Vísir Sunnudagsblað - 22.06.1941, Blaðsíða 4

4
VÍSIR SUNNUDAGSBLAÐ
Molotoff.
stjórnmálafulltúranuni og
fyrsta stýrimanni. Svo þyrfti
hann líka a'ð ræða ýms áriðandi
mál við mig ogi loks Jiefði Jiann
fyrirtaks matsvein.
„Mér þylvir það Jeilt, en eg
ætla að fara að veiða á Voulag-
meni-flóa,“ svaraði eg hispurs-
Jaust. „Ef þér þurfið að lala við
mig, getið þér fundið mig þar.“
Við Georg rérum rösltlega af
stað um lvveldið. Sjór var alveg
sléttur og yfir liöfðum okkar
Jflikuðu stjörnurnar, svo að
kveldið var ógleymanlegt. En eg
liafði annað að Jiugsa. I rökkr-
inu sáum við bifreið nema stað-
ar upþi á veginum. ' Nolvkrir
menn stigu út úr lienni og
liorfðu úl á fjörðinn. „Þeir.eru
að leita að okkur,“ sagði eg.
„Við skulum róa til lands.“
A uppfyllingunni var skip-
stjórinn í fylgd með verzlunar-
fulltrúanum, yfirmönnum sín-
um tveimur og tveim eða þrem
starfsmönnum sendisveitarinn-
ar. Við heilsuðumst og eg Jtauð
þeim með mér í veitingahús. Við
borðið reyndu menn að vera
glaðir og gera að gamni sínu.
Þegar við vorum búnir að borða
stakk skipstjórinn upp á því, að
við færum allir um borð og Jiéld-
um liófinu þar áfram, en eg
Jiafnaði því. „Eru þið allir með
i samsærinu?“ liugsaði eg.
Einn gesta minna varð eftir
lijá mér, eftir að binir voru
farnir. Eg vissi vel um Jiin
leynilegu skyldustörf Iians. Við
sátum andspænis Jivor öðrum
á túnflötinni fyrir framan veit-
ingaliúsið og var þaðan ágætt
útsýni yfir fjörðnn.
„Þegar eg var í Kína,“ sagði
gestur minn og reynda að tala
blátt áfram, „komumst við að
þvi, að eiíin af starfsmönnunum
i ræðismannsskrifstofunni ætl-
aði að flýja til Japans. Eg var
ræðismaður þá. Eg sagði lionum
að fara með slcjalatöslcu til
landamæranna. Til þess að
vekja eklci grunsemdir Iians
sagði ég bonuni að fara ekki yf-
ir landartiærin. Taskan niundi
verða tekin Kina-megin, svo a'ð
bann þyrfti ekki að liafa nein
skilríki meðferðis.“
Gestur minn þagnaði, drakk
úr kaffibolla sínum og borfði á
mig. Hann ætlaðist kannske til
]æss að eg spyrði: „Hvað gerð-
ist?“ en eg þagði.
„Bílstjórinn gaf benzin og
nam ekki staðar fyrri en bann
var lcominn yfir landamærin og
til OGPU-stöðvarinriar, þar sem
beðið var eftir kunningja okk-
ar,“ liélt bann áfram sögunni.
„Hann reyndi að stökkva úr
bílnum, þðgar bann sá bvað var
að gerast, en auðvitað var bann
ekki einn........ Hann mátti
þakka fyrir að sleppa með
nokkurra ára fangelsi.
Sagan um túlkinn við sendi-
sveitina i Peking er dálítið öðru
visi og flóknari. Hann flýði til
Hankow. Menn okkar þefuðu
felustað Iians uppi og 2^áreiðan-
legum Kínverjum var falið að
koma bonum fyrir kattarnef.
Þeim tókst að ná sainbandi vi'ð
Iiann og fengu bann meira að
segja til að þiggja kveldverðar-
boð í veitingabúsi. En bann fór
að gruna að ekki mundi alll með
felldu og kom ekki til veitinga-
hússins. Næsta dag skutu þeir á
hann á götunni. Af breinustu
lilviljun mistókst lilræðið, því
að bann var tekinn upp í fransk-
an bíl, áður en þeir gátu lokið
verkinu.......
.... En hann bafði fengið
ráðningu. Eg liugsa að við liöf-
um ekki meira ónæði af bon-
um.“
„Því trúi eg,“ sagði eg með
bæðnissvip.
Næstu orð lians sýndu ljóslega
ætlan bans: „Þér vitið,“ sagði
bann, og reyndi að lala hispurs-
laust, „það mundi ekki vera erf-
itl að losna við martn bér í landi.
Það er alltaf liægt að bafa uppi
á einbverjum, sem tekur slíkt
starf að sér fyrir 5—10.000
drökínur og það má reiða sig á
að lögreglan verði einskis á-
skynja.“ Hann leit á klettana við
fjörðinn. „Tilvalinn staður til
sbks verknaðar.“
„Vissulega,“ sagði eg.
„Þa'ð minnir mig á aðra
sögu,“ sagði bann. En eg var bú-
imi að heyra nóg.
„Nei, þaklca yður fyrir,“ sagði
eg. „Mér finnst skennntilegra
að dorga en að hlusta á þessa
reyfara.“ Eg kvaddi hann með
handabandi.
Þetta baridtak mitt —- fórnar-
dýrsins — og mannsins, sem átli
'að myrða mig, er ein óþægileg-
asta endurminning mín. Eg ef-
aðist nú ekki framar um það,
sem liafði átt að gerast í skip-
inu. Mundu þeir trúa mér, ef eg
segði þeim að eg væri aðeins að
bíða eftir svari, áður en eg snéri
aftur til Rússlands af frjálsum
vilja? Sjálfsvirðingu minni var
mjög misboðið yfir að þurfa að
velja milli þessara tveggja kosta
— láta liafa mig á brott, eða
forða mér á flótta. Af sögunum,
sem eg bafði einmitt heyrt, vissi
eg, að eg mátti enga mínútu
missa.
III.
Næsta morgun fór eg til
sendisveitarskrifstofanna eins
og venjulega. Um daginn tók
eg eftir því, að einn skrifaranna
sýndi mikla löngun til að vita
fyrirætlanir mínar um kveldið.
Seinni hluta dags töluðum við
Loukianov saman og spurði
hann mig að lokum, hvort við
ættum að koma út að ganga. Eg
vildi það ekki, því að eg var orð-
inn leiður á þessum skollaleik.
„Ætlið þér að sofa i sendisveit-
arbúsinu eða i Ivalamaki í nótt?“
„I Kalamaki,“ svaraði eg.
í slað þessa var eg í borginni
og svaf i gistibúsi i Kefissia.
Þegar eg snéri lieim næsta
morgun sá eg, að þar liöfðu
komið gestir um nóttina. Hafði
rignt um nóttina og sá eg manna
förin á sándstígunum í garðin-
um. I akbrautinni voru auk þess
för eftir bjólbarða. „Jæja,“
bugsaði eg með mér. „Þið bljót-
ið að þurfa að flýta yklcur úr því
að þið hafið komið strax í nótt.“
Nú tjáði ekki að liika lengur.
Eg bað Georg um að koma með
mér til skrifstofunnar. Hvorug-
ur okkar var vopnaður, en eg
taldi að nærvera vinar míns
mundi gagnleg. Eg samdi sím-
skeyti til Potemkins, sagði lion-
um að eg ætlaði að taka bið ár-
leg frí mitt þegar í stað og bað
um að fulltrúinn væri látinn
taka við starfi mínu. Eg kallaði
á Loukianov, sagði bonum að
þýða skeytið á dulmál og senda
það síðan.
Við Georg fórlim siðan upp á
efri bæðina, þar sem eg bafði
einkaíbúð. Rétt á eftir var barið
að dyrum. Fulltrúinn kom inn.
Hann vissi augsýnilega um
skeytið. Hann hrökk við, er
hann sá tvo menn í stað eins.
Samtal okkar fór fram eftir
ven j ulegum kur leisisreglu m.
Hann bafði heyrt, sagði liann, að
eg væri að fara í frí og hafði því
ætlað að spyrja um heilsufar
mitt. Eg þakkaði bonum fyrir
umbyggjuna og eftir óþægilega
þögn fór liann út. Eg tók*vega-
bréfið- mitt, ýmsar myndir og
bréf úr skrifborðinu mínu og
virti berbergið fyrir mér í
liinzta sinn.
Siðan gengum við hægt niður
stigann, eins og ekkert óvenju-
legt væri á seiði. Starfsmenn-
irnir reyndu ekki að tálma
ferð okkar, en það mátti sjá af
svip þeirra, að þeir töldu okkur
vel vopnaða og óárennilega. Við
ókum á brott. Tuttugu ára starf
mitt fyrir Soviet-Rússland var
á enda.
George útvegaði mér farseðil
með Simplon-braðlestinni, en
sjálfur fékk eg vegabréfsáritun
bjá frönsku sendisveitinni. Ge-
orge fylgdi mér til járnbrautar-
stöðvarinnar og við kvöddumst
með alúð.
Lestin rann af stað.
IV.
Lestin ók bratt um Ítalíu og
Sviss. Eg liafði ítalska vega-
bréfsáritun, en enga svissneska.
En það gerði ekkert til því að
svissnesku landamæraverðirrtir
voru kurteisin sjálf.
Þegar til Parísar kom fór eg
Iiuldu liöfði, en gerði engar ráð-
stafanir fil að fá vernd. Eg"
komst i samband við Marie og
bún hefir síðan hjálpað mér í
mörgum raunum.og stappað i
mig stálinu.
Brottför min liafði vafalaust
komið erirtdrekúm Rússa í
Aþenu á óvart, en þeir tólqi
fljótlega til starfa. Fyrst koniu
þeir til íiinnar lilvonandí
tengdamóður minnar, sögðu
benni að eg ætti mikla refsingu
í vændum og dóttur liennar væri
bezt að liætla öllu samneyti við
mig. Jafnffamt spurðu þeir um
beimilisfang bennar. Aumingja
konan fékk engan frið fyrri en
liún sagði þeim bana, en þá var
Marie flutt þaðan.
En GPU-mennirnir í París