Tíminn Sunnudagsblað - 22.07.1962, Blaðsíða 6
M&örudsiur á bfra-Fjalli. Þar er tvibýli. Kirkjan, sem Jón Stefánss. byggði, er örskammt frá bæjarhúsunum (Ljósm Þ.J.)
aðist mér að eiga gistingu undir
sama þaki og Bjarni Þorgrímsson.
Hann hafði brugðið sér úr heiðinni
i kaupstaðinn, gyrtur vænu snæri.
Strákahópur elti hann um plássið á
Búðareyri, þegar hann fór út úr dyr-
um. Ungu stúlkurnar, sem gengu um
beina í gistihúsinu, brostu kankvís-
lega, en gættu allrar háttprýðL Hann
var kringluleitur og með stóra vörtu
á nefi, lágur maður vexti og snöggur
hreyfingum og reyrði snærið rösk-
lega að sér, áður en hann rak á hnút-
inn, maður viðræðugóður í tómi um
sauðfé og gróðurfar í heiðinni: Kólf-
urinn, maður, gildur eins og fingur
— laukur fyrir sauðkindina á vorin.
Hann hefur vafalaust átt metfé, sem
stóð séraguðmundarkyninu hjá Bjartj
í Sumarhúsum lítið að baki.
Halldór Kiljan hefur brugðið upp
mýnd af'lífinu í einu býlanna í Jök-
uldalsheiði fyrir tuttugu og fimm ár-
um í örstuttri frásögn í Dagleið á
fjöllum. Hann varð hríðtepptur í
einu kotinu, ásamt ferðafélögum sín
um. Þá var heiðabyggðin tekin að
gerast þunnskipuð. Bændurnir, sem
brott fluttu, brugðu á ýmis ráð. Einn
þeirra hafði keypt blaðið Hæni á
Seyðisfirði og skrifaði i það fyrir
sveitunga sína um ágæti Grænlands.
Bóndinn, sem Halldór gisti hjá, hafði
lógað einu kúnni sinni um haustið,
svo að hann yrði ekki heylaus fyrir
kindurnar. Móðir bóndans, farlama
gamalmenni, stundi í rúmi sínu og
margtönnlaðist á þvi, hvað sig lang-
aði í mjólk. Þegar ferðamennirnir
gáfu henni mjólk, sem þeir höfðu
meðferðis, drakk hún hana ekki í
neinu óhófi, heldur geymdi hana í
skál á hornhillunni og smádreypti á
henni.. „Eg með alla mjólkurílöng-
unina,“ tautaði hún fyrir munni sér.
En bóndinn reri fram í gráðið og
brosti út undir eyru, sæll á sinni
heiði. Þó hafði Grænlandsgrejnjn í
Hæni vakið þá hugsun, að á Græn-
landi kynni jafnvel að vera enn betra
undir bú en á Jökuldalsheiði. Þegar
hann heyrði, að Halldór hefði dvalizt
á Ítalíu, spurði hann fyrstra orða:
„Eru góðir afréttir á ítalíunni?"
Hugurinn var allur við afrétti og
beitiland.
í augum ókunnugs vegfaranda er
yfirbragð Jökuldalsheiðar ærið kald
ranalegt. En eigi að síður getur hún
vafalaust verið fögur í augum þeirra,
sem tekið ^afa við hana tryggð. En
víst er hitt, að mörgum hefur hún
reynzt þung í skauti. Þar hefur marg-
ur maðurinn lotið í lægra haldi í
vetrarhríðum og margur orðið að
þreyja langa vöku, þegar neyð
kreppti að. Skammt frá Eiríksstöð-
um á Jökuldal er eins konar minnis-
merki um eina stórhríðina. Þar er
höggvið stórum stöfum á stein þessi
áletrun: SKAÐINN MIKLI 15,—18.
OKT. 1868“. Þessi áletrun er gerð
til minningar um margra daga stór-
hríð, er varð svo skæð bústofni
bænda á Norðausturlandi, að í sum
um hreppum fórst fé, svo að þús-
undum skipti.
Möðrudalsbær í tíð Sigurðar Jónssonar. Hér var mjólkurskóli fyrir nálega hundrað
árum og smjör verkað til söiu í Kaupmannahöfn. Erlendir menntamenn undruðust
hina rótgrónu menningu, sem mætti þeim innan þessara dyra, og hér dó hinn
brotlegi bændahöfðingi að iokum, án fyrirgefningar konu sinnar.
486
T í M I N N
SUNNUDAGSBLAÐ