Vísir Sunnudagsblað - 03.10.1942, Blaðsíða 1

-
MADACíANCAR
EILAAD LEAADABDÓMAMA
— Þegar Japanar sendu íierskip inn í Indlandshaf,
eftir fall Singapore, — og í mai í vor, þegar Bretar her-
námu Diego Suarez nyrst á eynni, beindist athygli allra
þjóða að þessu mikla eylandi, sem er frönsk nýlenda
undan vesturströnd Afríku. Og enn er Madagascar á
hvers manns vörum, því að fimmtudagsmorgun þ. 10.
fyrra mán., hófu bandamenn sókn til þess að ná eynni
allri á sitt vald, til þess enn frekar að girða fyrir að Jap-
anir hefðu hennar nokkur not i styrjöldinni. —
í slórfróðlegri ritgerð um
Madagascar, eftir Paul Almasy,
í National Geographic Magazie,
hinu heimsfræga ameríska land-
fræði tímariti, er ýmsan fróð-
Ieik að finna um eyna og evjnr-
skeggja, og er í grein þeirri, sem
hér fer á eftir, stuðst við ritgerð
Almasy.
Lega þessa mikla eylands er
hin mikilvægasta frá hernaðar-
og viðskiptalegum sjónarhólum
skoðað, því að Madagascar er
syðst í Indlandshafi, skammt
frá liöfuðsiglingaleiðum skipa,
sem fara suður fyrir Góðravona-
liöfða, á leið sinni. frá hafnar-
borgum Vesturálfu og Evrópu,
til hins þéttbyggða Indlands,
hinna auðugu Austur-Indiu-
landa, Iiína, Japan, Ástralíu og
Nýja Sjálands og þúsund smærri
eylanda — og frá þessum lönd-
um heim aftur.
Vegna atburða þeirra, sem
gerst hafa í styrjöldinni, og að
er vikið í inngangslínum að
grein þessari, heinist athygli
manna enn meira nú að Madaga-
scar en á dögum Marco Polo og
Vasco da Gama, hinna heims-
frægu landkönnuða, sem gátu
sér ódauðlegan orðstir.
Madagascar á sér langa og
merka sögu — og hefir alla tíð
verið eyland leyndardómanna.
Enn þann dag í dag vita menn
almennt mjög litið um Mada-
gascar og leyndardóma þess.
Verður nú um ýmislegt getið
sem verða má til þess að auka
kynni manna af þessu merka
eylandi.
Marco Polo fréttir um nýtt land.
Það er ekki af landfræðisögu-
legum ástæðum, sem eg hyrja á
því, að minnast á það, sem
Marco Polo frétti um Madaga-
scar, þegar hann var á heimleið
frá Kína. Vitneskja sú, sem
hann aflaði sér voru mikilvæg-
ari fyrir samtíðarmenn hans en
þeir töldu sjálfir. Siðari tíma
rannsóknir og athugaiiir á
„sjötta“ meginlandinu hafa
leitt í ljós, að frásagnir Marco
Polo, sem á sínum tíma voru
taldar lygasögur, hafa við gild
rök að styðjast.
í lok 13. aldar var fjögurra
siglu barkskip á leið um Beng-
alflóa. Feneyjafáninn var við
hún og á stjórnpalli stóð fremsti
landkönnuður heims, Feneying-
urinn Marco Polo. ByiT var á-
gætur og kom það sér vel, þvi
að markmiðið var að komast í
lægi i ósum Indusárinnar yfir
vetrarmánuðina.
Þegar skipið nálgaðist eyna
Ceylon skipti skyndilega um
áttir og skipið lenti i greipum
norðaustan-monsúnvindanna.
Hrakti skipið æ lengra suður á
bóginn, og Indverjarnir á skip-
inu vissu, að þeir yrðu að bíða
þess, að tungl yrði fullt fimm
sinnum, áður en áttaskipti yrðu
aftur.
Laust fyrir sólarlag kvöld
nokkurt komu skipverjar auga
á arabiskt skip með tveimm’
siglum, af sömu gerð og þeir
höfðu séð í þúsundatali undan
Hadhramaut-ströndinni.
Skip þetta hrakti undan sjó
og vindi með brotið stýri og^-
segl i tætlum. Á þilfari voru 3t|
arabiskir kaupmanga'rar, nærri
ærðir af liungri og þorsta. !•
Marco Polo bjargaði þeim og
tók þá upp á skip sitt. Sögðu
þeir honum nú frá ævintýrum
sínum.
Kváðust þeir hafa siglt til
suðlægra eyja, Pemba og Zansi-
bar, til þess að kaupa fílabeins-
tennur og hvalambur. Fárviðri
skall á og hrakti þá til suðvest-
urs.
Dögunum saman höfðu þeir
ekki hugboð um hvar þeir voru
staddir. Eitt sinn gi-ilti í eyjar i
fjarska, en þeim tókst ekki að
sigla skipi sínu þangað. Hinn al-
stirndi himinn var gerbreyttur,
fannst þeim, og þeir gátu elcki
lengur áttað sig á stjörnunum.
Dag nokkurn eftir tunglfyll-
ingu sáu þeir til nýrrar strandar.
Ekki sáu þeir til mannaferða á
ströndinni. Allan daginn skein
brennheit sól, og er degi hallaði
og kvöld var komið, kvað við
ægilegt öskur villidýra. Miklir
skógar voru á ströndhmi og er
Arabarnir fóru á land sáu þeir
ferlega apa er glentu upp skjá-
ina og öskruðu að þeim.
Araharnir leituðust við að
komast inn á eyna, en hvar-
vetna voru fjöll og miklir skóg-
ar, sem þeir komust ekki um.
Stigu þeir nú á skipsfjöl á nýj-
an leik og sigldu meðfram
ströndinni. í næstu tunglfyll-
ingu voru þeir enn á siglingu við
strendur þessa furðulega lands.
Þeim flaug ekki i hug, að þetta
væri eyland — töldu það megin-
land, sem enginn hafði áður
heyi-t um getið. Því lengra sem
siglt var þvi hærri fjöll blöstu
við og allt varð furðulegra og
annarlegra. Þeir litu á land
þetta sem land skelfinga og
leyndardóma.
Dag nokkurn sáu þeir risa-
vaxinn fugl, sem flaug yfir skip
þetta, Svo breiðir voru vængir
fugls þessa, að er hann flaug
Savannah,
Madagascar og U. S. A.
Til þess atS gefa mönnum hugmynd
um stært? Madagascar, sem er
fjóröa mesta eyland heims, er upp-
dráttur af því settur á uppdrátt
af áusturhluta NorSur-Ameríku.
Kernur þá i ljós, aS Madagascar
nær frá Savannah til Ottawa í
Kanada eða yfir nokkurn hluta
10 fýlkja i Bandaríkjunum og hluta
af Ontariofylki í Kanada.
yfir skipið, birgði fyrir sólu.
Bisafugl þessi hélt á stærðar
dýri í ldóm sér — ef til vill fil!!
Marco Þolo Jhlustaði hugfang-
inn á frásagnir Arabanna. —
Það vakti enn frekar en nokkuð
annað, sem hann hafði heyrt,
ævintýraþrá hans og metnað.
Það var þá enn til stórt land,
hugsaði hann, einhversstaðar
suður í Indlandshafi, land, sem
engir livitir menn vissu deili á.
Það kynni að vera þess virði, að
búa mörg og stór skip i leiðang-
ur, til þess að finna þetta mikla
land og hertaka það. En ekkert
varð úr neinum framkvæmdum
í þessa átt.
Lourence skipstjóri
segir furðulega sögu.
Um það bil tveimur öldum
eftir fráfall Marco Polo, kom
.skipstjóri portúgalsks seglskips
að máli við Cristao da Cunha,
flotaforingja í Lissahon. Koma
seglskips þessa vakti mikinn
fögnuð, því að það kom heim til