Vísir Sunnudagsblað - 12.10.1941, Blaðsíða 4

4
VlSIR SUNNUDAGSBLAÐ
Óskar Þórðarson írá Haga:
ASDIS
„Nei,“ æpti Hlick.
Hann var orðinn sótrauður í
í framan og litlu, bláu augun
kipruðust saman. Hann óð fram
og sópaði þeim frá, er fyrir
voru og'er liann kom að unn-
ustanum,þreif hann þéttingsfast
í öxl lians. Unnustinn reiddi
upp hnefann, en Hlick greip um
úlnlið hans trauslu taki og
sveiflaði honum í hálfhring eins
og fisléttum strák, og var þó
pilturinn allþreklegur, og dró
hann því næst á hrott með séf’
spölkorn frá stúlkunni.
„Það er nóg komið,“ sagði
Hlick. „Eg ætla ekki að horfa
upp á það, að þú misþyrmir
stúlkunni frekara, skilurðu
það? Og það þótt eg komist í
hann krappan sjálfur.“
En það var óþarft fyrir Hlick
að lialda neinar ræður um þetta.
Pilturinn skildi ekki orð af því,
sem hann sagði, en vel var hon-
um ljóst hvað Hliclc var í hug.
Pilturinn hafði lyppast niður
við þessi myndai’legu afslcipti
Hlicks af þessu einkamáli hans
og var orðinn skömmustu-
legur.
Hliclc sleppti nú takinu og
klappaði á öxl hans. Héldum
við nú á brott um leið og hóp-
urinn dreifðist, en það sáum
við seinast til unnustunnar, að
stúlka sú, sem leitað hafði til
okkar stumraði yfir lienni og
leiddi liana á hrott.
„Þú skalt sanna það, að þau
jafna þetta sín á milli,“ sagði
Hlick.
„Það er sannarlega heitt í
þeim blóðið.“
„Það hleypur æsing í það
hvað lítið sem út af ber og þá
lætur það eins og það sé vit-
laust, en eftir dálilla stund ætl-j*
ar það að eta hvað annað — egUí
þekki þetta suðræna fólk.“
Á friöartímuiu var þaö aðeins
eitt, sem amaöi aö gistihúsi einu í
London — gestunum hætti til aS
stela boröbúnaöinum, svo að leyni-
lögreglumanni var bætt viö starfs-'
liöiö. Meö ófriöinum fóru þessir
þjófnaöir mjög minnkandi. Fyrir
n.okkrur var framinn fyrsti þjófn-
aðurinn um þriggja mánaöa tíma.
Hatti leynilögreglumannsins var
stoliö.
í krukku einni, sem geymd er í
Englandsbanka, er aska Nikulásar
2. Rússakeisara og allrar fjöl-
skyldu hans, sem myrt var af
bolsivikkum í Jekaterinenburg 16.
júli 1918. Sá, sem segist hafa
smyglaö þeim út úr Rússlandi og
komið þeim til Englands, er Pierre
Janin, franskur hershöfðingi, sem
yar í Rússlandi 1918.
•
Hún hét Ásdís. Ljóshærð var
hún og björt á svip, kvenlega
vaxin og kvik í hreyfingum.
Frá litla kotbænum með grasi-
vaxna þakið og mislita stafninn,
þar sem mosinn óx i rifum og
sprUngum, lágu spor hennar út
í lífið....Þaðan, sem foreldr-
ar hennar háðu stríð sitt fyrir
lífinu, þolinmóð og sístritandi
og til heimkynna fyrirfólks
sveitarinnar, lireppstjóraekkj-
unnar í Holti.
Það var sunnudagur fyrri-
lduta vetrar, jörðin þakin
þunnri snjóhulu, norðlægur
andvari og dálítið frost. 1 rökk-
urbyrjun kom Ásdís að Holti,
lieit eftir gönguna, þrátt fyrir
kuldann úti, hálffeimin og með
pjönkur sinar undir hendinni i
dálítilli léreftsdulu.
Hún hafði aldrei farið úr for-
eldrahúsum fyrr og aleigan
hennar, auk fatnaðar af skorn-
um skammti, var vinnuþol og
örugg trú seytján ára gamallar
stúlku á framlíðina og þá óvissu,
sem liún hafði að færa, en sem,
við bjartsvni æskunnar, urðu
hamingjustundir og sólskins-
dagar.
Ásdís var ráðin að Holti sem
lijálparstúlka við eldhússtörf,
til óákveðins tíma.
Þvi var livislað, einkum með-
al kvenfólksins í sveitinni, live
lítillæti frúarinnar í Holti væri
mikið og henni var jafnvel lagt
út til lasts það óvandlæti að
laka á heimili sitt fátækustu og
ómenntuðustu stúlkuna i allri
sveitinni. En svo voru aðrir er
töldu það góðvilja hennar, sem
sýndi betur en orð, hjálpsemi
við þá, sem voru minnimáttar
og lágt setlir í þjóðfélaginu.
Og liinir sanngjörnustu spáðu
góðu um framtíð'Ásdisar undir
vernd ekkjunnar í Holti, þvi
heimilið var orðlagt fyrir mynd-
arskap, og reglusemi húsráð-
anda var viðbrugðið......
Koma Ásdisar að Holti hafði
sterk áhrif á hana sjálfa, sem
alizt hafði upp í fámenni og
stundum við skort. Fólkið var
fleira, en hún hafði áður vanist
og gnægtir alls. Ásdís, sem að
miklu leyti hafði notið sjálf-
ræðis um gerðir sinar, meðan
liún átti heima á heimili for-
eldra sinna, varð nú að lúta í
einu og öllu yfirstjórn húsmóð-
ur sinnar og ganga að hverju því
verki, sem lienni þólcnaðist að
kveðja hana til. Ásdís var fljót
að læra og þótt sum þeirra
starfa, sem voru henni alger ný-
ung i fyrstu eftir kornu liennar
að Holti, yrðu henni erfið til að
byrja með, stóð slikt ekki lengi.
Og hreppstjóraekkjan, sem var
glöggskygn kona, sá fljótt hvert
efni var i Ásdísi, og hún mat
hana að verðleikum, en hvorki
meir né minna. Ásdís kom sér
vel. Hin viðmótsþýðá og ó-
þvingaða glaðværð og hispurs-
leysi í framkomu öfluðu henni
nær óskiptra vinsælda meðal
heimilisfólksins.
Jana, vinnustúlkan, sem með-
al annars mjaltaði kýrnar með
fjósainanninum, var eina mann-
eskjan, sem lagði fæð á Ásdísi.
Hún varð vör þess réttláta dá-
lætis sem húsmóðirin liafði á
henni og án þess að vita sjáll’
hversvegna lienni óx það i aug-
um, reyndi liún á allan hátt að
koma sjálfri sér í mjúkinn hjá
húsmóðurinni og þoka Ásdísi til
baka. En Jana var of skynsöm
stúlka til að láta í ljós, á áber-
andi liátt öfund sína og illvilja.
í stað þess kaus hún að fara
hægt og lævíslega og vera þol-
inmóð þótt tilraunir hennar í
þessa átt misheppnuðust í
fyrstu. Hún vonaðist eftir að á-
setningur hennar lieppnaðist
með timanum.
Ef lil vill liefir liana dréymt
slóra drauiná uin ineiri völd á
þessu heimíli, og livaða fórn vár,
í hennar augum, of dýrrnæt til
að liljóta þau völd?
Karlmennirhir á heimilinU
voru þrír synir látna hreppstjór-
ans og koiiunnar, séhi nu var
ekkja lians, húsnlóðurinnar í
Holti. Fjósamaðurínn hét Síni-
011, liðlega þrítugur; fjármenn-
irnir voru tveir, Var annár Uin
fertugt og hét IíarÍ, ílinil Vái
rúmlega tvítugur og hét Sig-
urður, þar að auki var á heim-
ilinu gamall maður að nafni
Teitur, fjarskyldur látna lirepp-
stjóranum.
Elzti bróðirinn, Steingrímur,
var luttugu og eins árs. Hann
líktist föður sínum; óvenju gáf-
aður og' fjölhæfur og naut nær
ósldptrar tiltrúar ráðsettra
bænda, svo að ekki sé nú talað
um ungu stúlkurnar. í. augum
þeirra var hann sannkallað goð,
hár vexti og grannur og hafði
blá augu. Hann hafði tekið að
sér sljórn þeirra hreppsmála,
sein faðir hans liafði liaft á
hendi og stallbræður hans, eða
rétlara sagt jafnaldrar, kölluðu
hann „yfirvaldið“.
Yngri bræðurnir tveir voru,
Helgi sextán ára og Gunnar tólf
ára.
Jörðin Holt þótti erfið í
• -2 o- " r >':ir - . r
Albert Einstein, prófessor, er nú orðinn Bandavikjaþegn fyrir
nokkuru. Hér á myndinni sést hann ásamt dóUur sinni, Margot,
er þau sverja að vera góðir og dyggir borg^ran •Bandaríkjanna,