Vísir Sunnudagsblað - 02.03.1941, Side 1
TIU DAGA LEIFTURSTRIÐ
REIÐ FRÖKKUM AÐ FULLU
Það scin sjerðisí að (jjaldabaki síðnstu dagraua
Eftir RALPH HEINZEN, fréttaritara U. P. í Vichy.
|W ú er fyrst hægt að rita sögu síðustu daga Frakk-
lands, þégar búið er að afnema ritskoðunina á
frásögnum af þeim atburðum, sem voru undanfari
vopnahlésins. Það er í stuttu máli saga um skipulags-
laust stjórnmálalegt undanhald — gerólíkt liinu skipu
lagða undanhaldi frönsku herjanna á vígvöllunum.
Það er saga um Iiik, skipanir og gagnskipanir, mistök
og móðursýkislegan ótta, sem einkendu svo mjög flótta
rikisstjórnarinnar l'rá París til Montrichard, Tours og
þaðan til Bordeaux, þar sem allt hrundi loks í rúst,
þegar þýzku herirnir komu að steinbrúnni yfir Gironde.
ÞaS er nú lýSum ljóst, aÖ
leifturstríðinu var tapað á
fyrstu 10 dögunum — 10. mai
til 19. maí — en þá daga lnig-
leiddi franska stjórnin fyrst að
flýja frá Paris.
Um kl. 1 eftir miðnætti að-
faranótt 10. maí réðust Þjóð-
verjar samstundis inn i Belgíu,
Holland og Luxemburg. Fjöldi
fallhlifarhermanna var látinn
svifa til jarðar í Hollandi. Belg-
iski herinn tók sér stöðu við Al-
bert-skurðinn og Meuse-fljót —
innblásinn sömu fórnarlund og
her Alberts konungs 1914. í
dögun voru Þjóðverjar komnir
gegnum Luxemlburg og stóðu
andspænis Maginot-línunni við
Wjasserbillig og Esch sur Ail-
ette. Herir Frakka og Breta
streymdu inn í Belgiu eftir veg-
unum til Brússel, Antwerpen
og Liege.
HER CORAPS
TVÍSTRAÐ.
Fimm dögum siðar, undur
fagran vordag, var Frakkland
glatað, en það var lítið sem gaf
ástæðu til þvílíkra hugleiðinga
þá. Þessi harinleikur náði há-
marki sínu fyrir hádegi mið-
vikudaginn 15. mai, jregar 9.
herinn undir stjórn Andre
Coraps hershöfðingja var
rofinn og skildi eftir opnu við
Meuse-fljót, fyrir sunnan Givet
milli Namur og Sedan.
Það má segja, að her Coraps,
sem átti að gæla Meuse, hafi
verið rúinn inn að skyrtunni til
þess að styrkja 1. herinn undir
stjórn Henri Girauds, sem enn
streymdi dag og nótt inn í Belg-
íu. Var talið ólíklegt, að Þjóð-
verjar myndi reyna að brjótast
yfir Meuse þarna, vegna þess
livað fjöllin liinum megin ár-
innar eru ógreiðfær og því voru
þarna aðeins tvær „divisionir“
með um 30 þús. manna. Annað
var herfylki frá París, sem
kommúnistar höfðu mikinn
undirróður í, og var það mjög
veikt þess vegna. í hinu lier-
fylkinu voru mcnn, sem höfðu
starfað í vopnaverksmiðjum í
Paris, svo og nienn, sem um
átta mánaða skeið liöfðu verið
lánaðir bændum til þess að sá
til sykurrófna, eða til sykur
rófnamylna, til þess að hjálpa
til við sykurframleiðslu.
BRÝR EKKI
SPRENGDAR UPP.
Þessum mönnum, sem höfðu
ýmist hlýtt á prédikanir konniv
únista eða aldrei hevrt hvin í
Nokkrir forvígismenn Frakka, á'ð-
ur en þeir biðu ósigur (talið að
'ofan og frá vinstri) : Lebrun, Je-
anneney, Herriot, Daladier, Queu-
ille, Bouisson, Justin Godard og
Henry Roy.
byssukúlu, var því alveg' nóg
boðið, þegar þýzku skriðdrek-
arnir komu í Ijós við Meuse.
Fylkingarnar riðlnðust og menn
tóku til fótanna. Það var ekki
einu sinni staðnæmst til að
sprengja upp biýrnar að baki
sér og hafði það þó verið undir-
búið átta mánuðum fyr. Sumir
mannanna hægðu varla sprett-
inn fyrri en þeir kornu til Par-
isar. Margir náðust þó og var
snúið við, en aðrir voru skolnir
af foringjum sínum. Þetta kom
Þjóðverjum á óvart, en þeir
komu fljóllega auga á mögu-
leikana, sem þarna voru og
Walther von Reichenau, liers-
höfðingi, sótti þegar fram með
fjórum „Panzerdivisionen“ í
áttina til Laon, Soissons, Ami-
ens, Arras, Cambrai og þaðan
til strandar.
Sama kveld bárust stórýktar
fréttir af þessu til Parísar. Eg
hafði verið í Belgíu með her
Girauds og var vitni að einni
glaösilegustu sókn hers í allri
sögunni — lieill lier hélt til or-
ustu með 60—70 km. liraða,
dag og nólt. Að morgni þ. 15.
hafði eg komið í heimsókn til
aðalbæðistöðva Corap-hersins,
sem hafði aðsetur sitt í gömlum
Jdausturskóla í bænum Vervins
í frönsku Ardennafjöllum. Við
snæddum morgunverð í tiltölu-
legri kyrrð, þrátt fyrir að stórir
hópar af sprengjuflugvélum
hefðu flogið þarna yfir. Enginn
í Vervins hafði hugmynd um
að vörnin við Meuse hafði bil-
að, að níundi herinn væri á
flótta og væri raunverulega að-
eins lier að nafninu til.
Kviksögurnar, sem bárust til
Parísar — um að öll viglínan
væri rofin, Þjóðverjar væri
komnar til Laon, Soissons og
Amiens og stefndu til Parísar
orsökuðu óróa og kornu af stað
ofsahræðslu. Það varð ljóst um
morguninn 16. mai, þegar fyrst
fór að brydda á flótta hjá
stjórninni. Starfsmenn i Quai
d’Orsay — utanríkismálaráðu-
neytinu — fóru úr einkennis-
jökkum sinum og byrjuðu að
kasta stórum bögglum af leyni-
skjölum, bréfum, sáttmálum og
öðrum skjölum út um glugg-
ana.
Stóreflis bál var kveikt með-
frain Signu og annað i innra
garði ráðuneytisins.
SLÖKKVILIÐIÐ
VERÐUR AÐ HJÁLPA.
Þenna dag kom Winston
Churchill til Parísar til þess að
ræða við Daladier, Revnaud og