Vísir Sunnudagsblað - 20.07.1941, Blaðsíða 2
2
VlSIR SUNNUDAGSBLAÐ
seint um liaustið, tók Þorsteinn
kaupmaður Thorsteinsson á
ísafirði að sér að sjá um, að
ferðirnar frá ísafirði suður i
Iljarðarliolt í Laxárdal yrðu
farhar reglulega næsta vetur.
Þá vildi svo til, að maður nokk-
ur, Jens að nafni Þórðarson,
kom sunnan úr Dölum vestur
á ísafjörð i atvinnuleit. Hann
hefir sennilega verið húsmað-
ur. Hann var örsnauður og átti
niargt- barna í ómegð. Þegar
hann kom á Isafjörð, vildi svo
til, að mann vantaði til að fara
næstu póstferð suður að Hjarð-
arholti. Jens greip tækifærið og
bauðst til fararinnar, og ekki
aðeins það, heldur réðist liann
til þess að fara allar póstferð-
irnar þá um veturinn, gegn því
að hann fengi greiddan allan
ferðakostnað samkvæmt reikn-
ingi og 13 kr. — þrettán krón-
ur — að auki fyrir hverja ferð.
Sennilega hefir liann átt að fá
frítt fæði að auki hjá Th. Th., er
hann liéldi kyrru fyrir á Isa-
firði á milli ferða.
Hann hóf svo ferðirnar eitt-
Jivað um veturnætur, og allt
gekk vonum framar og vand-
ræðalaust fram á þorra. Jens
reyndist i alla staði hinn ötul-
asti og áreiðanlegasti.
1 annari þorraviku leggur
Jens af stað frá Isafirði í póst-
ferð og tveir menn með hon-
um, annar hét Sæmundur Joch-
umsson, bróðir Matthíasar
skálds og þeirra systkina. Hinn
maðurinn liét Þorsteinn, til
heimilis í Dalasýslu. Fimmtu-
daginn þriðja í þorra leggja þeir
félagaf af stað á Þorskafjarðar-
heiði, frá Bakkaseli. Segir svo
ekki meira af ferðum þeirra
fyrst um sinn.
Þegar nokkuð kom fram á
daginn, líkast til nær hádegi,
skall allt í einu á norðan heiftar
áhlaupsbylur með grimmdar-
frosti. Hélzt það allt til kvölds,
nóttina og fram á næsta dag,
þar til að liðnu hádegi. Þá rof-
aði upp, svo að nokkurn veg-
inn var fjallabjart, en hvass-
viðrið hélzt og frostharkan. .
Þá um kvöldið kom maður
sá að Þórisstöðum í Þorska-
firði, sem Sumarliði hét Krist-
jánsson, bóndi i Skógum þar
við fjörðinn. Hann hafði þá
sögu að segja, að þá um nón-
bil eður litlu síðar, hefði Jens
póstur komið að Múlakoti —
nú Múla í Þorskafirði, — og
hefði tapað mönnunum, hesti,
sleða og póstflutningi.
Hann hefði sagt, að þeir
hefðu reitt póstflutninginn á
hestinum, en haft þó með sér
léttan skíðasleða, til vonar og
vara. Nokkur ófærð hefði verið
fram Laugadalinu og upp lieið-
arbrekkurnar, en er þeir konm
ofarlega á Högnafjall, gafst
hesturinn upp; lögðu þeir þá
klyfjarnar á sleðann, og þeir
Sæmundur og Þorsteinn drógu
hann, en Jens gekk á undan og
teymdi hestinn. Þannig gekk
upp fyrir Brötluhrekku. Þá fór
að syrta að og skafa; samt pauf-
uðu þeir í áttina suður eftir
nokkra stund. Er þeir töldu sig
komna suður undir Fjölskyldu,
skall áhlaupið á svo svart, að
ekki sá út úr augunum, sem
kallað er. Jens teymdi hestinn
á undan. Allt í einu, heyrist hon-
um þeir Sæmundur hlása i lúð-
urinn, sem. var á sleðanum.
Hann sleppir þá heslinum og
hyggst að hitta mennina, en
finnur þá livergi. Þá hvggst
hann að finna hestinn, en finn-
ur hann ekki lieldur. Enda veð-
uraftökin svo, að hann réði sér
ekki. Hjarnið þarna var gler-
hart og illt að fóta sig. Þannig
hrökklaðist hann stjórnlaust
undan veðurofsanum; hvergi
var mishæð né afdrep. Þar til
allt í einu, að hann sér að sviðr-
ar fyrir ægilegri klettabrún. Þar
kemst liann í skjól eður afdrep
undir kletti, og þar skeflir yfir
hann. Þar hímir hann, það sem
eftir var dagsins, nóttina og þar
til að upp rofaði daginn eftir.
Hann skreið þá úr Iiolu sinui,
og sá, að liann var á austur-
brún Djúpadals. Þar var alls-
staðar langt um ófært að kóm-
ast ofan. Nú vissi hann, hvar
hann var staddur. IJann gengur
því austur jdir fjallið og kemur
ofan í Þorgeirsdal, og lieldur
ZSs$3í£:jlML
hann svo heim að Múlakoti.
Þar fékk hann góðar viðtökur
og aðhlynningu. ís var á firðin-
inum og var brugðið við og sent
yfir að Skógum og Sumarliði
beðinn að safna mönnum til að
Ieita þess, sem vantaði, næsta
dag, ef fært yrði veður. Sumar-
liði hóf þegar liðssöfnun, og
fékk til fararinnar auk sjálfs
sín, Jóhann Þórðarson á Ivolla-
búðum, Samúel Jónsson, HjöII-
um, og Pétur Jónsson, Þóris-
stöðum. Skyldu þeir hittast á
Hjöllum næsta morgun og
leggja upp þaðan.
Síðla þá um, kvöldið —
föstudagskvöldið — kom sendi-
maður vestan frá Djúpadal að
HjöIIum, Andrés að nafni Sig-
urðsson, og sagði þær fréttir, að
seint þá um daginn hefðu þeir
Sæmundur og Þorsteinn komið
að Djúpadal. Hefðu þeir gengið
frá sleðanum langt fram á
fjalli. Þar hefðu þeir liímt við
hann um nóttina eftir að hafa
hrakizt lengi villir vegar undan
veðurofsanum. Báðir myndú
þeir kalnir til óbóta. Þeir gengu
frá sleðanum, þar sem þeir
höfðu látið fyrirberast um nótt-
ina. — Andrés sagðist búast við,
eftir frásögn og lýsingu Sæ-
mundar, að sleðans myndi vera
að leita nálægt svo nefndu
„Hrútafelli“. Það er austur og
fram af Djúpadalsdrögum. —
Báðir voru mennirnir kalnir til
örkumla, Sæmundur þó meira.
Enn var ekkert vitað um
hestinn, fjórðu lífsveruna, sem
var með í ferðinni.
Ráðgert var um kvöldið, að
Andrés legði upp frá Djúpadal
næsta morgun og annar maður
með honum, sem Einar hét Jó-
hannsson frá Barmi í Djúpa-
firði. Hinir fjórir skyldu leggja
upp frá Hjöllum.
Næsta morgun fóru þeir f jór-
ir frá Hjöllum, svo sem ráð-
gert var. Sumarliði réð ferð-
inni. Þeir gengu fram Þorgeirs-
dal og upp með svonefndu Sel-
gili, sem er framarlega í daln-
um og þar upp á f jallið, sem er
milli Þorgeirsdals og Djúpa-
dals, og stefndu norður til
heiðarinnar. Þeir höfðu með
sér töðuvisk i poka og stóran
vel beittan hníf. Töðuna til að
næra með hestinn, fyndu þeir
liann lifandi og svo hressan, að
hann gæti etið, en hnífinn til að
stytta með þjáningar lians,
fyndu þeir liann með lífi, en
ósjálfbjarga. Þegar norður kom
á fjallið, segir Sumarliði: „Við
skulum ganga upp á „Ruglandi-
borg“, piltar, þaðan blasir öll
flatneskjan við, frá Reibols-
fjöllum austur að Fjölskyldu.“
„Ruglandiborg“ er há kletta-
horg austnorður af Djúpadals-
drögum. — Þeir gerðu svo.
Skyggni var þá gott, en hríðar-
mökkur var á lofti til norðurs
að sjá. Færi var hið bezta. Rifa-
lijarn yfir allt, og óvíða sást
steinn upp úr snjóbreiðunni.
Þegar þeir höfðu litazt um af
Borginni, segir einn þeirra:
„Ætli að litli, svarti depillinn
þarna norður frá sé nú ekld
hesturinn.“ — „Það er ekki
gott að vita,“ sögðu hinir. -—-
„Það getur verið steinn.“ — „Jú
mér sýndist það hvika. Eg vil
halda í áttina þangað.“
Alríkislögreglan ameríska — G-niennirnir — gætir þess vel, að sér fari ekki aftur í skotfimi.
Á myndinni sjást þeir æfa sig að næturlagi. Bjarminn á myndinni og Ijósrákirnar stafa frá
svonefndum „tracer“-kúlum. Þær eru fylltar fosfóri, sem lýsir að næturlagi, og sést af því,
hvort kúlan hæfir markið, en að degi til sést það af reyknum, sem leggur frá kúlunni. —