Vísir Sunnudagsblað - 03.10.1942, Blaðsíða 6
6
VÍSIR SUNNUDAGSBLAÐ
Þeir virtust ekki taka eftir
þessu eða sinnlu þvi ekki. Þeir
hafa víst haldið að við værum
hara að reyna að hughreysta
þá. Við urðum að endurtaka
þessa fullyrðingu okkar hvað
eftir annað, áður en við gátum
sannfært þá um að allt væri í
lagi.
Það kom brátt á daginn, að
skipstjórarnir höfðu á réttu að
síanda um veðurfarið þarna
norður frá. Þokan varð æ svart-
ari eftir því, sein norðar dró,
og loftskeytin sögðu frá enn
verra veðri fyrir norðan okkur.
Það var ekki til neins, að láta
sér detla í liug að fara í víking
norður til Nantucket, eins og nú
stóðu sakir. Við snérum aftur
suður á hóginn og eftir fárra
stunda siglingu var komið glaða
sólskin. Við tókum aftur stefnu
á Deiawareflóa, í þeirri von, að
veðrið vrði okkur hliðliollt og
Iieppnin færði okkur mörg skip
til að senda niður á sjávarbotn
Það er eltki hægt að neita
því, að heppnin var sannarlega
með okkur þ. 2. júní. Við höfð-
um varla við. Sólin skein í
heiði, og sjórinn var spegilslétt-
ur. Snemma morguns kom
fyrsta seglið í ljós. Við fórum
strax í kaf og stefndum í áttina
til þess. Þegar við vorum komn-
ir í skotfæri fórum við aftur úr
kafi.' Skot kvað við. Fallbyssu-
kúla fór syngjandi í áttina til
seglskipsins og það var ekki
Iengi að leita upp í vindinn og
staðnæmast. Þetta var skonn-
ortan Isabel B. Wilejr, sem var
á leið til útlanda frá Filadelfiu.
Skonnortan lá upp i vindinn
og var að bíða okkar, þegar
gufuskip kom í ljós klukkan
6.50. Við skildum strax við
skonnortuna og brunuðum taf-
arlaust til nýja gestsins. Segl-
skipið hefði hæglega getað und-
ið upp segl og farið leiðar sinn-
ar, en skipverjum kom það
ekki til hugar, heldnr biðu þeir
og voru áhorfendur að fundi
okkar og gufuskipsins. Þeir
voru hræddir við byssurnar
okkar, en við vorum fljótlega
komnir úr skotfæri og hefðum
ekki gctað gert þeim neitt
mein.
Sldpverjar á gufuskipinu vorú
illa á verði, því að við vorum
komnir mjög nærri, þegar þeir
urðu okkar varir. Við sendum
aðvörunarskot og í samri svip-
an var gufu ldeypt af á skipinu,
jafnframt þvi sem það dró upp .
Bandarikjafánann. Þetta var
e.s. Winneconne frá New York.
Við sendum okkar. menn um
borð og von bráðar sigldi hið
nýja herfang okkar i áttina til
Isabel B, Wiley,
Einn af yfirmönnunum á
Winneconne var Þjóðverji, ætt-
aður frá Baden, og einn af for-
ingjum okkar var einnig frá
því héraði. Þessir tveir menn
héldu upp á fund sinn með glasi
af víni og drukku skál fæðing-
arhéraðs síns með mikilli hrifn-
ingu. Yfirmaðurinn af Winne-
conne sagði okkur, að Huntress
hefði tilkynnt stöðinni á Ber-
muda-eyjunum um okkur með
loftskeyti, aðvörun um okkur
hefði verið send áleiðis til
Bandaríkjanna og menn hefði
vitað um nærveru okkar um
nokkurt skeið. Nokkur skip
hefði komið auga á okkur und-
anfarna daga. Við áttum bágt
með að trúa því, að hann væri
að segja satt. En þar kom það
til greina, að Bandaríkjamenn
höfðu enga reynslu i kafbáta-
hernaði og höfðu ekki eins full-
komið varnakerfi og Bretar.
Við létum nú björgunarbáta
beggja hinna nýteknu skipa
róa yfir til okkar. Það var kom-
inn timi til þess að kveðja vini
okkar, sem höfðu verið okkur
til skemmtunar undanfarna
daga. Þeir höfðu verið beztu
félagai’, en þeir voru líka ó-
venjulega matlystugir og höfðu
etið stórt skarð í vistabirgðir
okkar, þær þrjár vikur, sem
þeir höfðu verið gestir okkar.
Þeir voru allir sammála um
það, að það hefði farið vel um
þá í bátnum og kvöddu okkur
allir með handabandi. Skip-
stjórarnir þrír ráku lestina.
Það var eins og þeim væri ekki
alveg sama um að fara. Það var
ekki svo að skilja, að þeim hefði
þótt sérstaklega gaman að vera
um borð í kafbátnum okkar, en
þeim var að minnsta kosti farið
að líka vel við kunningja sína,
kaf-sjóræningjana, sem þeir
liöfðu kynnzt á svo óvæntan
hátt. Þeir þökkuðu okkur af
heilum hug fyrir samveruna
og háru fram þá ósk, að við
kæmumst heim heilu og höldnu.
Það vildi svo til, að eg var
betri enskumaður en skipherr-
ann nokkar, svo að eg benti
þeim á eitt atriði, sem var mjög
mikilsvert í okkar augum.
„Þið vitið hvernig blaða-
mennirnir ykkar eru,“ sagði eg,
„Þið hafið frá gríðarmiklum
fréttum að segja og þeir munu
eltast við ykkur hópum saman.
Það eina, sem við viljum biðja
ykkur um að gera, er að ségja
þeini ailt af létta imi okkm'.
Segið þeim með hverjum hætti
þið voruð teknir til fanga og
hvernig vistin var um borð.“
„Stýrimaður,“ svaraði einn
þeiiTa, „við sverjum þess dýr-
an eið, gamlir og heiðarlegir
sjómenn, að við skulum segja
nákvæmlega og satt frá þvi,
hvernig með okkur hefir verið
farið og hversu þakklátir við
erum ykkur fyrir það.“
„Og viljið þið svo gera mér
þann greiða að skilnaði,“ sagði
eg bæði í gamni og alvöru, „að
senda mér úrklippur af viðtöl-
unum ykkar til Berlínar, svo að
eg geti lesið þær mér lil skemmt-
unar, þegar við komum heim
aftur — ef við komumst nokk-
uru sinni þangað.“
Þeir lofuðu þessu líka.
Það hlaut að vera gaman að
geta lesið frásagnir amerisku
hlaðanna um víking okkar und-
an ströndum lands þeirra. En
eg vonaði líka heitt og innilega,
að frásagnir þeirra af því,
livernig þeir voru teknir til
fanga og liversu vel við hefð-
um komið fram við þá, mundi
hafa nokkur áhrif gegn þeirri
skoðun, er almennt var ríkj-
andi um það, hvernig kafbáta-
hernaði okkar Þjóðverja væri
hagað. Það mundi vera tölu-
verður sigur í baráttunni gegn
áróðri bandamanna.
Við tókumst aftur í hendur
og um leið og þeir fóru ofan í
bátana, hétu þeir okkur því, að
þá um lcveldið skyldi þeir
drekka bjórkrús okkur til
heilla. Bátarnir voru með góð-
um hreyflum, svo að það var
engum vandkvæðum bundið
fyrir þá að ná landi hjálparlaust.
Þeir sigldu þrisvar sinnum um-
hverfis okkur og lustu upp
húrrahrópum í hvert skipti. Að
svo búnu tóku þeir stefnu til
lands og fóru greitt.
Við fórum nú að snúa okkur
að herfanginu. Isabel var látin
fara fyrst og hún sökk með
skutinn á undan. Hún var svo
tignarleg, að liún líktist helzt
lifandi veru, er deyr með virðu-
legu yfii’bragði og rósemi. Það
var mikill munur að sjá hana
sökkva eða hið sóðalega gufu-
skip, sem valt klunnalega um
leið og það hvarf undir yfirborð
sjávarins.
Næsta skip, sem við náðum
var skonnortan Jacob M. Has-
kell, er var á útleið frá Boston
með kolafarm. Það var hægðar-
leikur að ná henni. Eins og
venjulega voru skipverjar viti
sínu f jær af ótta, þegar þeir sáu
hinn ægilega kafbát koma upp
úr undirdjúpunum ,en þegar
þeir fréttu, að þeir ætti að fara
rakleiðis til lands, þá léku þeír
við hvern sinn fingur. Þeir
höfðu líka ágæta vélbáta og
áður en heir tóku stefnu til
lands, sigldu þeir umhverfis
kafbátinn og hrópuðu húrra.
Það var hrópað oftar húrra fyr-
ir okkur i þessari ferð, en okk-
ur hafði nokkuru sinni grunað.
Þegar „fórnarlömb“ okkar
komust að því, að við ætluðum
ekki að sökkva skipum þeirra
með allri áhöfn, þá héldu þau
auðsjáanlega að við værum
einhverskonar sambland engla
og djöfla. Ifaskell var meira að
segja fallegra skip en Wiley.
Ilversvegna þurftum við endi-
lega að sökkva þessum gömlu,
fallegu seglskipum? Hvers-
vegna urðu ekki fleiri gufuskip
á vegi okkar?
Við vorum nýbúnir að borða
árdegisverð, þegar fjórða skip-
ið, sem við sáum þenna dag,
kom í Ijós. Það var engu líkara
en að hvert einasta seglskip,
sem til var í Bandaríkjunum,
leitaði á fund okkar. Það var
harla einkennilegt skip, sem við
sáum að þessu sinni. Hvernig,
sem við virtum það fyrir okk-
ur, gátum við ekki séð eina
einustu manneskju um borð.
Var þetta gildra eða var þetta
einhver ný útgáfa af Hollend-
ingnum fljúgandi? Við fórum
svo nærri, að við gátum séð allt
þilfarið nákvæmlega. Það var
engum blöðum um það að
fletta, að skipið var með öllu
vopnlaust. Það sigldi líka án
þess að nokkur sála stjórnaði
því. Við komumst að þeirri nið-
urstöðu, að öll skipshöfnin væri
undir þiljum að snæðingi. Við
fórum varlega alveg upp að
skipinu og eg fór um borð með
nokkurum mönnum. Hvergi var
nokkur maður sjáanlegur.
„Hæ! Allir upp á þiljur!“
öskraði eg eins hátt og eg gat.
Skipstjórinn kom geispandi
út úr klefa sínum. Hann hafði
verið að hvíla sig eftir matinn.
„Hvernig í helvítinu komust
þér hingað?“ spurði hann ó-
lundarlega.
Hann hafði varla sleppt orð-
inu, er hann kom auga á kaf-
bátinn og það var broslegt að
sjá svipbrigðin á andliti lians
þá. Skipshöfnin safnaðist um-
hverfis okkur og hver maður
var eitt spurningarmerki. Þeir
störðu ýmist á okkur, sem vor-
um meðal þeirra á þilfarinu,
eða gráa ferlíkið, sem hafði
læðst að þeim.
„Skipstjóri, skipið yðar verð-
ur sprengt i loft upp eftir tíu
mínútur.“
Þeir vöknuðu heldur betur,
er eg sagði þetta. Þeir voru ekki
nema fimm mínútur að taka
saman pjönkur sínar og setja
bátana á sjó. Skipið hét Edward
H. Cole og var á leið frá Boston
með fullfermi. Eftir skamma
stund varð sprenging í lest þess,
Það hallaðist á hliðina og hvarf