Vísir Sunnudagsblað - 17.11.1940, Page 8

VÍSIR SUNNUDAGSBLAÐ
SBI»i\
í ungverska þorpinu Cson-
grád er hundur einn, sem er all-
merkilegt fyrirbrigði. Það
jnætti í fljótu bragði kalla liann
loftvarnahund og hann ber það
nafn með rentu, því að í hvert
skifti sem heyrist í flugvél yfir
Csongrád kemst alt þorpið í
uppnám fyrir tilstilli hundsins.
Þessi merkilegi hundur heitir
Pocok og strax er hann heyrir
suð í flugvélamótor — og Po-
cok hefir fnábæra lieyrn —
tekur hann á sprett geltandi og
spangólandi um þvert og endi-
langt þorpið. En Pocok gerir
meira, liann rekur liverja ein-
ustu hænu sem til er í þorpinu
inn í hænsnastíu, því liann virð-
ist láta sér alveg sérstaklega ant
um hænsnin. Þegar hann er bú-
inn að koma öllurn hænunum
í húsaskjól, fer hann fyrst að
hugsa fyrir sjálfum sér. Pocok
hefir fundið djúpan og ramger-
an steinsteypukjallai'a í einu
húsi þorpsins og þar heldur
hann sig uns liælt er að heyrast
i flugvélinni. Þegar hann er orð-
inn öruggur um að hættan sé
um gai'ð gengin, leggur hann á
stúfana, fer inn í hvern hænsna-
kofa og gengur úr skugga um
hvort hænurnar séu heilar á
húfi og að alt sé í stökustu reglu.
Þess nlá geta í sambandi við
Pocok, að honum hafa ekki
verið kendar neinar loftvarna-
ráðstafanir, heldur hefir hann
að öllu leyti tekið upp á þessu
háttalagi af sjálfu sér. Eftir öll-
um líkum að dæma, mun þessi
frábæri hundur hafa meiri
ánægju af gasgrímu i næstu
jólagjöf, heldur en af vænum
kjötbita.
•
Fyrstu kvikmyndaleikhúsin í
heiminum eru nú rúmlega 40
ára, því það fyrsta mun hafa
verið stofnsett 16. mars 1899.
Nokkui'um árum áður höfðu
kvikmyndatökuvélar verið
smiðaðar. Siá fyrsti er lagði út
á J)á braut var Marx Steladan-
owsky í Þýskalandi. Hann fann
upp kvikmyndatökuvél árið
1892 og þrem árum síðar sýndi
hann lifandi myndir á „Winter-
garten“, þektum skemtistað í
Berlín. Ári síðar fann Edison
upp kvikmyndavél sem hann
kallaði „kinetoskop“ og 13.
febrúar 1895 sóttu Lumiére-
bræðurnir i Frakklandi um
einkarétt á kvikmyndavél, þar
sem lifandi myndir voru ekki
einungis teknar, heldur og
framkallaðar og sýndar. Mán-
uði seinna sýndu þeir fyrstu
kvikmyndirnar í París.
•
I veitingahúsi einu í Hann-
over í Þýskalandi siátu ung hjón
við borð og drukku kaffi, en við
næsta borð sat maður sem depl-
aði augunum í sífellu framan í
ungu konuna. Manninum henn-
ar fanst þetta móðgandi, að ó-
kunnur mannpeyi skyldi leyfa
sér að „blikka“ hana í viðurvist
sinni. Hann reis á fætur, gekk
yfir að borðinu til hins ókunna
manns, þreif í liálsmálið á
jakkanum lians og gerði sér
litið fyrir og þeytti manninum
gegnum rúðuna og' út á götu.
Manninn sakaði af einhverjum
ástæðum ekki. Fjöldi fólks
safnaðisl saman fyrir utan liús-
ið og áður en langt um leið,
kom lögreglan á vettvang og tók
mennina fasta.
Við yfirheyrsluna kom í ljós,
að manngarmurinn sem „blikk-
aði“ konuna, liafði hlotið tauga-
áfall i siðustu heimsstyrjöld og
eftir það varð hann nauðugur
viljugur að „blikka“ alla sem
hann horfði á, hvort sem þeim
þótti það ljúft eða leitt, er fyrir
þvi urðu. í málinu tókust sættii',
>er „útvarparinn“ hafði beðist
afsökunar, en rúðuna vai ð hann
að borga dýru verði.
•
Ameríski sálfræðingurinn dr.
Robert Haven Schaffler hefir
um áralangt skeið rannsakað
áhrif hljómlistar á geðveikt
fólk. Segist hann hafa komist
að þeirri niðurstöðu, að liljóm-
list hafi sefandi og hætandi
áhrif á sjúklingana, en hinsveg-
ar eigi sömu lögin eða lónvei'k-
in ekki jafn vel við öll afbrigði
geðveiki eða hrjálæðis. Dr.
Schauffler hefir meðal annars
sagt, að „Álfakongurinn“ eftir
Schubert liafi góð áhrif á sljó-
leika, Beetlioven’s „Söngur til
gleðinnar“ fyrir þunglyndi á
vægu stigi, „Vor“ eftir Grieg
eða „Moldau“ eftir Smetana
fyrir taugaóstyrk, G-dúr Etude
Chopin’s, Pathéticpie Beethov-
ens eða Violoncell-Konzert í H-
moll eftir Dvorak fýrir ofsókn-
arhrjálæði. Dr. Schauffler segir,
að það megi einnig Iækna sjúk-
legar ástríður með hljómlist, t.
d. megi lækna afbrýðisemi með
forleiknum að „Meistersinger“
eftir Wagner og æðisköst með
pílagrímskórlaginu úr „Tann-
hauser“. •
VETIJR
Veturinn er geng-
inn í garS og blóm
og annar jurta-
gróður fölnaöur.
Trjábolir trjánna
standa naktir eft-
ir, því laufin eru
fyrir löngu fallin.
Myndin er tekin
um þaS leyti, sem
gróSur jarSarinn-
ar byrjaöi aS
fölna.
---------------i--
Sumir liafa álitið að svefn-
þörf dýra fari nokkuð eftir
stærð lieilabúsins — að því
smærri sem dýrin séu, þeim
mun minni svefn þurfi þau, en
stór dýr þurfi hinsvegar mikinn
svefn.
Þessi ályktun hefir i mörgum
tilfellum reynst röng, t. d. hefir
svefnþörf fílsins, sem liefir ó-
venju stórt heilabú, reynst svo
lítil, að hún kemur gersamlega
á bága við áðurgreinda ályktun.
Sömuleiðis er talið að hvalir
sofi mjög litið. Þvi hefir verið
veitt athygli í dýragarðinuin i
New-York að hnisa ein, sem þar
er, hefir undanfarna sjö mán-
uði verið á stöðugri hreyfingu,
enda þótt hreyfingarnar séu
nokkuð mishraðar, og sérstak-
lega liægari að næturlagi.
Annað sem bendir til þess, að
svefnþörf fari ekki eftir stærð
heilabúsins, er svefnþörf fugla,
sem yfirjeitt hafa litil heilabú en
sofa óvenju lengil Sérstakar
svefnpurkur eru þeir fuglar sem
sofa á daginn, svo sexn uglur og
fuglstegund sem nefnist nætur-
svölur. Eitt afbrigði þeirra er
pogorus, sem á lieima i Ástralíu
og á Indlandi, og hann er svo
niikil svefnpurka, að hann
vaknar ekki þó hann sé tekinn
með höndum af greininni sem
liann situr á og sé handleikinn.
Hann vaknar ekki að heldur, þó
skotið sé af byssu rétt hjá hon-
um. I heimi spendýranna er leti-
dýrið mesta svefnpurka, en
svefnmet mun snigiltegund ein
—- svokallaður eyðimerkursnig-
ill—eiga. Eitt afbrigði lians svaf
i tvö og liálft ár samfleytt á
náttúruvísindasafninu í New-
York, og það er lengsti svefn
sem vitað er um á jörðunni.
•
Dr. Frederich A. Collar hefir
gert tilraun til að rannsaka við
Micliigan-liáskóla, hvað manns-
líkaminn geti starfað lengi án
þess að neyta vatns. Það kom i
ljós, að þegar líkaminn hefir
lést um 6% vegna vatnsskorts,
byrja sjúkdómseinkenni að gera
vart við sig. Sjötiu kg. þungur
maður má missa um 4 kg. af
þyngd sinni áður en hann veik-
ist verulega. En úr því byrjar
tungan að skorpna í munninum,
hörundið þornar og hitnar og
augun taka að sökkva inn i liöf-
uðið. Hinn kvalafulli þorsta-
dauðdagi er að byrja.
Þar eð vatnið gufar út um
hörundið og lungun, þarf
mannslíkaminn a. m. k. 2000
kúbiksentimetra vatns á dag.
Tilgangur rannsókna þessai'a
er sá, að fá vitneskju um, hve
mikið vatn sjúklingar þurfa
nauðsynlega að fá fyrst eftir
uppskurð og hvað þeir geta
komist af með minst.
Húseigandi nokkur sagði
kvenpersónu einni sem leigði í
liúsi lians, upp húsnæði með
þeim forsendum, að hún ætlaði
sig lifandi að drepa með gargi
á píanóinu sínu. Kvenmaðurinn
gat ekki sætt sig við þessa mála-
lyktun og kærði framkomu hús-
eiganda.
Dómarinn sem átti að dæma
í málinu, komst í mikinn vanda,
en lét að lokum sækja píanó,
flytja það inn i réttarsalinn og
hað kvenmanninn að leika á
það.
Kvenmaðurinn byrjaði að
leika, en dómarinn greip mjög
skjótlega fyrir eyrun og bað
hana í guðanna bænum að
hætta.
Dómurinn sem liann feldi var
á þá leið, að húseigandinn liefði
verið í fullkomnum rétti er liann
rak hana á dyr og liann ráðlagði
kvenmanninum allra vinsam-
legast að leggja allan hljóð-
færaslátt niður.