Vísir Sunnudagsblað - 17.08.1941, Blaðsíða 3
VÍSIR SUNNUDAGSBLAÐ
semi, svo margt hafði hún um
að skrifa. En sagan lýsir Soffiu
svo vei, að erfitt er að efast um
sannleiksgildi liennar. Hún er
eins og spegilmynd af Soffiu
litlu, eins og hún var þá, og
næsta lík Katrínu miklu, eins
og hún síðar varð. Sagan sýnir
löngun hennar til þess að gera
öðrum til geðs og vinna liylli
þeirra. Þeirri aðferð heitti liún
einmilt til þess að tryggja að-
stöðu sína í hinu nýja rússneska
heimkynni sínu. Sagan sýnir
líka Iiyggindi hennar og löngun
til að vita það rétta, ennfremur
hæfileikann til þess að liæna
menn að sér og hafa gagn af
þeim. Sé sagan ósönn, er hún
skyn^amlegur skáldskapur og
vel til fundin. Hafi þetta ekki
gerzt í Riga 7. febrúar 1744, þá
hlýtur það að hafa gerzt litlu
síðar og margt annað þessu líkt:
★
Jóhanna Elísabet og dóttir
hennar komu til Riga í illa
fjöðruðum og óþéttum vagni.
Þær urðu að verjast höfuðkulda
með þvi að dúða sig í ullarsjöl-
um, en á fótum gátu þær ekki
varizt kuldabólgu. Frá Riga
fóru þær sveipaðar í dýrum loð-
feldum. Það var fyrsta gjöf
Elísabetar drottningar. Og nú
óku þær í drottningarsleðan-
um, dúðaðar í dýnum og silki-
ábreiðum. Sleðann drógu tíu
fjörugir gæðingar. Fylgdarlið-
ið var glæsilegt og fjölmennt,
fjöldi sleða með háttsettum
herforingjum, höfðingjum og
sendinefndum af ýmsu tagi.
hópur af riðandi liðsforingjum
fylgdi einnig drottningarsleðan-
um. En hann var svo stór og
rúmgóður og vel gerður, að
hægt var að sofa í honum um
nætur. Ferðinni var því hægt
að halda áfram með þrefalt
meiri hraða en áður. Or sleð-
arium þurftu _þær ekki að fara,
nema þegar matazt var, eða
skipt um hesta. Eftir aðeins
þriggja daga ferð voru þær
komnar til Pétursborgar.
Þar var ráðgert að halda
kyrru fyrir í nokkra daga, svo
að þær mæðgur fengju tíma til
a'ð hagræða klæðaburði sínum
eftir rússneskri tízku. Svo var
reyndar sagt af eintómri kurt-
eisi. Elísabet drottning gekk
rikt eftir því, #að hirðfólk lienn-
ar væri skrautlega búið, og
henni var það vel kunnugt, að
þessir þýzku gestir hennar
myndu ekki í þeim, efnum jafn-
ast á við hirðmeyjar hennar af
lægstu stigum. Þess vegna hafði
hún séð svo um, að allt, sem
þær vanhagaði um i heiman-
búnaði sínum, yrði við höndina
í Péturshorg. Það gérði hún á
sinn kostnað. Sjálf var húni far-
in frá Pétursborg til Moskva á-
samt mestallri hirðinni, liöfð-
ingjunum og heldra fólkinu. Á
Iiverju ári flutti liirðin sig fram
og aftur milli Pétursborgar og
Mloskva. Ef það er rétt, sem
samtíðarheimildir segja, var
það hvorki meira né minna en
hundrað þúsund manns, sem
tók þátt í flutningum þessum.
Samt sem áður var nóg af tignu
fólki eftir í vetrarhöllinni í Pét-
ursborg til þess að taka með
viðhöfn á móti útlendu gestun-
um. Jóhanna Elísabet telur, að
þar hafi verið um þúsund
manns. Fjórar hirðmeyjar
voru skildar eftir til þess að
veita mæðgunum þjónustu sína.
í bréfi til drottningarinnar
þakkar Jóhanna Elísabet lienni
og lofar hana hástöfum fyrir
allar þær óumræðilegu velgerð-
‘ir, sem hún hafi orðið aðnjót-
andi. Hún lofar að lialda áfram
ferðinni eftir tvo daga, svo að
hún verði komin til Moskva á
afmælisdegi stórfurstans, ní-
unda febrúar eftir rússnesku
Þannig er þessi heimur.
Ey sé hana oft við mitt síðdegisrölt,
svartklædda, hægláta ganga.
Með útbrunnar varir, andlitið fölt
og eldrúnir skornar á vanga.
Það er ótti í svipnum og augunum kvik
og uggur að framkvæma sporið.
Hennar líf er ei annað en lömun og hik,
litverpt um sólfagurl vorið.
' v >
Það er tími og eilífð sem togast um bráð,
um takmark þarf enginn að spyrja.
Hún er aflvana sál, sem er óttanum háð,
og aldrei fékk líf sitt að byrja.
Hún horfir á lífið og hatar það afl,
sem lá hulið í forlaga reyknum.
En . .. frá byrjun lil enda skal tefla hvert tafl
þótt að tapist í byrjunarleiknum.
S t o r m u r.
• tímatali. En á dóttur sína minn-
ist hún ekki einu orði.
Meðal þeirra, sem eftir höfðu
orðið í Pétursborg, var prúss-
HÉRNA HITTI HANN. — Joe Louis barðist fyrir nokkuru
við Buddle Baer, bróður Max Baer og sigraði hann í 7. lotu.
Joe slapp þó ekki ómeiddur, því að Buddie sló harin niður í
fyrstu lotu. Hlaut Joe þá skrámuna, sem plástur hefir verið
lagður yfir, eins og myndin sýnir, og er það í fvrsta skipti, sem
Joe særist i bardaga.
neski sendiherrann Mardefeld
og franski sendiherran Chétar-
die, einmitt þeir tveir menn, er
Friðrik annar hafði beðið Jó-
hönnu Elísabet að ráðgast við.
Vafalaust höfðu þeir frestað
brottför sinni til þess að geta
fyrstir manna borið saman ráð
sín við bandamann sinn. Enski
sendiherrann var einnig eftir i
Pétursborg, til þess að hiða á-
tekta og sjá, hverju fram yndi.
í bréfi, sem hann skrifaði til
Lundúna um þetta leyti, gat
hann þess, að þeir Mardefeld og
Chétardie notuðu vel tækifærið
og sætu á sifelldum samfund-
um með Jóhönnu Elísabet.
Hún gat því tekið samstund-
is til óspilltra málanna með
stjórnmálaerindi sin. Hún sat á
leynifundum með Mardefeld og
Chétardie og fékk þar fljótt að
vita I\ið sama og Friðrik annar
hafði sagt henni. Bestushjev
hafði orðið æfareiður, þegar
Soffía af Zerbot var valin
drottningarefni. Hann hafði
komizt svo að orði: „Stórfurst-
inn á að kvænast án vitundar
og vilja olckar Stór-Rússanna,
en það er ekki víst, að þeim
verði kápan úr því klæðinu.“
Þar með átti hann við, að hann
ætlaði sér að láta kirkjuþingið
mótmæla ráðahagnum vegna
skyldleika stórfurstans og Soff-
iu. En þessum tálma hafði
drottningin þegar rutt úr vegi,
eftir þvi sem sendilierrarnir
sögðu.
„Finst þér það ekki undra-
vert, að allt er liér nákvæm-
lega eins og konungurinn okk-
ar sagði mér i Berlín?“ segir
hún í bréfi til manns síns.
Reyndar var þetta ekki svo und-