Vísir Sunnudagsblað - 07.06.1942, Blaðsíða 1

Vísir Sunnudagsblað - 07.06.1942, Blaðsíða 1
1942 Sunnudaginn 7. j&ní 16. blad Gaðl. Einar§soD: Mér finnst alls ekki framorð- ið. Klukkan er rúmlega niu að kvöldi dags, þegar eg labba af stað upp á Njálsgötu 52 A hér i bæ, til þess að hitta 85 ára gaml- an öldung að máli, Sophus H. Holm að nafni. — „Hann hlýt- ur að vera vakandi. — Skildi hann nokkuð vilja við mig lala, ef hann kemst að raun um það, að eg er fréttasoltinn blaða- maður? Eg ætla samt að reyna; það kostar ekkert.“ Þannig liugsa eg með sjálfum mér, þangað til eg staðnæmist fyrir framan álcvörðunarstaðinn. Að stundarkorni liðnu er eg kom- inn inn í forstofu hússins. Eg nxæti miðaldra konu og spyr eft- ir Holm. „Það býr enginn Holm i þessu húsi,“ er svarið. „Enginn Holm?“ Eg rek upp stór augu. „Er þetta ekki Njálsgata 52 A?“ „Jú, alveg rétt.“ ,„Og hér býr enginn Holm — Sophus Holm?“ „Sophus Holm — Sophus, það er allt annað mál. Hann býr hér. Það er að segja uppi á lofti,“ „Takk fyrir,“ flýti eg mér að segja og lileyp upp stigann. Eg ber að dyrum,. Augnablik liður, og dyrnar eru opnaðar. „Gott kvöld,“ segi eg við kon- una, sem stendur í dyrunum, „bjýr hér Sophus Holm?“ j,Já, en hann er liáttaður.“ , „Nú, já — en — eg er frá dag- blaðinu Vísi. Mig langaði til þess að lala við hann fáein orð, þvi við höfum frétt, að hann hafi orðið 85 ára þann 21. maí sið- ast liðinn.“ „Já, einmitt, gerið þér svo vel að koma inn fyrir.“ „Takk fyrir,“ segi eg og stíg inn fyrir þrepskjöldinn. „Eg skal athuga hvort hann er vakandi,“ segir konan þegar við erum, komin inn í borðstof- una. „Við skulum láta þetta sam- tal bíða, eg kem bara seinna, það liggur ekki svo mjög mikið á,“ malda eg í móinn, frekar þó KvöldstundhJ fortíðarinnar Ijósi í kurteisisskyni, heldur en liitt, að mig langi ekki til þess að tala við öldunginn strax. Og konan, sem er dóttir gamla mannsins, er komin inn i næsta lierbergi áður en eg veit af. „Á fætur?“ heyri eg gamla manninn segja inni í herberg- inu. „Hvers vegna?“ Svo kemur konan aftur fi’am i dyi-agættina og tjáir mér, að faðir hennar vilji ekkert við hlaðamenn tala, því lxann liafi engu frá að segja. „Jæja, — það nær þá ekki Iengra,“ segi eg og gei’i mig lík- legan til þess að fara. „Við skulum bíða augnablik og sjá hvort hoixum snýst ekki hugur,“ segir dóttirin og vekur um leið þá von lijá mér, að ferð mín verði ekki með öllu árang- urslaus. Við setjumst niður og bíðum átekta. 1 þessum svifum kemur maður hennar inn. Eg þekki hann strax og eg sé hann, því að það er Marinus Buch hjólhestaviðgerðarmaður. Frú- in segir íxianni sínum frá því, að eg sé hér kominn til þess að liafa tal af föður hennar. Buch gengur síðan að herbergisdyr- um gamla mannsins og gægjist inn fyi’ir. „Hann er að klæða sig,“ segir liann brosandi. Eg teygi úr mér á stólnum, mont- inn yfir ái’angrinum, sem eg hefi náð, með frekju blaðamanns- ins. — Nú kemur öldungurinn fram. Hann er meðalmaður á hæð, beinvaxinn og spengilegur. Hár- ið er silfurhvítt og andlitssvip- urinn hreinn og skerpulegur. Hann lítur í kringum sig, þar sem hann staðnæmist á þrep- skildinum og horfir síðan rann- sakandi augnaráði á mig. Eg les út úr augum öldungsins jxessar spurningar: „Hvað viljið þér mér? Hvað rekur yður til þess að trufla svefnró mína?“ Eg stend upp, rétti fram hönd- ina og býð gott kvöld. Hann svarar kveðju minni með hlý- legu handtaki. Svo setjumst við báðir að borðstofuborðinu, á- sarnl Buch-hjónunum. „Getið þéT ekki sagt mér eitt- livað skemmtilegt úr lífi eldri kynslóðarinnar?“ spyr eg. Öld- ungurinn hristir höfðuið. Hann vill augsýnilega sem minnst um sig eða sína fyrri samtíð segja. „Eg hefi ekki mildð að segja. Mín ævi hefir verið þannig, að einn dagur var öðrum líkur.“ „Viljið þér ekki segja mér eitthvað samt?“ „Eitthvað? Auðvitað get eg sagt eitthvað, en hvað?“ segh' öldungurinn og horfir i gaupnir sér. Allt í einu er sem hann lifni við; hann brosir eilitið og hefur fi’ásöguna: „Einu sinni þegar eg var á Isafirði, eg meina ... „Voi-uð þér lengi þar?“ gríp eg framm í fyrir lionum. „Já, i 20 ár. Eg kom þangað til lands með foreldrum mínum á afmælisdaginn rninn, þegar eg var 13 ára. Það eru nú 72 ár síðan. Faðir minn var kaup- rnaður í smáþorpi, sem heitir Stege á eyjunni Mön i Dan- mörku. Hann hafði ekki mikið að starfa, þvi lítið seldist í búð- inni. — Þá var það einu sinni að maðui', sem faðir minn þekkti vel, sagði lxonum, að hann skyldi fara lil íslands, þar væri ágælt að vera. Faðir minn fór að ráðuin þessa kunningja síns og svo fórum við af stað. Við komum fyrst til Isafjarðar og þar setti faðir minn sig niður með fjölskylduna. — Mér fannst ferðin yfir Atilantshafið vera löng. Við fórum með seglskipi, því annað þekktist ekki þá og vorum 33 daga á leiðinni. — Á ísafirði setti faðir minn svo upp verzlun og fór hún brátt að ganga sæmilega. Við undum hið bezta vistinni þarna. Eg var hjá föður mínum fyrst, en svo, SOPHUS H. HOLM. Ixegar eg var kominn til full- orðins ára, hóf eg starf við verzl- un Ásgeirs Ásgeirssonar, sem var á Isafirði, og var eg síðar faktor við hana. Einnig var eg í möi’g ár póstafgreiðslumaður í bænum.“ „Hvernig var umhorfs á ísa- firði, þegar þér komuð þangað fyrst?“ „O, þetta var ósköp lítill bær. Eg man ekki nákvæmlega hve niargir íbúarnir voru, en eg held eitthvað um 200, — en þér skul- uð ekki skrifa það, eg er ekki al- veg viss. — Skemmtilegasta tíma ævi minnar lifði eg á ísa- firði,“ segir gamli maðurinn, og um leið bregður fyrh ánægju- glampa i augum hans. Nú er þessi virðulegi öldungur orðinn liressari i bragði, en hann var fyrst i stað. Eg ímynda mér, að liann sé húinn að gleyma því, að eg er blaðamaður, því að minnsta kosti er hann hættur að veigra sér við að svara þvi, sem eg spyr hann um. Eg býð hon- um cigarettu, en hann segist aldrei reykja bréf. Hann tekur upp pípu sína og treður í hana. Frúin færir okkur kaffi. „Eg nota kaffið sem fegrun- armeðal. Það er hægt, ef menn drekka það svart, sykurlaust og kalt,“ segir hann og sýpur um leið á bollanum. „En meðal annara orða, þér voruð byrjaðir áðan á einhverri sögu, sem skeði á Isafirði." „Já, rétt er það. Það er að

x

Vísir Sunnudagsblað

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vísir Sunnudagsblað
https://timarit.is/publication/299

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.