Vísir Sunnudagsblað - 24.11.1940, Síða 4

4
VlSIR SUNNUDAGSBLAÐ
NOTT í ORTE.
(UN POVERO CHRISTIANOI)
Ejnu sinni datt mér í hug að
skrifa æfisögu Tíberfljótsins.
— Straumur fljótsins er i
raun og veru æfiskeið. Fljótið
myndast, er lítið, það stækkar,
er á þroskaskeiði, breikkar,
ólgar og svellur. Það líður
fram' með liægð, verður væru-
kært með aldrinum, mynd-
ar óshólma; rennur að síðustu
satt lífdaganna í faðm hins við-
áttumikla hafs.
Hvert fljót á sína sögu,
stærri og merkari fljótin eru að
sínu leyti eins og miklir menn.
— Hugsum okkur livaða þýð-
ingu Nílfljótið hefir, — eða
Eufrat og Tigi’is, sem voru tvö
hinna fögru fljóta sem runnu
gegnum aldingarðinn í Eden, til
forna. — Hugsum okkur fljótið
helga, Ganges. — Þýsku Rín,
eða frönsku Róhn. — Þær liafa
allar sinar æfisögur að segja.
Merkust allrá Evrópufljóta er
þó æfisaga Tíberfljótsins. Það
á upptök sín uppi á Toskana-
hálendinu: „Einmana upp-
sprettulind, meðal liinna viltu
Appenninu-fjalla“, eins og
Schack Staffeldt orðar það.
Rithöfundurinn Giovanni Pa-
pini (á íslensku eftir hann bók-
in: Æfisaga Krists) situr og
ritar bækur sínar rétt við upp-
tök fljótsins, og hlustar á hið
barnalega muldur þess.
Tiber rennur fram hjá Peru-
gía, takmarkið er Róm, drotn-
ing heimsins, og dvalarstaður
hins eilifa* lögsögumanns á Pét-
ursstóh.
Áður en Tíber er komin að
Róm, áður en hún kveður Um-
briu og heilsar upp á Latíum,
(héruð i Ítalíu, Róm er í hér-
aðinu Latíum, þaðan komin
latína, mál Latíumbúa) renn-
ur hún áfram hjá æfa gömlum.
„Etruskabæ“, sem er bygður á
móbergshellu, með alldjúpum
klofningum. Bærinn heitir
Orte.
í febrúarmánuði árið 1919
tók eg mér far með járnbrautar-
lestinni til Orte. — Spánska
veikin svo nefnda gekk þá, og
eg. eins og reyndar flestir aðr-
ir. hafði fengið hana, og hafði
bfað bana af þó margir aðrir
bmgu í valinn. (Líkhúsíð i
kirkjugarðinum Assisi, smábær
með 20 þúsund íbúum, var svo
fult að ekki var viðlit að taka á
móti fleiri líkum). Eg var í
hata, en þó naumast ferðafær,
en þurfti að hitta kunningja
mina í Viterbo (gamalli páfa-
borg, sem enn þann dag i dag
er eins og Vilhelm Bergsö lýsir
Róm á dögum Píusar páfa 9.)
og vildi ógjarnan að það færist
fyrir.
Það að spánska veikin geys-
aði og það, að striðinu var til
þess að gera nýhætt, olli því að
hin megnasta óreiða var á öllum
jámbrautarferðum. Á járn-
brautarstöðinni stóð fólk hóp-
um saman fyrir framan töfluna
sem umsjónarmaður stöðvar-
innar krítaði á hversu mikið
hver lest væi’i á eftir áætlunar-
tíma. — Lest nr. 43, 50 mínútur
eftir áætlun, lest nr. 115, 90
mínútur; tölurnar voru gefnar
upp í mínútum, til þess eins að
draga heldur úr áhrifunum.
Maður aðstoðaði bændakonurn-
ar, sem ekki voru sérlega stælt-
ar í talnafræðinni, með að
breyta því i klukkutíma.
Til Orte gekk alt nokkurnveg-
inn tíðindabtið, en lestin lil
Attigbano, sem eg varð að fara
með, til þess að geta orðið í Ví-
terbo að morgni, koin ekki þetta
kvöld. Það var ekki eftir nema
hraðlestin, og hún staðnæmdist
ekki í smærri bæjunum. Það
var því ekki annað til bragðs að
taka, en að gista í Orte nm nótt-
ina, og halda ferðinni áfram að
morgni.
Eins og margir ítalskir smá-
bæir, er Orte tvö aðskibn bæjar-
hverfi, járnbrautarstöðvarliverf-
ið, og svo aðalbærinn sem
liggur fjær og upp í brekkunni.
Og voru liér fjórár rastir milli
hverfanna, og ekki hægt að fá
nein flutnihgatæki að gamla
bænum; það var líka orðið all-
áliðið, klukkan Iangt gengin í
11. En rétt andspænis járn-
braularstöðinni, meðfram þjóð-
veginum, voru nokkur lítil
gistihús. — „Albergo della
Pace“ eða Iivað þau nú annars
heita, samskonar gistihús á It-
abu. — Aldraður viðfeldinn
burðarmaður hafði tekið far-
angur minn, — tvær handtösk-
ur — og knúðum við svo von-
góðir að dyrum á stærsta gisti-
húsinu; þar sáum við að fólk
myndi ekki vera gengið til náða,
þvi Ijós var i gluggum.
Já, ljós var þar! — og mat
var hægt að fá; en næturgisting
gat ekki komið til mála. Það
var stór herdeild á ferðinni og
gisti í bænum, svo öll rúm voru
upptekin — liðsforingjarnir
sváfu jafnvel á knattleiksborð-
inu. Á hinum gistihúsunum var
sama sagan, — alstaðar fult.
En bíðum við, — það var ekki
gott að vita nema hinn við-
kunnanlegi burðarmaður gæti
komið mínum málum í betra
horf, kunningi hans átti heima
þar skamt frá, og ekki var óbk-
legt, að hann gæti lofað mér að
vera. Karlinn hélt af stað. Eg
var einn um hríð, ferðatöskurn-
ar voru á götunni hjá mér.
Ljósin voru slökt í biðstofum
og skrifstofum járnbrautar-
stöðvarinnar. Tungbð skein
glatt, og lýsti upp eins og
þyí er best lagið að gera að
vetri til. Loksins hrá skugga
fyrir húsliorn, það var burðar-
maðurinn. Þessi tilraun hans
hafði engan árangur borið, hjá
bóndanum var ekki heldur
hægt að fá gistingu. — „En
uppi í Orte, þar eru að minsta
kosti tvö gistihús,“ sagði hann,
og taldi hann víst að þar myndi
vera hægt að fá gistingu. —
Hann kvaðst vitanlega vera fús
til að hjálpa mér með föggur
mínar, — en —en —- hann átti
von á lest, fjórðung stundar
yfir ellefu, og liann varð undir
öllum kringumstæðum að vera
við, þegar lestin kæmi, þvi ann-
ars gat hann húist við að sér
yrði vikið frá burðarmanns-
starfinu. _
Það var því ekki annað íyrír
mig að gera, en að fara gang-
andi, fjórar rastir upp að Orte,
og það sem lakara var, að þurfa
að hera farangurinn sjálfur
þangað. Eg veit naumast,
hversvegna eg skyldi ekki
geyma að minsta kosti aðra
töskuna á járnbrautarstöðinni.
En nú var ekkert um það að
fást, svo eg þrammaði af stað
með þær sitt í hvorri liendi. Þar
sem eg var nýstaðinn upp af
sóttarsæng, og þetta var um há-
vetur; var eg hlýtt ldæddur, í
þykkri og þunnri yfirhöfn og
með góðan lillartrefil um háls-
inn. Eins og endranær var eg
með göngustaf, og var liann
mér í þetta skifti til óþæginda.
Það er óþægilegt að vera með
tösku sitt í hvorri hendi, og
ætla sér samt að ganga við staf.
— Eg var ekki einu sinni kom-
inn út fyrir járnbrautarstöðvar-
hverfið, þegar eg komst að þess-
ari niðurstöðu.
Eg lagði byrði mina til jarð-
ar, þui’kaði af mér svitann og
leit í kringúm mig. „Það er erf-
itt að vera burðarmaður“! —-
Nokkuru fyrir neðan þjóðveg-
inn glampaði i Tíberfljótið i
tunglsljósinu. . Milli mín og
fljótsins lá járnbrautin; en svo
langt sem augað ejrgði, var eng-
Eftir
I I
Jóli. Jörgreaiseii.
in manneskja sjáanleg -
engin hjálpandi hönd. Eg Vftrð
að treysta á eigin ramleik.-
Að siðustu datt mér ofur ein--
falt ráð í liug. Það kom sér nú
að notum, að eg hafði oft séð
duglega burðarmenn á hinum
ýmsu járnbrautarstöðvum
(sem að sjálfsögðu skifta orðið
hundruðum) bera ótrúlega
mikinn flutning, með þvi að
hafa ólarspotta sér til hjálpar.
— Eg hafði að vísu enga ól —
góður vasaklútur átti að geta
gert sama gagn. Eg var ekki
lengi að hugsa mig um, tók
snítuklútinn, hnýtti um liand-
föngin á töskunum, fór úr yf-
irhöfninni, setti byrðina um
háls inér, þannig að töskurnar
héngu niður á brjóstið, greip
göngustafinn í hægri hendina,
snaraði yfirhöfninni á vinstri
handlegginn og þrammaði af
stað upp að Orte.
I því að eg hóf gönguna,
heyrði eg til eímlestarínnar
niðri á járnbrautinní. - Hraðlest-
ín Róm—Milauó, brunaðí fram-
hjá irtér nokkuru neðar i brekk-
unni og myndaðí skrautlega
bogbnu meðfram fljótínu. Rétt
sem snöggvast sá eg bregða fyr-
ir prúðbúnum ítölum, sem
sátu makindalega í fyrsta eða
annars farrýmis vagnklefa, um
leið ög lestin þaut framhjá. —
Því næst hélt eg ferðinni áfram,
eftir eyðilegum veginum, sem
tunglsljósið sló bleikfölvum' blæ
á.
„En ef einhver illvirkí yrðí
á leið minni, og ef honum dyttí
í hug að slá mig til jarðar, til
þess að geta haft alla sína henti-
semi við að rannsaka farangur
minn sem ítarlegast?“ Til þessa
liafði ekki neitt þesskonar kom-
ið fyrir mig á ítaliu, svo á hver
og einn líka sinn yerndarengil.
— Og að síðustu var i rauninni
ekki gott að vita, ef einhver yrði
á vegi mínum, hvor okkar það
yrði, sem myndi verða skelk-
áðri. — Eg hefi vist ekki verið
neitt sérlega árennilegur, eins
og eg var útbúinn.
Enda sýndi það sig síðar. —-
Eg hélt ferðinni áfram og
var i besta skapi. Það var gla^a
tunglsljós, og siást hylla undii