Vísir Sunnudagsblað - 28.07.1940, Blaðsíða 7

VÍSIR SUNNUDAGSBLAÐ
7
í þyrnirunnanum.
___________Æf intýri_
Hann kom til mín eins og
gestur, — maðurinn, — sem
mér hefir þótt mest um vert af
öllum, sem eg hefi hitt á lifs-
leiðinni. Hann kom til mín ó-
vænt og óboðinn. Og þegar
hann kom inn ur dyrunum, sá
eg ekki að hann væri annað en
óbreyttur ferðamaður. Og elcki
gafst mér neinn kostur á að
vita, hvaðan hann kom eða
hvert hann fór. Hann kom þeg-
ar hallir vona minna voru
lirundar í rústir og heimurinn
hafði snúið við mér bakinu. —
Hann kom þegar skuggi örlag-
anna hafði læst sig um lif mitt,
eins og vetrarnótt um vegfar-
anda.
Eg man ennþá handtakið
hans, man livernig áhrif þess
læstu sig inn í insta djúp hjarta
míns. Og þegar rödd hans
hljómaði í eyrum mér, heyrði
eg að liún var þrungin af un-
aðslegum töfrum. Eg fann, að
augu lians hvildu á mér, en eg
laut höfði, til þess að hann læsi
ekki hugsanir hjarta míns i
andliti mínu. En svo fann eg
að sál mín var fyrir honum eins
og opin bók, og eg vissi, að
hann las þar sögu þjáninga
minna. En eg fann jafnframt,
að hann mundi ekki snúa við
mér bakinu, á sama hátt og all-
ir aðrir. Og þá var hann í aug-
um mínum stærri og meiri en
allir þeir, sem eg hafði áður
kynst. —- Og þegar eg leit upp,
sá eg í augu hans, -— mild og
ástúðleg, — eins og geisla upp-
rennandi sólar.
Það varð löng þögn, en þögn-
in í návist hans ómaði í eyrum
mér eins og undurfagurt
sönglag. — Þá var það að
dagsbrún bjartra hugsana ljóm-
aði í sál xninni á ný — og rak
náttmyrkrið á flótta. Og aftur-
eldingin færði mér nýtt líf og
nýjar vonir.
Rödd gestsins ómaði í eyrum
mér:
„Friður sé með yður“, mælti
hann hægt og liljóðlátlega. En
eg laut höfði og var ekld þess
megnug að mæla. — Og eg
fann að orð lians höfðu sefandi
áhrif á ólguna í sál minni. Það
var eins og stormurinn og öldu-
rótið hefðu lilýtt þar einhverri
voldugri röddu.
„Þér hafið gengið með Móse
í þyrnirunninum“, hélt gestur-
inn áfram. — Orð hans vöktu
undrun mína, og eg hafði þau
ósjálfrátt yfir:
„Gengið með Móse í þyrni-
runninum.“
Eg leit upp og sá að unaðs-
legt samúðarbros lék um varir
hans.
Sagan um köllun Móse fór
eins og leiftur um huga minn.
Eg horfði spyrjandi í brosmild
augu gestsins.
„Systir“, sagði hann svo. „Eg
hefi liorft með yður í liinn log-
andi þyrnirunn. Eg hefi séð
liann í augum yðar.
Eg fann, að orð hans voru
líkingamál, og þau urðu mér
eins og opnar dyr, sem eg gat
gengið um, inn í leyndardóm
hins innra lifs. Eg dró skó mína
af fótum mér og sté inn í helgi-
dóminn.
Eg dvaldi með Móse í anda
í þyrnirunninum, og lilustaði
hrifin og undrandi á röddina,
sem kallaði liann til fórnandi
þjónustu i þarfir þjóðar sinn-
ar. Og eg óskaði og þráði að sú
rödd fengi mér verkefni að
vinna. Eg hlustaði full eftir-
væntingar, hlustaði af allri sál
minni. Máske hefi eg lilustað
eitt augnablik, en það hefðu
eins vel getað verið margar
klukkustundir.
En svo ómaði mér úr heimi
þagnarinnar þessi undarlegu
orð: — Anda þú ástúð þinni út
yfir lifið í allar áttir. Og jafn-
vel sjálfir örlagavaldarnir
munu breiða klæði sín á vegu
þína.
Eg varð þess nú áskynja, að
eg var stödd á liárri andlegri
sjónarhæð, og við mér blasti
voldugt útsýni. Eg fann ástúð-
ina fylla sál mina, og vissi að
eg var þess megnug að varpa
henni frá mér yfir alt og alla.
Eg var hrifin og fagnandi, því
eg var eitt með alheimssálinni.
■— Sál mín var þar eins og
dropi í hafinu.
En svo ómaði röddin í eyra
mér á ný:
„Breið þú klæði þín á vegu
annara, og lífið m,un skrýða þig
konungsskrúða.
Orðin bergmáluðu í hugar-
heimi mínum, — voldug og
sterk, — eins og brimniður út-
hafsins við ströndina.
Eg stóð á nýrri sjónarhæð.
Og lierskarar kynslóðanna birt-
ust mér í allri fjölbreytni sinni,
frá þjóðhöfðingjum og vald-
höfum til hinna smæstu meðal
smælingjanna. Og í insta djúpi
liverrar sálar sá eg Guðsbarn-
ið í öllum mikilleik sínum. Eg
sá þar konungstign guðlegs
ætternis, sá hana hjúpaða van-
þroska og veikleika, sá hana,
sem framtiðartakmark í fyll-
ingu tímans.
Og eg tók skikkju mína og
hreiddi hana á veg þess, er
næstur mér var. — Eg liarmaði
þá, að eiga einungis eina
skikkju. En eg vissi, að mér
mundu veitast gnægtir til þess
að verða köllun minni trú.
En á sömu stundu var eg
stiginn niður af fjallstindi æðri
vitundar. Hversdagslífið blasti
við mér á ný. — En það birtist
mér nú í öðru ljósi en áður. •—
Atburðurinn hafði gefið mér
nýtt viðhorf, nýjan skilning og
nýtt markmið.
Mér var ljósara nú en nokk-
uru sinni áður hversu mikinn
skugga lagði yfir lífið frá eigin-
girni, liatri og sundrung, og
hversu mikil breyting mundi
verða, ef máttur Ijóssins næði
yfirhöndinni.
En nú varð mér litið á
manninn, sem hjá mér stóð, —
gestinn, — sem eg mat nú svo
mikils.
Og eg bað hann afsökunar á
því, að liafa ekki boðið honum
sæti. Eg bætti úr þeirri vangá
og hann tók boði mínu ljúf-
manníega. Yið ræddumst við
nokkura stund, og eg fram-
reiddi fáeina ávexti — hið eina,
sem eg átti til — og við neytt-
um þess bæði.
Að stundu liðinni kvaddi
hann og fór. — Eg liorfði á eft-
ir honum út úr dyrunum, og eg
starði á stólinn, sem hann
liafði setið á, og gólfið, sem
fætur hans höfðu snert.
En síðan hefi eg ekki séð
hann í holdinu, en í andanum
hefi eg setið til borðs með hon-
um og neytt með honum and-
legra ávaxta. — Og eg hefi
breilt klæði mín á vegu hans
eins og annara. Eg hefi gert
það á hverjum morgni, þegar
eg liefi risið úr. rekkju, og á
hverju kvöldi, um leið og eg
hefi stigið inn úr liliðinu, inn
í lönd drauma minna.
Kristján Sig. Kristjánsson.
„Hárið er farið að detta all-
mikið af yður! Hafið þér reynt
nýja hárvatnið: Hárox?“
„Nei, liárið hefir rotnað af
sjálfu sér.“
iLltarisbríkin á
Hólum.
í síðasta sunnudagsblaði Vísis
birtist dálílil „Atliugasemd“,
með undirskriftinni Árni Jó-
hannsson. Tilefnið til hennar
var ofur látlaus ferðalýsing, er
nefndist „Heim að Hólum“, og
kom í sunnudagsbl. 30. f. m„
en þar er farið nokkrum orðum
um altaristöfluna þar á staðn-
um.í fljótu bragði virðist naum-
ast ómaksins vert að gera at-
hugasemd við greinarkorn
þetta, en með þvi að það er vill-
andi í mesta máta, en altaris-
brikin hinsvegar einn merkasti
gripur sein landið á í Gotnesk-
um stil, virðist ekki ólilhlýði-
legt að fara um þetta nokkrum
orðum.
Höfundurinn telur að Arn-
gríniur Gíslason málari liafi
verið „fenginn til að gera við
altaristöfluna, .... sem þá var
mjög sögð af sér gengin, ekki
aðeins hvað máhiingu og gyll-
ingu snerti, heldur lika sjálfar
útskurðarmyndirnar, .... er
ýmist voru máðar burtu eða
brotnar af.“ Hér hlýtur annað
tveggja, að fara mjög á milli
mála lijá höf., eða hann rang-
minnir, því ekki er kunnugt að
Arngrímur eða nokkur annar
liafi fundið sig færan að endur-
bæta altarisbríkina, enda tæp-
ast á nokkurs manns meðfæri í
þann tið. Aflur á móti gæti frá-
sögnin komið að mörgu lieim
við alabast-töfluna í Þingeyrar-
kirkju, sem bæði er gömul og
merk, þvi fullkunnugt er, að Ás-
geir Einarsson hóndi á Þingeyr-
um fékk Guðmund Pálsson
„bíld“ til að endurbæta hana.
Varð liami að færa altarisbrík-
ina saman, byggja hana upp
að nokkru leyti, því margar af
myndunum höfðu brotnað, en
eitlhvað mun liafa glatast. Um
þær mundir var Guðmundur
Pálsson sá eini maður, sem gat
tekið slíkt verk að sér, enda var
hann lærður myndhöggvari.
Sú saga er til, að komið liafi
til orða, að fela Arngrími end-
urbætur á Hólabríkinni, en síð-
an liorfið frá því, af þeim á-
stæðum, að liann myndi ekki
gela leyst verkið svo af liendi,
að viðunandi væri. Eg tel jafn-
vel vafasamt, að Arngrímur
hafi viljað taka slíkt í mál, þar
sem liann var alger viðvaning-
ur í listinni, andspænis þessu
meistaraverki forms og lita.
Á. Sigmundsson.