Vísir Sunnudagsblað - 30.08.1942, Blaðsíða 4

4
VlSIR SUNNUÐAGSBLAÐ
„Herskáasti1
Svo fórum við heim, til mömmu,
og það af fólkinu, sem okkar
skemmtun sótti,og þáðum hjá
henni kaffi og lummur seint um
kvöldið. Svo var árið kvatt með
lestri og söng, og var nú runnið
í skaut aldanna með vonum sín-
um og þrám, gleði og sorg og
tilheyrði nú liðna tímanum,.
Á nýársdag var svipað matar-
hæfi sem á jóladaginn, en
skammturinn enn ríflegri,
sennilega vegna þess, að nú var
svo langt til næsta tyllidags. Þá
var auk hangikjöts og magáls
súr svið og lundabaggi í viðbót,
og loks stóreflis flatkaka úi’
rúgmjöli, ærið þykk, með smjör-
skökuenda ofan á. Þetta hefði
enginn diskur tekið, og þvi látið
í trog fyrir tvo saman, þannig
að maturinn var sinn við hvorn
gafl og eyða á milli, svo hver
hefði sitt. Þessi niatur var elcki
borinn úr búrinu, og Iiafður þar
til ígripa til gamans, og öðru
trogi hvolft yfir, til að varna
ryki. Gekk svo hver að sínum
mat þarna, svo léngi sem entist
til, því eftir sem áður var íoik-
inu skammtað dag hvern sem
venjulega.
Ekki man eg að annað væri
breytt út af á þrettánda en kaffi
og lummur, og ekki á bónda-
daginn eða konudaginn, sem,
einkum á Norðurlandi, voru þá
tyllidagar. Ungu stúlkurnar áttu
að fagna einmánuði, en piltarnir
Hörpu.
Eftir nýárið var svo tekið til
óspilltra málanna við alla vinnu,
bæði inni og úti. Konur spunnu
og prjónuðu allskonar plögg
á hendur og fætur, en þó var
lagt mest kapp á að koma sér
upp vaðmálum til fata, enda
fékk vinnufólkið mikið af kaupi
sínu í fötum, sem miðað var við
peniugaverð. Til dæmis kostaði
ein alin af góðu vaðmáli fimm
fiska, sem þá reiknuðust á 30
aura hver í landaurareikningi,
og þá verðið á alininni i slíkri
voð á kr. 1.50 í peningum, því
þá þegar var farið að miða
vinnumat svo mikið við þá. Man
eg að góðri vinnukonu þótti vel
borgað með þrem vættum 12
króna, en vinnumanni 6 vættir.
Þetta var fyrir 1880. Þegar.búið
var að spinna svo mikiðaf þræði,
að hægt var að leggja upp í vef j-
arverk, var farið að setja til,
þ, e. rekja, og koma því upp í
vefstólinn. Hjá okkur ófu karl-
menn, en annars var það og til,
að kvenfólk væfi. Góður vefari
skilaði frá 6—10 álnum á dag-
inn, ,eftir því, hve verkið var
fint, og eins eftir því, hve vel
var spunnið. Þótti vefurum leið-
indaverk, ef illa hélt garnið, þvi
óra tími fór í að bæta. Þegar
heimilið var sem umfangsmest,
var ofið hátt á annað hundrað
álnir á vetri hverjum. Lengd
liverrar voðar var frá 20 upp í
50 álnir, eftir atvikum. En taf-
samt þótti að festa upp stuttu
stúfana. Seinna var farið að
festa upp úr útlendu garni
(tvisti), einkum í einskeftu, í
milliskyrtur og því um líkt. Oft
voru voðir uppi í vefstólnum
fram yfir sumarmál, en allt
kapp lagt á að svo væri ekki,
því þá tóku við önnur störf,
eins og áður er að vikið.
Faðir minn var meðalmaður
á vöxt og svaraði sér vel. Hann
var hægur og stilltur og fór sér