Vísir Sunnudagsblað - 31.08.1941, Síða 1

Rásilandileiðangnr
fyrir 139 árnm. »aðstoð«
Þegar Napoleon fór herför sína til Rússlands ár-
ið 1812 ritaði hann drottningu sinni, Marie Louise,
f jölda bréfa og voru þau send með hraðboða til
hennar. Þessi bréf eru enn til og eru geymd sem
gersemar miklar, eins og gefur að skilja. Bréfin
hafa komið út á forlagi Hutchinsons í London og
með hliðsjón af þeim — og þannig með aðstoð
Napoleons sjálfs — er grein þessi samin.
þeirra, en sært e'ða tekið til
fanga þrisvar fleiri en það.
Heilsa min er góð, en hitinn er
afarmikill. Mér gengur vel.
Schwarzenberg hefir sigrað
Rússa 550 mílur héðan.
Siðan er lialdið áfram og
hrátt er komið til Dorogohuzh
við Dnieprfljót. Þaðan ritar
Napoleon á þessa leið:
Xapóleon
Bouaparte.
snotri horg, þar sem eru 30
kirkjur, 15.000 íbúar og margar
verzlanir. sem selja brennivin
og annað, sem hernum er nauð-
synlegt. Það hefir rignt dálítið,
en það hefir lireinsað loftið af
rvkinu og gert það svalara.
Her Napoleons fór yfir Nie-
menfljót 24. júní. Hann var
mjög fjölmennur, en isagnarit-
arar eru ekki á eitt sáttir um,
liversu margir menn liafi verið
í honum. Segja sumir 680.000,
en aðrir 450.000. Það eina, sem
allir sagnaritarar eru sanunála
um, er að í liernum var óvenju-
lega mikið riddaralið, eða
fimmti hluti alls liðsins.
Þegar Frakkar fóru frá Kovno
og Grodno, voru herir Rússa
skiptir. Einn rússneskur lier
undir stjórn Barclay de Trollv
— 127.000 manna — var um-
%
liverfis Vilna. Annar lier, sem í
voru 60.000 menn, var undir
stjórn Ragratioiijfursta^ en hann
var í Luzk og þvi Pripetmýr-
arnar á milli.
Napoleon tók það ráð, að
lialda til Vilná til að hindra
sameiningu herja Rússa. Tolly
liörfaði undan, en Frakkar
liéldu inn í Vilna fjórða
dag herferðarinnar, 28. júni.
Þar tafðist Napoleon til 16.
júlí, þvi að flutningakerfi
iians iiafði ekki revnzt vandan-
um vaxið. Það gaf rússnesku
herjunum tækifæri til þess að
taka liöndum saman við Smo-
lensk.
Rússar forðuðust hardaga
fyrstu vilcur ófriðarins, en samt
missti Napoleon margt manna.
Sumarhitinn hugaði marga
menn og liesta. Ryk, hitar og
þurrkar orsökuðu faraldur af
blóðkreppusótt. Hið bajerska
stórfylki Saint Cyrs missti
800—-900 nienn á dag. Hestarnir
átu grænt og óþroskað korn, en
fengu af því magaveiki, sem var
svo skæð, að hún drap þriðjung
allra hesla hersins.
Við Smolensk veittu Rússar
nokkuð viðnám, en þégar búið
var að sigrast á því og Frakkar
búnir að taka borgina, ritaði
Napoleon þetta hréf lil drottn-
ingar sinnar.
Smolensk, 18. ág. 1812.
Eg kom i morgun til Smo-
lensk. Eg náði horginni af
Rússum, er eg hafði fellt 3000
Dorogohuzh, 25. ág.
Eg var á ferðalagi allan dag-
inn í gær. Eg hefi flutt aðal-
stöðvarnar mínar liingað, f jand-
mennirnir liafa ekki beðið
komu minnar og forverðir mín-
ir eru 100 mílur frá Moskva ....
Þ. 29. ágúst komst liann :il
Wjasma og þar tókst Frökkum
lolcs að fá birgðir þær, sem þeir
þörfnuðust svo mjög, enda þótt
Rússar hefði brennt brýrnar og
nokkurn hluta horgarinnar.
Wjasma, 30. ág.
.... Eg er staddur í heldur
Napoleon lítur út yfir Moskva frá Kreml. — Hann taldi þurfa 20.000
manna til að halda borginni, en hann hafði ekki ráiS á aS missa svo
mikið liS, er hann hélt heimleiöis.
Þ. 3. september námu for-
varðasveitir Frakka staðar á
liægri bakka Kalatscha-fljóts,
andspænis Rorodino. Rússar
ætluðu að veita þar síðustu
mótspyrnuna áður en Moskva
félli í hendur innrásarhernum.
Þenna dag sendi Napoleon svo-
hljóðandi hréf:
Gat, 3. sept.
.... Eg legg af stað áleiðis til
Moskva í kveld. Það er komið
haust. Það er sama veðrið og
þegar við fluttum til Fontaine-
hleau. Kornhlöðurnar eru full-
ar, jörðin alþakin grænmeti og
fyrir hragðið liður hernum á-
gætlega, en það er aðalatriðið.
Mér gengur vel og heilsan er i
lagi .
Tveim dögum síðar gaf Napo-
leon út tilkynningu til hers síns
og var hún svohljóðandi:
Tilkynning 5. sept.:
Liðhlaupar, fangar og íhúarn-
ir eru sammála um að í Moskva
og rússneska hernum sé hver
liöndin upp á móti annari, en
lierinn hefir heðið mikið tjón.
Sumir hershöfðingjanna liafa
verið settir af. Rarclay de Tolly,
liershöfðingi, er ásakaður fyrir
að hafa látið sigra her sinn í
smáhópum.
Aðfaranótt sjöunda septem-
bers fyllcti Napoleon liði sínu
hjá Rqrodino. Áður en áhlaupið