Vísir Sunnudagsblað - 11.05.1941, Blaðsíða 3

VÍSIR SUNNUDAGSBLAÐ
3
skéldskap, sem er svipa'ður
skrípamyndagerð. Þessháttar
,,list“ er eigi aðalsættar, né tig-
inborin og lyftir engum hug tii
hæða.
Hún er stundleg dægurfluga.
Sigurður Nordal segir í rit-
gerð sinni, „um ilmandi slcáld-
skap“, að H. K. L. komi oft les-
endum á óvart og á þetta vissu-
lega að tákna ágætiseinkunn,
skáldinu til handa.
En maður getur komið manni
á óvart með klámi og skrípa-
myndagerð eigi síður en með
frumleik og andagift.
Þegar fjandinn kemur úr
sauðarlegg, af því að tappinn
liefir losnað úr leggnum, kemur
sá gamli, manninum á óvart,
þeim sem er staddur andspænis
leggjaropinu. En sá þytur, sem
hvín þá í loftinu, þarf ekki
endilega að vera niáskyldur ilm-
andi andagift.
Á það má drepa, að sumir rit-
höfundar, sem ekki hafa verið
grafnir á kostnað alþjóðar, né
hlotið viðurkenningu i lifanda
lífi, koma lesendum á óvart.
Sveinn sem kendur er við Mæli-
fellsá kemur Iesendum á óvart
í „Veraldarsögu“ sinni (ævi-
sögu) alloft, þó að liann sé á
liinn hóginn vaðalsaskur. Lýs-
ingar hans á bardögum í Skaga-
firði út af beit og engjum í
Borgarey eru á við heztu lýsing-
ar í skáldsögum H. K. L. Frá-
sögn Sveins af drukknun bróð-
ur hans í ósi Héraðsvatna, jafn-
ast á við frásögn Snorra í
Heimskringlu á falli Erlings á
Sóla — og er nú mikið sagt og
árinni dýft djúpt. Eg siá Svein i
Söluturni við Lækjartorg í
Reykjavík og sýndist mér mað-
urinn vera tæplega með öllum
mjalla og líklegán til að sækja
um 12 þúsund króna fúlgu til
Alþingis, með þeirri greinar-
gerð, að hann ætlaði sér að lcoma
á (verzlunar) sambandi milli
Jarðar og Marz. Sveinn var
slyngur kaupa-héðinn ogmangs-
maður mikill og fær í flestan
sjó, kom ólal mönuum á óvart
og eigi allur þar sem hann var
sénn. Innan um og saman við
lifandi lýsingar sveitalifs, orti
liann kviðlinga svo gersneydda
skáldskap, sem sum kvæðin eru,
þau er birlust i „Gerska ævin-
týrinu“.....Mönnum og skáld-
um eru mislagðar hendur, svo
að furðu sætir og er einsætl að
meta hvern og einn fyrst og
fremst eftir þvi, sem hann gerir
bezt.
Áður en eg lýk máli mínu, vil
eg bjóða útvarpinu „gott kvöld“.
Leikrit útvarpsins er sá
kveldmatur, sem margur maður
vill nólgast. En þar verða ótal
sálir fyrir vonbrigðum. Sá Ijóð-
ur er á ráði margra leikenda, að
varla heyrist til þeirra og kveður
mest að þessum annmarka,
þegar verst gegnir, þ. e. þegar
forvitni hlustenda er mest. En
sú forvitni stendur einkanlega á
öndinni, þegar elskendur eru að
bræða sig saman.
Það má vel vera, að eðlilegast
sé að elskendur hvíslist á. En
til hvers er að bjóða leik, sem
ekki heyrist?
Sumir leikendur eru lausir
við að gabba hlustendur á þenna
hátt. Ávallt heyrist vel til Frið-
finns Guðjónssonarv leikara,
Gunnþórunnar, Brynjólfs Jó-
hannessonar, Þorsteins Stephen-
sens, enda þó að þetta fólk leiki
elskendur.
Þá er fljótmælgi leikenda
vitaveið. Ekki er hún listræn,
né líeldur eðlilegt bergmál
mannmáls, sem kunna að tala,
sæmilega í hversdagsstellingum.
Þar svara menn hver öðrum
eigi eins ört og gerist á leiksvið-
um vorum. Mér er minnisstætt,
hve Guðmundur Kamban lék
vel í „Vér morðingjar“, móti
Soffiu GuðlaUgsdóttur. Hann
lék svo eðlilega: talaði hægt,
hugsaði sig um svör, eins og
menn gera á leikvelli lífsins
sjálfs. Fleiri Ieikendur kunna
þessa list. En hinir eru þó fleiri
sem eru óðamála og þylja i
helg og biðu, sem svo er kallað.
Einn listamaður las í útvarp-
inu kafla úr Berlingssögu
Selmu. Hann framdi hvíslinga-
leik, fremur en hann læsi skil-
merkilega. En ef hann hefði les-
ið í tíumanna stofu, mundi
liann hafa farið vel að ráði sínú.
En vér sem leggjum i söl-
urnar fvrir úlvarp á ári hverju
fé, -sem nemUr ómagameðlagi,
viljum fá í aðra hönd meira en
reyk af réttunum.
Guðmundur Friðjónsson.
Skolfæraframleiðsluráðherra
ílala heitir Alfredo Dalliolo,
hershöfðingi. Hann er nú 88
ára gamall, cn var gerður að
ráðherra, vegna þess hversu vel
hann stóð sig í þessu sama em-
hælti eftir ósigurinn milcla við
Caporetto 1917. Á undanhald-
inu þá skildu ítalir eftir ó-
grynni hergagna, en Dalliolo
neyddi verksmiðjurnar til að
slarfa 24 klst. á sólarhring og
tókst á tiltölulega skömmum
tíma að vopna herinn á ný.
Vorvísnr.
Leið er vönd um loft og sjó - '
lán og gifta bilar,
sigling ein úr suðri þó
sínum farmi skilar.
Flytur Ijóssins frí og grið
frelsisgnoðin ríka
hefur að engu hafnbannið ,
og hættusvæðin líka.
Heyi stríð við þjóðarþor
þeir, sem byssum ota;
á til varnar íslenzkt vor
ósigrandi flota. *
Þegar heftir þeirra leið
þrautirnar og skaðinn
geysist hingað gullin skeið
gróðurmagni hlaðin.
Tafarlaust um tímans sjó
til síns frónska vinar
sú mun gnoðin sigla, þó
sökkvi allar hinar.
Þó að heimsins hrikadans
heppnist þjóð að pretta,
á henni brotnar andi hans
eins og brim við kletta.
Loki heljarheiptin ströng
hafsins sjóði vænum
öðlast mun hún önnur föng
úti á stundasænum.
Þó að hennar þrengi hag
þjáning dimmrar nætur
lítur hún sumarlangan dag
ljóma sér við fætur.
Hún er af vori heilluð, því
henni er það svo náið;
meðan grundin grær á ný
getur hún ekki dáið.
Þegar landi þessu að
þrengir herjaskarinn
Ijóssins gnoð til liðs við það
leggur á himnamarinn.
G í s 1 i Erlendsson.,
Hið fleyjamli líf.
Glitskrúð á himni, eins i dag sem a'ðra
yndisdaga liins góða og bjarta lífs,
fjarlæga öllu amstri strits og kífs,
en rætur lífsins nagar dauðans naðra.
Slepjuð og föl og þvöl með glyrnur grænar,
gefandi frá sér ei hið minnsta hljóð,
læðist hún fram um lifsins skógarslóð,
spúandi eitri á gras og reinar grænar.
Og siðan fölna óðum litir lífs,
sem logi sólar frarn við yzta haf,
myrkursins bóla brestur lofts á raf,
og bráðum ríkir köld og aldimm nótt.
M. E.