Tíminn Sunnudagsblað - 22.07.1962, Blaðsíða 4

I
i
SKÓÚA VÉ - ÖRÆFA VÍDDIR
i.
Það eru komnar sólstöður. Samt
sem áður er hiíinn á Norðausturlandi
aðeins örfá stig. Meinkalin túnin eru
lítið sprottin, og nepjukalda norðan-
bræluna leggur inn allt Fljótsdals-
hérað. Innstu skúradrögin hreyta úr
sér síðustu dropunum í hálsinum of-
an við Hrafnsgerði og Ðroplaugar-
staði. Grænir sprotarnir á byggökr-
unum á Völlunum eru lotlegir í
hraglandanum, og iþá mun flest ár
þroskast korn á íslandi, ef viðhlí't-
andi bygguppskera fæst á Héraði í
haust. Á Lagarfljóti rísa langar öld-
ur, sem æða hvítfextar undan noxðan
sveljandanum, unz þær brotna með
gný við klapparnef og malarkamba í
víkunum á milli þeirra.
En einn er sá staður, þar sem
þessa þráláta norðangjósts gætir
ekki. Það er f Hallormsstaðarskógi.
Björkin þekur orðið land allt innan
skógargirðingarinnar, þar sem tönn
sauðkindarinnar nær ekkf lengur að
klippa nýgræðinginn, jafnóðum og
hann rekur upp kollinn. Nú er skóg-
argróðurinn í örum vexti, þar sem
áður voru naktir melar og gróður-
litlir hjallar, þótt utan girðingar sjá-
ist ekki nokkur birkikló. Bjarkirnar
sveigja krónurnar hátignarlega í
storminum, og það skrjáfar og þýtur
í laufinu. En samt er logn undir limi
þeirra, og í hinum blómlegu greni-
teigum og lerkilundum, sem græddir
hafa verið í skóginum, veit enginn
af veðri. Lerkitrén f Guttormslundi,
gróðursett árið 1936, rísa hátt yfir
birkiskdginn, stofngild og teinrétt,
og bjóða öllum veðrum birginn, og
inni í gróðrarstöðinni er fura svo
mikils vaxtar, að íullorðinn karlmað-
ur getur rétt spennt greipar um bol-
inn, þegar hann faðmar stofninn í
axlarhæð. Hvarvetna eru breiður af
ungum lerkitrjám í hröðum vexti.
Eftir tiltölulega fá ár verða þar
komnir miklir lerkiskógar, sem þekja
stór svæði. — Nytu akrar bænda á
FOjótsdalishéraði skjóls f einhvexri
líkingu við það, sem Iíallormsstaður
veitir, myndu þeir áreiðanlega fræv-
ir hvert ár.
II.
Svo bar okkur einn daginn þar á
Svona gildir eru margir lerki-
siofnar orðnir í HailormsstaSar-
skógi. Þessi mynd er melra aS
segja nokkurra ára gömul. —
(Ljósmynd: Gunnar Rúnar).
land, sem þau undur munu aldrei
gerast, að skógar veiti skjól í vondri
veðráttu. Þar er líka eydd sú byggð,
sem áður var, svo.; að ekki stendur
annað uppi en síðustu leifar kofanna
er voru híbýli þeirra bænda, er
þraukuðu þarna lengst. Við erum
komin á Jökuldalsheiði.
Á fyrri hluta nítjándu aldar, þegar
fólki var tekið að fjölga til mikilla
muna eftir Móðuharðindin, gerðist
víða sú saga, að fátækt og jarðnæðis
laust fólk hélt einn góðan veðurdag
til fjalla með trússhest í taumi og
börn sín ofan á milli — kannske líka
með eina kú í togi. Það silaðist á-
fram upp úr byggðinni, gekk lengi
lengi og lét svo loks staðar numið
í einhverjum fjalldal eða á heiðum
uppi við veiðivatn og brokflóa. Þar
hof það að byggja bæ. Hundruð gam-
alla bæjarrústa fjarri meginbyggð-
um eru til vitnis um lífsbaráttu þessa
fólks.
484
T í M I N N
SUNNUDAGSBLAÐ