Tíminn Sunnudagsblað - 22.07.1962, Blaðsíða 11

)
hjalla á Brekkudal. Ég var kunnugur
og komst þetta allt saman, og þegar
ég kem ofan á bæi, langar mig til
að vekja upp á Brekku og biðja um
kaffisopa, en ég hætti við það og
hélt áfram alla leið með hlíðum. Og
klukkan fimm um morguninn kom ég
heim til mín og varg að vekja upp.
— Komu þá meðulin að haldi?
— Já, henni skánaði furðu fljótt,
komst aftur á fætur og lifði mörg
ár eftir það. En þetta var erfiðasta
læknisferð, sem ég hef farið á æv-
inni, og mátti heita, að ég lægi í
rúminu daginn eftir.
— Hvert fórstu svo frá Fagradal?
— Þaðan fór ég með húsbónda
mínum að Þyrilsvöllum í Stranda-
sýslu, en hann hafði fyrir eina tíð
flutt frá Skeljavík suður að Fagra-
dal og var nú aftur á norðurleið. Þar
var ég sex ár og svo fjögur þar á
eftir í Kálfanesi, einnig hjá honum.
Þá varð hann að hætta búskap, af
því að ég neitaði að vera lengur.
Hafði ég þá verið hjá honum í 28 ár.
— Fórstu þá að búa sjálfur?
— Já, þá fór ég í húsmennsku að
Vatnshorni í sömu sveit og var þar
ár. Og þaðan fluttist ég að Hrófá,
sem er yzti bær í Hólmavíkurhreppi.
Þar bjó ég þannig um mig, að ég
byggði fjárhús yfir 50 fjár og hest-
hús yfir 4 hesta og hlöðu við, sem
tók 200 álnir. Hitt varð ég að bera
í hey, um 80 hesta. Svo byggði ég
skúr fyrir sjálfan mig áfastan við
fjárhúsin. Þarna var ég einn við hey-
skapinn og varð að sækja hann hér
um bil allan í annarra land, Trölla-
tungu. Og svona gekk þetta til í 21
ár eða til 1955. Þá komu aðrir bænd-
ur á jörðina, og ég varð að fara. Ég
hafði aðstoðað bóndann, sem bjó þar,
upp í kostnað og borgaði svo slægju-
gjöld. Þá bauð Kjartan Ólafsson mér
suður að Hvammsdal í Saurbæ, en
hann þekkti ég frá fyrri tíð. Eftir
árið var ég búinn að fá nóg. Þá fór
ég til Hólmavíkur og byggði hús yfir
mig, þar sem ég hef verið síðan.
— Hefúrðu ekki alltaf haft gaman
af skepnum?
— Jú, sérstaklega hestum og kind-
um. Ég var hestamaður og tamdi
fyrir sjálfan mig, og fjármaður var
ég frá því um fermingu og þangað
til ég var 73 ára. Og það geta fæstir
trúað því, hvað mér þótti gaman að
skepnum og iifði mig inn í ag vera
með þeim. Það var sannarlega mín
ánægja. Og ég hef alla tíð haft mörk
in í kollinum og ekki þurft að leita
á náðir töflunnar og gæti sagt þér
margar sögur af því.
— Þeir vilja sumir halda því fram,
að þú sért göldróttur, eins og löngum
hefur verig haft á orði um Stranda-
menn?
— Ekki get ég borið á móti þvú
Ég get sagt þér eina sögu. í fjár-
kaupum kom ég einu sinni að bæ og
er að leita mér að sérstökum lit.
Ég bið bóndann að láta mig hafa
mórauða gimbur, sem ég sá þar.
Hann færist undan því og segist ekki
hafa neina mórauða gimbur. Eg segi
honum, að það sé ekki satt. Hann
segir, að það geti verig mórautt í
sínu fé, þó að hann eigi það ekki.
Auðvitað gat þag verið satt, en ég
vissi betur. Svo erum við að þrátta
um þetta alla leið að næsta bæ, og
þegar við skiljum, segi ég við hann,
að hún verði ekki langlíf hjá honum
sú mórauða. Svo líður og bíður, og
hann smalar loks hagagirðinguna
sína. Þá finnur hann þessa mórauðu
gimbur sína dauða í pytti. Á eftir
kom ég til sonar hans og bað hann
að selja mér grátt lamb. Hann sagðist
mega til með það, og það gerði hann
af fúsum vilja.
— Ertu þá ekki berdreyminn líka?
— Mig dreymir, skal ég segja þér,
þegar ég er á Hrófá, — þá dreymir
mig eina nóttina, að ég þykist koma
út úr skúrnum mínum og lít heim
á bæjarhólinn. Og ég þykist segja
sem svo við sjálfan mig'í draumnum:
„Hvað er ag, sjá þetta, þrjár líkkistur
á hóluum.“ Mig dreymir svo, að tvær
þeirar séu bornar út tún, eins og
vanalegt var, en sú þriðja var aftur
á móti borin inn tún f þveröfuga átt
við hinar, en frá Hrófá var ævinlega
jarðað í Kollafjarðamesi. Þar með
var draumurinn búinn. — Nú segi
ég bóndanum þennan draum til þess,
ef hann kæmi fram, að hann gæti
ekki sagt, ag ég skrökvaði honum.
Haun álítur, að þetta sé nú bara eins
og hver önnur vitleysa. Svo deyr
gömul kona, sgm bjó þarna niðri við
sjóinn. í sama kofa var gamall mað-
ur í húsmennsku, sem Eyjólfur hét.
Hann kemur utan úr sveit, og ég
hitti hann á Hrófá og fylgist með
honum ofan í kofann, en hann var
svo fljótur að ganga, að ég varð að
hlaupa við fót til að hafa við honurn.
Þégar hann kemur í kofann, segir
hann við konu, sem þar var, að sér
sé dimmt fyrir augum, og mér dett-
ur strax í hug, hvort hann ætli nú
að fara að deyja. Konan býður mér
sæti á stól í eldhúsinu. Eyjólfur stóð
fyrir framan mig. Og þá veit ég
ekki fyrri til en hann dettur niður
dauður í fang mitt. Mér varð nú
svona heldur bylt við, en bóndinn
lét sækja lækni til Hólmavíkur, sem
kvað upp þann úrskurð, að hann
hefði dáið úr hjartaslagi.
Svo víkur sögunni að manni ein-
um, sem flakkaði um og gerði við
ýmsa búshluti, og kallaður var Sig-
urður Sigurðsson hundadoktor. Hann
er eitt sinn ag leika sér með börnun-
um á bæjarhólnum, e.n kemur svo
inn í eldhús til húsfreyju og spyr,
hvort hún sé búin að búa um hann,
gig Langi til að fara að hátta. Hún
segir, að hann geti farið upp. Svo
fer hún upp meg mat til hans, en
hann vill lítið borða, svo að hún
skilur eftir matinn og segist koma
aftur. Það gerði hún eftir hálftíma,
en þá var hann dáinn.
Þarna kemur nú þriðja kistan á hól-
inn. Þau fyrri tvö voru borin út
túnið, Sigurður inn eftir. — Svo
dreymdi mig líka, þegar ég var á
Hrófá, að ég er að sækja vatn fyrir
fé mitt í tunnu á sleða út í á, og
ég hrasa og dett í ána, en næ þó
með annarri hendinni í bakkann og
hugsa sem svo, að ekki geti ég haldið
mér þarna lengi og áin ísi lögð; ég
muni hverfa undir skörina, ef eng-
inn komi að bjarga mér. I því þykir
mér koma gömul kona, ’sem Sigríður
hét, og draga mig upp úr. Sama vor-
ið leggst ég í lungnabólgu og er flutt
ur inn í skýli. Þá vantar hjúkrunai'-
konu og fæst engin. Þá er leitað
tii þessarar sömu Sigríðar, o.g hún
hjúkraði mér. Ég er tíu sinnum bú-
inn að' fá lungnabólgu og einu sinni
brjósthimnubólgu. Þag þótti svo mik-
ið undur, að ég skyldi lifa þetta af,
að ég hef stundum verið kallaður
Lungnabólgu-Guðmundur, — sagði
hetjan og brosti.
— hjp.
(Ljósmyitd: Þorsteinn Jósepsson).
Frá Hólmavík, myndin tekin 1944,
T f M 1 N N
SUNNUDAGSBLAÐ
491