Vísir Sunnudagsblað - 24.11.1940, Qupperneq 8

VÍSIR SUNNUÖAGSBLAÐ
§ÍDM
Vitið þér —
— að þyngsta lieilabú sem
nokkuru sinni hefir verið rann-
sakað af vísindamönnum í ein-
um manni fanst í geðveikum
blaðasala í London?
að það var 2485 grömm á
þyngd?
— að meðal-heilaþyngd and-
legra ofurmenna hefir reynst
1585 grönnn, en heilabú fá-
hjána og vitfirringa um 1800
grömm ?
— að með þessu má telja
fullsannað, að þyngd lieilans
fari enganveginn eftir gáfna-
fari fólks, eins og áður fyrr var
ályktað?
— 'að fyrsta náttúrufræði,
sem skrifuð hefir verið á þýska
tungu, birtist árið 1350 í Vínar-
borg?
að Kínverjar skrifa allra
, þjóða fæst bréf, en Englending-
ar flest, ef miðað er við fólks-
fjölda?
— að hver einstakur Englend-
ingur skrifar til jafnaðar 100
bréf á ári, en Kínverjar að eins
eitt?
— að mannlegt auga er fljót-
ast að skynja rauðan lit?
— að það skynjar hann 1/33
úr sekúndu fljótar en bláa lit-
inn?
— að mjósta pípa sem nokk-
uru sinni hefir sést, var sýnd á
heimssýningunni i New York í
sumar?
—: að þvermál hennar að ut-
an er 0,066 millimetri, en að
innan 0,018 mm.?
í Kaliforníu vaxa ákaflega
risafengin tré, sem kölluð liafa
verið: Sequvias. Þessi tré liafa
löngu áður en sögur hófust,
vaxið úm mestallan heim, þvi
leifar þeirra hafa fundist í jarð-
lögum um alla Norður-Amer-
íku, jafnvel norður á Græn-
landi, í Asíu og Norðurálfu. En
nú eru ekki nema 27000 tré
þessarar risavöxnu trjátegundar
til hér á jörðu, og þau vaxa á
12000 hektara stóru svæði í
Mið-Kaliforníu. Sex þúsund
þeirra eru svo gild, að þvermál
stofnanna er 3 metrar. En þó að
þetta sé d'eyjandi trjátegund, er
hfsmáttur þeirra ótrúlega mik-
ill. T. d. má nefna það, að fyrir
IliorvaId§en§tyttan
— Myndin er aí
Thorvaldsen-stytt-
unni hér í Hljóm-
skálagarðinum. —
Hún var upphaf-
lega reist á Aust-
urvelli, andspænis
þinghúsinu, en
flutt suður í
H ljómskálagarS-
inn þegar stytta
jóns Sigurðssonar
var flutt þangaS
af StjórnarráSs-
túninu.
hálfri öld, var eitt þessara risa-
trjáa sagað að heita mátti í
sundur, það hékk að eins á 30
cm. breiðri ósagaðri taug, og á
henni hangir það enn í dag. Það
lifir og dafnar eins og ekkert
hafi í skorist. I öðru er ibúð,
sem hefir verið skorin eða högg-
in inn í tréð, og það þriðja er
klofið sundur í miðju, þannig
að akvegur hefir verið lagður í
gegn um það. ÖIl þessi tré eru
með fullu lífi eins og þeim hafi
ekkert mein verið gert, en nú er
búið að friða þau, svo að liér
eftir verða þau hvorki höggin
né særð.
•
Pétur litli fer í nokkurra
daga heimsókn til ömmu sinnar,
en á meðan hann dvelur þar,
veikist amma gamla mjög
hættulega. Hún nær sér þó að
nokkuru leyti aftur og getur
farið að tala við Pétur litlaf
„Jæja, ljúfurinn minn,“ sagði
hún, „lif mitt hangir að eins á
bláþræði sem stendur.“
Rétt á eftir hringir síminn.
Pétur tekur heyrnartólið af og
heyrir að það er pabbi hans sem
talar. „Hvernig líður henni
ömmu þinni, Pétur?“
„Yel,“ sagði Pétur, „hún
hangir nú uppi á snúru.“
•
1 júlímánuði í fyrra var tals-
vert talað og skrifað um jarð-
stjörnuna Mars víðsvegar um
heim. Ástæðan fyrir þvi var sú,
að Mars kom þá nær jörðunni
en hún hefir gert frá því 1924.
Annars hefir stjörnuspekingum
talist svo til, að hún komi i
„heimsókn“ á 15 ára fresti og
þess vegna má búast við henni
næst árið 1954. En i fyrra létu
allskonar spámenn ljós sitt
skína og spáðu heimsendi unn-
vörpum, þvi þeir sögðu að Mars
og jörðin myndu rekast á. Að
vísu var mars í 58 miljóna km.
fjarlægð, eða sem svaraði því,
að flugmaður, sem flygi með'
300 km. hraða á klst., yrði 22
ár á leiðinni. Og það er víst ekki
nokkur hætta á, að nokkur
flugmaður leggi í þvilíkt ferða-
lag á næstunni, öðruvísi en þá
á englavængjum.
Og svo mikið er víst, að jörð-
in er enn við lýði, hvað svo sem
skeður 1954, þegar mars’ nálg-
ast í næsta sinn.
En næst síðast þegar Mars
nálgaðist jörðina, uppgötvaði
ameriskur stjörnufræðingur,
Pickering að nafni, mjög ein-
kennileg Ijósafyrirbrigði áMars,
er voru svo sterk, að þau yfir-
gnæfðu sólgeislana og sáust í
58 miljóna kilómetra fjarlægð.
Ljósin voru í beinum röðum,
sumstaðar láu þau í þríhyrning,
annarsstaðar í ferhyrning. Bilið
milli þeirra var víðast hvar svo
langt, að það skifti hundruðum
kílómetra. Þegar Pickering pró-
fessor var húinn að uppgötva
ljósin, voru margir aðrir sem
sáu þau einnig, en allir áttu þeir
sameiginlegt í því, að skilja ekki
hverskonar fyrirbrigði þetta
voru. Héldu sumir því fram, að
þetta væru náttúrufyrirbrigði
sem við jarðarbúar þektum ekki
til, en aðrir töldu það vera full-
komin ljóstæki, sem hefði verið
komið upp í tilefni af nálægð
jarðarinnar, og gert í því skyni
að „signalisera“ okkur jarðar-
biium.
„Er það satt pabbi, að þú sért
fæddur á Akureyri?“
„Já, það er satt.“
„En hvar er mamma fædd?“
„Á Húsavik.“
„Og eg hérna í Reykjavík?“
. „Já, barnið mitt.“
„Er J)að annars ekki skrítið,
að við slcyldum öll hafa hitst,
svona sitt úr liverri áttinni?“
• /
Margir munu þjást af svefn-
leysi og leita unnvörpum lækn-
isráða í þeim efnum. Læknis-
ráðin reynast misjafnlega, því
venjulega byggjast þau að eins
á persónulegri reynslu lækn-
anna sjálfra eða einstakra
manna, er J)eir liafa haft spurnir
af. Þessi j)ersónulega reynsla
getur orðið þeim sjálfum til
hjálpar, og jafnvel átt við ör-
fáa einstaklinga aðra, en sjaldn-
ast átt við heildina.
Nú hefir liollenskur læknir
samið nokkurar leiðbeiningar,
sem hann segir að eigi við alla
þá sem J)jást af svefnleysi. Þær
eru í stuttu máli þannig:
1. Borðaðu ekki neina
strembna fæðu áður en ])ú legst
til livílu. Drektu heldur bolla af
lieitri mjólk eða þá af heitu
vatni.
2. Stattu svolitla stund við op-
inn glugga og andaðu vel að
þér. Strax og þér byrjar að
kólna, eða hrollur fer um J)ig,
skaltu hátta. Hlýja rúmsins ger-
ir þig syfjaðan.
3. Horfðu fast á einhvern á-
kveðinn hlut á meðan þú liag-
ræðir þér í rúminu. Á þann liátt
geturðu sjálfur dáleitt J)ig i
svefn.
4. Slappaðu alla vöðva.
Teygðu úr þér og geispaðu. Þú
getur geispað án þess að þú
endilega þurfib. En áður en
langt líður ferðu að geispa af
þörf og J)ig tekur að syfja.
5. Hugsaðu um einhvern
skemtilegan stað upp í sveit eða
í óbygðum, sem þig langar til
að dvelja á.
6. Ef J)ú getur ekld sofnað af
þessu, skaltu ákveða með sjálf-
um þér að rísa á fætur aftur.
Hugsaðu um að þú þurfir að
loka glugganum og tendra Ijós.
Þú munt kvíða J)essu svo mikið,
að tilhugsunin ein mun nægja
til að svæfa ])ig.
7. Það er vitlaust að telja
kindur eins og sumir gera. Það
er betra að hafa eitthvert gott
kvæði yfir, eða raula lag fyrir
munni sér.
8. Það eru til manneskjur
sem eiga best með að sofa með
vindling á milli varanna. En það
er heldur ekki gott ráð, þvi
sumir vakna við illan draum,
vakna við það að sængurfötin
loga í hjörtu báli — eða þá að
þeir vakna yfirleitt ekki framar.