Vísir Sunnudagsblað - 15.11.1942, Blaðsíða 2
2
VÍSIR SUNNUDAGSBLAÐ
aeas
Gróðurhöllin i Conio-park.
Þannig er þá komið fyrir þess-
u m konungshjónum. Þegar
karlljónið drynur sitt fimbul-
grenj, þá þyrpist að búri lians
forvitinn borgarlýður, en ljón-
ynjan skjögrast um hart stein-
gólfið og spýr galli.
Hér má einnig sjá nokkúr
önnur dýr. Hér liggur buffalo
og lætur fara vel um sig. Hans
forna frægð er aðeins' eftir
á prenti. Þarna er steingeitin.
Hennar hæfileikar koma hér
ekki að notum.
Nú á að fara að gefa dýr-
unum. Það dýrið, sem dregur
að sér mesta athygli barnanna
er selurinn. Ilann verður að
vinna það til matar síns að
klifra upp nokkrar tröppur og
renna sér síðan niður eftir bretti
á eftir fiskinum, sem liann fær.
Hann fær aðeins einn fisk í
einu, svo þetta endurtekur sig
nokkurum sinnum. Hjá mér
stendur smápalti, ííklega 6
ára. Hann hefir mikinn Iiug á
að fá að sjá það sem hér fer
fram. En liann er lílill og hon-
um er lirundið frá. Ég" tek
kauða upp og verður hann
þannig dýrðarinnar aðnjótandi.
Hann leggur fyrir mig ýmsar
spurningar, sem ég svara eftir
beztu getu. En eitthvað finnst
honum samt skrítið við mig,
og er ekki laust við að honum
finnist bann maður að meiri
fyrst hann hefir fyrirhitt mann,
sem talar mun bjagaðra mál
en hann sjálfur. Yið fylgdumst
að meðan verið var að gefa
dýrunum. Ljónynjan hafði
ekki matarlyst, svo Ijónapabbi
át víst á sig óþrif.
Það hallar degi. Eg fer til
stórra blómsvæða til að freista,
hvort ekki megi ná þar mynd.
Eg stend við stóra tjörn, sem er
alsett margskonar vatnajurtum
og er að skipta um filmu. Þá
kemur til mín ungur hermaður
og biður mig að taka mynd af
sér á sína vél, ásamt stúlku, sem
með honum er. Þau settust á
steinbekk og féllust í faðma.
Maður verður að vanda sig við
að taka mynd. Eg horfði þvi
gaumgæfilega gegnum glerið, til
þess að fá sem bezt samræmi
í umhverfið og athöfnina. Eða
kannske það liafi verið vegna
þess, að það kostar 50 cent að
sjá þvílíkt á bíó? Þegar eg var
búinn að taka myndina, bauðst'
hermaðurinn til að laka mynd
af mér á mína vél. Eg valdi mér
slöðu nálægt fallegum blóm-
hring og setti mig í hálfgerðar
sparistellingar. Hann vildi að
eg settist á steinbekkinn — og,
strákar, eg fékk að halda utan
um liana. Við urðum samferða
út, þá kynnti hann mér stúlk-
una sem konuna sína. Eg veit
ekki alveg hvernig mér er farið,
en einhvernveginn fannst mér
þetta eins og hálfgert hundsbit.
Utan frá runnunum skammt
frá, kváðu við hlátrasköll. Þarna
voru smá-pottorinar að aka bil-
um með vélum i. Þeir máttu fara
3 hringi fyrir 10 cents. Mér varð
hugsað til drengjanna heima,
sem draga á eftir sér klossa á
lijólum og kalla slíkt bíla. Ætli
þeir yrðu ekki fáanlegir tjl að
verða bílstjórar hérna? Lítill
naggur með gleraugu var í bíl
þegar eg kom þangað. Hann var
kjarklítill og þorði ekki að vélin
yrði sett í gang. Varð umsjón-
armaðurinn að ýta bílnum og
slýrði jafnframt. Næstur á eftir
var glottaralegur karl. Hann
setti vélina sjálfur í gang og ók
af stað. Þegar hálfnuð var 3ja
umferðin fór bíllinn úr gangi
vegna þess, að stráksi var svo
hugfanginn af umhverfinu, en
gætti þess ekki, se’m honum var
nær. Hann brá þá hart við, setti
í gang, steig bensínið í botn, en
billinn þaut sem örskot á grind-
verkið og valt um koll. Og strák-
ur hló.
Eg liélt lengra áfram. Á leið
minni var líkneski af Henrik
Ibsen. Það sér á að Norðmenu
búa í þessum bæ. Eg kem niður
að vatni. Þar var fólk úti á
„vatnahestum“, sem eru eins-
konar reiðhjól, og smárollingar
lágu á maganum á bi’yggju, sem
gengur út í vatnið, og voru að
veiða smásíli. Meðal þeirra
kenndi eg knapann, sein ók á
grindurnar, og bauð eg honum
út á vatn með mér.
Við leigðum okkur eina vatns-
dróg. Hún var „tvígeng“ og stig-
um við hana þvi báðir. Honum
féll ekkert lull, og þegar gus-
urnar gengu yfir, þá brosti hann
i kampinn. Eg spurði hann, hvað
hann ætlaði, að verða, þegar
hann yrði stór. Flugmaður og
officeri, var svarið. Hann er
hrifinn af MacArthur. En liann
hnyklar brúnirnar, er minnzt
er á Japani. Svipurinn verður
harður sem stál. — Hann þyrfti
að vera orðinn svolítið stærri,
því svona karlar eru ekki á
hverju strái.
Svo fer eg lieim með spor-
vagninum. Hann er fullur af
ungu og sólbrenndu fólki, sem
er að faxa frá Como Park. A
leið minni sé eg nokkra stráka
að leik. Eitthvað hefir slettzt upp
á vinskapinn, þvi þeir rjúka
saman og slást. Handtökin eru
ákveðin og eftir atvikum sterk-
leg. Þeir eru verðugir synir feðra
sinna. Afar þeirra og langafar
urðu að berjast við dýr merk-
urinnar og Indíánana. Feðuf
þeirra og eldri bræður berjast
nú fyrir frelsi manna um alla
jörð við nýtt afbrigði, dýrsins
í mennskri mynd. Aftur sit eg
uppi í herbergi mínu og maula
brauð og hugsa um viðburði
dagsins.
Eg geri strik í bækurnar. Þeg-
ár þú ert búinn að lesa hingað,
máttu aftur fara út í Como Park.
20. mai 1942.
A. J. Johnson:
Fáein orð um skáldin fornu
— forfeður rangæisku
skáldanna.
JON HALLSSON.
Jón sýslumaður hefir líklega
verið Rangæingur í húð og hár,
sonur merkisbónda þar er Hall-
ur hét Jónsson, og var nefndar-
maður í Rangárþingi og dóms-
maður á síðari hluta 15. aldar.
Annars er framætt hans ókunn.
Jón sýslum. mun vera fæddur
nálægt 1470, og er talið að hann
hafi á yngri árum verið sveinn
Erlendar Erlendssonar sýslum.
á Hlíðarenda (föður Vigfúsar
lögm. og hirðstj. og konu sinn-
ar Hólmfríðar — er siðar
varð). Bendir þetta til, að hann
hafi verið góðrar ættar. Hann
varð sýslumaður í Rangárþingi
1522, eftir Vigfús lögnxann, og
var það til dauðadags, um 1540.
Um tíma a. m. k. hafði hann
einnig sýsluvöld í Skaftafells-
sýslu og Vestmannaeyjum. —
■Dómabók Jóns sýslum. er enn
til á skinni.
Nokkuru áður en hann varð
sýslumaður, liefir hann kvænst
Hólmfríði, en áður var hún gift
Einari sýslumanni í Stóra Dal,
syni Eyjólfs lögmanns. Sagnir
herma að Einar hafi legið lengi
sjúkur, og að á þeim tíma hafi
orðið vingott á milli Jóns Halls-
sonar og Hólmfríðar, — enda
mun liann liafa gegnt embætti
Einars í veikindum hans. Voru
þau jafngömul, og hafa þekkst
frá ungum á’rum, er hann vav
sveinn föður hennar. Unx þetta
leyti fæddist Erlendur sonur
hennar, (síðar bóndi og lögsagn-
ari á Stórólfshvoli, og tengda-
faðir Ásm. Þorleifss. lögm. (sbr.
ættarskrá G. G. III.), og var sá
orðrómur á, að hann væri sonur
Jóns, en ekki Einars. Hóhnfríð-
ur vOdi ekki una þessu, tók sig
til og reið vestur í Skálholt, til
að sverja eið fyrir alla menn
nema bónda sinn. En áður en
hún fór af stað, er sagt að hún
hafi lagt á ráð um það — vitan-
lega í samráði við Jón — að
liann skyldi fara í gerfi föru-
karls, og vera á leið hennar til að
bera hana yfir á eða torfæru. Er
hún kom í Skálholt vann hún
eið fyrir alla karlmenn, utan
bónda sinn (Einar), og förukarl
þann, sem hefði borið sig yfir
torfæru, þvi hann hefði verið
nokkuð nærgöngull. Féll jretta
mál svo niður um tíma. En þeg-
ar Einar maður hennar var dá-
inn, meðgekk liún samband sitt
við Jón fyrir Stefáni biskupi, og
tóku þau bæði lausn af honuin
fyrir brot sín, og giftust siðan,
og bjuggu fyrst i Næfurholti
(rétla nafnið er Næfraholt), en
síðar á Eyvindarmúla, er Hólm-
fríður fékk hjá Ögmundi bisk-
upi fyrir Sandgerði á Miðnesi.
Sú jörð hefir verið eign þessarar
ættar síðan, þvi Eirikur á Múlá,
sem er ættfaðir Múlamanna, var
sonarsonur Hólmfríðar. Hefir