Vísir Sunnudagsblað - 26.01.1941, Blaðsíða 6

/
VlSIR SUNNUDAGSBLAÐ
Aldaríjórðimg' I ntlegrð
af frjálinm vllja.
í júnímánuði 1940 voru tveir
flugmenn frá Peru á flugi í
námunda við upptök Amazon-
fljótsins, er flugvél þeirra bilaði
svo að þeir urðu að nauðlenda.
Þeir uppgötvuðu þar „nýlendu“
50 fjölskyldna, sem liafði enga
hugmynd um heimsviðburði
síðasta aldafjórðungs.
„Hverir unnu stríðið?" spurði
fólkið aðkomumennina — Luis
Conterno, kapteýi og Alberto
Boto Elmore, liðsforingja í
flugher Peru. Sér til mikillar
undrunar komust þeir að því,
að spyrjendurnir áttu við
Heimsstyrjöldina 1914—18, því
að styrjöld þá, sem nú geisar,
höfðu þeir ekki minnstu hug-
mynd um.
í tvær klukkustundir ræddu
flugmennirnir við „útlagana“,
meðan þeir gerðu við hreyfil
flugvélarinnar, en flugu síðan
aftur til Lima og s^gðu þar sögu
sína, sem er liarla sérkennileg
Þeir höfðu fundið nýlendu
sem sannarlega má segja að sé
„týnd“, í héraði, sem nefnt er
Madre de Dios. Hérað þetta er
við mynni Pinquen-fljótsins,
sem er þverá Amazon-fljóts.
Landið er skógi vaxið og sums-
staðar er frumskógurinn svo
þéttur að hann er ófær gang-
andi mönnum. Vissi Pemstjórn
ekki um aðra hvíta menn þarna
en nokkra kristniboðspresta,
sem flakka þar um. Menningin
hafði aldrei átt aðra fulltrúa
þar, enda þótt þama sé gnægð
fiskjar og veiðidýra.
Að sögn flugmannanna er
land þetta sannkölluð paradís,
en ibúarnir eru fáir. En meðan
þeir voru að gera við flugvélina
urðu þeir þess varir, að menn
höfðu gætur á þeim úr kjarrinu
umliverfis. Fyrir mörgum árum
höfðu mannætur hafst viðþarna
í grendinni og Conterno flaug i
hug, að þessar mannætur liefði
séð flugvélina lenda og Iangaði
nú til þess að gæða sér á kjöti
þeirra félaga. En þegar Con-
terno dró upp skammbyssu
sín, til þess að vera við öllu bú-
inn var kallað til hans ú
spænsku: „Nei, nei, við erum frá
Peru — við erum vinir.“
Flugmönnunum voíii sýnd
híbýli fólksins og var sögð saga
þess. Það liafði ekki haft neitt
samband við umheiminn í 25
ár. Þetta voru upprunalega
gúmmíverkamenn, sem ekki
höfðu lcomist til strandar vegna
þess, að sknðuhlaup hafði varn-
að þeim vegarins. Þeir höfðu
því stofnað einskonar þjóðfélag
til þess að verjast árásum villi-
manna. Er árin liðu fram fjölg-
aði í „þjóðfélaginu“ — því að
konur voru þar lika — og börn-
in kynntust menningu um-
heimsins af frásögnum hinna
eldri.
Flugmönnunum voru sýnd
tæki þau, sem notuð voru til að
slá eld og voru þau mjög ein-
föld. Þá voru þeim og sýnd
veiðitæki fólksins og þau voru
hin sömu og Indiánar höfðu
notað fyr á tímum.
Saga flugmannanna, er þeir
komu til Lima vakti athygli dr.
Paul Fejos, sem var foringi
sænsk-ameríska Wennergrens-
visindaleiðangursins, er þá var í
Peru. Dr. Fejos ákvað að liafa
upp á „nýlendunni“ og hann
komst þangað eftir níu daga
ferð.
En liann koinst að nokkuð
annari niðurstöðu en flugmenn-
irnir, því að eftir tvo daga fékk
hann vissu fyrir því, að þessir
„týndu“ landnemar vildu vera
týndir og voru það þó alls ekki.
Sagan, sem hafði verið sögð
flugmönnunum liafði verið
vandlega undirbúin. Hún var
sönn að nokkuru leyti, en rang-
færð að ýmsu leyti og nokkur
hluti hennar var helber upp-
spuni. Sannleikurinn var nefni-
lega sá, að þetta fólk vildi alls
ekki láta finna sig.
í fyrstu var dr. Fejos sögð
alveg sama sagan og flugmönn-
unum. En þótt þeir hefði gleypt
söguna, sá þó visindamaðurinn
fljótlega, að ekki var allt með
feldu. Dr. Fejos sá að föt þeirra
voru ekki framleidd af þeim
sjálfum, og að þau voru tiltölu-
lega ný. M varð hann þess og á-
skynja að sumir mannanna
vissu miklu meira um skógana
í umhverfinu, en þeir höfðu
fyrst kannast við. Fejos hélt því
spumingum sínum áfram og
komst þá að því, að fólkið hafði
að vísu samgöngur við umheim-
inn, en umgekkst enga utan
síns lióps.
Þegar dr. Fejos skýi-ði fólk-
inn fná þessum misfellum hætti
það allri uppgerð og viður-
kenndi að það hefði haft sam-
band við umheiminn undanfar-
in 10 ár, en í 15 ár hefðj það lif-
að alveg einangrað. En eftir
þessi 25 ár væri það orðið ánægt
með þetta líf og vildi því ekki
hverfa aftur til Peru. Önnur á-
stæða var og til ]iess og hún var
sú, að það ræktaði tóbak og
bruggaði áfengi, en á hvoru-
tveggja er ríkiseinkasala í. Perú.
Góður hagnaður var af að selja
þessar vörur til leynisala og þess
vegna langaði fólkið ekkert aft-
ur til menningarinnar.
En um uppruna þessarar
„týndu nýlendu“ frétti dr.
Fejos þetta:
Um 1915—16 græddu þeir
menn of fjár, sem ruddu sér
braut um frumskógana i grend
við Amazonfljót og fundu stór
flæmi vaxin gúmmítrjám. Leið-
angrar voru sendir til að leita
gúmmítrjáa enn lengra á brott
og þá kom brátt að því að leið-
angursmennirnir komust inn i
óþekkt, ókortlögð svæði, sem
margir áttu eigi afturkvæmt frá.
Fólkið í „týndu“ nýlendunni
karlar og nokkrar konur — var
upprunalega í slíkum leiðangri.
Það hafði siglt upp eftir hættu-
legum ám, farið í gegnum fjalla-
skörð, sem eigi fundust á neinu
landabréfi og loks gat fólkið
elcki komist undan vegna þess
að skriða varnaði því vegarins
til baka í gegnum eitt fjalla-
skarðið.
Þegar fólkið fór að leita að
annari leið til baka villtist það,
en loks, þegar mannætur höfðu
handsamað nokkra úr hópnum,
hætti fólkið flakkinu, settist um
kyrrt og byggði sér ramgera bú-
staði til að verjast árásum, villi-
mannanna. Frá þessum stað
voru svo smáflokkar sendir út
öðru hverju til að finna leið til
baka, en þeir fóru alltaf erindis-
leysu.
Arin hðu og fólkinu fjölgaði.
Mennirnir, sem höfðu haft eig-
inkonur sinar með, komu sér
upp fjölskylduin. Börnin voru
látin giftast á unga aldri. Kon-
urnar lærðu að vefa úr bómull-
inni, sem óx-villt og einnig lærðu
þær að búa til föt úr hörðum
trjáberki, er heitir „yan’chama“.
í nánd við nýlenduna voru heit-
ar uppsprettur, sem hægt var
að nota við matreiðslu, en eldur
var alltaf látinn brenna. Hafði
hann fyrst verið kveiktur með
því að núið var saman tveim
Alice Marble, ameríska stúlkan, sem varð ténnismeistari í Wim-
bledon fvrir fáeinum árum, hefir nú hætt að stunda íþróttina,
nema rétt lil að halda kunnáttunni við. Nú er hún farin að
syngja í útvarþ vestan .hafs, og hefir einnig náð vinsældum á því
sviði. Hún ællar sé'r helzt að verða leikkona i Hollywood. —-—