Vísir Sunnudagsblað - 29.09.1940, Blaðsíða 3

VÍSIR SUNNUDAGSBLAÐ
3
við Florence tveim árum áður.
Þegar Janes heyrði skilmálana,
sem honum voru settir fyrir
farinu, dó siðasti vonarneistinn
í hrjósti hans. Þeir voru hinir
sömu sem hann hafði sett Flor-
ence, þegar hann var í vanda
staddur. Janes rejmdi að finna
einhvern samúðarvott í liarð-
gerðu andliti skipstjórans, síðan
snérist hann á hæli, fór niður
kaðalstigann og réri til strandar.
Hann, eigandi auðæfa, sem þó
voru einskis virði, fór heim í
kofa sinn og grúfði andlit sitt í
örmum sínum í vonleysi sínu.
En Janes var enginn hugleys-
ingi. Hann skyldi sína fjand-
mönnum sínum, að þeir gæti
ekki hrósað sigri til lengdar.
Honum kom til hugar að setja
alla grávöru sína á liundasleða
og halda síðan til lögreglustöðv-
arinnar við Chesterfield-vik við
Hudsonflóa.
Enginn nema hálfsturlaður
maður gat látið sér slíkt ferða-
lag til hugar koma — 2400 km.
vegalengd yfir illfæran ís, þar
sem sífeldir stormar geisuðu og
Eskimóarnir voru stundum
neyddir til að grípa til mann-
áts. En vonin um björgun forð-
aði honum frá algerðu brjálæði,
svo og löngunin til að snúa á
andstæðingana.
Febrúarmánuður var á enda,
þegar Janes keyrði hunda sína
í áttina til Crawfordhöfða,
nyrsta odda Baffinlands. Þegar
hvíti maðurinn og fylgdarmað-
ur hans, Eskimóinn Otookito,
báru skinnin inn í einn snjókof-
ann þar, fundu þeir á sér að íbú-
arnir voru þeim fjandsamlegir.
Næsta morgun gekk Janes á
milli kofana, því að íbúarnir
skulduðu honum og hann ætl-
aði ekki að fara, fyrr en liver
skuld væri að fullu greidd.
Skuldheimtan gekk illa, en Jan-
es var þrár og liótaði öllu illu.
Að lokum misti hann alla
stjórn á sér og liótaði að skjóta
alla Eskimóana eða hunda
þeirra, svo að þeir gæti ekki far-
ið á veiðar.
Eskimóarnir urðu skelkaðir,
en Otookito flýtti sér að taka
byssu húsbónda síns og fela
hana undir slcinnahlaða.
En Janes rann fljótlega reið-
in og tveim dögum síðar ákvað
hann að hugsa efeki frekar uni
innheimtmia, en hauð þess í
stað Eskimóunum til veislu, áð-
ur en hann héldi af stað. Veislan
stóð lengi dags og þegar sólin
geklc til viðar, heyrðist skyndi-
lega hundgá mikil úti fyrir kof-
unum.
Janes varð tortrygginn.
„Hver er það?“ spurði liann
Otookito reiðilega, þegar liann
kom inn.
„Nookudlah frá Ponds-vík“,
svaraði leiðsögumaðurinn og
hjóst við einu reiðikasti ennþá.
En Janes fór að hlæja og hélt
áfram að syngja og dansa, eins
og ekkert hefði í skorist. Alt i
einu rak einliver höfuðið inn i
snjókofann og Janés kannaðist
þar við Eskimóann Ooroor-
engnak'.
„Komdu, Jan,“ sagði Eski-
móinn. „Nookudlah er kominn
og ætlar að greiða þér skuld
sína. Hann er með mikið af
livítum refaskinnum.“
Janes rak upp hlátur mikinn.
Hamingjudísin var aftur farin
að brosa við honum. Hann liafði
auðsjáanlega skotið hinuin
volduga Nookudlah skelk i
bringu. Úr því að höfðinginn
ætlaði að borga skuld sína, hlutu
liinir að fara að dæmi hans.
Hann gekk út fyrir. Norður-
ljósin heltu lcöldu geislaflóði yf-
ir auðnina. En hvað alt *var
draugalegt og kyrðin var eins
og í dauðs manns gröf. Ooroor-
engnak hló og henti Janes að
koma til næsta snjókofa. Hann
gekk af stað í áttina til hans.
Hann rasaði um komatik
(sleða), sem lá úti fyrir dyrun-
um.......
Vorið 1921 var ys og þys i
hinum látlausu aðalækistöðv-
um Riddaralögreglunnar kana-
disku (Royal Canadian Moun-
ted Police) í Ottawa. Háir,
herðabreiðir menn í skarlats-
rauðum jökkum gengu þar
fram og aftur í háum, glamp-
andi leðurstígvélum og það
glampraði í sporunum. Joy, lið-
þjálfi, var að tala við veðurbar-
inn lögreglumann, sem var frá
Mackenziefljóti.
„Eg vildi að eg yrði sendur
eitthvað,“ sagði Joy með löng-
unarrómi. „Bíðum við, þar
hringir siminn.“
Hann liafði fljótlega lokið
samtalinu. „Það var „sá gamli“.
Það hefir eitthvað gerst á Baff-
in-landi. Sjáumst síðar.“
Starnes, vara-lögreglustjóri,
heilsaði Joy stuttaralega og
skýrði honum svo í aðalatrið-
um frá því, að gnávörukaup-
maðuraðnafni Janes hefði liorf-
ið uppi í Baffinlandi. „Þetta er
alt og sumt, sem eg get sagt yð-
ur, Joy“, sagði hann að. lokum.
„Lesið skýrsluna og svo verðið
þér að hæta því við sem á vant-
ar. Þér farið frá Montreal á e.s.
Baycliiino í júlí og eg vænti
skýrslu yðar á næsta ári.“
Erfið leit.
EGNA þess hve Joy var
því feginn, að eiga að
fara að ferðast aftur, gerði
hann sér í fyrstu ekki ljóst,
hversu geysilegt verkefni lion-
um hafði verið fengið. En brátt
sá liann allan hrikaleik þess fyr-
ir hugskotssjónum sér. Einn og
hjálparlaus átti liann að leita í
auðninni, sem var þúsundir fer-
kílómetra að stærð og þar sem
steinaldarmenn einir bjuggu,
að örsmárri mannlegri veru,
sem hét Robert Janes.
Þegar Baychimo setli hann á
land, sá hann að landið var enn
hrikalegra og ógestrisnara, en
hann hafði búist við. Litli versl-
unarkofinn og skinntjöld Eski-
móanna virtust hverfa í saman-
burði við hina víðáttumiklu
jölda. Baffinlands. Eskimóarnir
voru beinlínis fjandsamlegir 6g
túlkarnir, sem þarna voru, tóku
Joy síður en svo glaðlega. Tor-
tryggni og fjandskapur gerðu
allar fyrirspurnir næsta einskis
nýtar. Það reyndist jafnvel
næstum ógjörningur að fá sela-
og bjarndýrakjöt, en án þess er
ekki hægt að ferðast í heims-
skautalöndunum.
Joy vissi að með Florence og
Janes Iiöfðu verið litlir kærleik-
ar. Hami' hafði lika heyrt um
deilur Janes við Eskimóana.
Þótt þetta vekti ýmsar grun-
semdir, gat þó hvað sem var
lient ferðamann þarna norður
frá.
Dag einn stóð Joy við glugg-
Joy, lögreglu-
foringi
(í miðju) á
á leið norSur
meS
e.s. Baychimo
ann á kofa sínum og gægðist út.
Alt í'einu virtist lionum liann
sjá dökkan dil koma niður
fjallshlíð eina. Hann greip sjón-
aulca sinn og fullvissaði sig um,
að sér liefði ekki skjátlast. Síð-
an fór hann x skinnúlpu sína og
gekk í áttina til fjalla. Klukku-
stund siðar hitti hann óþektan
Eskimóa.
„Chimo!“ sagði .Toy og rétti
honum höndina.
„Chimo“ svai’aði Eskimóinn
og brostf.
Þegar þeir voru komnir til
Icofans, reyndist Eskimóinn
sönn gullnáma upplýsinga,
Hann liafði eklci aðeins heyrt
getið um ,,.Tan“, heldur þekti
hapn og nöfn allra Eskimóanna,
sem höfðu búið við Crawford-
höfða, þegar Janes fór þar urn
fyrir löngu.
Rausnarleg gjöf af kexi, á-
vaxtamauki og nautakjöti los-
aði enn betur um málbein Eski-
móans. Hann sýndi Joy á kort-
inu leiðina, sem James hafði
fai’ið. Siðan benti hann Joy á
dvalarstað Esldmóanna, sem
siðast liöfðu séð hinn horfna
mann.
1 desembermánuði lagði Joy
upp í fei-ðalagið. Joe, leiðsögu-
maður hans, var ólundarlegur.
„Tunglið er ljótt“, sagði liann,
„Það er hungurtungl — kann-
ske fæst enginn selui-, og við
sveltum.“ En Joy hirti ekki um
þetta, lét syngja i fimm metra
löngu keyrinU yfir eyrunum á
hundunum og sleðinn rann af
stað.
En spádómur Joe rættisí. Þeir
þjáðust af hungri. Hver hund-
urinn á fætur öðrum dó af
þreytu. Þeir gátu ekki einu sinni
bygt sér snjóhús á næturnar,
því ísinn liafði brotnað og hrúg-
ast svo upp, að snjórinn gat
hvergi harðnað.
Nær dauða en lífi rákust þeir
loks á einmanalegan snjókofa,
þar sem bæklaður Eskimói og
kona hans voru farin að búa sig
undir dauðann, því að þau áltu
engan matarbita. Til allrar
hamingju gátu þeir veitt bjarn-
dýr um Jíkt leyti, svo að þeir
gátu líka rniðlað Eskimóahjón-
unum. Þess í stað lofaði maður-
!
inn að fylgja þeim til áfanga-
staðar þeirra.
Loksiris, ef tir langa og sti'anga
ferð, kom Joy auga á kofa Iglu-
lirmuitættbálksins. Voru þar
fendur eða vinir?
Utan úr rökki’inu, frá kofun-
um, kornu margar klunnalegar
verur lilaupandi á móti þeim,
vopnaðir skutlum, bogum og
öi’vum. Aðkomumennirnir
réttu upp snjólmifa sína, sem