Vísir Sunnudagsblað - 09.03.1941, Síða 1
Sunnudaginn 9. marz
ÍO. blaö
Tko&dá\ ödh.nason:
Á útigangi í stórborg.
PILTAR TVEIR, ÍSLENZKIR, KOMUST í VANDRÆÐI ! KAUPMANNAHÖFN SUMARIÐ 1918 OG
LENTU í ÚTIGANGI MEÐ „BEACHCOMBERS“’: DÖNSKUM OG ANNARRA ÞJÓÐA, OG VORU
MEÐ ÞEIM LENGI SUMARS.
Síðasta styrjaldarárið (1918)
rötuðu tveir uugir Islendingar í
all alvarleg vandiaðði, — eða
ævintýri, sem ekki er þó ósenni-
legt að ýxnsir aðrir landar, og
jiá líklega helzt sjómenn, kann-
ist við ai’ eigin reynd. Siíku er
ekki verið að halda á iofti, svo
sem von er til.
Þessi ævintýri íslenzku pilt-
anna hófust með því, að þeir
urðu fclausir, úrræðalausir og
kjarklausir, og vini áttu þeir
enga. Þeir átfu hvergi höfði sínu
að að iialla og þeim fannst öll
sund lokuð í svipinn, — lögðu
svo árar í bát og létu reka á
reiðanum. Ráfuðu um, horgina
hugsunarlaust og tilgangslaust,
svangir, þyrstir og fótsárir, og
lentu loks háðir, af tilviljun,
með mönnum á líku reki, sem
líkt var ástatt fyrir, —- af versta
hyskinu höfðu þeir þó litil
kynni. Var annar piltanna með
þessum rnönnum lengi sumars,
en hinn í fimm vikur.
Þelta mun liafa verið auin
ævi og hefði eflaust getað farið
ver fyrir þessum piltum t en
raun varð á. En það vildi þeim
til láns, meðal annars, að tíðar-
far var með afbrigðnm gott
þetta sumar, sólskin „upp á“
hvern dag, svo að segja. Og þó
að þeir væri fremur illa lialdn-
ir og ekki ásjálegir, þegar ævin-
týrinu lauk, náðu þeir sér fljót-
lega, og bera síðan ekki neinar
sýnilegar menjar þessarar
reynslu.
Eg þekkti þessa menn háða,
og komst á snoðir um ævintýri
þeirra, um það bil, sem það var
að enda. Annar pilturinn var
* Bcachcombcr = fjörukembir;
sá sem ráfar um fjörur og hir'Öir
jiað, sem hönd á festir, -— en hér
er átt við : hafnarflækingur.
sjómaður og aðeins átján ára,
Iiinn var ári eldri og stundaði
nám við menntastofnun í Kaup-
mannaliöfn. Sjómanninn hefi
eg ekki séð í mörg ár, - - enda
mun liann hafa verið í förum
erlendis íengi, var orðinn
stýrimaður á dönsku langferða-
skipi seinast jiegar eg frétti af
honum. En námsmaðurinn er
nú fyrir löngu ráðsettur og vel
metinn horgari i smákaupstað
úti á laridi.
Við hitlumst fyrir skömmu
og skröfuðum saman lengí
kvölds. Meðal annars Iiarsl i tal
Kaiípmannahafnar-ævintýrið. -
Ilann sagði, að það væri eins
og ljótur draumur, sem sér
kæmi oftar í hug, en sér þætti
golt.
Og alltaf eru ný og ný at-
vik að rifjast upp fvrir mér,
sagði hann. Það har svo ótrú-
lega margt við, á ekki lengri
tíma, að eg held næstum þvi, að
Iiægt væri að skrifa um það
heila hók.
Þetta varð lil þess, að mér
datl i hug að fá leyfi hans lil
að hripa upp sitl livað af því,
seni hann sagði mér úr jiessu
ævintýri. Fara nú liér á eftir
kaflar úr frásögu hans, orðrétl-
ir svo til:
Eg átti eftir að vera einn vet-
ur i Höfn. Ilafði verið svo
heppinn, að komast að dágóðri
atvinnu sumarið áður, í fríinu,
á skrifstofu verzlunarfyrirtæk-
is, og var húinn að fá loforð
fyrir sömu atvinnunni sumarið
1018, en jiað var þó þvi skilyrði
hundið, að eg gegndi starfinu i
jirjá mánuði, eða frá miðjum
júní og fram í miðjan septem-
lier. Eg hafði þess vegna þui-fl
að fá sumarfrí íflrilt lengt í háða
enda, hjá forslöðumönnum
stofnunarinnar, sem eg stund-
aði námið við. En starfið var
í jivi fólgið að koma í stað
starfsmanna fyrirtækisins, jafn-
óðum ,og þeir fengju sumar-
leyfi, hver af öðrum. Eg þóttist
hafa verið ákaflega heppinn, að
komast „upp á jietta kramliúð-
THEODÓR ÁRNASON.
'arloft", þvi að efnin voru lítil,
dýrt orðið að stunda nám í
Höfn og ekki af miklu að taka
hjá skyldfólkinu lieima, sem
styrkti mig til námSins.
En Jietla fór alll öðru vísi, en
eg hafði gert ráð fyrir. Fyrstu
dagana í júní var eg meira og
minna lasinn, en skeytti því
ekki og stundaði námið eins og
ekkert væri. En hinn 10. júni
komst eg ekki á fætur um
morguninn, — þót.tist vita, að
eg mvndi vera með talsverðan
hita og var með ýmiskonar ó-
not í skvokknum. Og lnismóðir
mín var fljót til að lcveða á um
það, hvað að mér gengi. Him
var örg kerling og lifði á jivl
að selja efnalitlum fáráðling-
um, eins og mér, Jélegt fæði og
leigja jieim léleg og óvistleg
herhergi.
. Þelta mr ^'þáfník^^yeikin,
minn góði nfann, sagði ímrh A
spítala með ])ig, — o,g det i en
Fart, áður en þú ert húinn
að smita alla hina strákana fyr-
ir mér. Eg hefi.ekki tíma til að
hjúkra ykkur.
Hún kjagaði fram og hringdi
umsvifalaust eftir lækni. En
meðan hún var að því, og Jirífa
Dyrehavsbakken og Tivoli eru helztu útiskemmtistaöir Kaupmanna-
hafnarbúa. Eru þeir einhverjir hinir beztu í sinni röö i Evrópu, og
verður öllum eftirminnilegt aö koma þangaö fyrsta sinni.
#