Vísir Sunnudagsblað - 31.08.1941, Blaðsíða 3

VlSffi SUNNUDAGSBLAÐ
3
ekki samræmst fyrirætlunum
mínum. Veðrið er mjög gott.
Það er mistur frá því
sngnnna á morgnana, þangað til
kl. 2 á daginn, þá fer sólin að
skína mjög hlýtt. Á kvöldin er
bjart tunglskin til miðnættis.
Svona veður höfum við ekki
fengið áður.....
Napoleon ætlaði aðra leið til
baka — sunnar en hann liafði
komið, en við Malo-Jaroslavetz
neyddu Rússar hann til þess að
fara gömlu leiðina. Við það
urðu Frakkar að fara um hér-
uð þar sem allt var í eyði —
sviðin jörð —• en á næstu grös-
um voru kósakkar og hændur,
sem drápu hvern, sein heltist úr
lestinni.
Frakkar fóru um vígvöllinn
við Borodino. Þar gæddu úlfa-
hópar sér á því af valnum, sem
þeir voru ekki búnir með áður,
þvi að enginn liafði liirt um að
láta grafa líkin. Þegar komið
var fram lijá Borodino varð
undanhaldið alveg skipulags-
laust. Napoleon gafst þó tími til
ritstarfa....
f
Wjasma, 1. nóv.
Þú munt sjá af dagsetningu
bréfsins, að eg nálgast Pólland,
en þar ætla eg að hafa vetur-
setu.....Veðrið er ágætt, 3—4
stiga frost og ágætt sólskin.
Heilsa mín er í hezta lagi, mér
gengur vel......
Napoleon reið ekki lengur á
liestbaki. Stundum ók liann í
vagni, en oftast gekk hann með
mönnum sínum, með staf í
liendi, klæddur í skinnfóðraðan
jakka og með astrakan-húfu á
höfði.
7. nóv.. kl. 11 árd.
.... Þú sérð að eg nálgast
óðum. Á morgun verð eg kom-
inn til Smolenslc og þar með
hundruðum mílna nær París.
Fannkomur virðast vera yfir-
vofandi......
Þann 9. nóvemher kom Na-
poleon til Smolensk. Þar var
ægilegt ástand. Borgin var full
af þúsundum særðra og sjúkra.
Allar hirgðir voru á þrotum.
Tveir rússneskir herir flýttu sér
fram fyrir Frakka í því skyni
að koma í veg fyrir frekara
undanhald og því varð að liafa
hraðan á.
Þ. 14. nóvember fór keisarinn
frá Smolensk. Horfur voru
slæmar, en liann minntist elcki
á það í bréfum sínum til drottn-
ingarinnar. Sama dag fór snjón-
um að kyngja niður og þá fóru
liermennirnir að finna kuldann
fyrir alvöru.
Rússar komust yfir bréf frá
einum liershöfðingjanna til Na-
poleons, þar sem segir að á ein-
um degi liafi 400 hestar drepist
og á þrem dögum liafi herdeild-
in misst tvo þriðju liluta stór-
skotaliðssveitar sinnar, Þrátt
fyrir þetta þorði Kutusoff ekki
að leggja til úrslitaorustu við
Napoleon, svo mikil ógn stóð
honum af lierstjórnarhæfileik-
um lians.
Þegar herinn var í Orcha, 19.
nóvember, gaf Napoleon út svo-
hljóðandi tilkynningu:
Margir félagar ykkar hafa
hlaupizt undan merkjum og
fara einir sér, en með því svíkja
menn skyldur sínar, og lieiður
og öryggi liersins. Slík óregla
verður að hætta.......Þeir, sem
brjóta af sér, verða handteknir
og verður stórlega i’efsað.
En svo var komið að Bere-
sína, þverá Dnieper-fljóts. Á
vestri bakka árinnar var Tsclii-
tschagoff, aðmíráll, með her
manns. — Á liægri lilið stafaði
Frökkum liætta af öðrum rúss-
neskum her, sem kom að norð-
an, eftir vinstri (eystri) bakka
Beresina-ár. Að baki var þriðji
herinn.
Eina leiðin til undankomu var
jTir eina brú, sem var í Borisov.
En Rússum tókst að breniia þá
brú. Leifum frailska liersins
tókst þó að komast yfir ána á
vaði nokkuru neðar. Orusta stóð
við Beresina í tvo daga og varði
Ney, marskálkur, undanhaldið
af annálaðri hreysti. Varði
hann undanlialdið næstum 900
km. leið, allt vestur að Niemen.
Napoleon svaf í lcofa einum
aðfaranótt þ. 28. nóv., en þá um
morguninn liófst orustan með
áhlaupi Rússa. En Napoleon lét
á engu hera í bréfi sínu.
Zemlin, 28. nóv.
Ég veit að 15 hraðboðar bíða
eftir mér þrjár dagleiðir héðan.
Þar fæ eg 15 bréf frá þér. Eg er
mjög hnugginn yfir þeim á-
hýggjum, sem þú munt hafa
vegna þess, að þú fréttir eklci
frá mér svo marga daga, en eg
veit að við óvenjuleg tækifæri
verð eg að treysta hugrekki
þínu og viljaþreki. Eg er við
beztu heilsu, en veðrið er bæði
kalt og illt.
Þegar komið var yfir Bere-
sina var engin regla á liðinu
nema lífverðinum. Mennirnir
voru ekkert annað en skinin
beinin og sulturinn var að æra
þá. Sumir voru orðnir blindir
eða mállausir vegna kuldans.
Napoleon gekk við lilið þeirra
í löngum pólskum skinnfrakka
og studdist við sterklegan staf.
Hann lét eitt yfir sig og menn
sína ganga, svaf á bersvæði og
át það sama og þeir — súpu af
hrossakjöti, þykkta með mjöli.
Illia, 1. des.
Eg vona að hraðboðarnir
tuttugu, sem ekki liafa enn sézt,
komi fram á morgun og þá mun
eg fá langþráðar fréttir af þér.
Eg sendi þetta með liraðboða,
sem á að flýta sér sérstaklega
mikið. Mjög mikill kuldi er í
veðrinu, eg er við beztu lieilsip
Áfram liélt þessi tötrum
klæddi keisaralegi her, en kós-
akkar gerðu í sífellu árásir á
liann. Sérstakur lífvörður lceis-
arans var myndaður. I lionum
voru fjórar sveitir og riðu-þær
síðustu hestunum, sem eftir
Yoru. Höfuðsmenn sveitanna
voru hershöfðingjar og undir-
foringjarnir voru ofurstar.
Éftir því sem her Napoleons
týndi tölunni urðu Rússar djarf-
ari. Rússneski yfirhershöfðing-
inn gaf þá út skipun þá, sem
síðan er fræg orðin — að færa
ætti fyrir sig alla fanga, er væri
minna en meðalmeim á hæð.
„Hann (Napoleon) er lágvax-
inn, þrekinn, fölleitur, liefir
stuttan, digran háls og svart
hár.“ Svo hljóðaði lýsingin á
fanganum, sem Rússar vildu ná.
En liann varð ekki handsamað-
ur.
í hyi’jun desemher var frostið
meira en 30 stig og þeir, sem
enn tórðu, hlóðu utan á sig föt-
um þeirra, sem dóu og sumir
fóru jafnvel í kvennaflíkur.
Smorgonje, 5. des.
Það veldur mér miklum á-
hyggjum, að þú skulir þurfa að
óttast um mig, en það mun lag-
ast eftir hálfan mánuð. En lieilsa
mín hefir aldrei verið betri. Þú
niunt liafa fregnað, að rás við-
burðanna hefir (ekki?) gengið
mér alveg í vil, en rétt sem
stendur gengur það ekki sem
verst. Hörkukuldi er í veðrinu.
Þennan sama dag kallaði Na-
poleon foringja sína á fund og
tjáði þeim, að liann hafði falið
konunginum af Neapel — Murat
— stjórn liðsins. 1 hernum voru
þá aðeins 5000 manns eftir.
Sömu nóttina fór liann og liélt
til Parísar. Hann lét engan vita,
að liann væri á ferð og fór um
Vilna, Varsjá, Dresden, Leip-
zig og Mainz. Kom hann til Par-
ísar aðfaranótt þess 19. desem-
ber., Hafði hann þá verið fjar-
veraridi í sjö mánuði.
Af liernum, sem fór yfir
Niemen í júní, er áætlað að
250.00 hafi beðið bana, 100.000
verið teknir til fanga og enn
aðrir 100.000 týnzt — orðið við-
skila við félaga sina á undan-
lialdinu.
St. Helena, 1815.
Eg liafði farið til þess að herj-
ast við vopnaða menn, en ekki
reiða náttúruna. Eg sigraði heri
þeirra. En eg gat ekki sigrazt
á eldi, frosti og dauða. Forlögin
háru mig ofurliði.
Meðfram öllum ströndum Bretlands eru stórar fallhyssur, sem
eiga að verja landið fyrir innrás. — Myndin er af 30 cm. fall-
byssu, sem skýtur kúlum er vega þriðjung úr smálest.