Vísir Sunnudagsblað - 07.09.1941, Blaðsíða 6

6
VÍSIR SUNNUDAGSBLAÐ
Hrakningat' pó§t§in§
á Þor§kafjarðarheiði
í sunnudagsblaði „Visis“ 20.
júlí siðastliðinn er grein eftir
Pétur Jónsson á Sfökkuni, sem
hann kallar „Hestur á jökul-
hjarni".
Greinin er heldur vcl rituð,
og gefur skýra og góða hug-
mvnd um landslagið á leiðinni
milli ísafjarðarins og Þorska-
fjarðar, sérstaklega yfir Þorska-
fjarðarheiðiiia, er var alfaraveg-
ur á öldinni sem leið.
í þessum kafla greinarinnar
er prentvilla, Laugardalur fyrir
Langidalur.
Frásögn Pélurs um leitina
tel eg enga ástæðu til að rengja,
því hann tók sjálfur þált í
henni.
Sama má segja um klæðnað
póstsins, því vel má vera að
Pétur hafi einmitt sjálfur verið
sá, sem g?.f honum sérstaklega
gætur.
í sambandi við hestinn má
þó benda á, að það hefir eflaust
verið honum til skjóls, að reið-
ingurinn var undir kviði lians
og hann af því þolað kuldann
betur en ella.
En það er til önnur frásögn
um þennan atburð er stendur í
ísaf jarðarblaðinu „Þjóðvjlj-
inn“, fimmtudaginn 28. febrú-
ar 1889 á þessa leið:
Pósturinn hreppti á síðustu
suðurleið versta veður á Þorska-
fjarðarheiði.
Hann lagði upp frá Bakkaseli
í Langadal litlu eftir dagmál 7.
þ. m. í tvísýnu útliti, en bónd-
inn i Bakkaseli Iiugði þó slark-
fært heiðarveður.
En þegar pósturinn og félag-
ar hans, Sæmundur Jochums-
son, húsmaður á Isafirði og
Benedikt nokkur Jónsson voru
komnir upp i heiðarbrekkurn-
ar, breyttist það úr útsunnan
drífu í aftaka norðangarð mcð
grimmdarfrosti. A HðgnafjaJli
rofaði þó ögn lil aftur, svo þeir
félagar afréðu að lialda áfram
ferðinni, en er á lcið daginn,
herti veðrið æ meir. Póstur
villtist frá félögum sinum, og
um nóttina lágu þeir allir úti á
lieiðinni — grófu sig í fönn.
Daginn eftir, 8. ]>. m., var
veður lijartara og komst póst-
ur þá að jöfnu báðu, liádegis og
nóns, að Múlakoti i Þorskafirði,
og i sama mund komust félagar
hans að Djúpadal. Pósl bafði
kalið lítillega á þumalfingri, en
Sæmundur Jochumsson var
mjög kalinn á fótum og nokk-
uð á höndum, svo að hann var
þegar flullur undir læknis um-
sjá, og búizt við að liann ekki
slvppi örkumlaláus.
Póstur fullyrðir, að licfði
sælutiúsið á Þorskafjarðarheiði
slaðið uppi, mundi þeim félög-
um liafa tekizt að þramma
þangað í hríðinni.“
Blaðið endar greinina með
þeirri von, að sæluhúsið verði
hið bráðasta endurreist. —
Benedikt Jónsson var mörg
ár vinnumaðuríHjarðarholti hjá
foreldrum mínum og þaulvan-
ui- ferðamaður. Minnist eg lians
er hann var fylgdarmaður
minn í heimaskóla á Breiðabóls-
stað á Skógarströnd og að Und-
irfelli í Yatrisdal. Fjdgdi hann
mér Iiaust og vor gangandi til
og frá þessum stöðum með sér-
stakri fyrirhyggju og aðgætni,
en ferðalög þessi voru ærið
erfið vegna hinna miklu illviðra
og fannalaga, sem ýmsir munu
kannast við að verið hafi á ár-
unum 1880—81 og 81—82.
Hann var síðar fýlgdarmaður
systra minna á leið til Ytri-
Eyjarskólans og sem sagt ferða-
maður heimilisins um margra
ára skeið og ætíð binn farsæl-
asti, enda ratviss með afbrigð-
um. Öll þau störf, sem honum
voru falin á heimilinU rækli
hann með einstakri trúmennsku
og dyggð og er mér sérstaklega
minnisstætt hve hirðusamur og
nákvæmur hann var við allan
búpening; liefi eg aldrei vitað
kýr eins vel hirtar og vel með
farnar eins og í fjósinu í Hjarð-
arholti í hans líð. Líkt mátti
segja um önnur verk hans. Hann
var mjög verklaginn og vefari
hinn bezti, enda stundaði hann
vefnað i Ólafsdal bjá þeim
lijónum Torfa skólastóra og frú
Guðlaugu í 5 vetur samfleytt
síðustu æviárin. Kom með
þorra og fór um sumarmálin
óf 5—600 álnir af allskonar
vefnaði hvert ár. Það var þvi
ekki nema eðlilegt að Jens póst-
ur fengi einmitt þennan mann
sér til aðstoðar í miðsvetrarferð-
ina, og að hann tryði lionum
fyrir sleðanum og póstflutning-
um, enda er sjáanlegt á frá-
sögninni, hve annt Benedikt
hefir verið Um póstinn, þar sem
þeir hröktust með hann alla
nóttina og yfirgáfu hann fyrst
á næsta degi er veðrið hélzt ó-
breytt. En að þeir gátu sagt
nokkurnveginn til hans sýnir,
að þeir hafa ekki verið villtir.
Um Benedikt veit eg með
sanni, að hann fvlgdist með
póstinum suður að Ásgarði, þvi
eg hef nýlega talað við mann-
inn, sem sendur var frá Hjarð-
arholti inn að Ásgarði til að
sækja hann.
I Hjarðarholli dvaldist Bene-
dikt meðan kalsárin voru gædd.
Reyndist þá að hann var kal-
inn á jörkunum, en elcki hef eg
heyrt þess getið að hann hafi
misst bein úr fótunum.
Benedikt mun hafa verið bú-
inn til fótanna eins og þá var
vant i Dölum. Fyrst voru hafð-
ir svellþæfðir þelsokkar og þar
næst háleystar úr góðri ull, en
yztir brugnir snjósokkar úr
grófu bandi með togi er náðu
uppfyrir lméð og festir með
linda, er vafinn var fyrir neðan
linéð, og fóðraðir illeppar í
leðurskónum. Karlmenn voru
ofl í þrennu eða fernu þegar
frosthörkuriiar voru mestar.
Foreldrar Benedikts voru
bjónin Jón Pétursson og Þor-
björg Hannesdóttir frá Tungu í
Hörðudal. Móðir hennar var
Guðný Jónsdóttir, systir Krist-
inar móður Guðríðar seinni
konu Jóns bónda Markússonar
á Spágilsstöðum, en þær voru
dætur Jóns hreppsstjóra og
sáttasemjara á Gautastöðum er
drukknaði 1807. Jón hrepp-
stjóri vfir somir Þorsteins i
Tungu Jónssonar, s. st. Sigurðs-
sonar i Hlíð, Þorsteinssonar s.
st. Sigurðssonar hins fj'rra s.
st„ Þorsteinssonar prests á
Breiðabólsstað á Skógarströnd
Oddssonar 1564 til 1602. En
móðir Jóns yngra í Tungu og
kona Jóns Þorsteinssonar i
Hlíð var Guðlaug Pálmadóttir
lögréttumanns á Breiðabólsstað
í Sökkólfsdal og Ragnheiðar
Eggertsdóttur frá Snóksdal,
Hannessonar s. st. Björnssonar
s. st. er drukknaði 1615 en
Björn var sonur Þórunnar
Daðadóttur Guðmundssonar í
Snáksdal. Pálmi lögréttumaður
var sonur Hinriks sýslumanns
að Innrahólmi, er andaðist
1638, Gíslasonar og Ingibjargar
Ániadóttur Gíslasonar sýslu-
manns á Hlíðarenda, og er sú

Þessi stórbrotna mynd sýnir þýzka farþegaskipið „Columbus“ í björtu báli, eftir að skipshöfn-
in hafði kveikt í því til þess að koma í veg fyrir, að Englendingar hefðu not af því.