Nýja dagblaðið - 23.07.1936, Blaðsíða 3

N Ý J A
DAGBLAÐLÐ
8
Flokkar, sem vilja lifa
á annara verknm
Það hefir ætíð verið háttur
lítilmenna og andlega volaðra,
að vilja telja sér heiðurinn af
annara verkum, þegar það sást
að þau verk voru þörf og þjóð-
holl.
Og þegar menn og flokkar
draga fram tilveru sína á fylgi
kjósenda, sem náð er með
blekkingum, en eru hinsvegar
of manndómslausir til að veita
góðum málum forystu, þá er
hún skiljanleg aðferðin sú, að
telja sér til gildis það, sem
aðrir hafa hrundið í fram-
kvæmd.
Nýjasta dæmið um þessa til-
raun íhaldsmanna, er sundhall-
armálið.
Þeir verða að játa að hafa
sýnt frumv. um sundhöll í
Reykjavík óvild og fálæti,
þegar það kom fram. Þeir
verða að játa, að hafa alger-
lega brostið skilning á þörf-
inni fyrir sundhöll í bænum.
Þeir verða að þola þá smán að
hafa um áratug eftir áratug
haldið sundlaugunum innan við
bæinn í svo vansæmandi ófremd
og óhirðu, að fullkomlega var
blöskrunarefni. Þeir verða að
liggja undir þeim klafa stað-
reyndanna, að hafa þrjózkast
ár eftir ár við svo litlum og
sjálfsögðum óskum bæjarbúa,
að fá upp sólskýli suður við
Skerjafjörð og það að háska-
legasta rusl fjörunnar yrði
hreinsað á burt.
Það var ekki fyr en eftirlits-
leysið þarna suður frá var nær
orðið starfsliði Mbl. til óhappa,
að farið er að sópa saman
mesta ruslinu og óþverranum,
sem íhaldsmeirihlutinn hafði
horft á árum saman liggja fyr-
ir hvers manns fótúm, er þar
vildi nota sjóinn sér til hreysti-
• og heilbrigðisauka.
Ihaldsmenn vita að sömu ár-
in, sem sundhöllin lá algerlega
ónothæf fyrir ræfilshátt for-
ráðamannanna í þessum bæ,
þá voru reistar milli 20 og 30
sundlaugar víðsvegar um land-
ið, fyrir sameiginlegan áhuga
og athafnir Framsóknarmanna
í ríkisstjóm og á Alþingi og
íbúanna í sveitum og bæjum.
Og svo mikinn fjandskap
sýndi íhaldsklíkan í Reykjavík
þessum vinsælu menningar-
framkvæmdum Framsóknar-
flokksins, að farið var að
breiða út lygasögur um það, að
beinlínis væi’i óholt og hættu-
legt að iðka sund inni í sund-
laugum bæjarins og í hinum
nýbyggðu laugum við skólana
úti um land.
Kvað svo rammt að þessari
starfsemi íhaldsmanna, að einn
af læknum bæjarins ritaði grein
um málið til að kveða niður
þennan ’neimskulega þvætting.
Þess hefði mátt vænta að
íhaldsmenn hefðu vit á að
þegja um afskipti sín af sund-
málum þessa bæjar. En fyrst
þeir bera ógiftu til að gaspra
um þau efni, verða þeir að þola
að sjá sjálfa sig í skuggsjá
fortíðarinnar.
Fjárframlag ríkissjóðs til
sundhallarbyggingar í Reykja-
vík frá þinginu 1928 var því
skilyrði bundið, að sundhöllin
y rði fullbúin til afnota 1930.
Eins og öllum er kunnugt, varð
þetta ekki og á þinginu 1933
er heimildin endurnýjuð. Þá
sátu þeir í ríkisstjóm Þorst.
Briem og Magnús Guðmunds-
son.
En hvað gerðu þessir nafn-
toguðu íhaldsmenn? Þeir svik-
ust um að greiða féð af hendi.
Og hinir miklu „vinir“ sund-
llstarinnar innan íhalds-
flokksins og við Mbl. þögðu
eins og steinar.
Eftir stjómarskiptin 1934,
tilkynnti Eysteinn Jónsson
fj ármálaráðherra borgarst j óra
Reykjavíkur, að féð yrði goldið
eftir þeim ákvæðum, sem þar
um giltu í samþ. þingsins, en
þau voru, að 100 þús. kr. gyld-
ust til verksins, móti framlög-
um bæjarins, enda yrði verk-
inu hraðað sem mest.
Afganginn af tillagi ríkis-
sjóðs, sem er um 2/5 af kostn-
aðinum öllum, átti svo að greiða
á næstu tveim árum eftir að
sundhöllin væri fullgerð. Þau
voru lögfest ákvæði þingsins.
En hvað gerðist svo?
Hefir bæjarstjórn Reykja-
víkur látið „hraða verkinu“
eins og Alþ. mælti fyrir?
Svarið er öllum kunnugt.
Af herfilegri fjármála-
óstjóm og af áhugaleysi hefir
íhaldsmeirihlutinn ekkert hafst
að svo lengi sem auðið var.
Loks rétt fyrir síðustu ára-
mót, er hægt að dratta íhald-
inu til hreyfinga um fram-
kvæmdir, mörgum árum eftir
að hinir sælu íhaldsmenn í þá-
verandi landsstjórn, M. G. og
Þ. Briem, áttu að greiða ríkis-
tillagið af hön'dum.
Að lokum má spyrja þess,
fyrir hvaða sakir Mbl. rís nú
upp og þykist brenna af áhuga
fyrir sundmennt Reykvíkinga.
Að nokkru leyti var þessu
svarað hér í blaðinu í fyrradag
og eins í upphafi þessarar
greinar, Það eru vinsældir
sundhallarinnar, sem hinn vol-
aði flokkur íhaldsmanna reyn-
ir nú að draga í sitt net. Og þá
íbúð
2—3 stofur og eld-
hús með nýtízku
þægmdum óskast
til leigu 1. okt. n.k.
Uppl. í síma 3948.
»Lua —m
NÝJA DAGBLAÐIÐ
I" Útgefandi: Blaðaútgáían h.f.
Ritnefnd:
Guðbrandur Magnússon,
Gísli Guðmundsson,
Guðm. Kr. Guðmundsson.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
pórarinn pórarinsson.
Ritstjórnarskrifstofur:
Hafn. 16. Símar 4373 og 2353.
Afgr. og auglýsingaskrifstofjg
Hafnarstr. 16. Sími 2323.
Áskriftargjald kr. 2,00 á mán.
f lausasölu 10 aura eint
Prentsm. Acta.
Sími 3948.
r
Gróandasmjör
Egg
Rabarbari
Reyktur
rauðmagi
Reyktur silungur
S. í. S.
Sími 1080.
Nýbreytni
í bunaðarkennslu
Sú nýbreytni var tekin upp
í vor, að verknám búnaðarskól-
ans á Hólum í Hjaltadal fór að
hálfu leyti fram við Héraðs-
skólann á Reykjum í Hrúta-
firði. Stjórnaði Björn Símon-
arson frá Hólum þar verki. —
Unnin voru alls um 360 dags-
verk — þar af mjög mikið að
framræzlu og garðrækt. Með-
al annars var ræst fram stórt
svæði, sem hægt er að verma
með hveravatni og gerðir stór-
ir jarðepla- og rófnagarðar.
Landið austan við skólann var
gert að sáðsléttu, en suður frá
skólanum var landið plægt og
búið undir fullræktun næsta
ár. — FÚ.
er ekki skeytt um hitt, þótt
allar staðreyndir mæli gegn
því, sem þeir eru að halda
fram.
En svo er annað atriði. Mbl.
er að reyna að fela þá stað-
reynd, að bærinn er kominn í
það fjármálalegt öngþveiti, að
borgarstjóri er í fullkomnum
vandræðum með að fá útbúnaði
sundhallarinnar lokið, vegna fé-
leysis. Þetta vita kunnugir.
Þetta veit Mbl. En þetta þarf
að fela í lengstu lög.
Þessvegna æpir nú Mbl. að
fjármálaráðherra, til þess að
reyna að dylja vesaldóminn
heima fyrir.
xmmmmmmmmmísk
prentar fyrir yð- g
ur fijótt og vel *
Sanngjarnt verð E
Olympsku leikarnir
í Berlín
Þáttfakendur eru Srá 53 þjóðum
FRÁ FRÉTTARITARA
NÝJA DAGBLAÐSINS.
Khöfn í júlí.
Fimtíu og þrjár þjóðir eru
skráðar sem þátttakendur 01-
ýmpíuleikanna, og er skráin
yfir helztu íþróttagreinar sem
hér segir. (Talan sýnir hve
margar þjóðir taka þátt í
hverri grein).
Aflraunir 45 þjóðir, sund 40,
hnefaleikar 38, glímur 33,
skilmingar 32, hjólreiðar 32,
skotkeppni 31, siglingar 27,
róðrar 26, reiðar 24, kajakróð-
ur 19, fimmtarþraut 18, knatt-
spyrna 17, leikfimi 15, hockey
14, polo 7, handbolti 6 og
nókkrar fleiri.
Eins og ávalt í Olympisku
leikurium, eru það aflraunir,
sem flestir taka þátt í.
I 100 m. hlaupi keppa 14
hlauparar frá 38 þjóðum.
En í sundi, hnefaleik og
glímum taka nú einnig fleiri
þátt en áður hefir þekkst.
Þessar 53 þjóðir senda um 5000
íþróttamenn samtals til leik-
anna. Flestir þátttakendur eru
frá Þýzkalandi eða 448. Næst
koma Bandaríkin og Italía með
um 400 þátttakendur hvort
landið. Fæstir þátttakendur
eru frá Bolovíu og Haiti, einn
frá hvoru landi.
Kapp ípróttamann-
anna varð sterkara
en éheitin á Nazism-
anum
Ekki hefir þátttaka í leikun-
um áður verið jafn mikil sem
nú. Þó hefir verið „agiterað“ á
móti því að leikarnir yrðu sótt-
ir til Þýzkalands.
En meirihluti íþróttaráð-
anna t. d. í Englandi og Banda-
ríkjunum, hefir ekki skeytt
því, en sagt sem svo, að
stjórnmál væri hlutur út af
fyrir sig, íþróttir kæmu þeim
ekki við. Þessum tveim málum
yrði að halda vandlega aðskild-
um.
Þessi ákvörðun hefir svo orð-
ið þess valdandi, að margar
þjóðir, sem voni í efa um,
hvort taka skyldu þátt í leik-
unum, gáfu sig fram til þátt-
töku.
Hin mikla þátttaka í Olymp-
isku leikunum í sumar, sýnir
vaxandi áhuga fyrir íþróttum
um allan heim.
Og þetta orsakast af því m.
a. að stjórnir landanna efla í-
þróttir með fjárframlögum af
hollustu ástæðum.
Þjóðirnar hafa reist geisi-
stórar íþróttastöðvar og leik-
velli til þess að auka hreysti
almennings.
En hér veldur og annað um.
Margir atvinnuleysingjar og
aðrir, sem búa við léleg kjör,
stunda íþróttir til þess að
„drepa tímann“.
Þetta er sama fyrirbrigðið
og gerðist á hnignunarskeiði
Grikkja og Rómverja.
Víðbúnadux-mni í E@rlm
Fjöldi manns mun sækja
þetta alheimsmót, sem áhorf-
endur og hafa mörg hótel Ber-
línar leigt öll sín herbergi
löngu fyrirfram, jafnvel fyrir
ári síðan. Þar að auki leigja í-
búarnir íbúðir sínar þúsundum
saman.
En utan við sjálfa borgina er
reistur heill bær fyrir í-
þróttaflokkana og þátttakendur
mótsins.
Þar hefir m. a. verið reist
geysistórt útileikhús, þar sem
opnun leikanna fer fram.
Margar þeirra 53 þjóða, sem
senda keppendur á leikana,
hafa fyrir löngu tekið sína á-
kvörðun og útvegað dvalar-
staði til notkunar. Þannig hafa
japönsku íþróttaflolckamir
haldið þar til yfir 3 mánuði.
En Japanir ætla sér mikið hlut-
verk á þessu móti.
3075 km. hlaup
ySir 6 lönd
Einn fyrsti þáttur leikanna
verður lengsta boðhlaup, sem
sögur fara af. Hlaupið verður
frá Olympie í Grikklandi og
alla leið til Berlín. Vegalengd-
in er alls 3075 km. og liggur
m. a. um eftirtaldar borgir:
Olympie, Aþenu, Delphi Salo-
niki, Sofia, Belgrad, Budapest,
Wien, Prag, Dresden og Berlin.
Eiga boðhlauparnir að bera log-
andi blys alla þessa leið, eins-
konar vígðan eld úr landi hinna
frægu íþróttaleika og alla leið
til Berlínar.
Gert er ráð fyrir að hlaupar-
arnir komi til Berlinar 1. ágúst
og hafa þeir þá hlaupið með
logandi kyndil síðasta áfang-
ann.
Annars verða leikarnir film-
aðir. Um 100 kvikmyndatöku-
menn annazt það verk, og er
filman áætluð 500 þús. metra
löng.
Ný heimsmet
Talið er víst, að mörg ný
heimsmet verði set á þessu
mikla móti.
Hér keppa úrvalsmenn einir
og’ hafa sum ríki lagt á það
feikna áherzlu, að vanda val
þeirra sem bezt.
Þjóðverjar hafa til dæmis
smalað íþróttamönnum sínum
saman hvaðanæfa úr heimi, þar
sem Þjóðverjar búa, og hafa
í marga undanfama mánuði
æft þá eingöngu í þeim í-
þróttagreinum, sem þeim er
ætlað að keppa í.
Og í undirbúningsæfingun-
Frh. á 4. síðu.