —
og tapa þvi þar! Þá hefði það
kostað þig dálítið, þá liefði
kanski minkað i þér rembingur-
inn! — En svo sættust þið. Mér
mistókst, eins og venjulega!“
„Það var sýslumanninum að
kenna — eða þakka“, rödd Sig-
urðar kom lág og eintóna utan
úr myrkrinu, „að við sættumst.
Hann gaf okkur brennivín,
skenkti á þangað til við vorum
báðir oi'ðnir svínkaðir, þá túkst
honum að sætta okkur, þó við
værum báðar jafn fastálcveðnir
í að það skyldi aldrei verða! Eg
veit ekki hvernig i fjandanum
hann hefir farið að því? — Sið-
ar komst eg að þvi að Laufey
hafði farið til sýslumannsins og
fengið hann til þess. Hún hefir
sennilega farið nærri um það
hver sökudólgurinn var!“
Þögn um stund. Báturinn var
farinn að rugga meir en áður,—
á öldum myrkursins. Svo
heyrðust eins og tvö andvörp úli
i nætursortanum, og stutt vind-
sog. Á eftir var kyrð sem fyrr.
„Nú kemur stormurinn bráð-
um,“ sagði Jón í Bási. Hann
færði sig til á þóttunni og fór að
leita að árunum. „Við getum
róið eftir brimhljóðinu, þangað
til við sjáum, ljósin i Víkinni“,
sagði liann í spyrjandi málrómi,
kuldinn og hatrið var horfið úr
rödd hans.
„Við komum ekki til að sjá
ljósin í Víkinni í nótt. Ljósin i
Víkinni, þau sjáum við aldrei
framar," Rödd Sigurðar var ró-
leg og vær. Einnig hann færði
sig til á þóttunni, eins og liann
ætlaði að taka til áranna, en
hvorki hann né Jón höfðust neitt
frelcar að í þá átt. — Litlu síðar
liéll Sigurður í Kvíum áfram:
„Eg geklc þess svo sem ekki dul-
inn hver það var sem var valdur
að netaþjófnaðinum. Strax og eg
sá hvernig alt var útbúið, vissi
eg að það varst þú. Samt kærði
eg mig ekkert frekar um að það
kæmist upp. Þú veist að eg hef
alla tíð reynt að gera þér alt til
bölvunar sem eg gat, til að hefna
mín :á þér, en nú var svo komið
að eg þurfti þessi ekki lengur.
Mér var þá orðið ljóst hvernig
eg gat komið hefndum á þig,
eyðileggjandi og óbætanlegum
hefndum. — Þú varst búinn að
eitra fólkið í plássinu á móti
mér, og gera þig sjálfan að písl-
ai'votti. Þér tókst það, af því eg
var það vel stæður, að margir
öfunduðu mig, en ekki nógu rilc-
ur til þess að ræflarnir skriðu
fyrir mér! Og svo hefir þú nú
líka altaf verið mestur í kjaft-
inum, en eg hef kunnað þögn-
inni mest, það er mín náttúra.
Þú mátt þó ekki halda, að það
liafi verið fyrir þetta, sem eg
var að ásækja þig, því mér fanst
ekki nema eðlilegt, að þú reynd-
ir að bægja mér eitthvað, eins
og sakir stóðu. Eg tók Laufeyju
frá þér, og átti liana í mörg ár;
— og Laufey var yndisleg, engri
annari konu lík.“
Það kom snörp vindhviða,
svo úði yfir bátinn. Aftur varð
kyrt, en niður hafsins hafði
breyst og þung veðursog heyrð-
ust alt umkring. — Þeir vissu
báðir hvað það þýddi: Eftir
nokkrar minútur myndi storm-
urinn skella á, norðaustanbylur-
inn, — dauðinn.
„Já, hún var yndisleg liún
Laufey,“ endurtók Sigurður í
Kvíum. „Og ákaflega liörð, á-
kaflega grimm við þá sem hún
elskaði ekki, eins og fallegum
konum er títt. Og hún var. alla
sina ævi sannorð og sannleiks-
elskandi kona. Hún hafði ekki
eins mikinn viðbjóð á nolckrum
hlut eins og lygi.“
„Samt giftist hún þér, sem
gintir hana til þín með lygum!“
„Já, hún giftist mér einmitt
af því eg laug. Og það skaltu
vita, Jón, að eg sá aldrei eftir
þvi. Það var ekki hægt að fara
öðruvísi að þessu, hún hefði
aldrei svikið þig annars, og eg
varð að fá Laufeyju, eg gat eldci
án hennar lifað. Hvað varðaði
mig um vináttu, undir slíkum
kringumstæðum, urn lán og lif
annara? Eg hefði getað svikið
mína eigin foreldra, ef þess hefði
þurft, til að fá hana! — En eg
laug aldrei oftar að henni, ekki
eitt einasta skifti; þess vegna
trúði liún því sem eg sagði um
þig, trúði þvi fastlega og efa-
laust til dauðadags! Þeirrar
gleði unni eg sjálfum mér: Þú
fékst aldrei uppreisn hjá
henni!“
„Sigurður, þú ert enn verri
maður en eg hélt,“ sagði Jón i
Bási hljóðlega. „Hvað heldur þú
að hún hugsi um þig, — þar sem
hún er núna?“
„Ef hún veit sannleikann á
annað borð, þá veit liún hann
allan, og þá hugsa eg liún skilji
mig og fyrirgefi mér. Sjálfur
hefi eg aldrei getað sagt henni
neitt um innra mann minn, mér
var ekki orðsins list lagin. En sé
guð til og ef hann er það sem
prestarnir telja liann vera, þá
mun hann kunna að koma orð-
um að þessu. Þá mun liann geta
komið henni í skilning um hve
ósegjanlega karlmaður getur
elskað konu, og live ósegjan-
lega liann verður stundum að
líða fyrir ást sína!“
„Þú talar svo mikið um þján-
ingu, Sigurður. Hvað veist þú
um hana, þú sem varst ham-
ingjusamur með Laufeyju í
fimtán ár. Og þú sem varst vel
stæður maður?“
„Vel stæður maður! Þarna er
þér rétt lýst, Jón! Að þú skulir
geta talað um fjárhagslega af-
komú í sömu andránni og ham-
ingju okkar Laufeyjar! Það full-
vissar mig um að þú hefir aldrei
elskað hana eins mikið og þú
lætur, að minsta kosti ekki eins
heitt og eg gerði. — Eg hefði
viljað gefa alt sem eg átti og
miklu meira, hvenær sem var
og skilyrðislaust, fyrir eina ó-
mengaða hamingjustund með
henni!“ I
Báturinn tók viðbragð. Ný
vindhrota bylti honum til og
skóf sævarúðann framan í þá
sem í honum voru. Dunur óveð-
lirsins færðust sífelt nær og
hvirfilstormar orguðu úti i
myrkrinu. Eftir svo sem eina
mínútu var þó aftur komið logn.
Þegar kyrt var orðið, reis Jón
í Bási á fætur og settist gagnvart
Sigurði. — „Þú talar svo undar-
lega“, sagði hann. „Varstu þá
ekki hamingjusamur með
Laufeyju? Það sögðu allir.“
„Já, það sögðu allir, og allir
sáu líka hvað vel okkur leið sam-
an. Laufey var stolt kona, liún
ræddi ekki einkamál sín við Pél-
ur og Pál. Hvort eg var ham-
ingjusamur ? Hvað veist þú, ræf-
illinn, um hamingju? Er hægt
að lýsa dásemdum ljóssins fyrir
þeim sem fæddur er blindur?
Engan dag, enga stund af sam-
lífi okkar vildi eg missa, nei,
enga einstaka stund, þó flestar
væru þær auðugri af þjáningum
en gleði. — Úr þvi þú spyrð mig,
þá skal eg svara hreinskilnis-
lega: Eg var liamingjusamur
hjá Laufeyju. En þér mun víst
ganga illa að skilja livað það
þýðir, að geta enga gleði veitt
þeim sem maður elskar! Það —
er sárasta þjáning heimsins! —
Og nú gamli vinur“, rödd Sig-
urðar í Kvíum varð alt í einu
steinhörð og köld, eins og róm-
ur vetrarbylsins: „nú ætla eg að
segja þér hversvegna eg gat það
ekki! Laufey elskaði mig aldrei.
Hún elskaði þig, elskaði þig alt
sitt líf! Hún dó með nafnið þitt
á vörunum!“
„Var þetta hefnd þín?“
„Já, Jón í Bási. Þú átt að deyja
i nótt, en átt enn eftir dálitla
stund sem þú getur varið til
þess að hugsa um þetta: Hún
elskaði þig, en hún var hjá mér
alt lífið út í gegn og þú fékst
aldrei að njóta hennar."
„Sigurður, gamli vinur minn,
guð blessi þig! Aldrei hefir
nokkur manneskja glatt mig
eins mikið og þú á þessari
stundu!“
I sama bili kom þriðja vind-
sogið. Og andartaki síðar var
eins og himinn og jörð hryndu
saman með ógurlegum drunum.
Norðaustanbylurinn var skoll-
inn á.
Myndin er af virki i Siegfried-línunni. Einhver hermannanna
hefir notað kyrðina í vetur og vor til að móta lágmyndir á virk-
isveggina.