Vísir Sunnudagsblað - 30.03.1941, Síða 1

1941
Sunnudaginn 30. marz
13. blad
Bjargað úr sjávarháska
Gunnar Brynjólfsson.
Frásög:ii Gunnar§ Br^n|ólí§§onar.
Seint í marzmánuði 1916, eða fyrir réttum 25 árum, gerði
aftakaveður af norðri mjög skyndilega hér á landi. Voru þá
bátar mjög hætt komnir suður í sjó, og hreinasta mildi að
þeim varð bjargað. Þilskipið Esther var þá statt austur af
Reykjanesi og bjargaði það fjórum skipshöfnum í þessu veðri,
eða samtals 38 mönnum. Er það víst einsdæmi, að nokkurt ís-
lenzkt þilskip hafi bjargað jafn mörgum mönnum í einu úr
sjávarházka. Skipstjóri á Esther var þá Guðbjartur Ólafsson,
sem nú er hafnsögumaður hér í Reykjavík. Gekk hann fram í
því mgð mikilli prýði og sérstökum dugnaði að bjarga þessum
f jórum bátshöfnum, sem ekki fengu náð landi af eigin ramleik.
Vísir hefir hitt að máli einn formannanna af bátunum, sem
Esther bjargi. Var það Gunnar Brynjólfsson úr Grindavík, sem
nú er vitagagnavörður hjá vitamálastjórninni hér í Reykjavík.
Fer frásögn Gunnars hér eftir:
Guíbjartur Ólafsson.
„Þann 24. marz 1916 réru
fjölda inargir bátar úr Grinda-
vík, enda var veður hið ákjógaiT-
legasta og stillilogn svo mikið,
að okkur sýndust bátarnir blátt
áfram vera lausir við hafflötinn.
Við lögðum í róðurinn á
venjulegum tíma, eða ldukkan
að ganga sex um morguninn.
Annað „fiskirí“ en Ixn-skveiðar
þekktist þá ekki, og netin lágu
öll nokkuð djúpt og þar af leið-
andi langt að róa.
Er við komum á miðin vár
enn hið sama blíðskapai*veður
og særinn spegilskyggndur.
Þegar klukkan liefir verið farin
að ganga tíu um morguninn,
verður einhverjum okkar litið
til lands og sér hann þá að allt
liafið milli lands og okkar er
drifhvítt orðið af særoki. Bregð-
ur okkur mjög í brún við þessa
sýn, en það skipti ekki neinum
togum, því á næsta augnabliki
er skollið á ofsarok af norðri.
I þetta sinn gerði eg það
stærsta glappaskot, sem eg hefi
nokkuru sinni gert á sjósóknar-
árum mínum, því eg lagði net-
unum, sem eg var húinn að
draga, aftur út, i stað þess að
nota þau sem kjölfestu i skipið.
Eg var þó ekki einn í sökinni
með þetta, því eg lield að öllum
hinum formönnunum liafi orð-
ið sama skyssan á, að einum
undanleknum. Það var Gísli
Jónsson i Vík, hann liélt nokk-
uru af netunum í bátnum, enda
sá eini okkar, sem nokkuð gat
siglt. Við hinir réðum ekki við
neitt. Við settum upp segl eins
rifuð og unnt var, en þá ætlaði
allt um koll að keyra þvi veður-
ofsinn var svo mikill. Við óttum
á liættu að hátnum hvolfdi l>á
og þegar og sáum okkur því
ekki annað fært en að taka segl-
in sem skjótast niður aftur.
Úr þessu var ekki um annað
að ræða en berja órarnar til
lands. Eg var svo óheppinn, að
tveir beztu mennirnir mínir
voru i landi þennan dag, svo við
vorum ekki nema sjö i stað níu
venjulega. Eg held að mér sé
óhætt að fullyrða, að ef eg hefði
haft þessa tvo menn, þá hefðum
við náð landi í Grindavík um
daginn.
Eftir á að gizka þriggja
klukkustunda barningkomumst
við upp undir Skarfasetur á
Reykjanesi. Var það tilætlun
okkar að reyna að komast inn
á svokallaðar Háleyjar, sem er
einn af fáum léndingarstöðum
Skútan
Esther,
sem
bjargaði
mönnunum.
á Reykjanestánni. Þar er annars
víðasthvar ólendandi vegna
brims og kletta.
En til þess að takast mætti
að ná Háleyjum, þurftum við
að stefna beint í veðrið — en þá
drógum við bókstaflega ekki
nokkurn skapaðan lilut. Þegar
þessi von brást, ætluðum við að
lialda vestur með landinu og'
reyna að lenda í svokölluðuin
Kerlingarbás, en þá var komið
vestur- og undanfall svo hart,
að við réðum ekki við neitt.
I þessurff barningi, og um það
leyti sem öll von var að þverra,
kom eg auga á þilskip framund-
anj sem liélt sér við. Eg sagði þá
við skipsmennina, að við skyld-
um setja upp afturseglið í fram-
stellinguna, en einn hásetanna
tók þetta óstinnt upp og spurði
hvort við værum ekki búnir að
gera nægilega miklar tilraunir
til að sigla. Þessum orðum lians
var þó ekki skeytt frekara, en
seglið sett upp og „lensuðum“
við þá út í skútuna.
Þessi skúta reyndist vera
„Esther“ og skipstjórinn Guð-