Vísir Sunnudagsblað - 23.08.1942, Page 1

i 942
Sunnudaginn 23. ágúst
27. blað
ÓSKAR BJÖRGVIN BENDER:
MÓRAUÐI BLETTURINN
Kristinn gamli spýtli uni
tönn út fyrir borðstolvkinn á
bátkrílinu sínu, um leið og hann
setti upp svellþæfða sjóvettling-
ana. Það var óvenjuleg harka í
meinleysislegu andlitinu og lik-
ast því, sem brigði fyrir glampa
i vitlausa auganu sem þó var
alltaf rautt eins og saltkjöt.
Hann dró uppistöðuna mjög
branalega inn í skut bátsins og
hringir færisins voru misjafn-
lega stórir og liirðuleysislegir.
Öll þessi hranalega framkoma
hans, stakk mjög í stúf við hans
fyrri prúðmennsku og vand-
virkni, viðvíkjandi bátnum og
því, sem honum fylgdi. Þegar
steinninn small í línuhjólinu
spýtti Ivristinn gamli og bölvaði
nokkrum sinnum.
„Djöfuls kvikindið, sem
bregður á volga görnina," sagði
karl gremjulega upphátt við
sjálfan sig. i
Hann hafði dregið inn heila
lóð, þegar fyrsta skepnan birtist
héila auganu lengst niðri í bláu
djúpinu. Af rótgrónum vana
hægði liann á sér við dráttinn og
dró Ióðin jafnara }>ar til að
þessi fyrsta lifandi skepna lóð-
arinnar, sem var stór og feitur
fiskur, var kominn í færi svo að
hann gæti höggvið ífærunni ó-
þyrmilega í hans haus. Hver
krókurinn á eftir öðrum rann
inn fyrir línúrúlluna og lagðisl
makindalega niður í skutinn, en
ósnertar hnísugarnirnar á krók-
unum fannst Kristni gamla?
glotta upp á sig bg út úr hæðnis-
svipnum fannst honum að hann
gæti lesið ögrun eðá tvö hróp-
andí orð, sem voru: mórauði
bletturinn! Hann hafði þau upp
aftur og aftur með jöfnum stig-
anda, unz hann kallaði með hás-
um róm:
„Þeir Ijúga því bölvaðir.“
Á síðasla krók lóðarinnar var
stór blágóma, hann þreif ifær-
una og sló til fiskins, en lagið
geigaði, ífæran lenti á línuhjól-
inu og brotnaði. Hann bölvaði
en nokkrum sinnum og spýtti
með djúpri fyrirlitningu, settist,
svo undir árar og réri knálega
langan spöl. Eftir stutta stund
var Kristinn gamli kominn upp'
undir Iand, þar sem straumur-
inn var honum hagstæður, þá
lagði hann upp árar og lét hát-
inn berast vestur með fjörunni
inn fjörðinn. Á meðan lagaði
hann til í bátnum og réði ráð-
um sínum.
Kristinn var maður rúmlega
fimmtugur og átti konu er Karó-
lina hét. Var hún fjórum árum
yngri en hann. Aldrei hafði
þeim orðið barna auðið, fyrr en
þessi saga gerðist, en þá var
Ivarólína ólétt og vakti það í
upphafi mikinn fögnuð lijá
þeim háðum. Ekki hafði þó
Karólína gengið lengi með barn-
inu, ]>egar það fór að kvisast
um Melgerðiskauptún, að ekki
myndi Kristinn vera faðir barns-
ins eða að minnsta kósti, að
hann myndi ekki eiga nema sem
svaraði til hehnings eða jafnvel
ekki það. Og eftir því sem lengra
leið á meðgöngutímann, eftir
þvi varð orðrómurinn háværari
og loks kom svo, að þetta barst
lil eyrná Kristins, en hann lét á
engu bera lieldur hugsaði mál
sitl í hljóði.
Þegar Kristinn hafði Iokið við
að ganga frá bátnum, svo þar
var orðið að öllu leyti eins og
venjulega, i röð og reglu, þá
lagðist hann niðnr i framskul-
inn og byrjaði að rif ja upp fyrir
sér sögu, aem-hánn hafði heyrl
endur fyrir, longu, þegar hann
sem unglingur hafði verið sjó-
maður á sunnanverðum Aust-
fjörðum. Saga þessi var löng,
en það var þó sérstaklega eilt
atriði sögunnar, sem dró húga
hans að sér, og þetta atriði var:
að mórauður blettur kæmi á
magann á óíéttum konurn yfir
meðgöngutímann ef afkvæmið
væri hórgetið. í öll þau skipti
sem liann hafði innt eftir því við
konu sína, hvort það væri ekki
áreiðanlegt, að hann væri faðir
barnsins, en ekki Norðmaður-
inn og verzlunarstjórinn Ivvik-
ness, eins og fólkið sagði, þá
hafði hún aðeins grátið og grát-
ið, án þess, að gefa nokkra frek-
ari skýringu við spurningum
hans. Þessi grátur Iíarólínu,
hafði svo frekar styrkt hann i
þeirri trú, að hann væri ekki
faðir barnsins, sém hún gekk_
með, og samkvæmt því hafði
svo öll þeirra sambúð stórum
breytzt til hins verra og jafnvel
snúizt upp í hatur frá lians
hálfu. Hann var þvi fullkomlega
sannfærður um það, að við svo
búið mátti ekkí lengur standa
ef ekki átti illt af þvi að hljótast
l'yrir þau bæoi. Þegar Kristinn
liafði tekið sina síðustu ákvörð-
un, lá hann nokkra stund í bátn-
um og virti fyrir sér veðrið.
Það var blíðviðris síðseþtein-
berdagur. Hlíðar fjallanna
höfðu brugðið af sér fegursta
sumarskrautinu og voru farnar
að fölna lítið eitt. Þá var og
mildi vfir öllu, þunn ljósleit ský
liðu vfir fjallatopþununi og
leystust upp út í blárri fjarlægð-
inni, en ofan við mið fjöll var
hálf-gagnsæ þokuslæða, sem
leið óreglulega áfram. Hafið,
þessi vinur Krislins gamla, var
likara heiðartjörn, þar sem sól-
in speglaðist í bláum fleti þess;
nokkrir sjófuglar svifu i kring
um bátinn og görguðu sitt ai-
þekkta lag til fæðunnar, sem lét
þessa stundina i eyrum Kristins
gamla eins og sefandi vögguljóð.
Þegar hann stóð upp úr skutn-
' um var andlitið algerlega breytt.
Hinn meinleysislegi hversdags-
svipui’, sem nálgaðist svipleysi,
var kominn aftur og vitlausa
augað var einnig komið i sitt
eðlilega jafnvægi. Hann réri
reglulegum, föstum áratogum
það sem eftir var leiðarinnar
inn fjörðinn og sönglaði lag-
leysu fyrir munni sér, lagi hafði
hann þó aldrei náð frá því hann
mundi fyrst eftir sér, en hins
vegar liafði það oft komið fyrir,
að hann sönglaði þegar vel lá á
honum.
Aldrei haí'ði nokkur dagur i
lífi Kristins verið eins lengi að
liða og þessi mildi síðseptem-
berdagur, það var stundum lík-
ast því, sem tíminn gengi aftur
á bak eða næmi staðar langtím-
unum saman. Þetta fannst
Kristni því undarlegra sem lion-
um hafði reynzt timinn heldur
hafa liagað sér öfugt i fimmtíu
ára umgengni við hann. En þar
kom þó um síðir, að hin lang-
þráða stund var runnin upp og
Kristinn sat á rúmi sínu að
loknum kveldverði og horfði á
balchluta konu sinnar, þar sem
hún stóð við matarborðið og þó
i lá t.
„Erlu ekki þi-eytt á kveldin,
Karólína mín, eða þreyttari
heldur en á meðan þú varst
ein?“ hann spurði þessarar
spurningar i mjög góðlegum
tón. _
„Ha,“ hún var auðsjáanlega
undrandi, þegar liún snéri sér
við og horfði kjánalega á mann-
inn, sem ckki liafði i margar
vikur talað við liana nema i
illu. „Lúin?“ endurtók hún og
tiárin brntrist fram i augnakrók-
ana, —- „jú, eg er stundum ósköp
þreytt“.
Svo var nokkur þögn, un*;
Kristinn tók aftur til máls:
„Eg lxefi einhversstaðar lesið
það, góða mín, að óléttar konur
ættu helzt að sofa naktar mest-
an hluta meðgöngutímans svo
og að liátta snernma,"