Nýja dagblaðið - 23.07.1934, Blaðsíða 1

AUEAÚTGÁFA
NYJA DAGBIAÐIÐ
2. ár. 5 Reykjavík mánudaginn 23. júlí 1934. 171. blað
Samningur Framsóknar* og Alþýðuflokksins
nm myœdun nýrrar ríkisstjórnar og samstarf I landsmalnm
Væntanleé skipan ráðuneytisins:
Hermann Jónasson lorsætisraðherra (fer með k ndbún-
aðarmál, vegamál, dómsmál og kirkjumál)
Eysteinn Jónsson fiarmalaradherra
Haraldur Gnðmundsson, atvinnnmalaraðlierra
Um leið og' Framsóknarflokkurinn og Alþýðuflokkurinn
ganga til stjórnarmyndunar, koma þeir sér saman um eftiríar-
andi bráðabirgðaverkefni stjómarinnar:
1. Að skipa nú þegar nefnd sérfróðra manna til að gera
tillögur og áætlanir um aukinn atvinnurekstur, framkvæmdir
og framleiðslu í landinu, svo og aukna sölu afurða utan- og
innanlands. Sé lögð áherzla á að efla þann atvinnurekstur sem
Uyrir er og rekinn er á heilbrigðum grundvelli, enda komið á
opinberu eftirliti með hverskonar stórrekstri til tryggingar því,
a_ð hann sé rekinn í samræmi við hagsmuni almennings. Opin-
berar ráðstafanir verði síðan gerðar til aukningar atvinnu-
rekstri í landinu eftir því sem þarfir krefja og við getur átt.
2. Að afla ríkissjóði tekna þannig, að byrðarnar hvíli fyrst
og fremst á háum tekjum og miklum eignum skattþegnanna,
en að auki sé fjár aflað með arðvænlegum verzlunarfyrirtækj-
um hins opinbera. Færðar séu niður ónauðsynlegar fjárgreiðsl-
ur ríkissjóðs, alls sparnaðar gætt í rekstri ríkisins og opinberra
stofnana, en tekjunum varið eftir því sem unnt er til aukinnar
atvinnu og framkvæmdia í landinu. Fjárlög séu samin á þess-
um grundvelli og gerð svo ítarleg og nákvæm sem auðið er,
enda sé tryggilega um það búið, að eftir þeim sé farið til hins
ítrasta.
3. Að fela sérstakri stjórnarskrifstofu á meðan núverandi
viðskiptaörðugleikar haldast, að úndirbúa alla verzlunarsamn-
inga við erlend ríki, stjórna markaðsleitum, ráðstafa inn- og
útílutningi og hafa að öðru leyti yfirumsjón með öllu, er við-
kemur utanríkisverzluninni.
4. Að skipuleggja nú þegar með bráðabirgðalögum sölu
landbúnaðarafurða innanlands, er tryggi bændum viðunandi verð
fyrir afurðir sínar. Sé lögð áherzla á, að draga úr. milliliða- og
dreifingarkostnaði, til sameiginlegra hagsbóta fyrir framleið-
endur og neytendur.
5. Að viðurkenna Alþýðusamband íslands sem samnings-
aðila um' kaupgjald verkafólks í opinberri vinnu. Sé nú þegar
gengið til slíkra samninga með það fyrir augum að jafna og
bæta kjör þeirra, sem þá vinnu stunda. Opinberri vinnu verði
hagað þannig, að hún verði einkum til atvinnuaukningar í þeim
héruðum, þar sem hún er unnin.
7. Að stöðva nú þegar greiðslur úr ríkissjóði, sem nú fara
fram til að halda uppi varalögreglu.
8. Að ljúka nú þegar undirbúningi löggjafar um almennar
alþýðutryggingar, svo og undirbúningi endurbóta á framfærslu-
löggjöfinni, er hvorttveggja lcomi til framkvæmda eigi síðar en
í ársbyrjun 1936.
9. Að ljúka nú þegar undirbúningi löggjafar um sam-
vinnubyggðir í sveitum (nýbýli og nýbýlahverfi) er komi til
framkvæmda vorið 1935.
10. Að afnema þegar á næsta þingi lög um þjóð- og
kirkjujarðasölu og setja jafnframt löggjöf um erfðafestuábúð
á jarðeignum ríkisins. Jafnhliða sé undirbúin löggjöf uml jarða-
kaup ríkisins, er komi til framkvæmda eigi síðar en í árs-
byrjun 1936.
11. Að undirbúa nú þegar endurbætur á löggjöf um veð-
lán til landbúnaðarins er feli í sér lenging lánstíma og lækkun
vaxta og komi til framkvæmda hið allra fyrsta.
12. Að stuðla að því, að hrundið verði sem allra fjrrst í
framkvæmd virkjun Sogsins.
13. Að undirbúa nú þegar endurbætur á réttaríars- og
refsilöggj öfinni eftir fullkomnustu erlendum fyrirmyndum, er
komi til framkvæmda eigi síðar en í ársbyrjun 1936.
14. Að hraða að öðru leyti framkvæmd þeirra mála til
hagsbóta fyrir hinar vinnandi stéttir í landinu, sem báðir
flokkar hafa lýst sig fylgjandi.
Reykjavík, 14. júlí 1934,
Fyrir hönd Framsóknarflokksins:
JÓNAS JÓNSSON. EYSTEINN JÓNSSON.
Fyrir hönd Alþýðuflokksins:
Frá Suðuriótum
Framh.
„Við verðum að vera menn
til þess að snúa þá kjúklinga
úr hálsliðnum, sem við höfum
sjálfir ungað út“, kvað hann
hafa sagt í sambandi við þjóð-
emisbaráttu Suður-Jóta. En
jafnvel járngreipum sjálfs
hans varð það ofurefli.
En hafði þá ekki stjórnin
einhverjar meira en lítið þung-
ar sakir á þennan óþjála þjóð-
flokk — svona frá hlutlausu
sjónarmiði óháðs athuganda?
í hverju lágu þær yfirsjónir
og syndir hinna þrjózku józku
íbúa, er heimiluðu þann aðbún-
að, er yfirvöldin létu þá sæta?
Ljósasta svarið við þessum
spurningum er ef til vill kafli
úr ræðu H. P. Hansen’s full-
trúa Suður-Jóta í Ríkisþinginu
í Berlín. Sá kafli er svona:
„Við stöndum á grundvelli
stjórnarskrárinnar, rækjum
fúslega vorar ríkisborgaralegu
skyldur, högum oss lögum
samkvæmt, innum herskyldu
vora af höndúm, greiðum vor
gjöld. í staðinn verða full-
trúar vorir sífellt að krefjast
þess, að vor borgaralegu rétt-
indi séu virt og krefjast jafn-
réttis fyrir oss til jafns við
aðra ríkisborgara, jafnréttis,
sem stjómarskráin ákveður,
en stjórnarvöldin neita oss svo
oft um. En enn oftar kveður
skyldan oss til að láta í ljósi
óbifanlegan vilja, sem sköru-
legast hefir komið í ljós í
þessum orðum: Vér erum
danskir, vér viljum halda á-
fram að vera danskir. og vér
krefjumst að farið sé með oss
sem vér séum danskir“.
Þessi síðasta setning, sem1
er tilvitnun úr ummælum
annars Jóta, var að áliti um-
boðsvaldsins ljóst tákn þess
„landráðahugarfars“, sem með
hverskonar ráðum1 skyldi brot-
ið í rústir.
6. Að lækka útflutningsgjald af síld, þannig, að það verði
eigi hærra en af öðrum útfluttum fiski. Jafnframt sé fellt nið-
ur útflutningsgjald af landbúnaðarafurðum. Á þessu ári verði
mismunurinn á síldartollinum af þessa árs framleiðslu og
venjulegu útflutningsgjaldi endurgreiddur og gangi öll endur-
greiðslan til hlutauppbótar handa sjómönnum.
JÓN BALDVINSSON. STEFÁN JÓH. STEFÁNSSON.
Undirritaður er samþykkur því að ganga til samstai’fs við
Framsóknarflokkinn og Alþýðuflokkinn samkvæmt framanrit-
uðu.
ÁSGEIR ÁSGEIRSSON.
Símax Nýja dagblaðdns:
Ritstjórl: 4373.
Fiéttaritarl: 2353.
Ahgr. og an|L: 2323.