Vísir Sunnudagsblað - 18.10.1942, Blaðsíða 2

2
VÍSIR SUNNUDAGSBLAÐ
ið að fara til annara hafna, þá
hefði það kostað mikið meira.
Við vorum 8 daga í Kastel-
garðinum. Síðan lögðum við á
stað með járnbrautinni og vor-
um 8 daga til Altun, nálægt
Saint Louis. Þar námum við
staðar og fórum að leita fyrir
okkur um atvinnu. Og eftir
nokkura leit, tókst okkur að
fá Iiana.
Stundum í maí og júní var
liitinn svo mikill, að við gátum
litið sofið á nóttunni og einnig
urðum við lystarlausir og þar af
leiðandi hálfónýtir til vinnu, og
fór eg þá að megrast í annað
sinn.
Einu sinni snennna í júní
kom til okkar öldungur, sem
var að ferðast um og tjáði okk-
ur, að við ættum að færa okkur
um 800 mílur upp eftir Misso-
urifljótinu, og voru það okkur
miklar gleðifréttir, þar sem
hann tjáði okkur einnig, að það
mundi fara stór hópur af inn-
flytjendum til Utah seinni hluta
sumarsins og leggja á stað fná
Omaha. Hinn fyrrgreindi öld-
ungur tjáði okkur, að sá inn-
flytjendahópur, sem okkur
væri ætlað að fara með, yrði
með handkerrur, og væri því
bezt fyrir okkur, að selja mest-
allt, sem við ættum, og seldi
eg ágæt sængurföt fyrir 9 doll-
ara, sem hefðu kostað i Utah
$100. Eg vissi þá ekki að eg
hefði getað fengið þau flutt
mcð því að borga 20 jzen t undir
pundið, en j;að hefði borgað
sig vel.
Siðan lögðum við af stað á
gufuskipi og vorum 9 sólar-
hringa á leiðinni til Omaha.
Þar biðum við í 3 vikur meðan
verið var að búa allt undir ferð-
ina. Svo var lagþá stað og voru
í þeim hóp um 220 innflytjend-
ur til Utah. Þeir höfðu 12 tjöld
og 48 handkerrur og var 4 eða
5 mönnum ætlað' að draga
Iiverja kerru, sem hlaðnar voru
flutningi; og það voru 16—20
manns í hverju tjaldi, eftir því
sem stóð á fjölskyldum.
Þó maður yrði að ganga og
draga kerrurnar, var fargjald-
ið þó $20 (20 dollarar) fyrír
hvern mann nema brjóstbörn,
og hver maður mátti liafa 14
pund í fari sinu n. 1.; sængurföt,
falnað, skó og eldsgögn. Eg átti
•koffort, sem eg mátti gefa sex
ríkisdali fyrir á Islandi. Það var
fram yfir 14 pijnd, svo .að eg.
varð að fleygja því, þar eð eg.
öat ómögulega selt það.
Það var lagt á stað snemma
i ágúst og voru 16 uxapör, 4
vagnar hlaðnir mjöli og 30
nautgripir, sem ætlaðir voru til
slátrunar á leiðinni, og allir
voru keyptir fyrir okkar pen-
inga. Það var látið um 100 pd.
af mjöli á hverja kerru, og einn-
ig allur flutningur 4 eða 5
manna. Það voru 4 við mína
kerru og toguðum við karl-
mennirnir áfram, en kvenfólk-
ið ýtti á eftix-, og þótti okkur
það æði erfitt, yfir holt og hæð-
ii-, gx’as, sanda og læki. Við tók-
um morgunvei’ð snemma á
morgnana og var skammturinn
3/4 pund af mjöli handa hverj-
um manni.
Það voru unx 30 börn i hópn-
um, og voru öll þau sem gengið
gátu, rekin á stað snemma á
morgnana i einum hóp áður en
fullorðna fólkið lagði af stað;
og voru sum þeirra aðeins í
einni skyrtu með hatt eða eitt-
hvað annað á höfðinu. Þau
máttu lil að ganga eins lengi
og þau gátu; það tjáði ekki að
kvarta eða gráta. Þau voru oft
2—3 mílur á undan okkur, en
þegar fór að hitna og börnin
að þreytast, þá varð að hvíla
þau og gefa þeim bita, þar eð
þau voru oft ærið þreytt og gátu
ekki betur en þau gerðu. Það
þótti ekki skemmtilegt að sjá
5 eða 6 ára gömul börn rekin
áfram með svipum, sérstak-
lega ef maður átti þau sjálfur.
Þegar við vorum komnir um
150 mílur út í eyðimörkina, þá
fói’u sumir að þjást af maga-
pínu, sem að nokkuru leyti or-
sakaðist af hungii, því að þetta
litla mjöl, sem ekki náði pundi,
var ekki nóg í máltíð handa
svöngum manni, hvað þá held-
ur til eins dags.
Það var skorið naut á hverj-
um laugardegi, og var fná hálft
annað til tvö pund af kjöti út-
lilutað hvei’jum manni, og var
oft helmingui’inn af því bein.
Stundum vakti eg á nóttunni til
að sjóða stykki af skinninu, því
að garnii’, fætur, lungu og lifur,
gat eg ekki fengið, því að þeir
engelsku þrættust á um það.
Eg boi’ðaði oft það sem eg
fékk eins og það kom af skepn-
unni, og varð gott af því.
Konan, sem var við mína
handkerru, varð veik, svo að
maður hennar varð að fara að
leiða liana og einnig var stúlk-
an tekin til að hjálpa einhverj-
um við aðra handkerru, svo að
eftir það varð eg að draga al-
einn, ]iað sem fjórir liöfðu
dregið áfram áður.
Eftir þriggja mánaða fefða-
lag .komum við til Salt Lake
City, og dvaldi eg þar eina viku
og hafði .vinnu alla vikuna, en
kaupið var, að eg fékk hatt á
höfuðið, og voru allir lilutir i
afar háu verði; eitt skóflublað
óvandað kostaði 5 dollara og
eitt yards (1V2 alin) af þunnu
lérefti kostaði $1.25 til hálfan
annan dollar. Tveim árum eftir
að eg kom til Utali, keypti einn
íslendingur efni í kjól handa
konunni sinni, sem var þunnt
léreft og kostaði yarðið 1 bu-
shel af hveiti, en liveitiverðið
var þá $1.50 bushelið.
Eftir vikudvöl í Salt Lake
Citv, fór eg þaðan til Drovo,
Það var komið fram undir
miðnætti. Við sátum við arin-
eldinn á heimili Larry Reilly,
en það kom aldrei fyrir, hvorki
vetur né sumar, að þar logaði
ekki eldur á arni, er kvelda tók.
Þeir, sem yngri voru í hópn-
um, nötruðu af ótta, en hinir,
sem farnir voru að reskjast,
voru áhyggjufullir á svip. Síðan
er þetta var eru liðin 40 ár. Og
ennþá, ef fárviðri geisar, minn-
ist eg þessarar kveldstundar hjá
Larry og það fer þá ávallt hroll-
ur um mig. Eg sé þetta allt fyr-
ir hugskotsaugum mínum, eins
og það hefði gerzt í gær.
Larry var þarna sjálfur, eins
og lög gera ráð fyrir, og sat og
reykti pípu sína. Skammt frá
honum sat Sheilia, kona hans,
með talnabandið milli fingra
sér, og þuldi bænir í hálfum
liljóðum. Þarna var Liam Dhoo
O’Leary, sem var trúmaður lít-
ill og taldi óhugsandi að menn-
irnir gætu orðið nokkurs vísari
um æðri tilveru. Hann sat með
pípuna milli tanna sér, en það
var slokknað í henni, og liann
starði án afláts í glæður eldsins.
Eileen var þarna líka, dökkhærð
hvar eg dvaldi fyrst nokkura
hrið.
Ath. Eftir að Þórður Diðriks-
son fór frá Búðarhóli, 21 árs
að aldri, mun hann hafa verið
á lausum kili og stundaði t. d.
kaupavinnu á sumrin, en
frá Vestmannaeyjum lagði bann
af slað í Utah-ferðina á segl-
skipi til Kaupmannahafnar,
samkv. þvi sem fyrr er sagt.
18 ára stúlka, dóttir Larry og
Sheiliu, fögur og hándsmá og
lieldaði í ákafa. Og loks vorum
við Tim Carey þarna — báðir
18 áfa piltar, og þóttumst menn
með iriönnum. Og ekki er upp
talið enn, því að öll yngri börn
Larry og Shéiiiu voru þarjia, sjö
talsins.
Við Tim. hefðum átt að vera
heima hjá okkur þetta kvöld.
Við hefðum haft þar ærið verk-
efni. En vitanlega höfðum við
enga hugmynd um skelfinguna,
sem yfir vofði —- að hvirfilvind-
ur mundi fara yfir þorpið —
Cloon Bawn — þetta kvöld, og
valda þar miklum hörmungum.
Og eg get svo sem gert þá játn-
ingu, að þótt okkur þætti gainan
að þvi að héyra sjómennskusög-
ur Liam Dlioo, var það Eileen,
sem dró okkur að arineldinum
á heimili Larry.
Og eg get sagt það enn í dag,
eftir 40 ár, að enginn hefði þurft
að fyrirverða sig fyrir ást, sem
kviknaði í brjósti til stúlku
slíkrar sem Eileen var.
Hópurinn er löngu dreifður,
sem sat við arineldinn. Það var
árið eftir, seni Eileen drukknaði,
MARTIN ROWAN:
Bænarstund
• ípsk smásaga.