Vísir Sunnudagsblað - 15.03.1942, Blaðsíða 5

VÍSIR SUNNUDAGSBLAÐ
5
DYRASOGUR
EFTIR BERGSTEIN KRISTJÁNSSON
9. Missir.
Haustið var komið, blöðin
farin að falla af viðnum, grösin
farin að blikna, sólin að lækka á
loftinu, farfuglarnir að hópa
sig, og Siggi á Brekku hættur að
„Unga stúlkan leit upp, eins
og í leiðslu, en henni virtist lít-
ast sæmilega á mig.............
Óskiljanleg, ófyrirgefanleg létt-
úð greip mig. Eg tók mér stöðu
við lilið hennar fyrir framan
prédikunarstólinn. Presturinn
liafði hraðan á. Þernan og þrír
menn studdu hina ungu mær og
höfðu ekki hugann við annað.
Og presturinn gaf okkur saman.
Við vorum hjón.
„Kyssist svo sem venja er til,“
sögðu giftingarvottarnir.
„Konan mín leit upp, náföl,
og þegar eg beygði mig niður til
þess að kyssa hana, veinaði hún:
„Ó, það er ekki hann, það er
ekki hann!“
Og í sömu svifum hneig hún í
yfirlið.
Þeir, sem viðstaddir voru,
horfðu á mig eins og lostnir
reiðarslagi, en eg snerist á hæli
og fór út úr kirkjunni sem hrað-
ast, lienti mér upp í sleðann og
kallaði tíl ekílsíns:
„Af stað sem skjótast“.
„Guð minn góður“ sagði
María Gavrilovna, „og þér vitið
ekki hvað varð af vesalings
konunni yðar?“
„Eg veit það ekki,“ sagði
Bourmin, „né heldur veit eg
hvað þorpið lieitir, þar sem við
vorum gefin saman. Þegar þetta '
bar við hafði eg ekki meiri á-
hyggjur af þessu ódrengskapar-
bragði mínu en svo, að eg sofn-
aði áhyggjulaus í sleðanum, og
vaknaði ekki fyrr en undir
morgun, er við komum að næstu
póststöð. Þjónn minn, sem þá
var, féll í stríðinu, og eg glataði
allri von um, að hitta nokkuru
sinni aftur þá konu, sem eg lék
svo grátt. Sannarlega hefir mér
verið hegnt grimmilega“.
„Guð minn góður, guð minn
góður,“ sagði María Gavrilovna
og greip í hönd hans, „það vor-
uð þá þér — og þér þekkið mig
ekki aftur?“
Bourmin varð fölur sem nár
— og varpaði sér á kné fyrir
framan hana.
sinala ánum nema annan hvern
dag. Þá var það eitt kvöld, að
hann gekk fram með ánni i
liægðum sinum eftir ánum, að
hann sá kjóa vera þar á flögri
og loks staðnæmast lijá tjaldi,
sem sat þar á aurnum. „Sæll
vertu“, sagði kjóinn. „Komdu
sæll“, sagði tjaldurinn glaðlega,
„en hvað ógn ertu dapur og af
þér genginn, eins og þú varst
glaður og öruggur, þegar við
vorum samferða hingað til
landsins í vor“. „Ó, já“, sagði
kjóinn, „vonir mínar hafa
brugðist og eg er nú orðinn ein-
stæðingur, og ef þú vilt nú
hlusta á mig, skal eg segja þér
söguna af því, hvernig það vildi
til." Tjaldurinn kvaðst feginn
vilja heyra sögu hans og þá
mælti kjóinn á þessa leið:
„Eg vonaði, að eg eignaðist
hér stóra og fallega unga, og
var fyrirfram búinn að hugsa
mér stað fyrir hreiðrið mitt.
Þegar eg svo kom, var heiðin
farin að grænka og eg fór að búa
um mig og bjó mér til ágætt
lireiður, og eignaðist í það von
bráðar tvö egg. Allt gekk nú vel;
heiðin grænkaði dag frá degi og
var nú orðin skrúðgræn. — En
um þetta leyti fór eg að verða
var við nýjan gest, sem oft
þurfti að fara um heiðina. Það
var dálítill drenghnokki. Eg
reyndi að ógna honum og reka
hann af heiðinni, en hann var
því nærgöngulli, og loks varð eg
var við alvarlega viðleitni hjá
honum til að finna hreiðrið
mitt. Hann gekk um móann
góða stund á hverjum degi og
loks fann hann hreiðrið. Eg féll
þá til jarðar, og mér fannst sem
verið væri að slíta hjartað úr
brjósti mínu. Eg hljóðaði af
angist og dró vængina, en liann
bara hló að mér. Næst, þegar eg
kom að hreiðrinu, var það tómt,
og síðan hefi eg ekki séð ’glaða
stund.“
★
Ungi vinur! Varst það þú, sem,
rændir kjóann og ollir honum
þessarar sorgar?
10, Níðingsverk.
Vorið og æskan! Milli þeirra
er mikill skyldleiki. Margur
nrannshugurinn hefir orðið
innilega hrifinn af þvi að sjá
móður vora jörð skrýðast í sum-
urskrúðann. Frá mörgu brjósti
hefir yndi vorsins þítt klaka
angurs og ama, margt augað
hefir hvílst við að horfa um ið-
græna velli og spegilslétt vötn,
og ldusta á hjal silfurtærra
lækja.
En aldrei finnst mér þessi feg-
urð ná fullkonmun sinni fyrr
en ungviðið leikur sér um hag-
ann, fyrr en grundir og hlíðar
iða af glaðværtim hljómum og
leikjum fugla, lamba og folalda.
Helgi bóndasonur hafði séð
þetta, ár eftir ár, og morguninn
sem frá verður sagt, var einn af
þeim, sem hafði allt þetta líf og
fjör fram að bjóða.
En Ilelgi tók ekki eftir því,
hugur hans var bundinn við
annað viðfangsefni. Ef til vill
hefir hann verið að hugsa um
það, að hann var einkasonur rík-
asta bóndans í sveitinni, og inn-
an skannns yrði liann liöfðingi
í héraði og réði yfir mörgum
húskörlum og stórri jörð.
Þenna morgun gekk hann út
í haga að huga að lambám föður
síns. Allt umhverfis hann iðaði
af ungviði, dýrum og blómum,
og loftið kvað við af söng fugl-
anna. Helgi gekk leiðar sinnar
kaldur og ósnortinn af umhverf-
inu. Allt í einu kemur hann
auga á unga hryssu, sem faðir
hans átti. Hún var fyrir stuttu
köstuð og rann folaldið við hlið
hennar. Helgi leit kuldalega til
hennar og sagði við dreng, sem
með honum var: „Þessa meri á
að selja á markað i sumar;
pabbi hefir þegar ákveðið það.
Það verður að drepa folaldið
hennar og líklega er eftir engu
að bíða með það, þvi markaðir
verða snemma i sumar, og þá
þarf hún að vera búin að jafna
sig og hætt að mjólka. Og hann
lét ekki standa við orðin tóm,
heldur réðist að folaldinu og
drap það að móðurinni ásjáandi.
Móðirin unga stóð fyrst sem
höggdofa, og var sem blóðið
hefði slansað í æðum hennar.
En allt í einu blossaði heiftin
og hefnigirnin upp í huga henn-
ar, og hún æddi að Helga, beit
hann af öllum mætti og barði
með framfótunum. Helgi hafði
enga orku til að standa á inóti
lieift hins tryllta dýrs, en gat
með aðstoð drengsins og þó
naumlega flúið heim til bæjar
meiddur og lemstraður,
*
Gömul kona á bænurn hafði
orð á því, að þetta væri óhappa-
verk og lítið gæfumerki, og
gamla konan hafði rétt fyrir
sér.
Þeir, sem bera í brjósti hug-
arfar, sem svona verk geta
sprottið af, eiga í vændum að
finna til líkra tilfinninga og
þetta verk skapaði hinu vilta,
djarfa og viðkvæma móður-
hjarta.
11. Keppinautar.
Enginn getur vitað, hvað þeir
smáfuglar eru rnargir, sem ljóð
Þorsteins Erlingssonar hafa
bjargað frá hungurdauða. Hin
alkunnu kvæði „Vetur" og „Sið-
asta nóttin“ hafa vakið margan
góðan mann til umhugsunar um
eymd þessara litlu vetrargesta,
sem safnast í hópum heim að
bæjunum, þegar jörðin er liulin
af snjó og klaka. Þá þarf að
taka vingjarnlega á móti þeim.
Moðsalli er til i hverri jötu, og
því Iiægt um Iiönd fyrir fjár-
mennina að framreiða þeim
máltíð, þó föngin séu fábreytt.
Sama er að segja um vísuna
„Hreiðrið mitt“. Þau blíðu og
viðkvæmu en þó látlausu orð,
sem skáldið lætur fuglinn á-
varpa manninn með, hafa án
efa bægt mörgum frá að ræna
hreiður fuglanna á vorin.
Hér verður sagt frá föður og
dóttur, sem urðu einskonar
keppinautar um hylli snjótitl-
inganna.
Það var um hávetur. Jörðin
var hulin klaka og snjó, svo að
hvergi sá dökkan díl, nema
klettana, sem stóðu hér og hvar
kaldranalegir upp úr snjóbreið-
unni. Litlu fuglarnir liöfðu leit-
að á náðir þeirra árangurslaust,
og því höfðu þeir flúið heim að'-
bænum. Það bar oft við, að eitt-
hvað þeim til hjálpar hrykki af
borðum. mannanna.
Helgi bóndi hafði gætur á
háttum þeirra. Hann tók mikið
af salla úr lambhúsjötum og
bjó úr uppmjóa hrúgu i skjóli
við Iiúsið. Daginn eftir höfðu
fuglarnir rótað úr hrúgunni, og
tínt þur fræ og annað góðgæti.
En næsta dag brá svo við, að
hrúgan var ósnert og enginn
fugl sjáanlegur. Fyi-st í stað
vakti þetta undrun hans, en ekki
leið á löngu áður en hann fengi
gátuna ráðna.
Helgi átti dóttur á fermingar-
aldri. Hún var við snúninga í
eldhúsinu hjá rnóður sinni, og
sóttist ekki siðui’ en faðir hennar
eftir hylli snjótitlinganna. Hún
hafði því borið úl á bjamið
haframjöl, brauðmola o. fl.
handa fuglunum og hafði þeim